Փաստաբաններին 100 հազար դրամով տուգանելու օրենքն արդեն գործում է.դիմել են ԱԺ նախագահին, պատասխան դեռ չկա. «Փաստ»
Интервью«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Դեռևս 2018 թվականի փետրվարի 9-ին Ազգային ժողովն ընդունեց Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգիրքը, որով նախատեսվում էր դատական նիստերի ժամանակ փաստաբաններին մինչև 100 հազար դրամով տուգանելու դրույթը: 2019 թվականի հունվարի 1-ից այս դրույթն արդեն ուժի մեջ է մտել: Փաստաբաններից ոմանք այն ժամանակ բավական մեծ աղմուկ բարձրացրեցին, չնայած հետո կրքերը փոքր-ինչ հանդարտվեցին:
«Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան կազմակերպության ղեկավար, փաստաբան Նինա Կարապետյանցը «Փաստի» հետ զրույցում նշեց, որ փաստաբաններին տուգանելու, պատասխանատվության ենթարկելու մեխանիզմ արդեն կար.
«Դատարանը սանկցիա էր կիրառում, ուղարկում էր Փաստաբանների պալատ, և դրա հիման վրա այն որոշում էր կայացնում: Կար կոլեգիալ մարմին, որտեղ մարդիկ քննարկում էին և դրա արդյունքում որոշում՝ մեղավո՞ր է փաստաբանը, թե՞ ոչ:
Փաստաբաններին 100 հազարով տուգանելու որոշումը համընկավ «Սասնա ծռերի», Ժիրայր Սեֆիլ յանի և քաղաքական բնույթի այլ դատավարությունների հետ: Փորձեցին փաստաբաններին ճնշելու նոր գործիք ստեղծել. այդ լծակը դատարանի միանձնյա կայացրած որոշումն է, որով փաստաբանները տուգանվում են մինչև 100 հազար դրամով», - ասաց Նինա Կարապետյանցը:
Վերջինս նշեց, որ օրենքի ընդունման ժամանակ նշվում էր, որ տուգանքը վերաբերում է ոչ միայն փաստաբաններին, այլև դատախազներին: Կարապետյանցն ընդգծեց, որ փաստաբաններից շատերը կփաստեն, որ իրենց և դատախազների գործողությունների նկատմամբ վերաբերմունքը էականորեն տարբերվում է:
«Դեռ այն ժամանակ փաստաբանները հասկանում էին, որ այս օրինագիծը գործելու է քիչ թվով փաստաբանների համար, և այն ժամանակ բավական մեծ աղմուկ չեղավ դրա առնչությամբ:
Իրականում փաստաբանները մեկ մարդու նման պետք է կանգնեին և թույլ չտային, որ նման օրենք ընդունվեր և որպես գործիք օգտագործվեր յուրաքանչյուրի նկատմամբ: Սա շատ լուրջ խնդիր է փաստաբանների համար: Դատավորը միանձնյա որոշում է, որ ինքը վիրավորվել է, ում ինքը պետք է պատժի և ինչ չափով», - նշեց մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ այս օրինագիծը մեկ կողմ ևս ունի. նրանք, ովքեր ֆինանսապես կարող են իրենց թույլ տալ, վարձելու են փաստաբան, որն անվերջ կարող է իրենց տեսակետը պնդել, իսկ ֆինանսապես անապահով մարդկանց փաստաբանները դադարելու են այդպիսի պայքար դրսևորել, ինչը պարտավոր են անել: Այսինքն, ըստ Կարապետյանցի, լինելու է սոցիալական անարդարություն:
«Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան կազմակերպության ղեկավարը նշեց, որ իրենք՝ որպես իրավապաշտպան կազմակերպություն, դիմել են ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանին՝ օրինագծի չեղարկումը նախաձեռնելու համար, սակայն որևէ արձագանք դեռ չեն ստացել.
«Բոլոր հնարավորությունները կան օրինագիծը չեղարկելու: Այս օրինագծի ընդունման հիմքում դրված էր այն կարծիքը, որ այս կերպ բարձրանալու է դատարանների նկատմամբ հարգանքը, սակայն փաստաբաններին տուգանելով՝ հարգանքը չի բարձրանա: Դատարաններն իրենց այն ձևով պետք է դրսևորեն, որ իրենց նկատմամբ վստահություն և հարգանք լինի: Ակնհայտ է, որ այս օրենքի նպատակը լրիվ այլ է եղել: Այսօրվա իշխանություններն ունեն բոլոր շանսերն այն չեղարկելու: Նրանք մեծամասնություն են կազմում ԱԺ-ում և կարող են միայն իրենց ձայներով հասնել փոփոխության», հավելեց իրավապաշտպանը:
Դեռևս մեկ տարի առաջ՝ օրենքի ընդունման օրերին, այն ժամանակ դեռևս պատգամավոր Արտակ Զեյնալ յանն առաջարկել էր փաստաբաններին՝ դիմել ՄԻԵԴ: Կարապետյանցը նշեց, որ Զեյնալյանը միջազգային իրավունքի ամենամեծ մասնագետներից մեկն է, և ինքն այս առումով կասկածի տակ չի կարող դնել նրա փորձը և գիտելիքները, չնայած որպես արդարադատության նախարար աշխատելու հետ կապված խնդիրներ է տեսնում:
«Եթե պարոն Զեյնալյանը հայտարարել է, ապա նման հնարավորություն կա, իսկ թե ինչու չարվեց, այդ հարցն ուղղված է Փաստաբանների պալատին: Մենք չենք կարող ամբողջ բեռը վերցնել միայն մեզ վրա: Չնայած մեր տարաձայնություններին՝ պատրաստ ենք միանալ և մասնակցել մեր իրավունքների պաշտպանությանը: Այս համախմբումը նաև ցույց կտար Փաստաբանների պալատի դերը, ի վերջո ինչի համար այն գոյություն ունի, բացի վերապատրաստումներ անցկացնելը և լիցենզիաների համար վճարներ վերցնելը», - եզրափակեց Կարապետյանցը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում