«Ճանապարհ դեպի լեռը». կոմպոզիտոր Ավետիս Բերբերյանն այսպես էր խորագրել իր 50-ամյակին նվիրված համերգը
Культура
«Ճանապարհ դեպի լեռը». այս խորագիրն էր կրում կոմպոզիտոր Ավետիս Բերբերյանի հոբելյանական 50-ամյակին նվիրված ստեղծագործական երեկոն, որը տեղի ունեցավ դեկտեմբերի 17-ին Արամ Խաչատրյանի անվան ֆիլհարմոնիկ մեծ համերգասրահում։ Երեկոյին ներկա էին ՀՀ առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանը, Մշակույթի նախարար Արմեն Ամիրյանը։
«Հոբելյանական 50-ամյակիս նվիրված համերգին, կարելի է ասել, ստեղծագործական 35 տարիների ծաղկաբույլն է ներկայացվելու։ Իհարկե, բոլոր աշխատանքները ներկայացնելու հնարավորություն չկա, բայց շեշտադրումներով գործերը որոշեցինք ներկայացնել այսօր»,- ստեղծագործական երեկոն այսպես ներկայացրեց Բերբերյանը։
Թե ինչպես է ոգեշնչվում իր ստեղծագործությունները գրելիս, կոմպոզիտորն ասաց. «Իմ մուսան Աստծո գործն է, և ամեն ստեղծագործություն «եփվում» ու ծնվում է ժամանակների, իրավիճակների, տրամադրության, կյանքի իրադարձությունների արդյունքում։ Ասեմ, որ ճանաչում եմ շատ կոմպոզիտորների, ովքեր ամեն օր գրում են։ Ես ամեն օր չեմ գրում, բայց պարբերաբար աշխատանքը ստիպում է լինել միշտ պրոցեսի մեջ։ Այն աշխատանքները, որ ստեղծվում են, մեկը մյուսի հետևից չեն գրվում»։
Հարցին՝ արդյոք հե՞շտ է իր հետ աշխատել, կոմպոզիտորն ազնվորեն պատասխանեց. «Չէ, բավականին բարդ է, հատկապես, երբ ես ունենում եմ մենակատարներ, ժամանակ առ ժամանակ նաև կոլեկտիվների հետ աշխատելը դժվար է։ Բայց դժվար է ուրիշ առումով՝ ստեղծագործական խնդիրների նկատմամբ ես շատ բծ ախնդիր եմ, բայց շատ հեշտ մարդ եմ և այդ երկուսը միշտ բալանսի մեջ են»։
Իսկ թե ինչպիսին է նա ստեղծագործական և ոչ ստեղծագործական կյանքում Ավետիս Բերբերյանն ասաց, որ երկու դեպքում էլ հախուռն է։
ՀՀ մշակույթի նախարար Արմեն Ամիրյանը շատ է սիրում ստեղծագործող Բերբերյանին։ «Ես ծանոթ եմ նրան, նրա ստեղծագործական կյանքի հենց առաջին օրերից։ Հիշում եմ նրա առաջին սիմֆոնիկ ստեղծագործությունները, փոքրիկ սիմֆոնիկ պոեմները, որոնք դեռևս 90-ականներին մեծ ոգևորություն էին պատճառում հատկապես ինձ»,- նշեց Ամիրյանը։
Նա նաև շեշտեց, որ շատ ուրախ է, որ իր տարեկից ընկերն այսօր համարվում է հայ դասական երաժշտության ամենասիրված և պահանջված հեղինակներից մեկը։ «Այսօր վստահ եմ, որ մեր հայ հանդիսատեսը լավագույն առիթն է ունենալու՝ վայելելու նրա ստեղծագործությունները»,-ասաց նախարարը։
Արմեն Ամիրյանը ոչ ստեղծագործող Բերբերյանին նկարագրեց այսպես. «Կարող եմ մեկ բառով ասել, նա իմ ընկերն է»։
ՀՀ ժողովրդական արտիստ, կոմպոզիտոր Երվանդ Երզնկյանը, թեև դժվարանում է Ավետիս Բերբերյանին երկու խոսքով նկարագրել, նրան շատ լուրջ կոմպոզիտոր է համարում: «Բերբերյանը շատ մեծ դեր է տալիս հայրենասիրական թեմային։ Ինձ շատ դուր են գալիս իր հենց հայրենասիրական ստեղծագործությունները։ Մնացածը դժվարանում եմ ասել, քանի որ չգիտեմ»,- նշեց Երզնկյանը։
Թե միջազգային հարթակներում ինչպիսի ճանաչում ունի կոմպոզիտորը, Երվանդ Երզնկյանն ասաց. «Ես գիտեմ, որ Ավետիս Բերբերյանը դրսում էլ շատ ճանաչված է, որովհետև նա կապեր ունի արտասահմանի ստեղծագործողների հետ։ Նրան հաջողվում է անել այնպես, որ իր ստեղծագործությունները հաճախ հնչեն արտասահմանում։ Քանի որ երկրի սահմաններից դուրս գտնվող հայերի համար հայրենասիրության թեման շատ ակտուալ է, նրա այդ երաժշտությունը շատ մեծ ճանաչում ունի և կարևոր է։ Ես կարող եմ ասել, որ նա բարձր է պահում Հայաստանի մշակութային դեմքը»։
Երեկոյի ընթացքում հնչեցին Ա. Բերբերյանի` տարբեր ժամանակների և ժանրերի ստեղծագործություններ: Կատարումներով հանդես եկան Հայաստանի պետական երիտասարդական նվագախումբը (գեղարվեստական ղեկավար և գլխավոր դիրիժոր` Սերգեյ Սմբատյան), Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի երգչախումբը (խմբավար` Ռադիկ Մելիքյան), «Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ» երգչախումբը (գեղարվեստական ղեկավար և խմբավար` Տիգրան Հեքեքյան), ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի զինվորական փողային նվագախումբը (դիրիժոր` Արմեն Պողոսյան), ՀՀ ՊՆ Սպայի տան «Զ որական» անսամբլը (գեղարվեստական ղեկավար` Արամ Գալստյան), ինչպես նաև հայտնի մենակատարներ` Արմեն Բաբախանյանը (դաշնամուր), Վարազդատ Խաչումյանը (ջութակ), Արմեն Հյուսնունցը (սաքսոֆոն), Բորիս Եգանյանը (ակորդեոն), Եղիշե Մանուչարյանը (տենոր, ԱՄՆ), Վիկտորիա Ավետիսյանը (սոպրանո, ԱՄՆ), երգիչներ` Էմմա Պետրոսյանը, Անի Քրիստին, Արամոն, Նուշիկ Միքայելյանը, Արթուր Իսպիրյանը:
Արտիստներն անգամ «Տարեդարձ է այսօր»-ով շնորհավորեցին կոմպոզիտորին 50-ամյակի առիթով: Հետաքրքիր զուգադիպությամբ համերգը կազմակերպվել էր ոչ թե Բերբերյանի, այլ նրա մայրիկի ծննդյան օրը:
Ավետիս Բերբերյանը ավարտել է Երևանի Չայկովսկու անվան երաժշտական մասնագիտական դպրոցի թավաջութակի դասարանը։ Բարձրագույն ուսումնական կրթություն է ստացել Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի կոմպոզիտորական բաժնում։ Եղել է կոմպոզիտոր Էդգար Հովհաննիսյանի դասարանից։
Բերբերյանի ստեղծագործական գործունեությունը սկսվել է դեռևս 35 տարի առաջ։ Նա ստեղծել է բազմաթիվ երաժշտական գործեր սիմֆոնիկ նվագախմբի և երգչախմբի համար։ Հեղինակել է երկու օրհներգ՝ Շուշիի հիմնը (2012) և Արտաշատ քաղաքի (2012)։ 2011 թվականին ԱՄՆ Օքլանդ Իսթ Բեյ Սիմֆոնիկ նվագախմբի և երգչախմբի կատարմամբ աշխարհահռչակ Paramount Theatre դահլիճում հնչել են Ավետիս Բերբերյանի ստեղծագործությունները։
