«Բժշկական թափոնների վնասազերծումը խիստ կարևոր է՝ հիվանդությունների տարածումը կանխելու համար»․ «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Բժշկական թափոնների վնասազերծման անհրաժեշտությանն անդրադառնալու առիթներ «Փաստը» ունեցել է: Խնդիրը հատկապես սրվել է համաճարակային այս իրավիճակում, երբ քաղաքացիներից շատերը բուժում են ստանում տան պայմաններում, իսկ հետո բժշկական օգտագործված պարագաները սովորական աղբի հետ նետում աղբամանը: Բնապահպան Սիլվա Ադամյանը նշում է, որ «Civil Voice» ՀԿ-ն առաջիններից է, որ բարձրաձայնել է բժշկական թափոնների խնդրի մասին, հատկապես կորոնավիրուսային համաճարակի պայմաններում:
«Օրերս տեղեկացանք, որ «Արմենիա» բժշկական կենտրոնը թափոնների վնասազերծման ծրագիր է ներկայացրել և նախատեսվում է հանրային քննարկում՝ բժշկական թափոնների վնասազերծման գործունեության շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտի վերաբերյալ: Մեր կազմակերպության մեկ այլ անդամի հետ ներկա եղանք հանրային քննարկմանը: Նախ` ասեմ, որ սա խրախուսելի նախագիծ է: Տեսեք՝ Էջմիածնում կա մի կազմակերպություն, որը զբաղվում է բժշկական թափոնների վնասազերծմամբ, բայց խնդիրն այն է, որ մենք չգիտենք, թե բժշկական ամենատարբեր կենտրոններից թափոններն ինչպե՞ս են տեղափոխվում այնտեղ և ինչպե՞ս են դրանք վնասազերծվում: Որևէ տեղ այս մասին տեղեկատվություն գտնել չկարողացանք, մասնավորապես՝ թե ինչպես և ինչ պայմաններում է այս կազմակերպությունն աշխատում: Չնայած ասեմ, որ հանրային լսման մասնակիցներից ոմանք հավաստիացրեցին, որ վնասազերծումը բավականին լավ է արվում: Միևնույն ժամանակ խոսվեց այն մասին, որ ծախսատար գործընթաց է թափոնների տեղափոխումը: Բացի դա, կարևոր է նաև հասկանալ՝ արդյո՞ք բժշկական բոլոր թափոններն են տեղափոխվում այդ կազմակերպություն, ի՞նչ ձևով է դա արվում, ի՞նչ մեքենաներով, արդյո՞ք ամեն ինչ անվտանգ է: Այս առումով հրաշալի գաղափար է, որ բժշկական կենտրոնը սեփական թափոնների վնասազերծման գործընթացը ցանկանում է իր ձեռքը վերցնել: Սա անելու համար պետք է բերվեն նորագույն սարքավորումներ»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Ադամյանը:
Նշում է, որ հանրային լսումն անցկացվել է Աջափնյակի համայնքապետարանում: «Հանրային լսմանը ներկա էր համայնքի ղեկավարի տեղակալ Գրիգորի Պապյանը, որի առաջին հարցը հետևյալն էր՝ արդյո՞ք վնասազերծման մեթոդները որևէ կերպ չեն վնասելու շրջակա միջավայրին: Եղան մեկնաբանություններ բժշկական կենտրոնի ներկայացուցչի կողմից, բայց, իհարկե, շատ հարցերի պատասխան կտրվի, երբ հստակ լինի, թե ինչ սարքավորումներով է կատարվելու այդ գործընթացը: Հաջորդ լսումներին արդեն կստանանք նաև այս հարցերի պատասխանները, երբ ներկայացվեն մեխանիզմները և սարքավորումները»,ընդգծում է մեր զրուցակիցը: Հավելում է՝ նախկինում բժշկական կազմակերպություններից յուրաքանչյուրն ինքը սեփական տարածքում վնասազերծում էր իր թափոնները, ավելի փոքր բժշկական հաստատությունները տեղափոխում էին իրենց թափոնները մեծ հիվանդանոցներ:«Հիմա դա չկա, և հարց է առաջանում, թե ինչպես են բժշկական կենտրոնները վնասազերծում իրենց թափոնները, կամ էլ որքանով է անվտանգ դրանց տեղափոխումն Էջմիածին»,-նշում է բնապահպանը:
Ադամյանի համար այս հանրային լսման ժամանակ ամենատարօրինակը մեկ հանգամանք է եղել: «Հանրային քննարկմանը ներկա էին Երևանի քաղաքապետարանի, Աջափնյակ վարչական շրջանի, Շրջակա միջավայրի նախարարության համապատասխան ՊՈԱԿ-ի ներկայացուցիչները, մենք՝ որպես ՀԿ-ի ներկայացուցիչներ, բայց առողջապահության նախարարությունը չէր բարեհաճել գալ լսմանը, որն ամենից շատ իրեն պետք է «հետաքրքրեր»: Մեզ ասացին, որ նախարարության ներկայացուցիչը ներկա կլինի հաջորդ քննարկմանը, բայց անկեղծ ասած, դա շատ մեծ հարց է, ամեն դեպքում մենք ներկա ենք գտնվելու հետագա բոլոր լսումներին: Ի վերջո, բժշկական այս կենտրոնի տարածքում թափոնների վնասազերծման գործընթացը պետք է վերահսկեն բնապահպանության և ընդերքի, առողջապահության տեսչական մարմինները, ինչու ոչ, նաև մասնագիտացված ՀԿ-ները: Սա շատ լուրջ խնդիր է»,-ընդգծում է Ադամյանը՝ շեշտելով, որ բարձրաձայնել է այն մասին, որ հատկապես տան պայմաններում բուժվող մարդկանց դեպքում ի հայտ եկող բժշկական թափոնները միախառնվում են կենցաղային սովորական աղբին և հայտնվում աղբավայրերում:
«Մենք ամեն օր լսում էինք՝ համաճարակ է, ձեռքերը ախտահանեք, դիմակներ դրեք, բայց արդյունքում բժշկական թափոնները հայտնվում են կենցաղային աղբի մեջ: Սա աբսուրդային իրավիճակ է: Թափոնների վնասազերծման խնդրով պետք է առաջինն Առողջապահության նախարարությունը զբաղվեր: Ի վերջո, թռչունների ու կրծողների միջոցով վարակը կարող է տարածվել, սրանից ապահովագրված չենք»,-ասում է Ադամյանը:
Լավագույն տարբերակն այն կլինի, որ բոլոր մեծ բժշկական հիմնարկներն իրենց տարածքում ստեղծեն թափոնների վնասազերծման կենտրոններ: «Սա Խորհրդային Միության սխեման է, ես Ամերիկան չեմ բացահայտում: Փոքր բժշկական կենտրոնները, պոլիկլինիկաներն իրենց թափոնները կարող են տեղափոխել մեծ կենտրոն, որտեղ դրանք կվնասազերծվեն: Այս սկզբունքը կարող է գործել թե՛ մայրաքաղաքի, թե՛ մարզերի դեպքում: Այս գործընթացում պետք է ներգրավվեն համաճարակաբանները, բարձրաձայնեն խնդիրները, լուծումներ առաջարկեն: Թափոնների տեղափոխումը մի տեղից մյուսը պետք է շատ քիչ լինի կամ էլ բացառվի, անգամ տեղափոխումն իր մեջ վտանգներ է պարունակում: Թափոնների վնասազերծման ողջ գործընթացը պետք է լինի Առողջապահության նախարարության հսկողության ներքո, մինչդեռ այս խնդրով կազմակերպված հանրային քննարկմանը որևէ մեկը չի ներկայանում՝ հարցերին պատասխանելու համար: Սա ի դեպ, առաջին դեպքը չի, այս նախարարությունն իրեն այս կերպ էր դրսևորում դեռևս նախորդ կառավարության օրոք»,-եզրափակում է Սիլվա Ադամյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում