Ավիամոդելային սպորտ. կատարելագործվող մարզաձև․ «Փաստ»
Lifestyle«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Երկինքն ու բարձրությունը միշտ էլ գերել են մարդկանց իրենց անմատչելիությամբ։ Ինքնաթիռների ստեղծումը և ինքնաթիռաշինության տեխնոլոգիայի զարգացումը միայն խթանել են սովորական մարդկանց հետաքրքրությունը ամենապարզ ինքնաթիռների մոդելների նախագծման նկատմամբ, ինչն էլ նպաստել է ավիամոդելային սպորտի առաջացմանը: Ավիամոդելային սպորտը ծագել է 1900 թվականին, իսկ առաջին մրցումներն անցկացվել են Ֆրանսիայում։ 1905 թվականին Փարիզում հիմնադրվել է Միջազգային ավիացիոն ֆեդերացիան։ Աշխարհի առաջնություններ սկսել են անցկացվել 1925 թվականից։ Ռուսաստանում ավիամոդելավորման առաջին մրցույթներն անցկացվել են 1910 թվականին Մոսկվայում, դա կազմակերպել էր գիտնական Ժուկովսկին, դրանց մասնակցել է մոտ քառասուն մարդ։
Հետո սկսել են բացվել ավիամոդելավորման խմբակներ, որոնք գործել են Ցարական Ռուսաստանի շատ քաղաքներում, բայց հեղափոխությունից հետո դրանցից շատերը ստիպված փակվել են: Այդ սպորտաձևի վերածնունդը սկսվել է 1920-ականների սկզբին։ Խմբակներ են բացվել Մոսկվայում, Լենինգրադում, Ուֆայում, իսկ 1926 թվականին անցկացվել են առաջին համամիութենական մրցումները, որին մասնակցել է 70 մարզիկ ԽՍՀՄ-ի տարբեր քաղաքներից։ 1936 թվականին ԽՍՀՄ-ը միացել է FAI ավիամոդելավորման համաշխարհային կազմակերպությանը, և խորհրդային սիրողականները իրավունք են ստացել մասնակցելու միջազգային մրցույթներին։ 1950-ական թվականներից ի վեր, ավիամոդելային սպորտը տարածված է դարձել աշխարհի շատ երկրներում: Սիրողական դիզայներները հավաքել են այնպիսի պրոֆեսիոնալ մոդելներ, որոնք զարգացրել են մինչև 300 կմ/ժ արագություն, իսկ թռիչքի ժամանակը տևել է 33 ժամ։
Ավիամոդելավորման սպորտային մրցումներ պարբերաբար անցկացվել են ԽՍՀՄ-ում, Անգլիայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Հարավսլավիայում։ 1960 թվականից սկսել է գործել ընդհանուր կանոն՝ մրցաշարերի անցկացման համար միջոցները հատկացնում է հենց ընդունող երկիրը։ ԽՍՀՄ-ում հազարից ավելի մարդ ստացել է Ավիամոդելային սպորտի վարպետի կոչում, ավելի քան երեք հարյուրը դարձել են միջազգային կարգի սպորտի վարպետներ։ Ավիացիայի նկատմամբ աճող հետաքրքրության շնորհիվ լույս է տեսել «Մոդելիստ կոնստրուկտոր» ամսագիրը, որը ավստրալիական Airborne Magazine-ի , ամերիկյան R/C Car-ի և շվեդական Allt om Hobby-ի անալոգն է եղել:
Ավիամոդելային սպորտը բավականին կլանող և, ամենակարևորը, հետաքրքիր գործունեություն է: Այն զարգացնում է մտածողությունը, դիզայնը և ինժեներական հմտությունները: Իհարկե, ոչ բոլոր մոդելներն են լինում կատարյալ։ Այդ սպորտաձևը ավելի քան հարյուր տարվա պատմություն ունի, և կարելի է վստահ լինել, որ այն միայն կզարգանա և նոր հնարամիտ գյուտեր կբերի աշխարհին։ Չմոռանանք նաև ներկայումս մեծ տարածում գտած ԱԹՍ-ներն ու դրոնները:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում