«Անտարբերությունը մեղք եմ համարում, հատկապես, երբ այն քո ճակատագրի նկատմամբ է». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Երիտասարդ դերասանուհի Ման ՆԷն Թատերական ինստիտուտում սովորելու տարիներին` չորրորդ կուրսի երկրորդ կիսամյակում առաջարկ ստացավ և սկսեց նկարահանվել հեռուստասերիալում: «Միշտ մտածել եմ, որ իմ կարիերայի սկզբում նախ պետք է թատրոնում հանդես գամ, բայց եղավ ճիշտ հակառակը: Բուհն ավարտելուց հետո էլ շարունակեցի նկարահանվել` գրեթե առանց մեծ դադարների, լարված գրաֆիկով»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է դերասանուհին, որը ներկայում նկարահանվում է «Ամեն տարի գարնանը» հեռուստանովելում:
Ընդգծում է` թատրոնն ու կինոն նույն աշխարհի տարբեր կետերն են:
«Բայց կա սկզբունք` կա՛մ պետք է քեզ լիարժեք դրսևորես ֆիլմերում, կա՛մ թատրոնում: Հիմա նախընտրում եմ կինոն, այս ժամանակաշրջանում այն ինձ ավելի հետաքրքիր է, գուցե հետո ցանկություն լինի նաև ներկայացումներում հանդես գալ, ձմռանն առաջարկ ստացել եմ, բայց մերժել այն: Ի դեպ, ուսանողական տարիներին տարբեր դերեր կերտել եմ ուսանողական թատրոնում»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Իր նոր սկսվող` դեռ երկամյա կարիերայի ընթացքում հասցրել է նկարահանվել մի քանի հեռուստասերիալներում, իսկ անցած տարի` ռեժիսոր Ել. Արշակյանի գեղարվեստական կարճամետրաժ «Նունիկ» ֆիլմում, որն արտերկրում մասնակցել է մի քանի փառատոնների, հաղթանակներ գրանցել տարբեր անվանակարգերում, իսկ Հայաստանում ֆիլմը դեռ չի ցուցադրվել: Դերասանուհուց, որը մտքեր ունի ուսումն արտերկրի բուհերից մեկի կինոյի բաժնում շարունակելու և որը կարողացել է իր գործունեության այս փուլում դրսևորել իրեն տեսախցիկների առջև, հետաքրքրվում ենք մեր ֆիլմարտադրության մասին` խնդիրների ու հաջողությունների համատեքստում:
«Հիմնական բացասական կողմը մեզ մոտ ֆինանսի հետ է կապված: Վստահաբար, ունենք լավ ռեժիսորներ և դերասաններ: Կարծում եմ, որ հայկական կինոն, ճիշտ է, թույլ զարկերակով, բայց զարգանում է, իհարկե, երբ համեմատում եմ արտասահմանյան ֆիլմերի հետ, անելիքներ ունենք: Ըստ իս, թատրոնն այս շրջանում նահանջում է իր դիրքերից: Ֆիլմ նկարելը շատ բարդ գործընթաց է: Մարդիկ ուղղակի նստում և դիտում են ֆիլմը, որը մի ամբողջ մեծ թիմի աշխատանքի արդյունքն է: Մեկմեկ անգամ հումորով ասում եմ` կինո նկարելը մի ամբողջ կինո է: Կինոն քանդակի պես է` պահանջում է երկար, նուրբ ու մանրակրկիտ աշխատանք: Երբ մեզ մոտ սովորեն դերասանի հագուստի կոճակից մինչև մազի ծայրի վրա ավելի մանրակրկիտ ու դանդաղ աշխատել, ամեն ինչ լավ կլինի»,- ասում է Ման ՆԷն:
Նրա կարծիքով` մեր ֆիլմերում նաև հասարակ լինելն է պակասում: «Մեզ մոտ բնականությունն է պակասում: Երբ մեր դերասանները կցանկանան ներկայանալ իրենց դեմքի ողջ թերություններով հանդերձ, կցանկանան ներկայանալ առավելագույնս բնական ձևով, թերություններն էլ առավելություն կդիտվեն: Դրսում, օրինակ` դա շատ է գնահատվում: Մեզ մոտ բոլորը փորձում են կատարյալ ձևով ներկայանալ և, օրինակ` դեմքին ունեցած կնճիռները թաքցնել, սա իրենց համար գուցե թերություն է, բայց իրականում այն առավելություն կարող է լինել: Երբ մեր ռեժիսորները կդադարեն նկարահանել նույնանման դեմքերի, կփորձեն գտնել, տեղ տալ ավելի երիտասարդ ու բնական դերասանների, մեր կինոն ավելի հետաքրքիր կդառնա: Օրինակ` իմ երազանքն էր, որ որևէ ֆիլմում առանց շպարի ներկայանամ, այնպես, ինչպիսին կամ, «Նունիկ» ֆիլմում իմ այդ երազանքն իրականացել է: Ֆիլմում ներկայացնում ես առօրյա կյանք և բնական է, որ առօրյայում չես կարող լինել միշտ հարդարված մազերով և շպարված, միշտ փորձում եմ այս նուրբ սահմանը պահել»,-հավելում է զրուցակիցս:
Իսկ ինչպե՞ս է լրացնում այն մեծ էներգիան, որ սպառում է նկարահանման հրապարակում: Գերլարված գրաֆիկով աշխատելիս էներգիայի հավել յալ աղբյուրներ են անհրաժեշտ: Ման ՆԷն էներգիան ստանում է բնությունից ու լեռներից: Սիրում է լինել Հայաստանի տարբեր անկյուններում: «Ծնվել և մեծացել եմ Ապարանում, իսկ մանկությանս տարիներն անցել են սարերում, որտեղ անսպառ է մաքուր օդը: Այն անհրաժեշտ է մարդուն ապրելու համար: Ասածիս մեջ մի քիչ հումոր կա, բայց երբ խորապես նայենք հարցին, գուցե չկա էլ: Ընկերների մի լավ խումբ ունենք, համախմբվել ենք հայրենիքը ճանաչելու գաղափարի շուրջ` լինելով մեր երկրի ամենատարբեր վայրերում, բարձրություններ հաղթահարելով: Սա է միակ տարբերակը: Այո, սիրում եմ բնությունը: Իմ վարպետ Նիկոլայ Ծատուրյանն ասում էր, որ Աստված բնության մեջ է: Սա այնքան ճիշտ միտք է, իրականում բնությունը կատարելություն է: Եթե նայենք լեռներին, ծառ ու ծաղկին, կտեսնենք, որ դրանք կատարյալ են, քանի դեռ մարդկային ձեռքը չի դիպել դրանց: Սարերում հանգստանում եմ, էներգիա ստանում: Անընդհատ մասնակցում եմ արշավների, բարձրությունը հաղթահարելով` մեծ էներգիա եմ կուտակում: Բնությունն ինձ հանգստացնում է»,-նշում է դերասանուհին:
Ի դեպ, մեր զրույցի հաջորդ օրը նա ընկերների հետ Սյունիք էր ուղևորվելու, իսկ նրա տպավորությունների, զգացողությունների ու բնությունից ստացած էներգիայի մասին պատմում էին իրար հաջորդող լուսանկարները: Հայրենիքի մասին զրույցը հանգեցնում է հաջորդ հարցիս: Մինչ դերասանուհու հետ զրուցելը, մի փոքր «շրջել» էի նրա սոցիալական էջերում, կարդացել գրառումները: Ման ՆԷն բավականին սուր է անդրադառնում այն ամենին, ինչ տեղի է ունենում Հայաստանում: Գրառումները կարդալուց ակամայից հիշեցի բոլոր այն մեկնաբանությունները, երբ մեզ՝ լրագրողներիս ասում են` մենք դերասան ենք, քաղաքականությամբ չենք զբաղվում, մենք սպորտսմեն ենք, քաղաքականությունը չենք մեկնաբանում` մոռանալով ամենակարևորը, որ, ի վերջո, բոլորս Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներ ենք` անկախ մասնագիտությունից, պաշտոնից և այլ հանգամանքներից:
«Մենք` դերասան, բժիշկ, լրագրող, սպորտսմեն լինելուց առաջ առաջին հերթին ՀՀ քաղաքացի ենք: Քաղաքացի լինելը, հետաքրքրվելն ու ցավելն այն ամենի մասին, ինչ կատարվում է քո հայրենիքում ու քո շուրջը, ընդհանրապես կապ չունի մասնագիտության հետ: Իրապես չեմ հասկանում այն մարդկանց, որոնք դա պատճառ են դարձնում և ասում` արվեստի ներկայացուցիչ եմ և ինձ չի հետաքրքրում քաղաքականությունը: Այո, քաղաքականությունը քեզ կարող է չհետաքրքրել, բայց չէ՞ որ այդ քաղաքականությունն է որոշում քո ճակատագիրը: Երբևէ չեմ վախեցել ներկայացնել տեսակետս իմ երկրում կատարվող իրադարձությունների մասին: Անտարբերությունը մեղք եմ համարում, հատկապես, երբ այն քո ճակատագրի նկատմամբ է: Իսկ այն, ինչ կատարվում է այսօր մեր երկրում, ցավով եմ նշում` քաղաքականության սահմաններից դուրս է: Հայրենիքի ճակատագրի հանդեպ անտարբեր լինելն ինձ համար հավասարազոր է հայ կոչվելու հանդեպ անտարբեր լինելուն, եթե ավելի կոպիտ ձևակերպեմ, հայ լինելը չընդունելուն: Եթե չգիտես, թե հայրենիքդ և դու դեպի ուր եք գնում, ուրեմն քեզ համար ամեն ինչ միևնույնն է: Ինձ համար երբեք ոչինչ միևնույնը չէ: Ամեն ինչ սկսվում է անտարբեր լինելուց: Չեմ սիրում և չեմ էլ փորձի մարդկանց պարտադրել իմ կարծիքը, բայց ցանկացած հարցի վերաբերյալ եթե ունեմ հստակ համոզմունք, որն արդարացված է, չեմ վախենա բարձրաձայնել»,-ասում է Ման ՆԷն:
Իսկ վերջում` կարիերայի հետ կապված ապագա ծրագրերի մասին: «Արտասահմանում ուսումը շարունակելու մտքեր կան: Շատ եմ ուզում նկարահանվել ֆրանսիական կինոյում, ինչոր քայլերով փորձում եմ մոտենալ իմ այդ երազանքին: Որոշ ժամանակ հետո դադար կվերցնեմ, քանի որ էներգիայի մեծ պաշար սպառելով` կարիք ունեմ վերականգնվելու»,- եզրափակում է դերասանուհին:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում