ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (3 ՀՈՒՆԻՍԻ)․ Բիրտ ուժով բազմաթիվ քաղաքացիներ են բերման ենթարկվել․ «Փաստ»
Society
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Հեծանիվի համաշխարհային օր, Ավստրալիա՝ Մաբոյի օր, Նամիբիա՝ Նամիբիայի զինված ուժերի օր, Ուգանդա՝ Նահատակների օր, Չեռնոգորիա՝ Անկախության օր։
ՀԱՅ–ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1837– ծնվել է հանրահայտ գրող Պերճ Պռոշյանը։
1891– վախճանվել է մեծանուն դերասան, նկարիչ, գրող, հասարակական գործիչ Պետրոս Ադամյանը։
1896 – ծնվել է հայ խորհրդային բժիշկ, ինֆեկցիոնիստ Ռաֆայել Մանվելյանը։
1896 – թուրք բազմահազարանոց խուժանը անցել է հարձակման Վանում: Հանկարծակիի եկած հայերը սկզբում զգալի կորուստներ են կրել, բայց շուտով Դաշնակցության, Արմենական և Հնչակյան կուսակցությունների ղեկավարները, մի կողմ դնելով իրենց տարաձայնությունները, միավորել են մարտական ուժերը, և ինքնապաշտպանության կենտրոն է դարձել Վանի Այգեստան թաղամասը:
1911 – ծնվել է արձակագիր, դրամատուրգ Ալեքսանդր Արաքսմանյանը։
1919 – վախճանվել է բանասեր, բժիշկ և հասարակական գործիչ Սմբատ Գաբրիելյանը։
1933 – ծնվել է բժիշկ, ակադեմիկոս Հովհաննես Հովհաննիսյանը։
1936 – ծնվել է արվեստաբան Հենրիկ Հովհաննիսյանը։
1971– տեղի է ունեցել Հայաստանի գրողների միության վեցերորդ համագումարը։
1994 – վախճանվել է պատմաբան, պատմական գիտությունների դոկտոր Աբել Սիմոնյանը։
1991– Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ Արցախի Հադրութի շրջանի Խանձաձոր գյուղի բնակչությունը տեղահանվել է։
2000 – Երևանի «Մոսկվա» կինոթատրոնում տեղի է ունեցել «Գլադիատոր» ֆիլմի հայաստանյան պրեմիերան։
2011– Հրանտ Դինքի սպանության գործով վեց զինվորականներ դատապարտվել են, Տրապիզոնի ժանդարմերիայի այդ պաշտոնյաների նկատմամբ դատարանը սահմանել է 4–ից մինչև 6 ամսվա ազատազրկում:
2011– վախճանվել է ամերիկահայ բժիշկ Ջեք Գևորգյանը։
2012 – «Ժառանգություն» կուսակցությունը Գրողների միության դահլիճում անցկացրել է իր 8–րդ համագումարը: Նախագահի պաշտոնում վերընտրվել է կուսակցության հիմնադիր Րաֆֆի Հովհաննիսյանը:
2016 – Հալեպում հրթիռակոծվել է հայկական թաղամասը, եղել են զոհեր և վիրավորներ։
2018 – Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր–Պետրոսյանը կոչ է արել Նիկոլ Փաշինյանին՝ միջամտել Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցող իրադարձություններին՝ «Ղարաբաղի ներքաղաքական կայունությունը վերականգնելու և պետական մեքենայի անխափան գործունեությունն ապահովելու համար»:
2020 – վախճանվել է ԱԺ նախկին նախագահ, Բելառուսում ու Ուկրաինայում Հայաստանի նախկին դեսպան Արմեն Խաչատրյանը։
2022 – կառավարական ամառանոցի մոտ ցուցարարների հետ բախման ժամանակ ոստիկանական ուժերը հատուկ միջոցներ են կիրառել, մասնավորապես ծխա և լուսաձայնային նռնակներ։ Ոստիկանները բիրտ ուժով բազմաթիվ քաղաքացիների են բերման ենթարկել։
ԱՇԽԱՐՀ
1098 – խաչակիրները գրավել են Անտիոքը։
1539 – Ֆլորիդան հայտարարվել է Իսպանիայի տարածք։
1540 – առաջին եվրոպացին՝ Էրնանդո դե Սոտոն, անցել է Ապպալաչի լեռնաշղթան։
1621 – հիմնադրվել է հոլանդական Վեստ– Հնդկաստան ընկերությունը, որը ստացել է Հարավային և Հյուսիսային Ամերիկաների հետ առևտրի իրականացման մոնոպոլ իրավունք։
1657 – վախճանվել է անգլիացի բժիշկ, ֆիզիոլոգ և էմբրիոլոգ Ուիլյամ Հարվեյը՝ ժամանակակից ֆիզիոլոգիայի և էմբրիոլոգիայի հիմնադիրը։
1761 – ծնվել է անգլիացի գյուտարար Հենրի Շրապնելը, որը հայտնագործել է կարտեչային գնդակներով հրետանային արկը։
1784 – Մերիլենդ նահանգի Աննապոլիս քաղաքը դադարել է լինել ԱՄՆ–ի մայրաքաղաքը։
1785 – ֆրանսիացի Ֆրանսուա Բլանշերը 300 մետր բարձրությունից ցած նետելով շանը՝ ցուցադրել է օդապարիկից թռիչքներ իրականացնելու համար իր ստեղծած պարաշյուտը։
1789 – Ալեքսանդր Մաքքենզին Կանադայում հայտնաբերել է հետագայում իր անունով անվանված Մաքքենզի գետը։
1826 – վախճանվել է ռուս պատմաբան Նիկոլայ Կարամզինը։
1837 – Լոնդոնի մոտ բացվել է առաջին իպպոդրոմը։
1843 – ծնվել է բուսաբան–ֆիզիոլոգ և բնաբան Կլիմենտ Տիմերյազևը՝ բույսերի ֆիզիոլոգիայի ռուսական դպրոցի հիմնադիրը։
1875 – վախճանվել է ֆրանսիացի նշանավոր երգահան, հանրահայտ «Կարմեն» օպերայի հեղինակ Ժորժ Բիզեն։
1896 – ստորագրվել է գաղտնի պայմանագիր, համաձայն որի, Չինաստանը թույլատրել է Ռուսաստանին կառուցել Չին – արևել յան երկաթուղին։
1924 – վախճանվել է ավստրիացի հայտնի գրող Ֆրանց Կաֆկան։
1931 – ծնվել է Կուբայի 17–րդ վարչապետ Ռաուլ Կաստրո Ռուսը։
1946 – վախճանվել է խորհրդային պետական գործիչ Միխայիլ Կալինինը։
1954 –Սահարայում հայտնաբերվել է հին եգիպտական Սինխետոն փարավոնի դամբարանը (մոտավորապես մ.թ.ա. 2570 թվական)։
1959 – Սինգապուրն ընդունել է Սահմանադրություն և դարձել ինքնավար երկիր։
1970 – սինթեզվել է առաջին արհեստական գենը։
1980 – համակարգիչների խափանման պատճառով ԱՄՆ–ում սխալմամբ ազդարարվել է Խորհրդային Միության կողմից միջուկային հարձակման տագնապ։
1985 – Վատիկանի և Իտալիայի միջև կնքված համաձայնագրով կաթոլիկությունը դադարել է Իտալիայում պետական կրոն լինել։
1989 – վախճանվել է Իրանի հոգևոր առաջնորդ Ռուհոլլա Խոմեինին։
1991 – Ճապոնիայում Ունզեն հրաբխի ժայթքումից զոհվել է 43 մարդ, հիմնականում՝ լրագրողներ։
1998 – Գերմանիայի Էշեդ ավանի մոտ Հաննովերից Համբուրգ մեկնող գնացքի վթարի հետևանքով զոհվել է 101 մարդ, վնասվածքներ է ստացել 88–ը։
2006 – Չեռնոգորիան հռչակել է իր անկախությունը՝ դուրս գալով Սերբիա և Չեռնոգորիա պետության կազմից։
2008 – Պրագայում կնքվել է խղճի և կոմունիզմի մասին եվրոպական հռչակագիրը։
2016 – Արիզոնայում վախճանվել է աֆրոամերիկացի նշանավոր պրոֆեսիոնալ ծանրքաշային կարգի բռնցքամարտիկ և հասարակական գործիչ Մուհամմեդ Ալին (Կասիուս Մարցելուս Քլեյ կրտսերը)։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
