Ջրային ռեսուրսների քանակ են կրճատում այն պահին, երբ Ռուսաստանը անսահմանափակ ձկնամթերք է ընդունում. ՀԿ նախագահ

25 August, 2014 11:15

«Հայ ձկնարտադրողների և ձկնարտահանողների միասնություն» ՀԿ նախագահ Արթուր Աթոյանը Tert.am-ի հետ զրույցում ձուկ և ձկնամթերք արտահանելու հարցում վեց խնդիր է մատնանշում: Առաջին հարցը նա համարում է արտահանման ժամանակ գործող մեխանիզմների խնդիրը, և թե ինչպիսի տեխնիկական պայմաններ են օգտագործվելու և կիրառվելու: «Երկրորդ` արտահանողների իրավունքների և տնտեսական շահերի պաշտպանությունը և դրանց իրականացման ապահովությունը ինչպես է կյանքի կոչվելու և ով է դրա պատասխանատուն, որովհետև մեր արտահանողները, երբ ընկնում են ճնշման տակ, համապատասխան կառույցները մեր արտահանողի շահերը տվյալ երկրում չեն կարողանում պատշաճ ձևով ներկայացնել և պաշտպանել: Օրինակ` երբ արգելանք է դրվում կամ նախազգուշացում է տրվում որևէ մեկ արտահանող կազմակերպության, մի ամբողջ տարի նա չի կարողանում իր արտահանման գործընթացը շարունակել, այնինչ, մոտավորապես մեկ ամսվա ընթացքում, կազմակերպությունը բոլորը բերում է համապատասխան վիճակի, եթե կարելի է համարել, որ այնտեղ խախտումներ եղել են»,- ասաց նա: Երրորդ խնդիրը նա համարեց այն, թե ինչպես է ՀՀ ԳՆ սննդամթերքի անվտանգության պետական ծառայությունը «իր դերն ու նշանակությունը իրականացնելու, երբ ինքն է որոշ խոչընդոտներ ստեղծում իր կողմից ցուցաբերված անգործությամբ և գործողություններով»: «ՍԱՊԾ-ն արտահանման վերաբերյալ քննարկում է կազմակերպում, բայց արտահանողների իրավական և տնտեսական շահերի ներկայացուցիչներից այն թաքուն է պահում: Դրանով զրկում է արտահանողին իր սահմանադրական իրավունքի իրականացման հնարավորությունից, որն է՝ իրենց վերաբերող տեղեկություններ ստանալու իրավունքը ապահովելու գործընթացը»,- ասաց նա: Չորրորդ խնդիրը վերաբերում է բնապահպանական բարեփոխումների դերին ու նշանակությանը և արտահանման կանխարգելման գործում դրանց առաջացրած հետևանքներին: «Բնապահպանական բարեփոխումներ են իրականացվում, որոնք կանխարգելում են արտահանման գործընթացը: Հիմա օգտագործվող ջրային ռեսուրսների քանակի կրճատում է տեղի ունենում, այն պահին, երբ Ռուսաստանը անսահմանափակ ձկնամթերք է ընդունում»,- ասաց Արթուր Աթոյանը և նշեց, որ այդ բնապահպանական բարեփոխումների հետևանքով առաջացած ռիսկերը ձկնաբույծի ուսերից պետությունը չի վերցնում, մինչդեռ բոլոր զարգացած երկրները, բոլոր տեսակ ռիսկերը վերցնում են իրենց վրա: Ըստ նրա` այդկերպ մեր երկրում տնտեսվարողին ուղղորդում ենք քայքայման, և տնտեսությունը գցում են տնտեսական ցնցումների մեջ: «Հինգերորդ` իմ կողմից առաջարկություն է արվել, որպեսզի ՍԱՊԾ-ն և Բնապահպանության նախարարությունները համագործակցեն տնտեսվարողների կամ իրենց իրավական ու տնտեսական շահերը ներկայացնող կազմակերպությունների հետ, և ապահովեն իրենց գործողությունների, միջոցառումների թափանցիկությունը: Եվ վեցերորդ` անհրաժեշտ է պարզել մի շատ վտանգավոր հարցի պատասխան` թե արտահանումն ո՞ւմ է ձեռնտու` արտահանողի՞ն, թե՞ այդ իրավունքը նրան վերապահողին: Մինչ այս հարցի պատասխանը չճշտվի, կարիք չկա ոգևորվել և համարել, որ արտահանման հետևանքով մեր հանրապետությունում դրամական մուտքեր և հոսքեր կլինեն»,-ասաց նա: «Հայ ձկնարտադրողների և ձկնարտահանողների միասնություն» ՀԿ նախագահը հայտնում է, որ հիմա մեր արտադրանք նվազել է, որովհետև ապրանքային ձուկը հավասարվել էր ինքնարժեքին, և ձկնարտադրողը սկսել է նվազեցնել քանակը, որպեսզի «կարողանա գին պահել»: Նա նշեց, որ տնտեսությունները վարկերի տակ են, և ոլորտն անեկամտաբեր է դարձել: «Հիմա փոխարեն խթանենք, որպեսզի արտահանման ծավալներն ավելանան, մենք բնապահպանական միջոցառումներ ենք իրականացնում, որը տանում է արտահանման ծավալների նվազման»,- հավելեց նա: Ի դեպ` նա հայտնեց, որ մեր արտադրանքը ռուսական շուկայում պահանջարկ ունի, որովհետև կենսաբանորեն մաքուր ձկնամթերք ենք արտահանում, ինչը գալիս է ջրի որակից, քանի որ համային և որակական հատկանիշներով այն բարձր է: «Մեզ մնում է այս իրավիճակը ճշգրիտ օգտագործել»,- ասաց նա: Արթուր Աթոյանը կրկին նշեց, որ մինչ հիմա երբ եղել է արտահանման գործընթացի վերաբերյալ քննարկում, հավաք, նիստ և որևէ միջոցառում, իրեն գիտակցաբար մասնակից չեն դարձրել: «Որովհետև հենց ես գնացի, նրանց հետին նպատակներն ու մտադրությունները անմիջապես հասկանալու եմ: Եթե նրանք մեզանից թաքցնելու բան չունեն, ի՞նչն էր պատճառը, որ ինձանից թաքուն են անում այդ ամենը»,-ասաց նա: Այս հարցի վերաբերյալ փորձեցինք պարզաբանում ստանալ ՀՀ ԳՆ սննդամթերքի անվտանգության պետական ծառայության մամուլի քարտուղար Արմինե Սուքիասյանից: «Իրականում այնպես չէ` ինչպես Արթուր Աթոյանն է ներկայացնում: Առհասարակ ՍԱՊԾ-ն գործում է օրենքի սահմաններում և ձուկ-ձկնամթերք արտահանող ընկերությունների հետ կապված էլ մենք աշխատում ենք օրենքի սահմաններում: ՍԱՊԾ-ն իր դերակատարումը` ձուկ, ձկնամթերք արտադրողների հետ կապված մշտապես ապահովում է: Ինչ վերաբերում է քննարկումներին, ապա ինքը սկզբում առանց համապատասխան փաստաթղթի էր ներկայացել, և փաստաթուղթը ներկայացնելուց հետո նոր մասնակցել է քննարկումներին: Առանձնապես որևէ խոչընդոտ իր հետ կապված չենք ստեղծում»,- ասաց նա: Արմինե Սուքիասյանը հայտնեց, որ վերջին երկու տարվա ընթացքում մինչ օրս արտահանման համար մոտավորապես 22 ընկերություն է հայտ ներկայացրել ՍԱՊԾ: «Մենք բոլորին ընդառաջել ենք, այդ հայտը ներկայացրել ենք ՌԴ համապատասխան մեր գործընկեր ծառայությանը»,- ասաց նա: Նա հայտնեց, որ ՌԴ մասնագետները ժամանել են Հայաստան, մոնիթորինգ են իրականացրել, և հիմա տնտեսվարողները սպասում են պատասխանի, թե տվյալ ընկերություններից քանիսը կարող են մասնակցել արտահանման գործընթացին: Ինչ վերաբերում է Արթուր Աթոյանի այն ասածին, որ մեր երկիրը արտահանողների շահերը չի պաշտպանում, մամուլի խոսնակն ասաց, որ ՍԱՊԾ-ն պաշտպան չէ, այլ ծառայություն է, որը գործում է օրենքի սահմաններում։ «Այս պահին ռուսական կայքի համաձայն, հինգ ընկերություններ արգելքի տակ են, տասնվեցը՝ արտահանում են»,- ասաց նա: Անդրադառնալով այն հարցին, որ ընկերության արգելանքը տևում է մեկ տարի, Արմինե Սուքիասյանը նշեց, որ ՌԴ-ում գործող կարգերին, գործառույթներին և սահմանված պահանջներին չի կարող ՍԱՊԾ-ն միջամտել: «Ինչը որ ծառայության պարտականությունների մեջ է մտնում, արված է, մնացածը` թե ինչ կանի ՌԴ մեր գործընկեր ծառայությունը, ես դա չեմ կարող գնահատել»,- ասաց նա: