Ինչպե՞ս է Հայաստանը վերածվում մեծ շինհրապարակի, երբ շինարարության ծավալներն այս տարի կտրուկ անկում են արձանագրել. «Փաստ»
Аналитика«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Հայաստանի տնտեսությունը ծանր օրեր է ապրում. դեռևս տեսանելի չէ այն լույսը, թե երբ է սկսվելու տնտեսական վերականգնման փուլը։ Տնտեսության գրեթե բոլոր ճյուղերում շարունակվում են անկումային ցուցանիշներ գրանցվել, բայց ուշագրավ է, որ անկումային ցուցանիշներով աչքի է ընկնում հատկապես շինարարության ոլորտը։ Վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների համաձայն, այս տարվա առաջին 5 ամիսների ընթացքում նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ շինարարությունը կրճատվել է 23,4 %-ով։
Շինարարության ծավալների անկումը շարունակվել է նաև այս տարվա հուլիսին, երբ նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ անկումը կազմել է 19,5 %: Ի տարբերություն մյուս ոլորտների, շինարարության ոլորտում անկման տեմպերը հուլիսին նախորդ ամսվա համեմատ փոքր-ինչ դանդաղել են: Այնուամենայնիվ, շինարարության ծավալները շարունակվում են զգալիորեն կրճատվել:
Այս համատեքստում արժե նկատել, որ շինարարությունը տնտեսության կարևոր ճյուղերից է, որը կառուցում և վերակառուցում է տարբեր նշանակության շենքեր ու կառույցներ, իսկ շինարարական աշխատանքների ծավալներն իրենց դրական մեծ ազդեցությունն են ունենում տնտեսության զարգացման ու սոցիալական ապահովության վրա: Շինարարությունը տնտեսության ամենահամակարգաստեղծ ոլորտներից մեկն է, որը մուլտիպլիկատիվ մեծ էֆեկտ է ապահովում։
Ըստ էության, շինարարությունը և շինմոնտաժային աշխատանքները նպաստում են մեծ քանակությամբ ապրանքատեսակների արտադրությանը կամ ներմուծմանը: Տնտեսության այս ճյուղի արտադրանքն արտադրական ձեռնարկությունների, տրանսպորտային ճանապարհների, էներգետիկ համակարգի, ջրատեխնիկական կառույցների, բնակելի տների, հանրակրթական դպրոցների, նախադպրոցների, գիտական, մշակութային և այլ հաստատությունների, օբյեկտների ավարտված և գործարկված շենքերն ու շինություններն են։
Սրա հետ մեկտեղ՝ անհրաժեշտ է ավելացնել այն հանգամանքը, որ շինարարության ոլորտը մեծ թվով քաղաքացիների զբաղվածության հարց է լուծում։ Եվ շինարարության անկման պարագայում այս ոլորտում աշխատանք ունեցող քաղաքացիները ցանկանալու են արտագաղթել և իրենց մասնակցությունը բերել այլ երկրների շինարարական աշխատանքներին։ Հիմա դա հնարավոր չէ կորոնավիրուսային համավարակի պայմաններում, իսկ դա ավելի է բարդացնում մարդկանց վիճակը: Փաստորեն, հաշվի առնելով շինարարության ոլորտի կարևորությունը, իրավիճակն իրապես մտահոգիչ է։
Եվ սա այն պարագայում, երբ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը իր պաշտոնավարման ընթացքում հանրությանը մեծ խոստումներ էր տալիս, թե Հայաստանին շինարարական բում է սպասվում։ Ամիսներ առաջ էլ, պատասխանելով պատգամավորներից մեկի բարձրացրած հարցին, Փաշինյանը պատասխանեց, թե կառավարությունը մտադիր է էլ ավելի մեծացնել կապիտալ շինարարության ծախսերը և այդպիսով արտակարգ դրության ընթացքում լուծել արտագնա աշխատանքի մեկնող քաղաքացիների խնդիրը։
Բայց պարզ է դառնում, որ շինարարության ոլորտում կառավարության կողմից կատարված համապատասխան աշխատանքների դրական արդյունքները տեսանելի չեն, այլապես դրանք իրենց արտացոլումը կստանային պաշտոնական վիճակագրության մեջ։ Իսկ այս հանգամանքը չի խանգարում, որպեսզի վարչապետը փորձի հանրությանը հրամցնել, թե շինարարության մեջ դրական տեղաշարժեր են տեղի ունենում։
Փաշինյանը իր մարզային այցելությունների ժամանակ անպայման ծանոթանում է ճանապարհաշինարարական աշխատանքներին և այնպիսի հայտարարություններ անում, որ տպավորություն է առաջանում, թե ճանապարհների կառուցումը մեզ համար մի աննախադեպ երևույթ է, և շինարարությունը սկսվում և ավարտվում է ասֆալտապատումով։ Այնինչ, ճանապարհաշինությունը շինարարական գործունեության ուղղություններից ընդամենը մեկն է։ Կարևոր, բայց միայն մեկը... Իսկ վերջերս էլ Գեղարքունիքի մարզի մի շարք գյուղեր այցելելուց և իրականացվող ճանապարհաշինական աշխատանքներին ծանոթանալուց հետո Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց. «Հայաստանը վերածվում է մի մեծ շինարարական հրապարակի, հեղափոխության ժամանակ տրված խոստումները շատ կոնկրետ կատարվում են»։
Թե ինչի՞ց է վարչապետը վերցրել, որ Հայաստանը վերածվում է մեծ շինհրապարակի, երբ շինարարության ծավալներն այս տարի կտրուկ անկում են արձանագրել, մնում է ենթադրել։ Մի՞թե վարչապետը այսքան կտրվել է իրականությունից, որ սոսկ ասֆալտապատումը նրան պատկերանում է շինարարական բումի տեսքով։
Ստացվում է, որ իշխանությունները հատվածական աշխատանքների միջոցով շարունակում են ժողովորդի աչքերին«թոզ փչելու» գործելաոճը, սակայն ժամանակը ցույց է տալիս, որ այդ ամենին հավատացողների թիվը գնալով նվազագույնի է հասնում: Եթե, իհարկե, իշխանություններից դուրս այդպիսիք դեռ կան:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում