Մարտի 7-ին Արցախի առաջատար քաղաքական ուժը՝ «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը գումարել է իր 5-րդ համագումարը, որտեղ միաձայն կուսակցության նախագահ է վերընտրվել, հանրապետության գործող վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը:
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 9 ՄԱՐՏԻ, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Ի՞նչ հարցեր են քննարկվել, ի՞նչ ակնկալիքներ ունեն գալիք խորհրդարանական ընտրություններից և արդյո՞ք կուսակցությունը կկարողանա պահպանել առաջատարի դերը. այս և այլ հարցերի շուրջ «Արցախպրես»-ը զրուցել է «Ազատ հայրենիք» կուսակցության կենտրոնական գրասենյակի տնօրեն, ԼՂՀ Ազգային ժողովի փոխխոսնակ Արթուր Թովմասյանի հետ:
-Պարոն Թովմասյան, համագումարը նաև հոբելյանական էր, քանի որ այս տարի լրացել է «Ազատ հայրենիք» կուսակցության հիմնադրման տասնամյակը: Եթե մի քանի խոսքով ամփոփելու լինեք, հատկապես ի՞նչը կառանձնացնեք:
-Տասը տարի առաջ «Ազատ հայրենիք» կուսակցության քաղաքական մուտքը, իսկապես, շռնդալից էր, քանի որ այն ժամանակ Արցախի քաղաքական դաշտը բաժանվել էր երկու արմատական բևեռների՝ ի դեմս ԺԱՄ-ի և ՀՅԴ-ի: Երկրում կառուցողական նոր ուժի անհրաժեշտություն կար: Ու չնայած 2005թ-ին կայացած խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցում էին մի շարք կուսակցություններ, բայց մեր ժողովուրդը հենց «Ազատ հայրենիք»-ին տվեց այն մանդատը, որ պետք է հավասարակշռեր քաղաքական դաշտը և թուլացներ ստեղծված քաղաքական լարվածությունը: Իհարկե, 2007թ-ին, նախագահական ընտրություններով պայմանավորված, մեր երկրի քաղաքական կյանքում նոր իրավիճակ ստեղծվեց, քանի որ երկրի հիմնական քաղաքական ուժերը համախմբվեցին այն ժամանակ նախագահի թեկնածու Բակո Սահակյանի շուրջ, բայց, այնուամենայնիվ, կարծում եմ, որ մեր կատարած աշխատանքը արդյունավետ էր, և 2010թ-ին կայացած խորհրդարանական ընտրություններին «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը ոչ միայն ամրապնդեց իր նախորդ հաջողությունը, այլև ստացավ ավելի շատ քվե և դարձավ մեր երկրի առաջատար քաղաքական ուժը: Անցած տասը տարիներին մենք կայացանք որպես կուսակցություն և ունեցանք կայացած լիդեր, ով այսօր ղեկավարում է «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը:
-Իսկ հետաքրքիր է՝ Ձեր կուսակցությունը խորհրդարանական գալիք ընտրություններին մասնակցության ի՞նչ հայտ է ներկայացնելու:
-Նախ նշեմ, որ մեզ համար առաջին հերթին կարևոր է, որպեսզի մայիսի 3-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններն անցնեն արդար և մրցակցային պայքարում: Ինչ վերաբերում է մեր հավակնություններին, պետք է ասեմ, որ անցած հինգ տարիներին ևս քիչ բան չենք հասցրել անել, ու եթե 2005 և 2010թթ-ին մենք Արցախում թվաքանակով ամենափոքր կուսակցությունն էինք, ապա 2015թ-ի խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ գնում ենք կուսակցականների շատ մեծ բանակով՝ շուրջ վեց հազար հոգի և ես ամենայն պատասխանատվությամբ ուզում եմ հայտարարել, որ «Ազատ հայրեիքը» այսօր Արցախի ամենամեծ կուսակցությունն է: Այս ամենը, հիրավի, հույս է ներշնչում, որ մենք կկարողանանք ապահովել առաջատար ուժի մեր դիրքը, թեև վերջնական ընտրությունը պատկանում է ժողովրդին:
-Պրն Թովմասյան, մարտի 1-ին Երևանում կայացած հանրահավաքի ժամանակ ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, անդրադառնալով նախագահ եղած ժամանակ Հայոց Ցեղասպանության հարցում իր վարած քաղաքականությանը, ասել է, որ այդ տարիներին այն պաշտպանել են Ռոբերտ Քոչարյանը, Վազգեն Սարգսյանը, ինչպես նաև Ձեր անունն է նշել: Հետաքրքիր է ինչպիսի՞ն է Ձեր արձագանքը:
-Ես, իհարկե, շոյված եմ, որ ՀՀ առաջին նախագահը Ռոբերտ Քոչարյանի և Վազգեն Սարգսյանի տրամաչափի գործիչների հետ նաև իմ անունն է տվել, բայց կցանկանայի, որպեսզի Լևոն Տեր-Պետրոսյանը նշեր, թե իր նախագահության տարիներին իշխանության մեջ գտնվող այդ որ պաշտոնյան չէր պաշտպանել իր վարած քաղաքական կուրսը: Ի դեպ, «Ժողովուրդ» օրաթերթի հետ իմ վերջին հարցազրույցում ես այդ մասին նշել էի, և քանի որ այն անհասկանալի պատճառներով հանվել էր, հարկ եմ համարում այդ հարցին կրկին անդրադառնալ:
-Այդ դեպքում թույլ տվեք անդրադառնալ նաև այդ հարցազրույցում Ձեր կողմից հնչած մի շարք մտքերի: Դուք 1996-97թթ-ին գլխավորել եք ԼՂՀ երկրորդ գումարման Ազգային Ժողովը: Այնուհետև 1997թ-ին ԼՂՀ նախագահական արտահերթ ընտրություններում մրցակցել եք Արկադի Ղուկասյանի հետ, որի թեկնածությունը պաշտպանել է Արցախում այն ժամանակ մեծ հեղինակություն ունեցող ԼՂՀ պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար Սամվել Բաբայանը: Բայց 1999թ-ին, երբ նախագահ Ղուկասյանի և ՊԲ հրամանատարի միջև հարաբերությունները լարվել են, Դուք՝ որպես ԱԺ պատգամավոր, պաշտպանել եք Բաբայանին: Ինչու՞, և առհասարակ ինչպե՞ս է տեղի ունեցել այդ ամենը:
-Ինչպես գիտեք, 1997թ-ին ՀՀ վարչապետ է նշանակվել Արցախի նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը: Նա իր առաջին իսկ հարցազրույցում, պատասխանելով, թե Արցախում ում է տեսնում՝ որպես իր իրավահաջորդ, նշել է այն ժամանակ Արցախի վարչապետ, երջանկահիշատակ Լեոնարդ Պետրոսյանի անունը: Սակայն ՊԲ հրամանատար Սամվել Բաբայանը դեմ է արտահայտվել Քոչարյանի առաջարկին և դիմել է ԼՂՀ արտգործնախարար Արկադի Ղուկասյանին՝ նախագահի պաշտոնում առաջադրվելու համար: Իմ ունեցած տեղեկությունների համաձայն՝ Ղուկասյանը սկզբից կտրականապես դեմ է արտահայտվել, սակայն երբ Բաբայանը պնդել է, նա որոշ պայմաններ է առաջադրել, որոնցից մեկը հետևյալն էր. «եթե ես նախագահ դառնամ Արթուր Թովմասյանը չպիտի մնա Ազգային Ժողովի նախագահի պաշտոնում», որն ուղեկցվել է անձնական վիրավորանքներով: Սա ոչ այլ ինչ էր, քան բացահայտ մարտահրավեր, որին իմ արձագանքը եղել է նախագահական ընտրություններին իմ թեկնածության առաջադրումը:
-Այսինքն 1997թ-ին ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին Ձեր մասնակցությունը կարելի՞ է պարտադրված որոշում համարել:
- Այո, և ընդունելով հանդերձ, որ այդ ընտրություններում հաղթել է Արկադի Ղուկասյանը, այնուամենայնիվ, պետք է նշեմ, որ իմ նախընտրական շտաբը խիստ վիճարկելի էր համարել իմ ստացած քվեների պաշտոնական արդյունքը: Ասեմ նաև, որ ես Արցախում առաջին նախագահի թեկնածուն էի, ով խոսել է քաղաքացիական հասարակության կայացման և դրա անհրաժեշտության մասին, ի դեպ, նաև առաջին այլընտրանքային թեկանծուն էի հանդիսանում: Դրան հետևել է իմ հրաժարականը ԱԺ նախագահի պաշտոնից և շուրջ երկու տարի ես որևէ հարաբերություն չեմ ունեցել գործող իշխանության ներկայացուցիչների հետ:
1999թ-ին, երբ սկիզբ է առել Ղուկասյան-Բաբայան հակամարտությունը, ես բնականաբար, չեզոք դիրք եմ գրավել: Մի օր Բաբայանի կողմից հանդիպման առաջարկ եմ ստացել: Մեր խոսակցության ընթացքում նա զգացնել է տվել, որ իմ հանդեպ ժամանակին սխալ է վարվել և խնդրել է աջակցել իրեն: Ես համաձայնել եմ այն պայմանով, որ նրա մոտեցումները երկրի զարգացման մասով ինձ համար ավելի ընդունելի էին: Բաբայանի առաջարկին միացել են Խորհրդարանի ևս 13 պատգամավորներ և մեր միավորումը ոչ թե կուսակցական բնույթ է կրել, այլ ուղղակի թիմային պայքար էր:
Իհարկե, հետագայում դեպքերը զարգացել են բոլորովին այլ տրամաբանությամբ, Բաբայանը հայտնվել է բանտում և իրեն պաշտպանած պատգամավորների մեծ մասը, մեղմ ասած, անցանկալի մարդիկ են դարձել Ղուկասյանի իշխանության համար: Իսկ 2002թ-ին, նախագահ Ղուկասյանի նախաձեռնությամբ դեմ առ դեմ հանդիպում է եղել ինձ հետ: Երբ նա ինձ հարց է տվել 1999թ-ի մասին, իմ պատասխանը հետևալն էր, որ 1999թ-ը պայմանավորված էր 1997թ-ին իմ հասցեին հնչեցրած նրա հայտնի արտահայտությամբ, որի մասին արդեն նշել եմ: Սակայն Ղուկասյանը հրաժարվել է այդ խոսքերից՝ պնդելով, որ իրականությանը չի համապատասխանում նաև իմ հասցեին իր կողմից հնչած անձնական վիրավորանքները:
-Եվ դրանից հետո Ձեր մեջ ամեն ինչ հարթվե՞լ է...
-Զուտ մարդկային առումով մենք ճշտել ենք մեր հարաբերությունները: Արցախի նորօրյա պատմության մեջ և Արկադի Ղուկասյանը, և Սամվել Բաբայանը Արցախի հերոսներ են, երկուսին էլ լավ եմ ճանաչում, երկուսն էլ մաքսիմալիստ են՝ իրենց ապրած կյանքով, քանի որ, իմ խորին համոզմամբ, եթե որևէ հարցում նրանք կասկածեին արդյունքների վրա, չէին համաձայնվի այն գլխավորել: Իմ կարծիքով, այսօր էլ Արցախի ներկա և նախկին իշխանավորների մեջ մարդիկ կան, ովքեր դեռևս երազանքներ են փայփայում նշված անձնավորություններից մեկի կամ մյուսի վերադարձի մասին:
-Պրն Թովմասյան իսկ ո՞րն է Ձեր երազանքը, ինչպես ե՞ք տեսնում Արցախի քաղաքական դաշտի ապագան:
- Արցախի քաղաքական ապագան ես միանշանակ կապում եմ «Ազատ հայրենիք» կուսակցության հետ, իհարկե, համագործակցելով նաև Արցախում գործող մյուս կուսակցությունների հետ:
Իմ երազանքն է, որպեսզի Արցախում անցակացվելիք բոլոր համապետական ընտրությունները լինեն ոչ թե անձերի, այլ ծրագրերի պայքար: Իսկ անցյալի հիշողություններս՝ կապված քաղաքական կարիերայիս հետ, ամենայն հավանականությամբ ես հետագայում կամբողջացնեմ գրքի տեսքով, բայց հարցեր կան, որոնց մասին պարտավոր է իմանալ ժողովուրդը, և որպես այդ դեպքերին մասնակից՝ ցանկացել եմ անձամբ տեղեկացնել:
How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platform
Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon
Unibank Became a Member of BAFT
The December beneficiary of “The Power of One Dram” initiative is the “City of Smile” Foundation
EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in Armenia
Heading Into 2026 at Ucom Speed։ New Year Offers Are Now Live
Bvik and Idram Standing by Young Readers
IDBank participated in the conference dedicated to the 10th anniversary of the Armenian Institute of Directors
AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 2025
Ucom Promotes Space Engineering Education
Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in Armenia
AraratBank Participates in “Women’s Empowerment Principles in Armenia” Conference 
Unibank’s Perpetual Bonds Were Acquired in Nearly One Day
Acba bank and France’s Proparco to continue strengthening their long-term strategic partnership
Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia
Unibank Issues the First in Armenia Perpetual Bonds
Team Holding Announces the Launch of Bond Placement. Underwriter - Freedom Broker Armenia
AraratBank Joins Armenia's New Greening Initiative: 100 Hectares of New Forest within Three Years
Apply for a Unibank salary card and get a chance to win 1 000 000 AMD
Euromoney Names Ameriabank Armenia’s Best Bank for Real Estate for the Second Year in a Row
S&P Global Ratings has assigned IDBank CJSC a long-term rating of “BB-” and a short-term rating of “B” with a “stable” prospect
A Brand-New Section on Idram&IDBank
Several real and profitable offers ahead of Black Friday: IDBank and Idram
AraratBank Joins Social Impact Award 2025 Summit in Ljubljana
IDBank issued the 1st tranche of bonds of 2026
Ucom Supports the Development of Space Engineering in Armenia
Prioritizing Information Security: IDBank and Idram Support APOCALYPSE CTF 2025
IDBank's Representative, Innesa Amirbekyan Appointed Co-Chair of the ICC Banking Commission Task Force on Guarantees
Ucom General Director Ralph Yirikian Awards Certificates to Participants of Cybersecurity Training Course
Acba and Proparco mark one year of partnership, strengthening rural financing and Armenias’s economic resilience
AraratBank and Arca's joint campaign has ended
IDBank: A Pioneer of Digital Banking and Innovation in Armenia
GRAWE Group and C-Quadrat Investment Group have announced plans to acquire 100% of LIGA Insurance Company in Armenia
Ucom Supports the Annual “Capture the Flag 2025” Cybersecurity Competition
Financially Literate with Idram and IDBank: Next Stop – Nairi Camp
Idram received a permit to establish and operate the Armenian payment and settlement QR system IdramNet
Ucom Completes the Deployment of its 5G Network Across All Cities of Armenia
Firebird, Inc. Secures U.S. Export License and Announces Dell Technologies as a Technology Partner, Establishing Major Milestones in Armenia’s AI and Digital Future
IDBank Receives Permission to Open a Representative Office in the United States
RoboTon 2025 Competition Held with Idram’s Sponsorship
“Armenian potential in Spain: Arman Mayilyan as a guest on the ‘Armenian Diaspora Communities’ program.”
Final Results of the 20th Annual International Microelectronics Olympiad Announced
Unibank's VISA DIGITAL cards are now free
Arca National Payment System, Bank of Georgia and Ameriabank Signed a Memorandum of Understanding
Idram has been awarded the prestigious “Beyond Payments Awards” by Ant International
STEM Acceleration Award 2025 Held with Idram’s Support
Solar Power is Generated in Kechut Community Through the Efforts of
Ucom and SunChild
Idram Announces Partnership with WeChat Pay
AraratBank: Transfer Your Mortgage Loan and Repay It on Attractive Terms: JOIN US
“The Power of One Dram” as the Main Supporter of the National Hackathon AI4Biodiversity: AI Solutions for Nature 
ZCMC CJSC general director R.N. Khudoli on the օccation of Internatioanal Labour day
World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the country
On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded
ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structure
No international support and no organization to take real steps to prevent decades of cultural, ethnic and religious hostility towards Armenians and their heritage. Anna Kostanyan
EBRD lends US$ 40 million to Acba bank for youth-led firms in Armenia1
Global Finance names AraratBank Best Sub-Custodian Bank 2025 in Armenia2
How to Choose a Career Path and What Skills are Considered Crucial: AraratBank on the GoTeach Platfo...3
AxelMondrian Wins Three Major International Awards for Branding, PR and Film Production in 20254
Unibank Issues a New Tranche of Perpetual Bonds with 13.75% Coupon
5