«Սերունդ». Խնդիրը գումարի չափը չէ, ավելի շատ մասնակիցների հարցն է կարևորվում. «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
44-օրյա պատերազմից հետո մի խումբ գործարարների՝ հայրենիքին օգնելու ցանկությունը հիմնադրամ ստեղծելու գաղափարի վերածվեց։ Անվանումը, որը հիմնադրամը կրում է, իր մեջ խոր գաղափար ունի՝ «Սերունդ»։ Քաղաքագետ Թևան Պողոսյանը «Փաստի» հետ զրույցում պատմել է «Սերունդ» հիմնադրամի նպատակի մասին, խոսել շահառուների ու հիմնական ուղերձի մասին։ Հիմնադրամն իր սոցիալական ծրագրերն սկսել է իրականացնել Արցախի Հանրապետության մի քանի բնակավայրերից։ Հիմնադրամի նպատակների իրագործմանը մաս կազմելու հնարավորություն ունենք բոլորս՝ ամենամսյա նույնիսկ խորհրդանշական նվիրատվությամբ։
«Մի խումբ գործարարներ պատերազմից հետո ժողովրդագրության խնդիրների լուծմանը նպաստելու գաղափար ունեին, ու այդպես ծնվեց «Սերունդ» հիմնադրամը։ Այն պետք է նպաստի ծնելիության զարգացմանն ու օգնի, որ ավելի շատ բազմազավակ ընտանիքներ ունենանք, շատ երեխաներ ծնվեն։ Այն ժամանակ, երբ դեռ ճանապարհները բաց էին, կապ էին հաստատել Արցախի իշխանությունների հետ, մեկնել էին այնտեղ, քննարումներ արել, ու ձևավորվել էր գաղափար, որում միայն ծնելիության խթանման հարցը չէր։ Կար գաղափար՝ գտնելու մի բանաձև, որը կնպաստեր համայնքների պահպանմանը, ընտանիքներին կկապեր իրենց համայնքներին։ Ու քանի որ Արցախի հետ կապված շատ ծրագրեր կային, պարզ ու թափանցիկ մի մեխանիզմ ընտրվեց՝ սահմանամերձ շահառու համայնքներ, որտեղ ծնված երեխաները ևս շահառու կդառնային»,ասաց Թևան Պողոսյանը՝ նշելով, որ այդ համայնքներում յուրաքանչյուր նոր ծնված երեխայի հիմնադրամից 16 տարի 8 ամիս շարունակ համայնքից չբացակայելու դեպքում ամսական 50000 դրամ է տրամադրվում։
Գաղափարի հիմքում, ըստ Պողոսյանի, նաև դրվել է ընտանիքներին համայնքին կապելու խնդիրը։ «Սերունդ» գաղափարը շեշտելով՝ նա հավելեց. «Երկարատևության գաղափարը հաշվի առնելով՝ փորձել ենք մեկ բանաձև դնել. «կիսվելով այսօր՝ մի օր քեզ հետ նույնպես կկիսվեն»։ Գաղափարը հետևյալն է՝ այսօր պատրաստ եմ օգնել ուրիշներին, հետո, եթե մեր բանակը մեծանա՝ նվիրատուների, հիմնադրամի ձևավորմանը նպաստող անձանց ավելի լայն ցանկ ունենանք, կարող է մեկ սերունդ հետո մեր համայնքը նույնպես շահառու դառնալ։ Օրինակ՝ այդ դեպքում իմ 5 երեխաների բալիկները, իմ թոռները, ծոռները, կոռները կարող են հանգիստ այդ ծրագրերի շահառուները դառնալ»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը։
Թևան Պողոսյանը հայտնեց, որ ծրագիրն սկսվել է Արցախի երկու փոքր համայնքից՝ Չարեքտար և Եղծահող. «Ընտրեցինք այդ համայնքները, որովհետև ժողովրդագրության առումով պոտենցիալ կար։ 2022 թ. հունիսի 1-ից ծրագրի աշխատանքներն սկսվեցին։ Արդեն 2023-ի հունվարին և փետրվարին Արցախի Հին Շեն ու Մեծ Շեն համայնքները ևս ներգրավվեցին ու դարձան շահառու։ Հիմա մինչև տարեվերջ ևս երկու համայնք ներգրավելու նպատակ ունենք»։ Հիմնադրամի առանձնահատկություններից մեկն էլ, Թևան Պողոսյանի խոսքով, թափանցիկությունն է։
«Մարդիկ կարող են Serund.am կայքում ամեն օր տեսնել, թե ովքեր են գումար նվիրաբերել, ամեն օրվա կտրվածքով որքան գումար է մուտքագրվում, ելքագրվում, քանի որ շահառուները երևում են։ Ադմինիստրատիվ ամբողջ ծախսերն ու հիմնադրամի գործունեության բոլոր խնդիրները լուծում են հենց հիմնադիր գործարարները։ Ցանկացած լումա, որոնք նվիրատուները ներդնում են, միայն և միայն օգտագործվելու է ծնված երեխաների համար։ Այսօրվա դրությամբ արդեն երեք շահառու երեխա ունենք, երկուսը ծնվել են Եղծահողում, մեկը՝ Չարեքտարում։ Չարեքտարում էլի շահառուներ կային, բայց, ցավոք, քանի որ հիմա համայնքում չեն, այլևս շահառու չեն հանդիսանում, քանի որ, ինչպես նշեցի, ծրագրի հիմքում անպայման համայնքում բնակվելու պայման կա։ Աստված տա, եթե նրանք մի օր վերադառնան Չարեքտար, վստահ եմ, նորից կսկսեն այդ գումարներն ստանալ»,-հավելեց մեր զրուցակիցը։
Թևան Պողոսյանը շեշտեց՝ նվիրատվության ֆիքսված չափ չկա, և հիմնադիրները գումարի չափի որևէ խնդիր չեն դրել։ «Ավելի շատ մասնակիցների հարցն է կարևորվում։ Հիմքում ամենամսյա նվիրատվության գաղափարն է։ Այս դեպքում, եթե մարդն ամեն ամիս անգամ 50 դրամ է նվիրաբերում ու դա անում է ամբողջ կյանքում, ավելին է, քան միանվագ 100 հազար դրամ նվիրատվությունը։ Այսինքն, խնդիրը գաղափարը տարածելն է։ Ի դեպ, այնպիսի համակարգ է ծրագրավորվել, որը հնարավորություն է տալիս մասնակցել ցանկացած երկրից։ Բացի այդ, եթե մարդիկ, սրտացավ լինելով, ի սկզբանե մեծ գումարով են միացել ծրագրին ու հետո, օրինակ՝ ֆինանսական խնդիրներ են առաջացել, իրենք հանգիստ կարող են դիմել, դադարեցնել մասնակցությունը կամ գումարի փոփոխություն անել, նորից գրանցվել. խնդիրն ամենամսյա նվիրատվության գաղափարը պահելն է։ Մարդիկ կան, ասում են՝ իսկ ճիշտը որքա՞ն գումար նվիրաբերելն է։ Ի պատասխան՝ ասում եմ՝ նույնիսկ 1 դրամը կամ այնպիսի չափ, որը ամենամսյա ձեր ֆինանսական շարժերի առումով ձեզ որևէ նեղություն չի տա։ Խնդիրը գումարի չափը չէ, կարևորը միանալն է, պատրաստ լինել ծրագրի մաս կազմել ամբողջ կյանքում։ Վստահ եմ, որ եթե մի օր ամբողջ աշխարհի 10 մլն հայերը միանան ծրագրին, այն կարող է ընդլայնվել ու շահառու համայնք կդառնա նաև Երևանը»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ եթե նվիրատուները շատանան, և ֆինանսական ապահովության խնդիր չլինի, միանգամից նոր համայնքներ են ներգրավվելու։
«Հուսամ՝ մարդիկ իսկապես սրտանց կմիանան և Արցախի Հանրապետությունից ծրագիրը կտարածվի նաև Հայաստանի Հանրապետություն։ Երբ ամբողջ Արցախը կներգրավենք, կանցնենք նաև Հայաստանի Հանրապետության համայնքներին։ Մեր առաջին շահառուի մայրիկը, ունենալով յուրահատուկ սիրտ ու գիտակցություն, նույնպես մասնակից նվիրատու է դարձել։ Բացի նրանից, որ շահառու է, նույն գումարից այլ բալիկների համար նվիրատվություն է անում հիմնադրամին։ Հաշվի առնելով «Սերունդի» գաղափարը՝ հուսամ՝ ծրագիրն իսկապես սերնդեսերունդ կշարունակվի»,-եզրափակեց մեր զրուցակիցը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում