«Առայժմ այս ռեգրեսիվ, անցանկալի երևույթների հանգուցալուծումները չեն երևում». «Փաստ»
Интервью«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Լրատվամիջոցների նկատմամբ ձևավորված որոշակի տրամադրությունները վերջին շրջանում այլ դրսևորումներ են ստանում: Խոսելով լրատվամիջոցների նկատմամբ այս շրջանում առկա իրավիճակից բխող մտահոգությունների մասին՝ մեզ հետ զրույցում Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանն ընդգծեց. «Նախ պետք է հաշվի առնել, որ խոսքի ազատությունը և լրատվամիջոցների գործունեության ազատությունը անհրաժեշտ է պաշտպանել ցանկացած իշխանության պարագայում: Նույնիսկ ամենաժողովրդավար իշխանությունը կարող է քայլեր ձեռնարկել որոշ սահմանափակումների համար. դա կարող է լինել և՛ միտումնավոր, և՛ ակամա: Այդ իսկ պատճառով կարծում եմ, որ լրատվամիջոցներն ու լրագրողները պետք է տեր կանգնեն իրենց իրավունքներին և գործեն այնպես, ինչպես անհրաժեշտ է, ինչպես պահանջում է օրենքը, լրագրողական էթիկան և մասնագիտական սկզբունքները: Հիմա ինչ վերաբերում է նոր իշխանությունների կառավարման ժամանակահատվածում առկա խնդիրներին, ապա դրանք ևս շատ բազմազան են: Յուրաքանչյուր դեպք պետք է կոնկրետ վերլուծել»:
Աշոտ Մելիքյանը վերջին օրինակը բերեց, որի վերաբերյալ ԽԱՊԿ–ը հայտարարությամբ էր հանդես եկել:
«Ազգային ժողովում հավատարմագրված լրագրողների մուտքն արգելվել էր այն հիմնավորմամբ, թե շաբաթն աշխատանքային օր չէ: Իհարկե, սա անհիմն սահմանափակում էր, որին արձագանքեցինք: Բայց այստեղ շատ կարևոր է այն, որ մի շարք պատգամավորներ ֆեյսբուքում նամակագրություն ունեցան ինձ հետ, ընդունեցին մեր հայտարարության դժգոհությունը, քննադատությունը և այն կոչերը, որոնք այնտեղ զետեղված էին: Սա լավ նշան է: Հույս է ներշնչում, որ հետագայում կարելի է նմանատիպ խնդիրները հաղթահարել: Մյուս կողմից՝ մենք պետք է հասկանանք, որ քաղաքական պայքարը շարունակվում է նաև ընտրություններից հետո և տեղափոխվել է սոցիալական մեդիա, ինչպես նաև զանգվածային լրատվամիջոցներ: Այստեղ արդեն տարբեր քաղաքական ճամբարների ներկայացուցիչներ տարբեր ձևերով փորձում են օգտագործել զանգվածային լրատվամիջոցները և սոցիալական մեդիաներն իրենց քաղաքական պայքարում: Սա է ամենամտահոգիչը»,– ասաց Ա. Մելիքյանը:
Ինչ վերաբերում է լրատվամիջոցների դեմ իրականացվող, այսպես կոչված, ֆլեշմոբերին, ԽԱՊԿ նախագահն ընդգծեց, որ դրանցից յուրաքանչյուրը պետք է կոնկրետ վերլուծել: «Ամեն դեպքում, իհարկե, ֆլեշմոբերը լրատվամիջոցների կամ նրանց առանձին հրապարակումների դեմ ինչ–որ հակաքայլեր ձեռնարկելու միտում ունեն: Մյուս կողմից, մեծ հաշվով, դա չպետք է կաշկանդի լրատվամիջոցին: Լրատվամիջոցը պետք է շարունակի գործել այնպես, ինչպես գործել է: Բայց, մյուս կողմից, եթե տվյալ լրատվամիջոցի թիկունքում թաքնվել կամ բացահայտ գործում է ինչ–որ քաղաքական ուժ, այդ լրատվամիջոցն օգտագործում է իր քաղաքական նպատակների համար, կրկին վերադառնում ենք այն շրջանին, ինչի մասին խոսեցի: Փաստորեն, մի քաղաքական ուժ օգտագործում է լրատվամիջոցն իր քաղաքական նպատակների համար, իսկ մյուս քաղաքական ուժը, տվյալ դեպքում՝ իշխանությունը, օգտագործում է սոցիալական մեդիան, որ դիմակայի, հակազդի այդ քաղաքական ուժի հրապարակմանը և այլն: Այսինքն՝ գերքաղաքականացված լրատվական դաշտը հանգեցնում է այսպիսի երևույթների: Այս ամենը շարունակվելու միտում ունի և առայժմ այս ռեգրեսիվ, անցանկալի երևույթների հանգուցալուծումները չեն երևում»,–նշեց նա՝ հավելելով, որ մյուս կողմից, երևի թե, պետք է հաշվի առնենք նոր իրավիճակը:
«Կարծում եմ՝ լրատվամիջոցն ինքը պետք է պատրաստ լինի արձագանքել և հաշվի առնել այն տրամադրությունները, որոնք առաջանում են իր գործունեության հետևանքով: Լրատվամիջոցը կարող է հաշվի առնել այն քննադատությունը, որը հնչում է այդպիսի ակցիաների ընթացքում: Խոսքն այն մասին չէ, որ պետք է ենթարկվի այդ ամենին, խոսքը ռացիոնալ հատիկը հաշվի առնելու մասին է: Եվ խոսքն, իհարկե, ոչ թե հայհոյախոսության, զրպարտանքի, վիրավորանքի, այլ տեղին քննադատության մասին է»:
Աշոտ Մելիքյանն ընդգծեց, որ այսօր գործ ունենք նուրբ իրավիճակի հետ. «Մի ժամանակ լրատվամիջոցների գործունեությանն առհասարակ չէին արձագանքում, իշխանություններն արհամարհում էին ԶԼՄ–ներին, և բնական էր, որ դա դժգոհություն էր առաջացնում: Հիմա, կարծում եմ, այս իրավիճակում էլ ավելի է գնահատվում լրատվամիջոցի կշիռը: Այսինքն՝ անարձագանք չի մնում, և սա ունի նաև իր դրական կողմը»:
ԽԱՊԿ նախագահի համոզմամբ, բացասական երևույթներով հանդերձ, հեղափոխությունից հետո Հայաստանում խոսքի ազատության ավելի բարձր մակարդակ ունենք. «Ներկայիս իրավիճակը համեմատելի չէ նախորդ տասնամյակների հետ: Անցած տասնամյակները շատ ավելի ծանր էին լրատվամիջոցների և լրագրողների համար: Եվ բացի այդ, եթե իշխանությունները հանդես են գալիս որոշ արձագանքներով և դրանք լրատվամիջոցներին դուր չեն գալիս, մենք ազատ ենք մեր հակափաստարկները բերելու, չհամաձայնելու և քայլեր ձեռնարկելու առումով: Սա շատ կարևոր է»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում