«Այս կարևոր պահին անհրաժեշտ է հնարավորինս չեզոքացնել Թուրքիայի մեծացող գործոնը»․ «Փաստ»
Analysis«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ինչ-որ իրադարձություններ համեմատության մեջ դնելու համար պետք է նախ համեմատելի լինեն դրանց հիմքերը: Անդրադառնալով վերջին շրջանում Տավուշյան մարտական գործողություններն Ապրիլ յան պատերազմի հետ համեմատելու, այդ ֆոնին քառօրյայի ժամանակ իրականացված գործողությունների բնույթը, մեղմ ասած, ցածրացնելու փորձերին, «Փաստի» հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց «Հենակետ» վերլուծական կենտրոն ՀԿ ղեկավար Տիգրան Աբրահամյանը: «Ապրիլ յան մարտական գործողություններն ու Տավուշում ծավալվածը կարևորագույն հիմքերով էապես տարբերվում էին միմյանցից:
Ըստ այդմ՝ դրանք միմյանց հետ համեմատելի չեն հենց միայն մասշտաբի, կրակի ինտենսիվության, ճակատի մեծության և այլ առումներով: Ես ուզում եմ հույս ունենալ, որ շատերն այդ շահարկումների դաշտ մտան անտեղյակությունից և չգիտակցված ձևով ուղղակի նման ձևակերպումներ շրջանառեցին: Իհարկե, նաև տեսանելի էր, որ կային քաղաքական գործիչներ, որոնք փորձեցին Տավուշյան մարտական գործողություններն օգտագործել քաղաքական պայքարում՝ դրանից պոկելով առավելագույնը, սակայն չհասկանալով, որ դրանով վնասում են ոչ միայն կոնկրետ նախորդ ժամանակահատվածի տարբեր գործիչներին, այլ ուղիղ հարված են հասցնում նաև զինված ուժերին»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Անդրադառնալով թուրք-ադրբեջանական զորավարժություններին և դրանց բնույթին արդեն այս փուլում՝ Տիգրան Աբրահամյանը մի քանի հանգամանք առանձնացրեց: «Եթե համեմատության մեջ դնենք զորավարժությունների ծավալները, ապա հուլիսի 29-ից օգոստոսի 13-ը տեղի ունեցածը ծավալային իմաստով ամենամեծն էր: Այդուհանդերձ, այս զորավարժությունները այլ զորավարժություններից տարբերվում են նրանով, որ դրանք իրենց տարբեր բաղադրիչներով, փուլերով շատ ավելի երկարաժամկետ են: Օրինակ՝ վերջին համատեղ զորավարժությունն ավարտվեց մի քանի օր առաջ,ու պարզ չէ, թե հուլիսի 29-ից մեկնարկած թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները դեռևս որքան տարածում կունենան և որքան կշարունակվեն»,-նշեց նա:
Դիտարկելով արդեն թուրք-ադրբեջանական համագործակցության քաղաքական բնույթը՝ Տ. Աբրահամյանը նկատեց. «Այստեղ ակնհայտ է, որ թուրքական գործոնը գնալով շատ ավելի մեծ սպառնալիքներ է ստեղծում Հայաստանի և Արցախի անվտանգության համար: Նկատելի է, որ Թուրքիան մեր տարածաշրջանում իր ազդեցությունը մեծացնելու ճանապարհին պատրաստ է նաև անթույլատրելիին, ինչը նաև որոշակի հակադրության է արժանանալու Իրանի և Ռուսաստանի կողմից, որոնք այս տարածաշրջանում ևս իրենց հետաքրքրություններն ունեն:
Բայց մեզ համար այս կարևոր պահին անհրաժեշտ է հնարավորինս չեզոքացնել Թուրքիայի մեծացող գործոնը և թույլ չտալ, որ իրադարձությունները կրկին ռազմական բնույթ ստանան»: Նա շեշտեց, որ Տավուշյան մարտական գործողությունների փուլում թուրքերի մասնակցությունն էականորեն մեծացել է: «Այդ առումով առիթ են հանդիսացել Տավուշում ադրբեջանական բանակի ձախողումները: Այնուամենայնիվ, Թուրքիան վերջին տարիներին առիթներ փնտրում էր իր ներկայությունը մեր տարածաշրջանում նկատելի դարձնելու կամ, միգուցե, եղածն ամրապնդելու առումով:
Եվ այս տեսանկյունից Թուրքիան ուղիղ ձևով հայտարարում է, որ ադրբեջանական շահերի ցանկացած ոտնահարում նաև ոտնահարում է թուրքական շահերը, ինչը ենթադրում է, որ Թուրքիայի գործողությունները կդառնան շատ ավելի ագրեսիվ»,-նկատեց ՀԿ ղեկավարը: Ինչ վերաբերում է հայկական կողմին, Տ. Աբրահամյանը նախ շեշտեց. «Երբ խոսում ենք Թուրքիային զսպելու մասին, այդտեղ կարևոր անելիքներ ունի դիվանագիտական կորպուսը: Հենց դիվանագետների խնդիրն է անել առավելագույնը՝ թուլացնելու կամ կանխելու գործողությունների՝ մարտադաշտ տեղափոխվելու սցենարը:
Եվ բնական է, որ ստեղծված իրավիճակում դիվանագիտական տեսանկյունից աշխատանքը ծավալային առումով շատ ավելի մեծ է դառնում»: Անդրադառնալով Տավուշյան մարտերից հետո բանակցային գործընթացի շուրջ անհրաժեշտ քայլերին, նա շեշտեց, որ առաջին խնդիրը պետք է լինի բանակցային սեղան վերադարձը. «Այսինքն, պետք է փորձ արվի խնդիրը բերել քաղաքական հարթություն, բացի այդ, հայկական կողմը պետք է օգտագործի իր բոլոր հնարավորությունները՝ առաջիկա հանդիպումներում իր օրակարգն ունենալու և, այսպես ասեմ, թեման առավել նպաստավոր դիրքից մեկնարկելու կամ վերամեկնարկելու համար»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
