Աղքատության նվազեցումը մարդկության առաջ ծառացած ամենադժվար հաղթահարվող խնդիրներից մեկն է եղել բոլոր ժամանակներում: Չնայած բոլոր ժամանակներում աղքատության վերացմանն ուղղված մարդկության ջանքերին, շատ մարդիկ դեռևս ապրում են ծայրահեղ աղքատության մեջ: Այսօր ամբողջ աշխարհում աղքատության նվազեցմանն ուղղված անհապաղ գործողությունները դարձել են անխուսափելի, քանի դեռ ֆինանսական քիչ կամ ոչ մի օգնություն չունեցող մարդիկ մնում են բնակչության ամենախոցելի հատվածը:
Հայաստանում ևս աղքատության նվազեցման խնդիրը եղել ու մնում է պետության մտահոգության առիթը: Համաձայն ՀՀ ազգային վիճակագրության ծառայության տվյալների` 2012թ. Հայաստանում աղքատության մակարդակը կազմել է բնակչության 32.4%-ը (980 հազար մարդ), որից 13.5%-ը` շատ աղքատ (408 հազար մարդ), 2.8%-ը` ծայրահեղ աղքատ (մոտ 85 հազար մարդ): Համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամն իր վատ ազդեցությունն ունեցավ նաև Հայաստանի վրա` աղքատության մակարդակը 27.6%-ից (2008 թ.) կտրուկ բարձրացնելով 35%-ի (2011թ.): 2008-2012 թվականներին Հայաստանի սոցիալական քաղաքականությունը ուղղված է եղել աղքատ բնակչության հնարավորությունների ընդլայնմանն ու եկամուտների բաշխման անհավասարության մեղմացմանը բնակչության աղքատացման ռիսկը հնարավորինս նվազեցնելու համար: Թեև այս քաղաքականությունը օգնել է աղքատության մակարդակը 2012թ.-ին իջեցնել 32.4%-ի, այդուհանդերձ երկրի տարբեր մարզերում, գյուղերում ու քաղաքներում աղքատության մակարդակի էական տարբերությունը պահպանվում և խորանում է: Ինչպես մինչև նախաճգնաժամային ժամանակահատվածը, այնպես էլ դրանից հետո Հայաստանում աղքատությունն ու ծայրահեղ աղքատությունը առավել տարածված է փոքր ու միջին քաղաքային բնակավայրերում:
Մայրաքաղաք Երևանում աղքատությունը համեմատաբար ամենացածր ցուցանիշն ունի: Ցանկացած երկրի տնտեսական զարգացումն ու աղքատության նվազեցումը փոխկապակցված են, ու մեկի իրականացումն անհնար է առանց մյուսի իրականացման: Հայաստանը որդեգրել է տնտեսական ու սոցիալական այնպիսի քաղաքականություն, որը տնտեսական աճն ու վերաբաշխումը ավելի նպատակայնորեն կուղղի աղքատ խավերի եկամուտների ուղղակի և անուղղակի աճին, ինչն էլ իր հերթին կնպաստի աղքատության ու անհավասարության նվազեցմանը: Նշված քաղաքականությունը նախատեսում է միջնաժամկետ ու երկարաժամկետ հեռանկարում նաև աղքատության տարածքային անհամաչափության վերացմանը ու տնտեսության հետագա կայուն զարգացմանը ուղղված ծրագրեր: Աղքատության նվազեցման հիմնական գործոնները կլինեն բնակչության աշխատավարձի բարձրացումը`պայմանավորված տնտեսական աճով, սոցիալական ապահովագրությանն ու սոցիալական աջակցությանն ուղղված պետական ծախսերի աճը, նվազագույն աշխատավարձի, ինչպես նաև աշխատանքային կենսաթոշակների միջին մակարդակի շարունակական աճը: Նշված սոցիալական ու տնտեսական քաղաքականության իրականացումը նախատեսում է 2017 թ-ին աղքատության մակարդակը երկրում հասցնել շուրջ 24%-ի, 2021-ին՝ շուրջ 18%-ի, 2025-ին շուրջ՝ 13%-ի: Քաղաքականությունը նախատեսում է ծայրահեղ աղքատությունը 2017 թ-ին հասցնել 2.4%-ի, 2021-ին` 2.1%-ի, 2025-ին՝ 1.8%-ի:
