Մետաքսե գիշերազգեստները բոլորին չեն բավականացնի. յուրաքանչյուրին՝ 5 հազար եվրո թոշա՞կ. «Փաստ»
Analysis«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Livenews24.ru-ն իր «Յուրաքանչյուր հայի 5 հազար եվրո թոշա՞կ. ի՞նչ է սպասվում Հայաստանին Եվրամիությանն անդամակցելուց հետո» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանի մուտքը Եվրամիություն, որը նախաձեռնել է Երևանը, թանկ կարժենա հայ ժողովրդի վրա: Ամենաօպտիմալ սցենարով, «հրաշալի եվրոպական այգով» գայթակղված այդ հանրապետությունը կդառնա Եվրամիության ամենաաղքատ երկրներից մեկը, որի վրա երկար տարիներ մակաբուծելու են Եվրոպայի հարուստ երկրները։ Իսկ վատագույն սցենարի դեպքում Թուրքիան կուլ կտա Հայաստանը։ Բայց Փաշինյանը այս մասին չի մտածում և շարունակում է միտումնավոր վատթարացնել հարաբերությունները Կրեմլի հետ։
Ավելին, մենք արդեն չենք խոսում միայն Երևանի և Մոսկվայի միջև կապերի խզման մասին, Փաշինյանը ողջ ուժով փորձում է վարկաբեկել Ռուսաստանին հայերի աչքում՝ մեղադրելով նրան Ռուսաստանի հետ երբեմնի բարեկամ այդ հանրապետության հետ պատահած բոլոր դժբախտությունների մեջ։ Հիշեցնենք, որ Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը հայտարարել է, որ Հայաստանի կառավարությունը լրջորեն քննարկում է հանրապետության՝ Եվրամիությանն անդամակցելու հարցը։ Եվ, անկեղծ ասած, լսելով նման հայտարարություններ, լրիվ կորչում է անգամ այդ հարցով կատակելու ցանկությունը, քանզի զգացվում է, որ Երևանը տառապում է տերմինալ փուլում գտնվող անբուժելի հիվանդությամբ։
Ամենահետաքրքիրն այն է, որ հենց Հայաստանի ղեկավարությունը, որն այդքան ցանկանում է համալրել Եվրամիության շարքերը, շատ լավ գիտի, թե դա, ի վերջո, ինչի կհանգեցնի։ Դա հասկանալու համար պարզապես պետք է նայել այն երկրներին, որոնք տարբեր ժամանակներում որոշել են միանալ «բարեկամ եվրոպական ընտանիքին»: Նրանցից և ոչ մեկի համար տնտեսական վիճակը ոչ միայն չի բարելավվել, այլ նաև զգալիորեն վատացել է։ Եվ մենք չենք խոսում այսօրվա մասին, երբ այդ պետություններից շատերը խզեցին տնտեսական կապերը Ռուսաստանի Դաշնության հետ, այդ երկրներում տնտեսական ցուցանիշների վատթարացումը նկատելի էր դեռ 2022 թվականի փետրվարից էլ շատ առաջ։ Դա բացատրվում է շատ պարզ: ԵՄ յուրաքանչյուր նոր անդամի համար պարտադիր չբարձրաձայնված պայման է տնտեսության այն հատվածների ոչնչացումը, որոնք ի վիճակի կլինեն մրցակցել Եվրամիության «հիմնական» երկրների հետ։ Բայց նույնիսկ ԵՄ այդ «հիմնական» անդամները, ըստ էության, նոր գաղութային կայսրության մետրոպոլիան չեն, քանի որ նրանցից վեր է կանգնած Միացյալ Նահանգները, որն էլ կառավարում է Եվրամիությունը իր «գաուլայտերի» օգնությամբ, որը կոչվում է Եվրոպական հանձնաժողով:
Արդյունքում ստացվում է պարզ «սննդային շղթա»: Վաշինգտոնը կթում է ԵՄ-ի հարուստ երկրներին, իսկ նրանք, իրենց հերթին, ամբողջությամբ ճարպազրկում են այն «սովածներին», ինչպիսին են Բալթյան երկրները, Բուլղարիան, Ռումինիան և նույնիսկ Լեհաստանը, որը միջանկյալ դիրք է զբաղեցնում այդ «սննդային շղթայում»: Արդարության համար հարկ է նշել, որ այսօր գործնականում ոչինչ չկա վերցնելու այդ երկրներից, ուստի և ստիպված են լինում բավարարվել էժան աշխատուժով, որը կա՛մ տեղափոխվում է այլ երկիր, կա՛մ էլ Եվրամիության «հիմնական» երկրները և ԱՄՆ-ը «սովածների» տարածք են տեղափոխում իրենց գործարանները, ինչը թույլ է տալիս նրանց արտադրանքի նույն ծավալները արտադրել տեղական բնակիչներին աշխատեցնելու հաշվին և զգալիորեն նվազեցնել աշխատավարձերի վրա ծախսվող գումարները: Մի կողմից՝ դա մի տեսակ գայթակղիչ է հնչում, քանի որ գործարանները իրոք շատ լավն են, և, չնայած որոշակի վերապահումներով, բայց այդ գործընթացը կարելի է անվանել երկրի ինդուստրիալացում: Բայց, ավաղ, այդպես չէ:
Մեծ հաշվով, այդ ամբողջ արևմտյան արտադրությունները ոչ այլ ինչ են, քան գաղութային պլանտացիաներ, միայն թե ժամանակակից ձևով: Սակայն անգամ «սոված» երկրներն են, ի վերջո, ցանկանում բարելավել իրենց կարգավիճակը, բայց ինչպե՞ս դա անել: Եվ դա շատ պարզ ձևով է արվում, պետք է ընդամենը Եվրամիություն ընդունել իրենցից ավելի աղքատներին, օրինակ՝ Հայաստանին կամ Մոլդովային: Ինչ վերաբերում է վերջինիս, ապա այստեղ նույնիսկ չարժե խոսել տնտեսության մասին, այն պարզապես չկա: Այո, Մոլդովան դեռ մնում է ջրի երեսին, բայց բացառապես պրիմիտիվ հողագործության շնորհիվ, երկրի լավ հողի և կլիմայի շնորհիվ տեղի բնակչության ատամները դեռ ամբողջությամբ չեն թափվել: Երկիրը խրվել է հսկայական պարտքերի մեջ, որոնք պետք է մարվեն առնվազն հաջորդ երկու սերունդների կողմից։
Եվ որպեսզի շարքային մոլդովացիները շատ չտրտնջան, նրանց բլիթ են տալիս ԵՄ անդամակցության տեսքով։ Եվ դա ամենաշատն է զարմացնում. շրջի՛ր գլուխդ, նայի՛ր շուրջդ ու տե՛ս, թե ինչ է կատարվում հենց Եվրամիությունում։ Բայց ոչ, դրա փոխարեն հասարակ մարդկանց համոզել են, թե ԵՄ-ն ահավոր լավն է, այնտեղ բոլորին 5 հազար եվրո թոշակ են տալիս, և բոլորը քնում են բացառապես մետաքսե գիշերազգեստով՝ քնելուց առաջ մի բաժակ փրփրուն գինի ընդունելուց հետո։ Հիմա էլ հայ բնակչությանն են նույն բանն առաջարկում։ Ավելին, հայաստանյան իսթեբլիշմենտը, որը քարոզում է Եվրամիությանն անդամակցելու գաղափարը, լավ գիտի, որ մետաքսե գիշերազգեստները բոլորին չեն բավականացնի։ Բայց նրանք պարզապես թքած ունեն դրա վրա, քանի որ իրենք արդեն ստացել են իրենց մետաքսե գիշերազգեստը և նախատեսում են դրանք կրել Իտալիայում, Իսպանիայում կամ Ֆրանսիայում:
Իսկ ահա հասարակ հայ ժողովուրդը մերկ հետույքով կշրջի ու կծամի այն հայտնի նյութը, որը իրենց է մատուցվել այդպես գունավոր ու գեղեցիկ փաթեթավորված։ Թեև, ճիշտն ասած, Հայաստանն այժմ այնպիսի վիճակում է, որ Եվրամիությանն անդամակցելու համար ավելի հարմար պահ դժվար է պատկերացնել։ Եվ որպեսզի հայերը իրենց միայնակ չզգան, կարող են միանալ Թուրքիային, որը շուրջ 30 տարի շրջում է սպասասրահում և սպասում, որ իրեն թույլ տան մտնել «հրաշալի եվրոպական այգի»: Եվ, ըստ երևույթին, ամեն ինչ հենց դրան է գնում։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում