Վերջին օրերին Փարիզում տեղի ունեցած դաժանագույն իրադարձությունները վկայում են այն մասին, որ կրոնական հողի վրա իրականացվող տեռորիստական ակտերը դեռևս չեն հեռացել համաշխարհային քաղաքական արենայից և լրջագույն գործոն են անգամ Եվրոպայի սրտում:
Նշենք՝առաջին անգամը չէ, որ Փարիզը դառնում էր կրոնական ահաբեկչության թիրախ: Մինչ երգիծական ամսագրի վրա կատարված հարձակումը, վերջին խոշոր ակտը տեղի է ունեցել 1995 թվականին: Այդ ժամանակ ալժիրական «Ալ-Ջամաա» իսլամական տեռորիստական կազմակերպությունը երկրի մայրաքաղաքում իրականացրեց մի շարք պայթյուններ: Առաջին պայթյունը տեղի ունեցավ մայրաքաղաքի մետրոյում, որի արդյունքում զոհվեց 7 մարդ և ևս 84-ը վիրավորվեց: Երկրորդը՝ Ելիսեյան դաշտերում, որտեղ վիրավորվեց 17 մարդ: Երրորդն իրականացվեց Բաստիլիա հրապարակում գտնվող շուկայում:
Եվ այսպես, չխորանալով հարձակման մանրամասների մեջ, համաձայնենք, որ դրա առիթը Մուհամադ մարգարեի ծաղրանկարներն են, իսկ պատճառները թերևս ավելի խորն են՝ մասնավորապես Կենտրոնական Եվրոպայում Իսլամական էքստրեմիստական տարրի ներկայության ապահովման միտումը: Մի շարք վերլուծաբաններ շրջանառության մեջ են պահում այն տեսակետները, թե սա «Իսլամական ռևանշիզմի» ակնհայտ դրսևորում է կամ Իսլամը առհասարակ վտանգավոր երևույթ չէ, իսկ շարքային խաղաղասեր մուսուլմաններին չպետք է շփոթել ծայրահեղական մոլեռանդների հետ:
Բնականաբար, աշխարհում ապրող շուրջ 1 միլիարդ 500 միլիոն մուսուլմաններին տեղին չէ դիտարկել որպես միջազգային տեռորիզմի աղբյուր, բայց պատմա-կրոնագիտական ուսումնասիրությունները փաստում են, որ Իսլամը` որպես համակարգ, օժտված է բնական ծայրահեղականությամբ: Պատճառն այդ կրոնի ի սկզբանե քաղաքականացումն է: Իր հարցազրույցներից մեկում Իմամ Խոմեյնին այն հարցին, թե ի՞նչ կապ ունի Իսլամը քաղաքականության հետ, նա պատասխանեց. «Իսլամը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ քաղաքականություն»: Այսինքն` Իսլամում գոյություն չունի աշխարհիկ և հոգևոր իշխանությունների տարանջատում: Կրոնն իր բոլոր ինստիտուտներով հանդերձ վերահսկում է հասարակության կենցաղը, պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը, մշակույթը, իրավունքը, մարդկանց միջանձնային փոխհարաբերությունները և այլն: Դեռևս Մուհամադի ժամանակներից սկսած, կյանքի բոլոր ոլորտները հիմնված են եղել իսլամի հիմնական դրույթների և Շարիաթով սահմանված օրենքների վրա, ինչն էլ մեխանիկորեն ստեղծում է ամբողջատիրական համակարգ: Իսլամական ամբողջատիրությունը ենթադրում է ումմայի մաքրակրոնություն և նրա յուրաքանչյուր անդամի կենցաղի կոշտ վերահսկողություն: Այս երևույթը նույնիսկ իրականացվում է պետական բարձր պաշտոնյաների մակարդակով:
Ամբողջատիրության հետ միասին Իսլամին բնորոշ համակարգային սպեցիֆիկ որակներից է քարոզչական ագրեսիան, որին պատմական զարգացման տարբեր փուլերում զուգորդել է նաև ռազմական ագրեսիան, և հենց այս երկու կարևորագույն ուղենիշներն են հանդիսացել Իսլամի տարածման և զարգացման հիմնաքարերը: Եվ պատահական չէ, որ իր ձևավորման հենց սկզբից այն ընթացել է դաժանագույն պատերազմների և հավատքը սրի ուժով տարածելու ճանապարհով: Իսլամը՝ որպես համաշխարհային կրոն, օժտված էր դրանց բնորոշ ունիվերսալ հատկանիշներով: Օրինակ` Ղուրանում մենք երբեք չենք կարող հանդիպել այնպիսի մի այաթի, որը դիմում է հենց արաբներին, այլ ընդհակառակը՝ Մուհամադի և ոչ միայն նրա՝ ուղղակի, թե անուղղակի քարոզների խոսքերը վերաբերում են մարդկությանը, որի արդյունքում առաջնային է դառնում իսլամի տարածման հրամայականը: Եվ պետք է փաստել, որ Իսլամի՝ ամբողջ աշխարհում հաղթանակի հասնելու գաղափարն է Ջիհադի դրոշի ներքո ֆանատիկ բանակներին կամ ներկայիս էքստրեմիստներին առաջնորդում տեռորիստական ակտերի: Բացի այդ, նրանք համոզված են, որ իրենց այդ ճանապարհին ունեն «վերբնականի օգնությունը և աջակցությունը», և իրենց պայքարի համար ստանալու են համապատասխան երկնային հատուցում:
Ինչպես նշեցինք վերևում, իսլամական ծայրահեղական շրջանակների մոտ լայնորեն տարածված է նաև «Ռևանշիզմի» մտայնությունը: Այսինքն, նրանց կարծիքով Իսլամը տանուլ է տվել «արևմուտքի» դեմ պայքարում, իրենց հասարակությունը ժամանակին գաղութացվել է, տնտեսական և քաղաքական բնագավառներում հետընթաց արձանագրել, իսկ այժմ անհրաժեշտ է ուշքի գալ և ոչնչացնել «Ալլահի» հակառակորդներին: Իսկ այդ պայքարի համար, որը սկսվել է մոտ անցյալ դարի 50-ական թվականներից հետո, չկա առավել հարմար տարբերակ, քան տեռորիզմն է: Այդ պայքարի թերևս կենտրոնական գաղափարախոսներն են համարվում Հասան ալ-Բանան և Սաիդ Քութբը (Մուսուլման եղբայրներ):
Թերևս այս վերլուծությունների հետ միասին բերվում են քաղաքական այլ պատճառներ ևս, որոնք նույնպես ահռելի ազդեցություն կարող են թողնել նման իրադարձությունների զարգացման վրա, բայց առանցքային պատճառներն այս պատմական դրույթներն են, որոնք Իսլամի հետ միասին տեղափոխվել են 21-րդ դար և ադապտացվել նոր ժամանակների առանձնահատկություններին:
Իսլամական իրավունքի համաձայն, պատկերներ արտացոլելը առհասարակ արգելվում է, իսկ ինչ վերաբերում է մարգարեին, ապա արգելված է անգամ նրա շողքը կրկնօրինակել. էլ ի՞նչ ասել ծաղրանկար պատրաստելու մասին: Չնայած չի կարելի ասել, որ Դանիայում պատրաստված ծաղրանկարները, ԱՄՆ-ում պատրաստված ֆիլմը, ինչպես նաև ֆրանսիական ամսագրի ծաղրանկարները համընդհանուր հիստերիա առաջ բերեցին իսլամական աշխարհում: Նման դեպքերում հիմնականում գործնական քայլերի են դիմում Ալ -Ղաիդան և մյուս սալաֆիական խմբավորումներն ու դրանց հետևորդները: Բացի այդ պետք է շեշտել, որ այդ կրոնն ամբողջությամբ խարսխված է Մուհամադի վրա: Պատահական չէ, որ միլիոնավոր մուսուլմաններ փորձում են նրան կրկնօրինակել անգամ մեր օրերում :
Կարպիս Փաշոյան, վելուծաբանOrer.am
Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education Competition
Experience comfortable traveling with IDBank premium cards
Ucom has published the 2023 financial audit report
UBPay has joined IAMTN Payments Network
The Armenian Conference Interpreters Association Celebrates the International Translation Day 
Old Yerevan: IDBank’s New Branch in an Exclusive Format
AraratBank and SIA: Ongoing Partnership for Social Entrepreneurship
Ucom and SunChild NGO have installed a following solar power plant in Chakaten settlement
Ucom and Impact Hub Yerevan Launch the Ucom Fellowship Incubation Program
Armenia hosts the most prestigious International CMC Conference and the "Constantinus" Award Ceremony
Nokia and Team Telecom Armenia bring 25G PON commercial services to customers across Armenia
The Power of One Dram to "Moonk" technoschool
Ucom and SunChild NGO Bring Renewable Energy to Syunik's Borderline Regions
Incredibly long: Rocket Line 0% now for 12 months
Junius: A Financial Literacy Game in the Idram Junior App
Around 100,000 households are making use of Team's Internet;
2nd quarter indicators
New IDBank Branch in the City of Hrazdan
Ucom Successfully Concludes uGeneration Summer Internship Program
IDBank and Idram at the "Horizon" Camp: The Power of One Dram
Converse Bank has joined the UN Global Compact Initiative
Ucom Launches Special Promotion for Students Ahead of Academic Year
IDBank, Idram and Impact Hub Launch the SIA Armenia Incubation Program
Ucom General Director Ralph Yirikian Becomes First Guest Speaker at "Skills Lab"
AMD 4 165 643 to SIA Armenia program: Aren Mehrabyan Foundation is the august beneficiary of The Power of One Dram
Ucom, in Cooperation with SunChild NGO, Installs Solar Panels in Tsaghkavan
AraratBank once again completes the bond placement ahead of schedule
EIB Global signs first direct loan agreement with an Armenian commercial bank
Ucom Launches New Phase of Network Modernization in Armenia’s Regions
Free statements and references from IDBank
Ucom and Sunchild Launch New Phase of Joint Environmental Project
Ameriabank Receives 3 Awards for Excellence by Euromoney: the Best Bank, the Best Digital Bank, and the Best Bank for SMEs in Armenia for 2024
Unibank and Visa are gifting a trip to Tunisia for two
How to cut costs? 5 tips from IDBank and Idram
The Renovated Ucom Sales and Service Center Opened at Komitas 60
Choosing the seats: new feature in Idram&IDBank app
"Past" (Fact in Armenian) Armenians bought real estate in Dubai worth about $60 million in two days
Ucom and Impact Hub Yerevan jointly announces the launch of the Ucom Fellowship Incubation Program
EBRD and Ameriabank to support Armenian businesses through stable trade finance funding
IDBank continues the "By Your Side" Program
Unibank placed bonds ahead of schedule
Ucom’s fixed network has reached Byureghavan
How is the largest solar power plant in Armenia built?
AMD 4․046․161 to the Strong Mind NGO. July's beneficiary is the SIA Armenia program
Ucom is the main sponsor of the Armenian team at the Summer Olympic Games
Get 3000 idcoins by synchronizing your Idram and IDBank accounts
No payment via Idram? More than 21,000 points of sale accept payment via Idram
Ucom Offers New Affordable Bundle for Subscribers Traveling This Summer
Ucom’s General Director Participated in The Silicon Mountains Shirak Technology Forum
Ameriabank and COAF Pool Efforts to Develop Beekeeping in Lori Region
Araratbank allocates $10 million in funding to women entrepreneurs 
ZCMC CJSC general director R.N. Khudoli on the օccation of Internatioanal Labour day
World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the country
Mining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli
On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded
ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structure