Աղքատության նվազեցմանն ուղղված շարունակական քաղաքականությունն ու ինստիտուցիոնալ բարեփոխումները, սակայն, ենթադրում են կայուն տնտեսական զարգացում: Տնտեսության խթանման վերաբերյալ ՀՀ կառավարության ընդունած 2014թ. միջոցառումների ծրագիրը ուղղված է արդյունաբերության զարգացման աջակցության և խթանման ապահովմանը` որպես տնտեսության շարժիչ ուժ, արտահանման խթանմանն ու զարգացման նպաստավոր պայմանների ապահովմանը` ընդլայնելով արտահանման արդյունավետ շուկաներ մուտքի հնարավորություններն ու որդեգրելով առևտրատնտեսական գործակցության արդյունավետ մեխանիզմներ, ինչպես նաև գործարար և ներդրումային միջավայրի բարելավմանը` ձևավորելով գործարարության ու ներդրողների համար գրավիչ միջավայր և դառնալով առավել մրցունակ միջազգային առևտրատնտեսական հարաբերություններում: Քանի որ գործազրկությունը շարունակում է մնալ Հայաստանի սոցիալ-տնտեսական զարգացման համար լուրջ մարտահրավեր, ՀՀ կառավարության ծրագիրը նաև նախատեսում է նոր աշխատատեղերի ստեղծում`կրթությունն ու աշխատանքը դարձնելով աղքատության դեմ պայքարի հիմնական զենքը: Թեև 2010–13 թթ. արժույթի միջազգային հիմնադրամի օժանդակությամբ իրականացված ծրագրի շրջանակում Հայաստանը դրսևորել է կայուն կատարողականություն, այնուամենայնիվ մակրոտնտեսական կայունության, խոցելիությունների նվազեցման և միջնաժամկետ աճի դինամիկայի մարտահրավերները դեռևս պահպանվում են երկրում: 2013թ. արձանագրվել է նաև տնտեսական աճի տեմպի դանդաղում և գնաճի ավելացում: 2014թ. մարտին ԱՄՀ-ի գործադիր խորհուրդը հաստատել է երկարաձգվող ֆինանսավորման ծրագիրը, որի նպատակն է սատարել տնտեսական աշխուժության վերականգնումը, աղքատության նվազեցմանն ուղղված հետագա առաջընթացը, գնաճի կայունացումը, ինչպես նաև հարկաբյուջետային և արտաքին մնացած խոցելիությունների մեղմացումը: Ծրագրի շրջանակում հարկաբյուջետային քաղաքականությունը նպատակ ունի օժանդակելու 2014 թ. աճի վերականգնմանը: Համաշխարհային բանկի օգնությամբ ևս Հայաստանը իրականացրել և շարունակում է իրականացնել ծրագրեր` ուղղված սոցիալական խոցելիությանն ու մրցունակության ուժեղացմանը, որոնց նպատակն է տնտեսական դիվերսիֆիկացիայի միջոցով արագացնել տնտեսական աճն ու աշխատատեղերի ստեղծումը: Բանկը նպաստում է Հայաստանում մակրոտնտեսական միջնաժամկետ կայունության վերականգմանը, սոցիալական պաշտպանության համակարգի բարելավմանը, հանրային ռեսուրսների մոբիլիզացմանն ու ֆինանսական հատվածի ռիսկերի հաղթահարմանը: Իրականացվել են նաև ծրագրեր ուղղված սոցիալական ներդրումների հարմարեցմանը Հայաստանի ամենաաղքատ բնակչության առաջնահերթ կարիքներին: Այս ծրագրերի նպատակն է բարձրացնել աղքատ խոցելի խմբերի կենսամակարդակը և լրացնել խոշոր ենթակառուցվածքային բացերը, որպեսզի տնտեսական աճի օգուտները հավասարապես բաշխվեն նաև ամենաաղքատ ու խոցելի համայնքներին: Բնակչության սոցիալ-տնտեսական պայմանների բարելավումը կհանգեցնի մասնավոր սպառման ու հասարակական ներդրումների աճին, ինչն էլ անխուսափելիորեն կնպաստի երկրի երկարաժամկետ կայուն տնտեսական զարգացմանը:
Անուշ ՆալղրանյանOrer.am, վերլուծաբան
Скидка 80% на обслуживание Travel Card перед Черной пятницей
В Краснодаре прошел Международный фестиваль армянского творчества «Назани»
Мгновенный idcoin к Черной пятнице
Вышедшая в свет новая монография академика Рубена Сафрастяна анализирует программы геноцида в Османской империи в 1876-1915 гг.
По просьбе Армении саммит ЕАЭС пройдет 25 декабря в Санкт-Петербурге: Юрий Ушаков
Самый старый мужчина в мире родился в год, когда затонул «Титаник» и умер в возрасте 112 лет
ВТБ (Армения) снижает ставки по кредитам для малого бизнеса
Цена нефти Brent стабилизировалась у $72,9 за баррель
Иран приветствует соглашение о прекращении огня между Ливаном и Израилем
«Аэрофлот» начал увольнения из-за проблем с обслуживанием самолетов
Сколько граждан РА, обучающихся за рубежом в последние годы, получили отсрочку от призыва на обязательную военную службу? «Паст»
Почему вся система международного права оказалась в крайне уязвимом и нестабильном состоянии? «Паст»
Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»
Ucom и Sunchild установили солнечную электростанцию в селе Малишка
Молодежные организации IUSY и YES потребовали от Азербайджана освободить армянских пленных
Армения не примет участия в саммите ОДКБ в Астане
Расплачивайтесь по Idram в Ереван Мол и выигрывайте подарки!
Юные армянские гимнастки из Серпухова завоевали золото на первенстве городского округа
Дудукист Виталий Погосян выступит в симфоническом шоу Hans Zimmer’s Universe
Праздничный концерт в честь Дня матери от АНО «Евразия» собрал в Кремле больше 2 тысяч многодетных семей
Рекордный долгожитель Олимпийских игр: Хэйг Прист
Покорение арктической сцены Степанакертским русским драматическим театром
«Единственный Западный Азербайджан находится на территории Ирана»: посол Франции
Показом фильма «Месье Азнавур» открылся 27-й Пражский кинофестиваль французских фильмов
Изделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в Вене
Генрих Мхитарян начал писать автобиографию
Фонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»
Министр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в Азербайджане
Кто станет депутатом? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей Анпилогов
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсами
Бельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и Бельгии
Мы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан Фидан
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащих
Россия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частью
Дети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBank
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
В Армении сократят помощь для арцахских беженцев
Армянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине Крыма
Ованес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному бою
Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»
Авантюризм кадровых движений: «Паст»
«Армянские Орлы» приветствует решение Национального Трибунала: Хачик Асрян
Миф о либерализации визового режима ЕС представляет новую опасность для Армении. «Паст»
Армению в финале мирового конкурса представит красавица и умница Ирина Захарова.
Важные процессы вокруг Диаспоры: генерал-майор Аршак Карапетян раскрывает скобки
Какова единственная формула счастья армянского народа? Арман Варданян (видео)
Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»1
Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»2
Армянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди ...3
Кто станет депутатом? «Паст»4
Почему вся система международного права оказалась в крайне уязвимом и нестабильном состоянии? «Паст»5