«Լոկալ ու գլոբալ խնդիրներ, նաև քաղաքական ճնշում գործադրելու միջոց». «Փաստ»
Интервью«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Սահմանային իրավիճակը վերջին շրջանում կրկին լարվել է: Օրերս Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումները հարձակում էին գործել հայ-ադրբեջանական սահմանի արևել յան ուղղությամբ տեղակայված հայկական մարտական դիրքերի վրա։ Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումների ձեռնարկած նախահարձակ գործողությունների արդյունքում ծավալված փոխհրաձգության հետևանքով հայկական կողմը կրկին զոհ ու վիրավոր ունի: Թե ի՞նչ խնդիր է այս պահին լուծում թշնամին, Razm.info մասնագիտացված կայքի վերլուծաբան Ռոբերտ Նազարյանի կարծիքով, հարցին կարող ենք անդրադառնալ երկու մասով:
«Խնդիրը կարող ենք դիտարկել գլոբալ և լոկալ համատեքստում: Լոկալ մակարդակում լուծվող խնդիրների տեսանկյունից նպատակը նախ՝ տեղային դիրքերի բարելավումն է՝ լինի Գեղարքունիքի մարզի հատվածում՝ Վերին Շորժայում, թե Սյունիքի հատվածում: Երկրորդ լոկալ նպատակը հենց այդ տեղերում մեր պաշտպանական համակարգը հնարավորինս հյուծելն ու ջլատելն է: Իսկ եթե ավելի գլոբալ տեսանկյունից նայենք, այս ամենը նաև քաղաքական ճնշում գործադրելու գործիք է: Բացի այդ, ուշադիր նայենք այն հատվածներին, ուր թշնամին ընթացող տարվա մայիսից ամրացել է ՀՀ տարածքում: Այս իմաստով, եթե ապագայում Հայաստանը որոշի ռազմական գործողություններ սկսել կորցրած տարածքները հետ բերելու համար, ապա բավականին անհարմար սկզբնական կետ է ունենալու: Այսինքն, մի դեպքում, օրինակ՝ Կապանը ավտոմատի ուղիղ նշանառության տակ է հայտնված: Մյուս դեպքում էլ իրենց համար ամենախոցելի տեղը Քարվաճառի հատվածն է, որտեղ, կախված բնակլիմայական պայմաններից ու ռելիեֆներից, իրենք լոգիստիկ խնդիրներ են ունենալու: Վերին Շորժայի եղած գրունտային ճանապարհը մեզանից կտրելը որոշ չափով մեղմելու է այդ խնդիրը»,- «Փաստի» հետ զրույցում ասաց վերլուծաբանը:
Նա շեշտեց, որ տեղեկատվական դաշտում առկա վիճակը, հատկապես անվտանգային հարցերի շուրջ դաշտ նետվող հոսքերն ու մեծ խնդիրները սովորական դարձնելու փորձերը ևս պատահական չեն:
Ռ. Նազարյանի խոսքով, այդ ամենը տեղավորվում է այս իշխանության ավելի քան երեք տարվա կառավարման տրամաբանության մեջ ու արվում է միտումնավոր: Վերլուծաբանը հավելեց՝ բաց աղբյուրներում, պաշտոնական լրահոսում առկա որևէ տեղեկատվություն չի հուշում մայիսից ՀՀ սուվերեն տարածք ներխուժելուն համարժեք կամ հակադրվող գործողության մասին:
«Փաստն այն է, որ մայիսից ՀՀ տարածք ներխուժած թշնամին դեռ ՀՀ տարածքում է: Ավելին՝ մայիսից մինչև հիմա ՀՀ տարածքում դիրքային բարելավումներ է արել, գերիներ է վերցրել, շարունակում են նաև զինվորներ զոհվել: Բացի այդ, փաստ է նաև այն, որ անցնող տարվա նոյեմբերից հետո ունեինք պաշտպանության նոր բնագիծ, որի կահավորման մասին խոսելը ևս ավելորդ է:
Այսինքն, կա՛մ չկա, կա՛մ այնքան զավեշտալի է, որին բարելավում անվանելը շատ բարդ է: Ընդհանուր առմամբ, առկա են հստակ փաստեր առ այն, որ իսկապես ծառացած լուրջ խնդիրներ կան, բայց չկան դրանց լուծումները: Այս իրողությունները ցույց են տալիս, որ գործող իշխանությունները բացարձակապես անկարող են անվտանգային մարտահրավերներին ադեկվատ լուծումներ տալ: Մի քանի օրինակ կարող ենք բերել, որոնց դեպքում խնդիրները հնարավոր կլիներ լուծել բացառապես մեր կողմի քայլերի միջոցով: Խոսքը մեզանից կախված որոշումների ու լուծումների մասին է, որոնք այդպես էլ չընդունվեցին ու չկատարվեցին: Ու այս իմաստով ամենահասարակ օրինակը հենց նոյեմբերի 9-ից հետո պաշտպանության նոր բնագծերը կահավորելու անհրաժեշտության մասին է: Դիրքապահը պետք է տարրական պայմաններ ունենա իր մարտական հերթապահությունը իրականացնելու համար, բայց այդ ամենը, կարծես, չկա»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Ռոբերտ Նազարյանը հավելեց, որ այս ամբողջ իրողությունների պայմաններում դժվար է դրական քողի տակ դիտարկել նաև ապաշրջափակման հնարավոր գործընթացը: «Կա թշնամի պետություն, որը քեզ հաղթել է պատերազմում: Այդ պետությունն ունի նաև դաշնակից, որն, առանց չափազանցնելու, դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին այդ նույն թշնամուն հնարավորինս ամեն ինչով աջակցում էր: Թուրքիան տարածաշրջանում հզոր ու մեծ խաղացող է, ու այս տեսանկյունից լավ ակնկալիքներ դժվար է ունենալ: Բացի այդ, գումարենք նաև նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրով ստանձնած պարտավորությունները: Դրույթների մի մասը չի կատարվել առ այսօր ու չի կատարվել հենց Ադրբեջանի կողմից: Այսինքն, գործ ունենք պետության հետ, որը հնարավոր ամեն ինչ պոկում է, հնարավոր ամեն ինչ փորձում է չտալ: Խոսքն այն ամենի մասին է, ինչը պետք է հենց մերը լիներ: Այս պայմաններում ապաշրջափակումից լավ բան ակնկալելն անիմաստ է»,-նշեց վերլուծաբանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում