Տեսնես իրենք այդ ի՞նչ «սուպեր» կրթություն ունեն. «Փաստ»
Analysis
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Օրվա իշխանությունը՝ ընդհանրապես, և Նիկոլ Փաշինյանը՝ մասնավորապես, պարբերաբար դաշտ են նետում թեզեր, որ հենց քաղաքացիներն են մեղավոր, որ աղքատության մեջ են կամ առնվազն հարուստ չեն։ Ժամանակին Փաշինյանը տարբեր առիթներով նշել է, թե աղքատությունը զուտ տնտեսական հարաբերությունների հետ կապված չէ, այն մարդու գլխում է: Մեկ այլ դեպքում նա մեղադրում է աղքատ քաղաքացիներին, որ նրանք աշխատել չեն սիրում։ «Նա, ով չի ուզում աշխատել, աղքատությունն իր ընտրությունն է»,- հայտարարում էր նա։ Ասել, թե ընդհանարապես մարդիկ մեղավոր չեն իրենց սոցիալական վիճակի համար, առնվազն անազնիվ կլինի:
Սակայն այստեղ հարցն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանը փորձում է զրոյացնել պետության և կոնկրետ ժամանակի իշխանությունների պատասխանատվությունը՝ ամբողջ մեղքը բարդելով քաղաքացիների վրա: Տպավորություն կարող է ստացվել, թե մեր երկրում աշխատատեղերն ու հնարավորություններն ուղղակի թափված են, իսկ մարդիկ աշխատել չեն ցանկանում։ Ճիշտ է, Փաշինյանի սիրած գործն է կառավարության նիստերի ժամանակ պարբերաբար հայտարարել, թե ռեկորդային թվով աշխատատեղերն ավելանում են, բայց հետո պարզվում է, որ դրանք ստվերից դուրս եկած աշխատատեղերն են։ Մյուս կողմից էլ՝ բազմաթիվ քաղաքացիներ կան, որոնք ամեն օր քրտնաջան աշխատում են, բայց ցածր աշխատավարձերի, անընդմեջ թանկացումների ու ավելացող ծախսերի պատճառով այդպես էլ չեն կարողանում դուրս գալ աղքատության ճիրաններից։
Բայց Փաշինյանի մտքերի «գլուխգործոցը» կարելի է համարել վերջերս նրա կողմից արված հայտարարությունը, թե «ՀՀ ցանկացած քաղաքացի, ով աղքատության մեջ է, կենսամակարդակի հարց է, ով չի կարողանում ապրի, պետք է հետ գնա, իր կրթության որևէ փուլում է այդ խնդիրն առաջացել»: Իհարկե, կրթությունը շատ կարևոր է, ու կրթության դերն ու նշանակությունը երբեք չպետք է թերագնահատել, բայց միգուցե աղքատության հետ կապված խնդիրն իրականում ավելի խորքային պատճառներ ունի՞, քան, ասենք, տասնամյակ (տասնամյակներ) առաջ ստացած կրթությունը։
Ընդ որում, ամենազարմանալին այն է, որ այս մասին հայտարարում է մի մարդ, որն այնպիսի կրթություն է ստացել, ինչպես տասնյակ հազարավոր այլ քաղաքացիներ, ովքեր 90-ական թվականներին համալսարանում են սովորել, ավելին, նա նույնիսկ չի էլ ավարտել համալսարանը: Սակայն շատ շատերը, ովքեր ավելի լավ են սովորել, ավելի լավ կրթություն են ստացել, հիմա դժվարությամբ են կարողանում ապահովել իրենց կեցությունը, իսկ, ահա, Նիկոլ Փաշինյանն այսօր երևի թե երկրի ամենահարուստ մարդկանցից մեկն է: Նույնը վերաբերում է նաև նրա թիմակիցներին, որոնք 2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո կտրուկ բարելավել են իրենց սոցիալական վիճակը, որը նրանց մեծամասնության դեպքում մինչ իշխանության գալը շատ տխուր էր, մեղմ ասած: Դա նույնիսկ նրանց հայտարարագրերից է երևում, չհաշված, որ շատ դեպքերում հայտարարագրերն ամեն ինչի մասին չէ, որ «խոսում են»:
Ի՞նչ պատահեց այս մի քանի տարվա ընթացքում, Նիկոլ Փաշինյանի ու քպականների կրթությունը փոխվե՞ց։ Թե՞ հետին թվով պարզվեց, որ նրանք լավ էլ կրթություն էին ստացել: Այդ դեպքում, եթե պետությունն ու իշխանությունները կապ չունեն, ինչպես ասում է Նիկոլ Փաշինյանը, ինչո՞ւ քպականները մինչ իշխանության գալը չէին կիրառում իրենց «կրթությունը», և նրանց գերակշիռ մեծամասնությունը պարզապես գոյություն էր քարշ տալիս: Հիմա հանկարծ բոլորով փթթել են: Հասկանալի է, չէ՞, որ պատճառը միայն ու բացառապես իշխանության ղեկին լինելն է։ Գումարած՝ հենց դրանից բխող սոցիալական անարդարությունը, որը ոչ միայն շարունակվում է, այլև էլ ավելի է խորացել։
Կրկնում ենք՝ կրթության դերը չի կարելի թերագնահատել, լրիվ հակառակը՝ լավ կրթությունն իսկապես շատ կարևոր է, ու այսօր շատերն են իրենց կրթության շնորհիվ բարեկեցիկ կյանք ապրում: Խոսքը Նիկոլ Փաշինյանի մեղադրանքների մասին է: Մի մարդու, որի իշխանության օրոք որքան մարդը քիչ կապ ունենա կրթության հետ, որքան անգրագետ լինի, որքան քիչ ունենա քաղաքացիական գիտակցություն, հայրենիքի գիտակցություն, այնքան շանսերն ավելի մեծ կլինեն իշխանության օղակներում հայտնվելու ու հարստանալու համար։
Փաշինյանն ընդամենը ձևացնում է, թե կարևորում է կրթության հանգամանքը, իսկ իրականության մեջ նրա քայլերն այլ բանի մասին են վկայում։ Նրա խնդիրը պարզ է՝ ինչպես բոլոր հարցերում, այս դեպքում էլ պատասխանատվությունն իր ու կառավարության վրայից գցել և մեղավոր «նշանակել»: Բայց այս իշխանությունն էլ է ժամանակավոր, և գուցե կգան այնպիսի օրեր, երբ կրթությունն իրապես կլինի առաջնային:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
