«Սեփական ժողովրդի մեջ թշնամի փնտրելը ամենադատապարտելի գործն է». «Փաստ»

Interview 1 July, 2021 9:04

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումը միտված էր երկրում առաջացած քաղաքական ճգնաժամը լուծելուն, կարծիք կար, որ այդ կերպ հանդարտվելու են նաև հասարակական կրքերը, անհանդուրժողականությունն ու ատելությունը քիչքիչ զիջելու են իրենց դիրքերը: Բայց ընտրությունների արդյունքներից հետո ամեն ինչ, կարծես թե, ավելի սրվեց, այնքան, որ հասարակության մի մասը սկսեց մեղադրել մյուսին, օրինակ՝ այն մարդկանց, որոնք իրենց այգիների ոռոգման համար կառավարությանը պահանջներ են ներկայացնում: Մեղադրանքի հիմքում հետևյալ թեզն է՝ «ընտրել եք, սա էլ արդյունքն է»:Բայց այսպես մինչև ո՞ւր, ո՞ւր ենք հասնելու այս համատարած անհանդուրժողականությամբ:

Ռեժիսոր, Հովհաննես Թումանյանի անվան Տիկնիկային թատրոնի տնօրեն Ռուբեն Բաբայանը նշում է՝ ոռոգման ջուր ունենալու քաղաքացիների պահանջը բնական է: «Ամեն պարագայում ջուր պետք է լինի, այլ հարց է, թե այդ պահանջին ինչպես են արձագանքում: Իշխանությունն առաջին հերթին պետք է անի ամեն ինչ, որ այդ հարցը շուտափույթ լուծվի: Մեղադրել մարդկանց, ասել, թե դուք եք ընտրել, սա ձեր ընտրության արդյունքն է, ամենավերջին քայլն է: Բոլոր դեպքերում պետք է հասկանալ մի բան: Մենք մի ժողովուրդ ենք, մի հասարակություն, և մենք իրար հետ ապրելու ենք:

Պետք է դադարենք իրար մեղադրել, պետք է հասկանանք, որ կան տարբեր կարծիքներ, որ ընտրություններում մշտապես ինչ-որ մեկը հաղթում է, ինչ-որ մեկը՝ պարտվում: Քաղաքակիրթ երկրներում, եթե դու անցնում ես Ազգային ժողով, նշանակում է, որ դու ևս հաղթել ես, պարզապես քո հավաքած ձայների չափով: Դու արդեն Ազգային ժողովում շարունակում ես կատարել քո աշխատանքը: Պետք է լինի կոշտ ընդդիմություն, որը միշտ ձգված կպահի իշխանությանը»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Բաբայանը:

Ընդգծում է՝ եթե հասարակությունը սպասի այնքան, մինչև քաղաքական ուժերն իրար հետ գան համերաշխության, նստեն նույն սեղանի շուրջ, շատ երկար է սպասելու, և դրան չենք հասնի: «Կարծում եմ՝ հասարակությունն ինքը պետք է ձևավորի իր արժեքային համակարգը: Իսկ այն հետևյալն է՝ ամենակարևորը մարդու կյանքն է՝ անկախ իր քաղաքական հայացքներից, իր մոտեցումներից, սեռից, մասնագիտությունից, տարիքից: Բոլորը մեր համաքաղաքացիներն են, մեր հայրենակիցները: Մեզ շատ ավելի բան միավորում է, քան բաժանում: Բաժանում են քաղաքական հայացքները, երկրի ապագայի մասին մոտեցումները, ինչը բնական է, բոլոր երկրներում է այդպես: Բայց չէ՞ որ մեզ միավորում է մեկ հայրենիքը, նույն լեզուն, գրականությունը, մշակույթը, նույն պատմությունը: Մի՞թե դա քիչ է: Կարծում եմ՝ եթե սկսենք փնտրել, թե ինչն է մեզ միավորում, շատ ավելի շուտ կգտնենք համերաշխության ճանապարհը:

Միշտ կարող ենք գտնել բաներ, որոնք մեզ բաժանում են, և դա երբեք չի վերջանա: Չի կարող լինել մի հանրություն, որտեղ բոլորը մտածում են նույն ձևով: Նման բան ոչ մի տեղ չի եղել և չի կարող լինել: Ուրեմն փնտրենք, թե ինչն է մեզ միավորում: Համակերպվենք նրա հետ, որ պարտադիր չէ, որ դու հաղթես, սա ժողովրդավարության սկզբունք է, կարելի է հայտնվել նաև փոքրամասնության մեջ: Կարելի է չփոխել սեփական կարծիքը, բայց չհամակերպվել, որ այդպես են լուծվում հարցերը՝ մեծամասնության կամքով: Այստեղ պետք է ավելի շատ մտածել փոքրամասնության իրավունքների մասին, որպեսզի այն ևս ունենա որոշակի լծակներ ազդելու ընդունվող որոշումների վրա»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Ասում է՝ ավելի մեծ խնդիր է տեսնում քաղաքական գիտակցության մեջ: «Սա պետք է բացատրել, հասկանալ: Հնարավոր չէ գավառական, 19-րդ դարի խուլ գյուղի մտածողությամբ շարժվել 21-րդ դարում: Աչքերը բաց պետք է ապրել, աշխարհի հետ միասին ապրել: Հասկանալ, թե ինչ օրենքներ են գործում, որովհետև բնության, ֆիզիկայի, քիմիայի օրենքներից բացի կան նաև հասարակական օրենքներ, որոնք պետք է ուսումնասիրել: Ու ամենակարևորը՝ թշնամի չփնտրել: Սեփական ժողովրդի մեջ թշնամի փնտրելը ամենադատապարտելի գործն է:

Չի կարելի հուսահատություն սերմանել: Կյանքը մարդուն տրված մեծագույն պարգև է: Մենք մեծ մեղք ենք գործել, որ այսքան զոհ ենք տվել: Սա ամենամեծ կորուստն է, յուրաքանչյուր մարդու կորուստը մոլորակի, տիեզերքի կորուստն է: Գնահատենք կյանքը, հասկանանք, որ այն տրված է ուրախության համար, ընդ որում՝ պետք է ուրախություն պարգևես ոչ միայն ինքդ քեզ, այլ նաև դիմացինիդ: Պետք չէ փչացնել ո՛չ սեփական կյանքը, ո՛չ էլ ուրիշինը, կյանքը շատ կարճ է»,-ընդգծում է ռեժիսորը:

Հավելում է՝ այս փուլում մենք՝ որպես պետություն և հասարակություն, շատ կարևոր անելիքներ ունենք: «Շատ կարևոր է հոգեկան ռեաբիլիտացիան: Այն, ինչ մեր ժողովուրդն ապրեց պատերազմի 44 օրվա ընթացքում, մեծ սթրես էր: Իսկ սթրեսը մի մեծ վերք է: Վերքը պետք է բուժել, բուժում են խնամքով, ուշադրությամբ, վերքը չեն բուժում դանակով փորփրելով կամ էլ վրան աղ լցնելով: Մարդիկ հոգեբանական սթրեսի մեջ են: Յուրաքանչյուր հայի, ՀՀ քաղաքացու համար առաջնային խնդիր պետք է լինի հասարակությանն այդ սթրեսից դուրս բերելը: Յուրաքանչյուրն իր չափով. ես՝ մեր թատրոնի չափով, հոգեբաններն ու բժիշկներն՝ իրենց չափով, քաղաքական գործիչներն՝ իրենց հնարավորություններով:

Սա մեր հայրենիքն է, որքա՞ն կարելի է առաջնորդվել «կթողնենք, կգնանք» սկզբունքով: Է, թողեք գնացեք: Թող այստեղ ապրեն մարդիկ, որոնց համար սա հայրենիք է, ովքեր ուրիշ հայրենիք չունեն: Ես չունեմ ուրիշ հայրենիք, որքան էլ այլ երկրում ավելի բարեկեցիկ կյանք լինի: Սա իմ հայրենիքն է, այստեղ պետք է ապրեմ: Իհարկե, պետք է ստեղծել պայմաններ, որ մարդիկ այստեղ ապրեն և իրենց լավ զգան»,-եզրափակում է Ռուբեն Բաբայանը: