«Այսօր մեզ մոտ դրված է քաղաքական լիդերության խնդիրը, ժողովուրդը կգնա քաղաքական էլիտայի հետևից»․ «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Անզորության զգացում. այսպես կարելի է բնութագրել բոլորիս հոգեվիճակը: Չդադարող պատերազմների մեջտեղում ենք ապրում, այս օրերին մեզ անօգնական ու անուժ զգում: «Հենց այս պահին այդ հոգեվիճակում եմ: Եկել եմ համալսարան, ինձ բոթ են հաղորդում, որ մեր նախկին ուսանողը զոհվել է: Համակուրսեցիները ողբի մեջ են: Սա մեր իրականությունն է: Փսիխոպատներ չենք, որ մեզ վրա այս ամենը չազդի: Այդ աստիճանի անզգացմունք և անբարոյական լինում են փսիխոպատները կամ դրա մի տարատեսակը՝ սոցիոպատները: Պետք է փսիխոպատ կամ սոցիոպատ լինես, որ այդ ապրումները չունենաս, ցավոք, այդպիսի մարդիկ կան: Տեսնում ենք, որ այս հանցախումբը, որ ղեկավարում է երկիրը, այդպիսին է:
Օրինակ՝ երբ օրերս ժողովուրդն ինքնաբուխ դուրս եկավ փողոց՝ իր ցասումն արտահայտելու, մեկը կա՝ Ալեն Սիմոնյանը, ուղիղ եթերում հանգստություն խաղալով, որովհետև ներքուստ իրենք հանգիստ չեն, խառնված են իրար, ասում էր՝ ժողովուրդ ջան, ախր ձեզ խաբում են, չէի պատկերացնի, որ հայ ժողովուրդը նման մանիպուլ յացիայի կարող է տրվել: Ինքը կարծես այս իրականությունից չլիներ: Ոչ մեղքի զգացում, ափսոսանք, որ այդ պահին, երբ նա խոսում է, սահմանին զոհեր ունենք, տղաներ են մահանում: Իհարկե, մարդկանց մեծ մասը նորմալ հուզական աշխարհ ունի, և այս հոգեվիճակը շատերին բնութագրական է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է հոգեբան, «Զարթոնք» կուսակցության ԳՄ անդամ Կարինե Նալչաջյանը:
Ընդգծում է՝ երբ նայում ենք պրոցեսները, որոնք սկսում էին չարաբաստիկ 2018 թ.-ին, այս հանցախմբի ձեռամբ, բայց լուրջ կոորդինատորների ուղղորդմամբ, միտումնավոր տեղի էր ունենում հայ ժողովրդի վիկտիմիզացիա, այն է՝ հոգեբանական զոհի վերածում: «Անօգնականության զգացում, երբ քեզ թվում է՝ քո ճակատագիրն այլևս քո ձեռքում չէ. մեզ հասցրել են այն վիճակին, որ այս ապրումներն ենք ունենում: Դա արվեց ամենատարբեր ճանապարհներով, օրինակ՝ ամենասկզբից մեր հերոսներին վարկաբեկեցին, հանցագործ համարեցին: Հերոսի կերպարը հոգեպես ուժեղացնող կերպար է, նայում ենք Մոնթեի, Լեոնիդ Ազգալդյանի և այլոց կերպարներին և ներքուստ ուժեղանում, քեզ համակում է հաղթողի հոգեվիճակը, պատրաստ պայքարելու: Տեսեք՝ Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցը Մոնթեի նկարը և անունը հրապարակելու դեպքում օգտատերերին արգելափակում է: Թվում է՝ որտեղ է ֆեյսբուքը, որտեղ մենք, բայց տեսեք, թե ուր են տանում թելերը: Այսինքն՝ սրանք մի կենտրոնից են ղեկավարվում:
Ալիևի ձեռնասունները իրականացնում են անգլո-սաքսոնական ամբողջ ծրագիրը: Պարտություն բերեցին, ընդ որում՝ դավադիր, երբ քո իշխանություններն այնքան թքած ունեն պաշտպանության վրա, այսինքն՝ քո մահն են ցանկանում, որ ականապատումների քարտեզները նվեր են տալիս թշնամուն, գուցե նաև նվեր չեն տալիս, փոխհատուցումներ են ստանում: Կամ ռումբերի տեղադրման մասին կեղծ ահազանգերը, դրան զուգահեռ՝ իրական պայթյուն «Սուրմալուում»: Հիմա իրադարձություններն այնքան շատ են, որ այդ պայթյունը մոռացվեց, նորից պատերազմ սկսվեց: Մեզ հարվածներ են հասցնում: Օրերս մարդկանց բարձրացրած ինքնաբուխ բողոքը դրական միտում է, մարդն ասում է՝ չեմ ուզում զոհ լինել, չեք կարող ղեկավարել իմ կյանքը, իմ երկիրը, որոշել իմ զավակն ապրի, թե ոչ: Նույնիսկ երբ այդ ալիքը հաջորդ օրը չեղավ, ոչինչ չի նշանակում: Դա մի ցուցիչ է, որ ժողովուրդը դեմ է,-նշում է մեր զրուցակիցը և հավելում,- հասել ենք մի վիճակի, երբ սկսում ենք մեր ազգից բողոքել, նշանակում է՝ մեր ընդհանուր ինքնագնահատականն իջել է, սա ազգային, խմբային ինքնագնահատականի անկում է նշանակում:
Եթե անհատի ինքնագնահատականն ընկած է լինում, նա իրեն թերի է զգում, ոչ լիարժեք, բացարձակ անկարող, նա խեղճանում է, թուլանում: Մեզ հասցրել են այնպիսի մի վիճակի, երբ կանգնում ենք և սկսում ինքներս մեզ փնովել, խարազանել: Հնարավոր է՝ քննադատական այս դիրքորոշումն ունեցող մարդիկ ինչ-որ օբյեկտիվ հիմքեր ունեն, բայց երբ նայում ես ընդհանուր վիճակը, հասկանում ես, որ վատ վիճակ է, երբ ինքնախարազանմամբ ենք զբաղված: Կարծում եմ՝ այն օրվա պրոցեսը ինչ-որ սահման էր, նոր փուլ, չնայած այնտեղ կառավարման խնդիրներ առաջացան: Այդպիսի պրոցեսները պետք է կառավարել, բայց առաջին շարքերում եղած մարդիկ պատրաստ չէին այդ պոռթկմանը, ցասմանը: Փաստ է այն, որ այդ պոռթկումը կա, պետք է կարողանալ պահպանել այդ էներգետիկան: Այսօր արդեն մեզ մոտ ակնհայտ դրված է քաղաքական լիդերության խնդիրը: Եթե այսօր փոքրիկ հաջողություններ, հաղթանակներ ունենանք, դա կբարձրացնի մեր ինքնագնահատականը, ինչպես եղավ օրերս, փաստեցինք՝ մեր ժողովուրդը բարոյալքված վիճակում չէ, այսպիսի էպիզոդներով կարող ենք պայքարել զոհի կարգավիճակի դեմ»,ասում է հոգեբանը:
Փաստում է՝ պայքարը պետք է շարունակել, միայն այդ կերպ կարելի է դուրս գալ զոհի կարգավիճակից: «Հոգեբանորեն ծանրագույն վիճակ է: Մարդիկ չեն կարողանում իրենց սխալն ուղղել՝ խաբվել են, խրվել դրա մեջ, բայց հիմա առերեսվում են դրան ու այլևս չեն խուսափում: Ասում են՝ մենք ևս այս աղետին մասնակից ենք եղել»,-հավելում է նա, արձագանքում եմ՝ ավելանում է մարդկանց թիվը, որոնք սթափ գիտակցում են, թե ինչ է կատարվում:
«Վտանգը շատ մոտեցավ, վառոդի հոտը զգում են, մարդիկ հասկանում են՝ որտեղ Ջերմուկը, որտեղ Երևանը: Երբ Արցախն էր, Շուշին ու Հադրութը, մարդկանց դա շատ հեռու էր թվում, իսկ հիմա զգացին, որ ամեն ինչ ավելի մոտ է: Պետք է կարողանալ այս շարժումը պահպանել, կարևորագույն՝ քաղաքական էլիտայի միավորման լուրջ խնդիր է դրված: Ժողովուրդը կգնա այդ էլիտայի հետևից, հոգեպես արդեն պատրաստ է»,- եզրափակում է Կարինե Նալչաջյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում