«Իշխանությունն այլևս օգտակար ոչինչ չի կարող անել. իշխանության ժամկետը վերջացավ, և այն հետ բերել հնարավոր չէ». «Փաստ»
Интервью«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Խոհեմության ու խորատեսության բացակայությունը, անընդհատ ագրեսիվ փուլերի մեջ ընկնելն, ի վերջո, հանգեցնում են այն իրավիճակին, ինչին այսօր ենք ականատես: Քաղաքական վերլուծաբան Արծրուն Պեպանյանի գնահատականն է, ում կարծիքով այսօր առկա քաղաքական լեքսիկոնը թեև զարմանալի չէ, բայց ունի վտանգներ:
«Օրինակ, հայ քաղաքացուն «վնգստալ» ասելը ոչ միայն ողջունելի չէ, այլև պարզապես ամոթ է: Լավ չէ, որ պետության ղեկավարներն այդպիսի արտահայտություններ են օգտագործում: Յուրաքանչյուր նման արտահայտություն օգտագործելուց հետո ժողովրդի մտավոր հատվածի մի նոր շերտ հեռանում է պետության ղեկավարից: Իսկ ինչո՞ւ է այդպես, ինչո՞ւ էինք սպասում, որ այլ բան է լինելու:
Արդյո՞ք հասարակության միջից իշխանության են եկել հատուկ, առանձնացված, կիրթ ու դասընթացներ անցած մարդիկ: Այդպես չէ: Իրականում ժողովրդի ինչ-որ մի կտոր մեկ ուրիշի փոխարեն եկել է իշխանության գլուխ: Հաշվի առնելով դա՝ թե՛ բառապաշարի, թե՛ ընդհանրապես երկրի վիճակի առումով էական փոփոխություն չէր էլ լինելու: Պատճառն այն է, որ խնդիրների ընկալում չկա: Ինչպես նախկինում, այսօր էլ չկա այն խորատեսությունը, ըստ որի, կփորձեն հասկանալ, թե երկիրն ինչո՞ւ է այս վիճակին, պատճառները որո՞նք են, ու ի՞նչ քայլեր պետք է ձեռնարկեն: Քանի որ այդ խորատեսությունը չկա, իշխանության քայլերը հաջողության չեն բերելու:
Հակառակը՝ բերելու են հիասթափության, իշխանավորները ավելի նյարդային վիճակում են հայտնվելու, և այդ վիճակը ի ցույց է դնելու նաև իշխանության ներսի արժեքները: Սա է այն ամենը, ինչն արդեն ունենք այսօր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ընդգծեց Ա. Պեպանյանը:
Քաղաքական վերլուծաբանի խոսքով, հիմա արդեն այդքան էլ ճիշտ չէ նոր իշխանավորների վարքագծի մասին խոսելը, քանի որ քիչ թե շատ մտածելու ունակ մարդը հասկանում է, որ էական ոչինչ այդ առումով չի փոխվելու: «Մենք պետք է մտածենք, թե ի՞նչ կարելի է անել, որ երկիրը կարողանանք հանել այս իրավիճակից: Իրականում բացարձակ ոչինչ չի արվել, և դա միայն գործող իշխանություններին չի վերաբերում:
Հայաստանյան ողջ քաղաքական դաշտը միայն մակերեսային խնդիրներով է զբաղված: Եթե հետևենք, այժմ կտեսնենք, որ նրանք, ովքեր «նիկոլապաշտ» էին, ամբողջ էներգիան դնելու են վատաբանելու, պարսավելու, անիծելու վրա:
Արդյունքում չեն գնալու և գլխավոր խնդիրները չեն դնելու իր առաջ, չեն տալու այն տարբերակները, թե ինչպես կարելի՞ է հաղթահարել դրանք: Այս ուղղությամբ մտածելու խնդիր ունենք, նոր իշխանություններն էլ ունեն այդ խնդիրը:
Չեն կարողանում գտնել այն մարդկանց, որոնք ունեն ի մի գալու իրենց տարբերակները: Ցավոք, այսօր ոչինչ չկա, իշխանությունները հետզհետե ավելի նյարդային իրավիճակում են հայտնվում: Նրանք էլ ավելի կոշտ բառեր են ասելու: Վաղը, մյուս օրը, եթե ոչ բացահայտ, ապա չի բացառվում, որ կուլիսներում ասեն՝ սա ժողովուրդ չի: Արդյունքում ընկնելու ենք նույն շրջանի մեջ՝ վերադառնալու ենք նախահեղափոխական վիճակին»,-ասաց նա՝ հավելելով, որ նման իրավիճակ նաև 1990թ.ին է եղել:
«Այդ ժամանակ շռնդալից հեղափոխությունից հետո ընկանք ավելի վատ վիճակի մեջ, որովհետև, որպես այդպիսին, կրկին համարժեք քաղաքական միտք չկար»,-ասաց նա:
Արծրուն Պեպանյանի դիտարկմամբ, արդեն անիմաստ է նոր իշխանությանը խորհուրդներ տալը:
«Ամեն ինչ արել եմ՝ մատնացույց անելու գլխավոր խնդիրները, բայց ոչինչ չի ստացվել, որևէ արձագանք չի եղել: Ինչպես անիմաստ է հեռակա խորհուրդներ տալը, անիմաստ է նաև քննադատությունը, որովհետև իմ կյանքի փորձը թույլ է տալիս եզրակացնել, որ Հայաստանի իշխանությունները քննադատությունից ոչ թե ուղղվում են, այլ, հակառակը, ագրեսիվանում են ու փշոտվում:
Այլևս ժամանակը պետք չէ ծախսել նրանց ինչ-որ խորհուրդ տալու կամ քննադատելու վրա, հարկավոր է մտածել տարբերակ՝ իրականությունն արմատապես փոխելու համար: Այդուհանդերձ, մենք անընդհատ հետևանքներն ենք քննակում՝ երբևիցե չկարողանալով խորանալ պատճառների մեջ»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Քաղաքական վերլուծաբանի խոսքով, հիմա հարկավոր է տեղյակ մարդկանց հարթակ ստեղծել ու փորձել քննարկել, թե ի՞նչ է կատարվում երկրում ու ի՞նչ կարելի է անել. «Իսկ երբ այդ հարցերի պատասխանը չունենք, ինչ էլ անենք՝ վնաս ենք տալու: Սա է կարևորը: Ու բացի այդ, ժողովրդի կարծիքի հետևից ընկնել էլ պետք չէ, կամ՝ թե ժողովուրդն ինչ կասի: Կա նաև ժողովրդի մտածողության վերափոխման խիստ պահանջ: Այդ մտածողությունը պետականակիր չէ, իրենք չեն կարող այս պետությունը պահել՝ անտառներն էլ, Սևանն էլ ինչ-որ ժամանակ հետո վերացնելու են: Եվ այն ատելությունը, որը կա, հենց այնպես չէ:
Մենք մտածողության խնդիր ունենք. կամ մեր խելքը պետք է հասնի, որ փոխենք, կամ էլ լավ բան չի սպասվի»:
Իսկ թե «ի՞նչ կարելի է անել» հարցադրման համատեքստում իշխանությունն ի՞նչ դեր ունի, Պեպանյանը շեշտեց. «Իշխանությունն այլևս օգտակար ոչինչ չի կարող անել: Իշխանության ժամկետը վերջացավ, և այն հետ բերել հնարավոր չէ: Դեռ սկզբից իրենք բավարար խոհեմություն չեն ունեցել: Իրենք մտել են ագրեսիվ փուլերի մեջ, ինչի հետևանքով սկսել են նաև իրար չսիրել: Հիմա մտածված ինչ-որ շարժում է պետք: Խնդիրն այն է, որ մեր բոլոր շարժումները թերմտածված են եղել:
Այսօր էլ չմտածված, արագ-արագ ինչ-որ բաներ են անում, ինչի հետևանքով փաստի առաջ ենք կանգնում»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում