ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ՄԱՅԻՍԻ)․ Երևանում ստորագրվել է Իրան - Հայաստան գազամուղի կառուցման հիմնական պայմանագիրը․ «Փաստ»
Общество
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
ՏՈՆԵՐ
Բրազիլիա՝ Պրետոս Վելխոս փառատոն (Ստրկության վերացման օր), Կոլումբիա՝ Սուրբ Մարիամի օր, Նիգերիա՝ Հերլանդի օր, Ռուսաստան՝ Սևծովյան նավատորմի օր։
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1907 - Երևանում գործարկվել է առաջին հիդրոէլեկտրակայանը։
1932-Հայաստանի ԽՍՀ կառավարությունը որոշել է Երևանի կոնսերվատորիայի օպերայի դասարանի բազայի վրա ստեղծել ստացիոնար օպերային թատրոն։
1998-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Կոտ դը Իվուարի հետ։
2004- Երևանում ստորագրվել է Իրան - Հայաստան գազամուղ խողովակաշարի կառուցման հիմնական պայմանագիրը:
2007- ԿԸՀ-ն վավերացրել է համամասնական ընտրությունների նախնական արդյունքները, ըստ որոնց, խորհրդարանական ընտրությունների 5 տոկոսի շեմը հաղթահարել է հինգ կուսակցություն` ՀՀԿ, ԲՀԿ, ՀՅԴ, ՕԵԿ և «Ժառանգություն»։
2010-Երևանում մեկնարկել է ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության (FAO) Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանային 27-րդ համաժողովը։
2010 –վախճանվել է ամերիկահայ կիրառական մաթեմատիկոս Փոլ Գարաբեդյանը։
2012-ԿԸՀ-ն ամփոփել է ընտրությունների վերջնական արդյունքները, ըստ որոնց, հինգերորդ գումարման Ազգային ժողովի 131 տեղից 69-ը ՀՀԿ-ինն է, 37-ը՝ ԲՀԿ-ինը, 7-ը՝ ՀԱԿ-ինը, 6-ական՝ ՀՅԴ-ինը և ՕԵԿ-ինը, 5-ը՝ «Ժառանգությանը»։
2014-Հայաստանի և Ֆրանսիայի նախագահների ներկայությամբ Երևանի Մաշտոցի պողոտայում գտնվող պուրակը հանդիսավորությամբ անվանակոչվել է Ֆրանսիայի ազգային հերոս, բանաստեղծ Միսաք Մանուշյանի անունով:
ԱՇԽԱՐՀ
1501 -Ամերիգո Վեսպուչին ուղևորվել է ճանապարհորդության Արևմուտք, որի ժամական էլ հասկացել է, որ Կոլումբոսը հայտնագործել է նոր մայրցամաք։
1568 -տեղի է ունեցել Լանգսայդի ճակատամարտը, որը ստիպել է Շոտլանդիայի թագուհի Մարի Ստյուարտին փախչել Անգլիա, իսկ Շոտլանդիայում հաստատվել է ռեգենտ գրաֆ Մորեի ռեժիմը։
1619 -Հաագայում մահապատժի է ենթարկվել Յոհան Օլդենբարնեվելտը, որը մեղադրվել է պետական դավաճանության մեջ։
1637 -Ֆրանսիայում կարդինալ Ռիշել յեն, մտածելով իր թշնամիների և սեփական անվտանգության մասին, հրամայել է կլորացնել սննդի ընդունման ժամանակ օգտագործվող դանակների սուր ծայրերը. այդպիսով ստեղծվել է ճաշասեղանի դանակը։
1647 -հզոր երկրաշարժի արդյունքում համարյա ամբողջությամբ քանդվել է Սանտյագո քաղաքը, որը եղել է Չիլիի գեներալ-կապիտանության մայրաքաղաք։
1696 -Ցին կայսրի բանակը Տերելեջեի ճակատամարտում ջախջախել է Գալդան-Բոշոգտուին։
1787 -կապիտան Արթուր Ֆիլիպի ղեկավարած աքսորյալների Առաջին նավատորմը դուրս է եկել Պորտսմուտից, որպեսզի աքսորյալների առաջին գաղութը հիմնադրի Ավստրալիայում։
1829-Պուշկինը Մոսկվայից ուղևորվել է Կովկաս զինվորական ծառայության։
1830- Էկվադորը դուրս է եկել Մեծ Կոլումբիայի կազմից և իրեն հռչակել հանրապետություն։
1836- սկսվել են Ռուսաստանի առաջին երկաթգծի կառուցման աշխատանքները։
1840- ծնվել է ֆրանսիացի գրող, թատերագիր Ալֆոնս Դոդեն։
1871 -Վատիկանը ընդգրկվել է Իտալական Թագավորության մեջ, իսկ Պապի ինքնուրույնությունը սահմանափակվել է Վատիկանի պալատով, հռոմեական լատինական եկեղեցով, մերձքաղաքային պապական ռեզիդենցիայով և հրաշագեղ վատիկանյան այգիներով։
1888 -Բրազիլիայում չեղարկվել է ստրկությունը։
1895-կազմավորվել է Չիլիի ֆուտբոլի ֆեդերացիան։ -Ռուսաստանի ցար Նիկոլայ 2-րդը բանակի սպառազինության մեջ է ընդունել Նագան տեսակի ատրճանակը։ -ԱՄՆ-ում վառվել է գյուտարար Նիկոլա Տեսլայի լաբորատորիան, կրակի են մատնվել փորձերի և հետազոտությունների բոլոր գրառումները։
1913- Ֆաթիմայում՝ Պորտուգալիայում, երևացել է Մարիամ Աստվածամոր տեսիլքը։
1919 -սկսվել է սպիտակգվարդիական գեներալ Յուդենիչի հարձակումը Պետերբուրգի վրա։
1920 -Մանչեսթերում տեղի ունեցած ատամնաբույժների համաժողովում շաքարը համարվել է ատամների հիվանդությունների առաջացման գլխավոր պատճառ և առաջարկվել է շաքար օգտագործելուց հետո անպայման խմել չոր շամպայն։
1930- սպանվել է վայրի պարկավոր վերջին գայլը, իսկ 1936 թվականին Ավստրալիայի կենդանաբանական այգիներից մեկում սատկել է այդ կենդանիների վերջին ներկայացուցիչը։ –վախճանվել է նորվեգացի բևեռախույզ Ֆրիտյոֆ Նանսենը։
1950-անգլիական Սիլվերսթոունում տեղի է ունեցել առաջին «Ֆորմուլա 1» ավտոմրցաշարը։
1954 -իր առաջին թռիչքն է իրականացրել ամերիկյան փորձնական Կալլետ КН-15 ուղղաթիռը։
1956 –վախճանվել է ռուս գրող Ալեքսանդր Ֆադեևը։
1981- թուրք ահաբեկիչ Մեհմեդ Ալի Աջան Թուրքիայում Հռոմի պապ Հովհաննես Պողոս 2-րդի վրա մահափորձ է կատարել։
1991- «Apple» կորպորացիան վաճառքի է հանել «Macintosh System 7.0»-ը։
2005- Ուզբեկստանի Անդիժան քաղաքում տեղի ունեցած ցույցերի հետևանքով զոհվել են հարյուրավոր մարդիկ։
2014 -Թուրքիայի Սոմ հանքահորում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով զոհվել է 282 մարդ։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
