Հանդարտվե՛ք ու լրջացե՛ք վերջապես
Analysis«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ընտրական գործընթացը և քարոզչությունը Հայաստանում աչքի ընկան մի շարք առանձնահատկություններով, որոնցից մեկն էլ ատելության խոսքի, բռնություն և հայհոյանքներ պարունակող բառապաշարի լայն կիրառումն էր։ Մյուս կողմից՝ մտահոգիչ է այն հանգամանքը, որ քաղաքական և բովանդակային քննարկումներին գրեթե ամբողջությամբ փոխարինել են փոխադարձ վիրավորանքներն ու պիտակավորումը։ Ըստ էության, հայաստանյան ներքաղաքական դաշտը մտել է մի այնպիսի միջավայր, որը թշնամանքի գեներացման արդյունք է։
Սակայն այս միջավայրը «օդից» չի առաջացել, սա գործող իշխանությունների հետևողական ջանքերի արդյունք է։ Ինչքան էլ նրանք այս հարցում փորձեն մեղադրել այլոց, միևնույնն է, իրականությունը դրանից չի փոխվում. 2018 թվականից սկսած՝ իրենք իշխանությունը վերցրել, ապա պահել են «նախկինների» և այլ քաղաքական ուժերի հասցեին մեղադրանքներ հնչեցնելու, դռների առջև դագաղներ ու սև ժապավեններ դնելու, վիրավորելու, զրպարտելու, հանրությանը «սևերի ու սպիտակների» բաժանելու արդյունքում։ Սրանով «քայլողները» հասարակական էներգիան հմտորեն շեղել են իրական խնդիրներից, զարկ տվել ներքին թշնամանքին և դրա արդյունքում հորինել բազմաթիվ միֆեր։ Ընդդիմությունը ևս իր պատասխանատվության բաժինն ունի, բայց ատելության ու թշնամանքի այն չափաբաժինը, որ հանրության մեջ ներարկում էր Նիկոլ Փաշինյանը, դուրս է ցանկացած մրցակցությունից։
Իհարկե, անցյալում սխալներ եղել են, ընդ որում՝ ոչ քիչ: Այդուամենայնիվ, Փաշինյանի կառավարման շրջանում ականատես ենք լինում անհամեմատ վատթար երևույթների։ Պատահական չէ, որ իշխանության մաս կազմած տարբեր պաշտոնյաներ անցնում են տարաբնույթ կոռուպցիոն գործերով, պետական ապարատի գործունեությունն ուղղակի կազմալուծման եզրագծին է հայտնվել, պետությունն ի վիճակի չէ ապահովել մեր երկրի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը, էլ չենք խոսում Արցախի ժողովրդի անվտանգությունը երաշխավորելու պարտավորության մասին։ Իսկ հիմա արդեն, երբ Փաշինյանը «հաղթել» է ընտրություններում, որոշել է, ոչ ավել, ոչ պակաս, խոսել ատելությանը վերջ տալու, հայհոյախոսությունից հրաժարվելու և մյուս քաղաքական ուժերի հետ կոնսուլտացիաներ սկսելու մասին։
Հրաշալի է հնչում, այնպես չէ՞: Սակայն հավատալ Նիկոլ Փաշինյանին՝ նույնն է, թե մաղով ջուր կրես աղբյուրից: Չէ՞ որ այս երեք տարվա ընթացքում Փաշինյանն, անկասկած, բազմաթիվ հնարավորություններ է ունեցել ատելության էջը թերթելու համար։ Եվ ընդհանրապես, նա երբեք, ոչ մի անգամ չի պահել իր խոսքը: Հիմա արդեն ակնհայտ է, որ Փաշինյանը չի կարող պահել նաև իր այս խոսքը, նա ու իր թիմը, կարծես, չեն կարող ապրել առանց հայհոյախոսության, առանց վիրավորելու, առանց ագրեսիայի:
Փաշինյանի ոգետոչոր հայտարարությունից ընդամենը մեկ օր անց արդեն հակառակ իրողությանն ենք ականատես լինում։ Իշխանության ներկայացուցիչները և նրանց հարող սատելիտները (հատկապես նրանք, որոնք խայտառակվեցին խորհրդարանական ընտրություններում, իսկ ընթացքում ու հետընտրական փուլում զբաղված էին ու զբաղված են իրական ընդդիմության վարկաբեկմամբ) ոչ միայն իրենց բառապաշարը չեն փոխել, այլև անցել են նոր վիրավորանքների, խայտառակ բառապաշարի, սպառնալիքների և ընդդիմության նկատմամբ «հաշվեհարդար» կազմակերպելու գործողություններին։
Մյուս կողմից՝ հարց է առաջանում. եթե իրոք հաշտության ձեռք է մեկնել Փաշինյանը, եթե իրոք ուզում է գնալ քաղաքակիրթ պայքարի ու աշխատանքի ճանապարհով, ինչո՞ւ է իշխանությունն ընտրությունների հաջորդ օրն իսկ անցել վենդետաների, որոնք դրսևորվում են իշխանության հետ իրենց տեսակետը չկիսող համայնքապետների վրա ճնշումներով, առավել ևս՝ ուժի գործադրմամբ, որպեսզի նրանք գրեն իրենց հրաժարականների դիմումները։ Փաշինյանը չի՞ հասկանում, թե՞ չի ուզում հասկանալ, որ համյանքապետներին իշխանությունները չեն նշանակում, այլ այդ մարդիկ ընտրվում են համայնքի բնակիչների քվեի արդյունքում, իսկ իշխանական սանձարձակությունները անհարգալից քայլ են առաջին հերթին ընտրողի նկատմամբ՝ նույն այն ընտրողի, որը նաև իրենց է ձայն տվել։ Մի խոսքով, իշխանությունների խոսքի և գործի միջև հակադրությունն ակնհայտ է, ինչպես ակնհայտ է եղել անցած երեք տարում։ Ընդդիմադիրներին ու ընդդիմախոսներին ճնշելը դեպի ոչ մի տեղ տանող ճանապարհ է: Համարո՞ւմ եք, որ իրոք ստացել եք 680 հազար ձայն, որ ունեք սահմանադրական մեծամասնություն:
Ընդունենք՝ այդպես է: Այդ պարագայում պարզապես հարկավոր է դադարեցնել էժանագին շոուները, հանդարտվել, փոխել բառապաշարը, դադարեցնել ագրեսիան ու անցնել գործի: Աշխատեք, տղերք, պարզապես աշխատեք: Իսկ ընդդիմությունը հենց նրա համար է ընդդիմություն, որ պայքարի ձեր դեմ, ցույց տա ձեր սխալները, եթե կան՝ նաև չարաշահումները, «օրուարև» չտա ձեզ: Ձեր խնդիրն է՝ գործով ցույց տալ, որ արժանի էիք մնալ իշխանության: Ձեր հորինած «պողպատյա մանդատը» հարկավոր է գործի դնել թշնամու դեմ և հանուն երկրի զարգացման, այլ ոչ թե սեփական երկրի քաղաքացիների դեմ՝ անկախ նրանց քաղաքական հայացքներից:
Մենք ժամանակին պարբերաբար ձեզ զգուշացրել ենք բումերանգի էֆեկտի մասին: Ժամանակը ցույց տվեց, որ մենք իրավացի էինք: Հիմա նորից ենք հիշեցնում, այս անգամ՝ մուրճի ու «պողպատյա մանդատի» մասով: Հանդարտվեք, լրջացեք վերջապես ու գործ արեք, գործ....
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում