Ереван, 23.Ноябрь.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Приказ не сопротивляться поступил из Армении в Арцах: Карапетян «Подарок» власти Аршаку Карапетяну Отношения Армении с Россией должны быть на самом важном месте, а у Запада нет того продукта безопасности, который он может предоставить Армении: Аршак Карапетян Процветание нашей страны зависит от каждого из нас: Аршак Карапетян О чем говорит нахождение банков в числе лидеров в списке налогоплательщиков? «Паст» Кто на самом деле является владельцем «Спайки»? «Паст» Важно, что отношения между Ираном и Арменией дружественные и конструктивные: Канани Акция протеста у офиса ООН: требуют возвращения пленных ВИДЕО: Ситуация в Армении и вокруг Армении остается стабильно тяжелой: Карапетян У берегов Сицилии затонул парусник с туристами: один человек погиб, пропали без вести 6 человек


Շաբաթօրյա գրական ընթերցումներ «Փաստ» օրաթերթից

Культура

«ՓԱՍՏ» ՕՐԱԹԵՐԹԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ Է «ՇԱԲԱԹՕՐՅԱ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄՆԵՐ» ՇԱՐՔԸ՝ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԵԼՈՎ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԳՐՈՂՆԵՐԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ: ԱՅՍ ԳՈՐԾՈՒՄ ՄԵԶ ՄԵԾԱՊԵՍ ԱՋԱԿՑՈՒՄ Է ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳՐՈՂՆԵՐԻ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀ, ԳՐԱԿԱՆԱԳԵՏ ԱԲԳԱՐ ԱՓԻՆՅԱՆԸ, ԻՆՉԻ ՀԱՄԱՐ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԵՆՔ:

ԱՐԱՐԱՏ ԳՅՈՒԼԲԱՆԳՅԱՆ

ԲԱ­ՐՈՒ­ԹՅԱՆ ՍԵ­ՆՅԱ­ԿԸ

Մենք աստիճաններով վեր բարձրացանք, անցանք երկար, սառը միջանցքով, երկյուղած տրորեցինք հատակին փռված ծանր գորգը և հավաքվեցինք Բարության սենյակի առջև` ներս մտնելու, պատմելու մեր կարիքների ու ցավերի մասին, գութ ու օգնություն հայցելու: Բոլորս էլ եկել էինք հավատով ու մի ներքին անհանգիստ հույսով, որ անպայմանորեն այստեղից կհեռանանք սփոփված ու կազդուրված, և մեզ էլ չի տանջի ոչ մի վիշտ ու տառապանք: 

Մենք կարող ենք քայլել դրսում ամենակալ մի ուժի հովանու ներքո, մեր հոգիներն էլ չեն կեղեքվի ծանր խոհերից ու վիրավորանքներից:

 Ի վերջո, մեզ տրված էր այդ շանսը: Այն ձեռք էր բերվել ծանր փրկագնով ու պայքարով, և թվում էր, թե ուրախ պետք է լինեինք, բայց անըմբռնելի մի նախազգացում ստիպում էր մեզ ավելի խորը սուզվել հոգեմաշ ապրումների մեջ: 

Նման փորձությունը մեր բեկուն հոգիների համար անսովոր բան էր, նոր, դեռ չփորձած տառապանք: 

Բարեպաշտ հավատացյալի նման հինգ րոպեն մեկ մենք նայում էինք պատից կախված նկարին ու բոլորս միասին մրմնջում.

- Ամբողջ իշխանությունը` Բարության սենյակին:

Մեր մրմնջոցը խուլ արձագանքվում էր սառը միջանցքում, որի երկայնքով բացվող դռներից այդ արձագանքի հետ դուրս էին գալիս միագույն կոստյումներ հագած մանեկեններ և միանվագ բացականչում. 

- Նշանակում է` շուտով հասնելու ենք հեռավոր աստղին...

Մենք համակված էինք ծանր զգացումով, և որքան մոտենում էր ընդունելության ժամը, այնքան հուզմունքը սաստկանում էր: 

Շատերի մոտ արդեն թուլացել էին որովայնի մկանները, ու նրանք տարօրինակ շարժումներ էին անում, կանգնում մեկ աջ, մեկ ձախ ոտքի վրա, նստում էին, հետո անմիջապես վեր կենում, թաքուն շոշափում ոտքերի արանքը: 

Ցանցագուլպաներ հագած քարտուղարուհին սուր ու ծակող ձայնով հայտարարեց, որ ընդունելությունն սկսվելու է մի քանի րոպեից, ու մեզ բաժանեց մեկական լապտեր: 

Անասելի լարվածություն տիրեց, մենք կախեցինք գլուխներս և իրարից փախցրինք հայացքներս: 

Այդ պահին կարծես բոլորս նորահարսներ լինեինք. հենց նոր-նոր զգացել սեղմումը մեր փորի ու ազդրերի վրա, ամաչում էինք մեր հայացքով շրջապատին մատնել թե՛ մեր կրած տառապանքը և թե՛ մեր զգացած տարօրինակ հրճվանքը: 

Այդ տառապանքի և տարօրինակ հրճվանքի մասին մենք միայն Նրան էինք պատմելու և քանի դեռ այնտեղ չէինք մտել, ճգնում էինք այդ մասին չմտածել. երևի վախենում էինք` չլինի թե հանկարծ հասկանայինք մեկս մյուսիս ապրումները: 

Վերջապես հնչեց զանգը, բոլորս ցնցվեցինք, մոռացանք կարգ ու կանոն, հրելով ու ճզմելով իրար` լցվեցինք Բարության սենյակը` օգնություն ու գութ հայցելու, պատմելու մեր կրած տառապանքի ու զգացած տարօրինակ հրճվանքի մասին: 

Մեզնից այդ պահին հեռացավ ամոթը, մենք պատրաստ էինք բոլորի ներկայությամբ պատմել ամեն ինչ, աղերսել, ցույց տալ մեր վտիտ մարմնի մասերը:

- Ամբողջ իշխանությունը` Բարության սենյակին,- ճչացինք մենք ու մղվեցինք դեպի սենյակի խորքը, ուր անսպասելի դարչնագույն խավար ու լռություն էր տիրում:

Մի պահ սոսկումը տիրեց մեզ, ուզեցինք հետ փախչել, բայց արդեն ուշ էր: Համատարած խավարն ու այդ դաժան լռությունը կլանեցին մեզ: 

Մենք բնազդորեն միացրինք լապտերները. և քիչ մնաց` սարսափից խելագարվեինք: Սենյակի հեռավոր անկյունում, ցածր պատվանդանի վրա կանգնած էր արտակարգ կարմիր դեմքով մի բոլորովին մերկ մանեկեն: 

Նրա դեղնած մարմինը պարուրված էր արդուկած նուրբ սարդոստայնով, որի տակից տեղ-տեղ երևում էին բազմաթիվ անբուժելի, խոր վերքեր: 

Ձեռքերը թույլ դողում էին, և զգացվում էր, որ դեռ չի ապաքինվել երկարատև ծանր հիվանդությունից: 

Սենյակի այդ կողմից դեղատան հոտ էր փչում, որը կամաց-կամաց ավելի էր սաստկանում իր խտությամբ, և քիչ անց ուղղակի սկսեց խեղդել մեզ: 

Արտակարգ կարմիր դեմքով այդ մանեկենը մեզ չէր նկատում: Երևում էր, որ նրան տանջում էին ծանր մտքերը, ու նա կարծես ցանկանում էր գուշակել միայն իրեն հայտնի վերահաս աղետի ուղղությունը: 

Մեզ տիրող սոսկումը չէր անցնում, մենք այլևս չէինք զգում մեր գոյությունը, բայց փոխարենը դեռևս անհայտ մի տեղից դանդաղորեն մեզ էր փոխանցվում մի նոր, անծանոթ զգացում: 

Պարուրաձև այդ զգացումը երևի գալիս էր սենյակի խորքից, ուր արդեն առկայծում էին տասնյակ կրակարաններ, և նշմարվում միագույն կոստյումներ հագած մանեկենների բավականին խիտ շարքեր: 

Պարուրաձև այդ նոր գգացումը շուտով մեզնից վանեց սոսկումը և վախը, մեզ տիրեց հաճելի մի թմրածություն, ու քիչ հետո մենք արդեն վարժվեցինք այդ նոր իրավիճակին, համարյա թե մոռացանք մեր անցյալը, մեր քաշած տառապանքն ու զգացած տարօրինակ հրճվանքը: 

- Ամբողջ իշխանությունը` Բարության սենյակին,- գոչեցինք մենք և հիպնոսված այդ պարուրաձև զգացումից` նետվեցինք սպասարկելու մեզ ընդառաջ եկող մանեկեններին:

Այդ աշխատանքը մեր կողմից այնքան էլ տհաճ ու վիրավորական չէր ընկալվում և, որքան էլ տարօրինակ լիներ, մենք նույնիսկ նրանց քծնելու անսովոր պահանջ էինք զգում` թաքուն մեզ համար ակնկալելով հավելավճար:

Հավելավճարի գաղափարն այնքան սևեռուն էր ու կպչուն, որ նույնիսկ սկսեցինք մեր մտքում հաշվարկներ կատարել կենսական առօրյա ծախսերի համար` գնել այնպիսի բաներ, որ մինչ այդ մեզ երազանք էր թվում: 

Քիչ անց բոլորովին մերկ մանեկենները վերադարձան դեպի կրակարանները, որոնց լույսը կամաց-կամաց ուժգնանում էր, և արդեն նկատվում էին բաց պատրաստ անկողիններ ու կարծես թե կանացի մերկ մարմիններ:

Կրակարանների լույսը հանկարծակի պայծառացավ, և մենք տեսանք մանեկենների կողմից բռնաբարվող մեր կանանց ու աղջիկներին, լսեցինք նրանց վայնասունը, հետո լսեցինք հաճույքից խամրող նրանց ճիչերը, նրանց քչփչոցն ու ծիծաղը, մեր ականջներին հասան մեզ վիրավորող բամբասանքներ, մեզ անարգված ու անզոր զգացինք: 

Մի պահ գարշեցինք այդ ամենից, իրարից, անդիմադրելի ցանկություն ունեցանք փախչել հեռավոր, անմարդաբնակ կղզիներ, բայց այլևս անհնար էր դուրս գալ լաբիրինթոսից: 

Զայրույթը մեր մեջ արթնացրեց տղամարդկային նախնական ըմբոստ ոգին, նետվեցինք կործանելու այդ ամբողջ թատերախումբը, սակայն դա մեզ վիճակված չէր ճակատագրով: 

Պատվանդանին կանգնած արտակարգ կարմիր դեմքով մանեկենը ձեռքի վարժ, սովոր շարժումով մեզ վրա նետեց իր սարդոստայնը ու պարուրեց միլիոնավոր թելերի մեջ: Զգացինք մեր մոտալուտ վախճանը, մահվան սարսափը ստիպեց մեզ բառաչել սպանդանոց քշվող ցուլերի նման: 

Դեղատան հոտն արագորեն սաստկանում էր, մենք հասկացանք ծուղակը, ճգնեցինք թեկուզ մի պահ չկորցնել գիտակցությունը: 

Հիշեցինք մեր ծնունդը, մանկությունը, տեսանք պատերազմից վերադարձող մեր հայրերին, շոշափեցինք նրանց մարմինների ծանր վերքերն ու սպիները, մեր մայրերը թաղեցին իրենց գլուխները նրանց մաշված շինելների մեջ ու ագահորեն, խորը շնչեցին... Հետո մենք բոլորս դառը լաց եղանք...

ՀՐԱՉՅԱ ԹԱՄՐԱԶՅԱՆ

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԱԿԱՆ ԸՆՏՐԱՆԻ

ԻՄ ՏԱՐԻՆԵՐԸ

Իմ տարիները չոր հենակ,

Փողոցներում դատարկ հնչյուն:

Ինչպե՞ս հասնեմ քեզ, մոտենամ,

Իմ տաք երակ, իմ մանկություն,

Երբ տարիներն են ինձ ջնջում:

Մտերիմներ` թե հին, թե նոր:

Մաքուր էր սերն իմ առաջին:

Չեղած մի կիրք, մի նոր կարոտ,

Որ մոտեցավ իր շուրթերով

Այդ չպղծված միակ խաչին:

 

Ճաշակեցի և քեն, և ոխ,

Ու կուրացած իր փայլերից

Քրքջացող մարդկանց ամբոխ

Ու կորուստներ` թե հին, թե նոր,

Ու մուրածո մի հայրենիք:

Ահա կանգնել է իմ դիմաց,

Դա ես տեսել եմ, թե լսել

Օ սոսկահար մահվան դիմակ,

Օ մոտեցող աղաղակներ,

Եվ հին ստի նոր երանգներ:

 

Ճերմակ երազ, ճերմակ աչքեր`

Ճերմակ երկրի աստղին հառած,

Ճերմակ ցամաք, ճերմակ մի նավ,

Անիրական կյանքի ծարավ

ՈՒ ժամանակը կանգ առած:

Աչքերիս դեմ ճերմակ մի սար

Ու մեր ճամփան` ճերմակ տեսիլք,

Ու մեր հայացքը համընթաց,,

Ու անհաղորդ սրտերը սառ

Քարի նման թափվում են ցած:

Մեղեդիներ լեզուն կտրած

Ու տեսիլքներ մեռած ու ողջ,

Այդ խավարի մեջ ինձ գտավ,

Այդ գիշերից ինձ դուրս հանեց

Խզված կոկորդն իմ ընկերոջ:

Նա շոշափեց կույրի նման

Իր երգը լուռ ու կյանքը կարճ,

Նա լոկ մի բառ ինձ շշնջաց,

Այսպես կիսատ ու սիրտը կախ,

Ես շրջվեցի…բայց նա չկար:

 

ՀԱՄԸՆԿՆՈՒՄՆԵՐ

Մեր աչքերին քող է հյուսված,

Ու զննում ես շուրջդ միշտ դու,

Եվ ուրիշի տեսողությամբ

Քո քողարկված կյանքը դիտում:

Եվ հին արյամբ չափում կրկին,

Ուղիները քո դեմ ընկած,

Եվ երակն ես մտնում կյանքի

Այն հայացքով, այն հայացքով, որ համընկավ:

Թափառում ենք երկար - երկար,

Եվ չգիտենք ուր ենք քայլում,

Ժամանակի խոր կտավին

Լոկ պատկերներն են մգանում:

Երկինքն իբրև մի մրաներկ,

Փողոցն իբրև ճեպանկար,

Եվ նա իմ կյանքն է նկարում,

Այն գծերով, այն գծերով, որ համընկան:

 

Նոր հուներ է կյանքը մտնում,

Եվ հոսում է հույզը հանգիստ,

Լող են տալիս իր լուծույթում

Աշխարհները նրբերանգի:

Եվ խռովքի քամուց հազիվ

Փրփրում են ջրերն հանկարծ,

Եվ փշրվում են ավազին,

Ալիքները, որ համընկան:

 

Բերանները այս շատախոս

Եվ խոսքերը լայնաբերան,

Եվ օրերը տագնապալից

Ընծաներով իրենց բերած:

 

Ո՞վ պիտի մեզ լույս առաքի,

Եվ ո՞վ պիտի հողում պեղի

Այս խորացող պատարագը,

Այս ձայները կորած ցեղի:

Ո՞վ կտանի արյան գետով,

Մոռացության շավղից փրկված,

Հիշողության վեմը կերտող,

Այն ձեռքերը, որ համընկան:

 

Եվ օրերի խորքից անխոս

Մենք անցյալն ենք ոգեկոչում,

Եվ զգում ենք հանկարծ վախով

Թե ինչպես է կապը կորչում:

Քանի կյանքեր են չքացել,

Մենք չգիտենք կանք, թե չկանք,

Եվ մեր ձեռքն ենք մեկնում նրանց,

Ում հետ մեր բախտը, ում հետ մեր բախտը համընկավ:

 

Խթանում է թաքուն վախով

Ու ծեփում է կյանքը տարեց,

Ու մնում է միայն աղոտ

Այն երազը, որ կատարվեց:

 

 

 

 

 

 

Кто станет депутатом? «Паст»Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советовОжидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданАрмянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащихРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюДети Фонда «Музыка во имя будущего» посетили IDBankЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПримечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст» Авантюризм кадровых движений: «Паст» Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст» Палата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицКак собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст» Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоНС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномАрпине Саркисян будет назначена главой МВД РАЕС направит в Грузию "политическую миссию"Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовПрограмма «Здоровая Евразия» вызвала большой интерес на MedMeet 2024Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст» Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст» Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст» Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст» Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст» Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городах Компания UPay присоединилась к инфраструктуре Open QR компании IdramБесплатная карта Mastercard и 10% idcoin за безналичные покупки. IDBankВ Ереване подведены итоги 19-й ежегодной Международной олимпиады по микроэлектронике Университет «Евразия» объявил набор студентов Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателейГенеральный директор компании Ucom Ральф Йрикян принял участие в ежегодном технологическом саммите Silicon Mountains Экономим вместе. IDBank и IdramАНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы»Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего» Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре IdramАНО «Евразия» стала первой международной командой на чемпионате по колке дров в Беларуси