ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (9 ԱՊՐԻԼԻ). «Թբիլիսյան իրադարձությունները», «Բիթլզ» խմբի գոյության դադարեցումը, աշխարհում առաջին հրապարակային մշակութային ցուցահանդեսը. «Փաստ»
Society
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Թունիս՝ Նահատակների օր, Վրաստան՝ Ազգային միասնության օր, Ֆինլանդիա՝ Ֆիններենի օր, Բոլիվիա՝ Սահմանադրության օր, Կոսովո՝ Սահմանադրության օր, Ֆիլիպիններ՝ Հայրենասիրության օր։
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1932– բացվել է Երևանի Մաքսիմ Գորկու անվան բանվորական թատրոնը, որը փակվել է 4 տարի անց` 1936 թվականին։
1938 –վախճանվել է գրականագետ, թարգմանիչ Հարություն Սուրխաթյանը։
2003-Ռոբերտ Քոչարյանը երկրորդ անգամ ստանձնել է ՀՀ նախագահի պաշտոնը։
2004- Ազատության հրապարակում կայացել է «Արդարություն» դաշինքի և «Ազգային միաբանություն» կուսակցության համատեղ հանրահավաքը, որի ավարտին ցուցարարները քվեարկությամբ որոշել են անժամկետ նստացույց անցկացնել Ազատության հրապարակում՝ մինչև Ռոբերտ Քոչարյանի հրաժարականը:
2008-Սերժ Սարգսյանը ստանձնել է Հայաստանի նախագահի պարտականությունները և հրամանագիր ստորագրել Տիգրան Սարգսյանին Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ նշանակելու մասին:
2012 –վախճանվել է օպերային երգչուհի Լիլի Չուգասզյանը։
2013– հայերեն Վիքիպեդիան հատել է 45 000 հոդվածի շեմը։
2016-Բաշ Քարվենդ բնակավայրի մոտակայքում իրականացվել է Ապրիլ յան պատերազմի դիակների փոխանակում։ Հայկական կողմին է հանձնվել 18 զինծառայողի մարմին։
2017-Երևանի ավագանու ընտրություններին մասնակցելու հայտ է ներկայացրել 3 քաղաքական ուժ՝ ՀՀԿ-ն, «Ելք» դաշինքն ու Զարուհի Փոստանջյանի կողմից հիմնադրված «Երկիր ծիրանի» կուսակցությունը։
2021- վախճանվել է ամերիկահայ ձեռնարկատեր, բարերար, «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ Հրայր Հովնանյանը:
ԱՇԽԱՐՀ
193– Սեպտիմիուս Սևերուսը հռոմեական զորքերի կողմից հռչակվել է Հռոմեական Կայսրության կայսր։
491– վախճանվել է բյուզանդական կայսր Զենոնը։
1241 –Լիգնիցայի ճակատամարտի ժամանակ Չինգիզ խանի թոռ Բայդուրի ղեկավարած մոնղոլ-թաթարական բանակը ջախջախել է Հենրիխ 2-րդ Բարեպաշտի գլխավորած գերմանա-լեհական բանակին։
1454 –Իտալիայի քաղաք-պետությունները կնքել են Լոդիական խաղաղության պայմանագիրը։
1492 –վախճանվել է Իտալիայի կառավարիչ Լորենցո Մեդիչին։
1553 –վախճանվել է ֆրանսիացի վանական և լեզվաբան Ֆրանսուա Ռաբլեն։
1609 –Իսպանիայից վտարել են մորիսկներին՝ քրիստոնեություն ընդունած մավրերին։
1626– վախճանվել է անգլիացի փիլիսոփա, պատմաբան, քաղաքական գործիչ, էմպիրիզմի հիմնադիր Ֆրենսիս Բեկոնը։
1667 –Փարիզում կայացել է աշխարհում առաջին հրապարակային մշակութային ցուցահանդեսը։
1682 –Ռոբերտ դե Սալը, խաչ տնկելով Միսիսիպիի դելտայում, այն հայտարարել է Ֆրանսիայի թագավոր Լյուդովիկոս 14-րդի կալվածք և անվանել է Լուիզիաննա։
1747 –Լոնդոնում պետական դավաճանության մեղադրանքով մահապատժի է ենթարկվել Լովատի 11-րդ լորդ Սայմոն Ֆրեյզերը, որը դարձել է վերջին մարդը Անգլիայում, որը դատարանի կողմից դատապարտվել է գլխատման։
1799 –անգլիացի քիմիկոս Հեմֆրի Դևին հայտնագործել է ուրախացնող գազի ցավազրկող հատկությունը։
1860 – ֆրանսիացի գյուտարար Էդուարդ դե Մարտենվիլը առաջին անգամ ձայնագրել է «Լուսնի լույսը» ֆրանսիական ժողովրդական երգը, որը ներկայում պահպանվում է փարիզյան արխիվում։
1865– ավարտվել է Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմը, որը սկսվել էր 1861 թվականի ապրիլի 12-ին։
1866 –քաղաքացիական իրավունքների մասին օրենքը ԱՄՆ-ի բոլոր բնակիչներին տվել է հավասար իրավունքներ (բացառությամբ ռեզերվացիաներում և անմարդաբնակ տարածքներում ապրող հնդկացիների)։
1867– ծնվել է ֆրանսիացի բանաստեղծ, արվեստաբան Շառլ Բոդլերը։
1917 –բոլ շևիկները՝ թվով 31 անձ, որոնց թվում՝ նաև Լենինը, լքել են Ցյուրիխը և ուղևորվել Ռուսաստան։
1928 –Թուրքիայում պաշտոնական կրոն է հայտարարվել իսլամը։
1933– ծնվել է ֆրանսիացի ճանաչված դերասան Ժան Պոլ Բելմոնդոն։
1940 –նացիստական Գերմանիան ներխուժել է Նորվեգիա և Դանիա, սկսվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի՝ ԴանիաՆորվեգական օպերացիան։
1945 - ԽՍՀՄ բանակը գրավել է Քյոնիգսբերգը՝ ներկայիս Կալինինգրադը, պարետ Օտտո Լյաշը ստորագրել է կապիտուլ յացիայի արձանագրությունը։
1945 - Հիտլերի նկատմամբ դավադրություն կազմակերպելու մեղադրանքով Ֆլոսսենբուրգ համակենտրոնացման ճամբարում մահապատժի է ենթարկվել ԱԲՎԵՐ-ի ղեկավար, ադմիրալ Կանարիսը։
1963 –Ուինստոն Չերչիլը դարձել է առաջին արտասահմանցին, որին ԱՄՆ-ի Կոնգրեսը շնորհել է ԱՄՆ-ի պատվավոր քաղաքացու կոչում։
1970 – Պոլ Մաքքարթնին հայտարարել է, որ այլևս չի համագործակցի Ջոն Լենոնի հետ, ինչն էլ վերջ է դրել «Բիթլզ» խմբի գոյությանը։
1989- տեղի են ունեցել «Թբիլիսյան իրադարձությունները». կառավարության շենքի մոտ ոստիկանության և բանակի կողմից ուժի կիրառմամբ ցրել են ընդդիմադիրների ցույցը, որի արդյունքում զոհվել է 21, վնասվածքներ ստացել՝ 290 մարդ։
1991– Վրաստանն անկախացել է ԽՍՀՄից։
2000 –Էդուարդ Շևարդնաձեն վերընտրվել է Վրաստանի նախագահի պաշտոնում։
1993– Կիմ Ջոնգ Իլը փաստացի դարձել է Հյուսիսային Կորեայի առաջնորդ։
2015 – Ուկրաինայում արգելվել է նացիստական և կոմունիստական սիմվոլիկան։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
