Սադրանքները չեն բացառվում. համաձայնագիրը չի լուծել խնդիրը, քանի որ Ղարաբաղի կարգավիճակի հետ կապված հարցը որոշված չէ. «Փաստ»
Международные новости«Փաստ» օրաթերթը գրում է
svpressa.ru-ն «Ալիևը դժգո՞հ է Մոսկվայից և պատրա՞ստ է վերսկսել պատերազմը Ղարաբաղում» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ, ըստ վիետնամական Soha թերթի, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը սպառնացել է դուրս գալ Ղարաբաղում խաղաղության մասին եռակողմ պայմանագրից: Հաղորդվում է նաև, որ Ալիևը շատ դժգոհ է Ռուսաստանի կողմից Հայաստանին ցուցաբերվող աջակցությունից և բանակի արդիականացման և ուժեղացման հարցում ցուցաբերած օգնությունից: Ալիևին բացարձակապես դուր չի գալիս ռուս խաղաղապահների ակտիվության աճը Հայաստանի սահմանամերձ Սյունիքի մարզում, որտեղ, նրա կարծիքով, կառուցվում է նոր ռուսական ռազմաբազա: Ըստ թերթի, միանգամայն հնարավոր է, որ Ադրբեջանը խախտի զինադադարի եռակողմ պայմանագիրը:
- Արդյո՞ք Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղությունը վտանգված է, և ցանկացած պահի կարող է պատերազմ սկսվել: Եվ արդյո՞ք կարելի է է վստահել վիետնամական քիչ հայտնի պարբերականին,- փորձագետներին հարցեր է ուղղել svpressa.ru-ն:
րին հարցեր է ուղղել svpressa.ru-ն: - Soha-ի մասին առաջին անգամ եմ լսում: Այն տպավորությունն է, որ այդ հրապարակումը տեղեկատվական պատերազմի տարր է, ասել է «Այլ Ռուսաստան» կուսակցության համակարգող Անդրեյ Դմիտրիևը, - կա նման պրակտիկա. տեքստ է դրվում օտարերկրյա, այս դեպքում՝ վիետնամական թերթում, այնուհետև այն լայնորեն տարածվում է ռուսական լրատվամիջոցներում: Միևնույն ժամանակ, պարզ չէ, թե ո՞վ և ինչու՞ է նախաձեռնել դա: Օրինակ՝ հնարավոր է, որ ադրբեջանական պաշտոնական շրջանակները դեմ են Ղարաբաղում Ռուսաստանի ազդեցության ուժեղացմանը և նման կերպ փոխանցում են իրրենց դժգոհությունը: Կամ հակառակը՝ հայերը ցանկություն ունեն ցույց տալ Իլհամ Ալիևի ստորությունը... Սկզբունքորեն դա նույնիսկ կարևոր էլ չէ, բավական է պարզապես նշել մի քանի պարզ փաստ իրավիճակի վերաբերյալ: ԱՄՆ-ի նախագահ Ջո Բայդենը, Վլադիմիր Պուտինին անվանելով մարդասպան, գրեթե միաժամանակ շնորհավորանքներ է հղել Ալիևին Նովրուզի տոնի առթիվ՝ մաղթելով «ավելի սերտ համագործակցություն» «խաղաղության հաստատման» համար: Կարելի է կարծել, թե Ալիևը մարդասպան չէ... ԵԱՀԿ պատվիրակության այցը Բաքու նույն կարգից է: Կա հստակ նպատակ. Ադրբեջանը ցանկանում է ոչ միայն Թուրքիայի, այլ նաև Արևմուտքի աջակցությունը ստանալ:
Դե, Արևմուտքն էլ, բնականաբար, ցանկանում է դուրս մղել Ռուսաստանին տարածաշրջանից: Խաղաղության համաձայնագիրը չի լուծել խնդիրը, քանի որ Ղարաբաղի կարգավիճակի հետ կապված հարցը որոշված չէ: Իսկ Բաքվում նրանք անմիջապես ասել են, որ այնտեղի խաղաղապահները, ըստ էության, «թռչնային իրավունքներով են», քանի որ իրենք, որպես այդ հողերի տերեր, դա «թույլ են տվել»: Ալիևն ու Ադրբեջանի էլիտան էյֆորիայի մեջ են Ղարաբաղում տարած հաղթանակից: Իզուր չէ, որ նախագահը հայտարարել է, թե Երևանը ևս ադրբեջանական հող է, և հետո ցինիզմով հարցրել է, թե ինչու՞ են հայերը հզորացնում բանակը, եթե պատերազմն ավարտված է: Իհարկե, Ադրբեջանը ցանկանում է պոկել նաև մնացած Ղարաբաղը: Եվ, իհարկե, կխաղա հայերի և ռուս խաղաղապահների նյարդերի հետ, կլինեն սադրանքներ (օրինակ՝ «սխալմամբ» խոցված ուղղաթիռ):
Կարծում եմ՝ խաղաղապահները դա հասկանում են և զգոն են: Հայկական բանակը չկարողացավ հեռացնել Նիկոլ Փաշինյանին, որը արդարացիորեն մեղադրվում է պարտության մեջ, և հիմա դժվար է խոսել ոչ միայն ռևանշի, այլ նաև արդյունավետ պաշտպանության հնարավորության մասին: Այնուամենայնիվ, դժվար թե Ալիևը գնա պայմանագրի ցուցադրական խախտման, քանի որ, ի վերջո, դա ուղղակի ռազմական բախում է Ռուսաստանի հետ: Իսկ ահա մի քանի տարի անց՝ խաղաղապահների մանդատի ավարտից հետո, ինչո՞ւ չէ: Իսկ Ալիևը գիտի սպասել, քանի տարի պատերազմի էր պատրաստվում: -Չեմ կարծում, որ ներկայումս կարող ենք խոսել Ղարաբաղի շուրջ պայմանագրից Ադրբեջանի դուրս գալու հնարավորության մասին, - ասում է քաղաքագետ Վսեվոլոդ Շիմովը, - այնուամենայնիվ, Բաքվի որոշակի դժգոհությունը հասկանալի է: Մի կողմից՝ Ադրբեջանը, կարծես թե, հաղթել է վերահսկողություն հաստատելով ինքնահռչակ Արցախի Հանրապետության կողմից վերահսկվող տարածքների մեծ մասի վրա, մյուս կողմից՝ հնարավոր չի եղել հասնել լիակատար հաղթանակի, իսկ տարածքում ռուս խաղաղապահների հայտնվելը չի կարող չվրդովեցնել:
Ուստի Բաքուն ապագայում կհայտնի իր դժգոհությունը և առաջին իսկ հնարավորության դեպքում կարող է փորձել ազատվել անհարմար պայմանագրից, իսկ որպես պատճառ կնշվի Ռուսաստանի և Հայաստանի կողմից պայմանագրի կետերը չկատարելը: Ադրբեջանին երբեք դուր չի եկել Ռուսաստանի կողմից Հայաստանին ցուցաբերվող ռազմական աջակցությունը: Մյուս կողմից՝ Բաքուն չի ցանկանում կոնֆլիկտի մեջ մտնել Ռուսաստանի հետ՝ նախընտրելով կառուցել գործնական հարաբերություններ: Պետք չէ մոռանալ, որ Մոսկվան է նրա զենքի հիմնական մատակարարներից մեկը: Այսօր, երբ ռուսական զորքերը հայտնվել են Ղարաբաղի տարածքում, և Հայաստանի ռազմաքաղաքական կախվածությունը Ռուսաստանից բազմակի աճել է, Ադրբեջանի համար դժվար է հավասար հարաբերություններ պահպանել Մոսկվայի հետ, և դա ընկալվում է որպես Անդրկովկասում Ռուսաստանի աճող ներկայության սպառնալիք: Թուրքիան վերածվում է կայսերական նկրտումներով տարածաշրջանային ուժեղ տերության, իսկ Ադրբեջանը մտնում է նրա շահերի գոտի:
Թուրքիան Ադրբեջանում սիստեմատիկորեն աշխատել է իր ազդեցության աճի ուղղությամբ Ղարաբաղի դեպքերից շատ առաջ: Իսկ հիմա դա, կարելի է ասել, ռազմական եղբայրություն է կնքված արյունով: Հետևաբար, Ադրբեջանի կախվածությունը Թուրքիայից կմեծանա: Այլ բան է, որ Բաքվում դա կարող է ընկալվել որպես ոչ թե կախվածություն, այլ ադրբեջանաթուրքական դաշինք և եղբայրություն: Չեմ կարծում, որ պատերազմը կարող է սկսվել առաջիկայում, բայց պայմանագրի հնգամյա ժամկետի ավարտին մոտ լարվածությունը կաճի: Ադրբեջանը կփորձի կանխել դրա երկարացումը և հասնել վերահսկողության հաստատման Ղարաբաղի մնացած տարածքում: Չեն բացառվում նաև սադրանքները Թուրքիայի, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի կողմից, քանի որ Ռուսաստանի և Իրանի հետ սահմանակից շրջաններում լարվածության մշտական օջախի ստեղծումը լիովին համապատասխանում է Վաշինգտոնի ներկայիս ռազմավարությանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում