«Կաղ» նոր չափորոշիչները՝ ուսումնական տարվան ընդառաջ. ի՞նչ «արտառոց կերպարներ» կարող է դասավանդեն դպրոցներում. «Փաստ»
Аналитика«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Իշխանությունների նախաձեռնություններն ինչպես այլ ոլորտներում, այնպես էլ կրթական բնագավառում ավելի շատ փիառի ու ձևի վրա են հիմնված, քան բովանդակության։ Արդյունքում կրթական բարեփոխումներն ավելի շատ նոր խնդիրներ են ստեղծում, քան լուծում։ Վերջնարդյունքում ստացվում է, որ ոլորտի պատասխանատուներն ուղղակի ընդունակ չեն նույնիսկ ամենատարրական պայմաններն ապահովել կրթական գործընթացների համար։ Հանրակրթական համակարգում ներդրվել են նոր չափորոշիչներ, վաղը մեկնարկում է նոր ուսումնական տարին, սակայն ի մասնավորի այդպես էլ չի հաջողվել 2-րդ, 5-րդ և 7-րդ դասարանների դպրոցականներին ապահովել դասագրքերով։ Խնդիրն այն է, որ այս դասարաններում ծրագրային փոփոխություններ են եղել, բայց ԿԳՄՍ նախարարությունում այնքան «զբաղված» են եղել, որ չեն հասցրել կազմակերպել նոր դասագրքերի տպագրությունը։ Սա ոչ այլ ինչ է, քան կատարյալ «բարդակ», բարձիթողի վիճակի վառ վկայություն։
Հետաքրքիր է, եթե այս հսկա կառույցն ի վիճակի չէ մի տարրական կազմակերպչական հարց լուծել, ապա հարց է ծագում, թե ինչո՞ւ ենք պետական միջոցներ ուղղում այն պահելու համար։ Ինչևէ, ԿԳՄՍՆ-ից նշում են, թե դասագրքերի էլեկտրոնային տարբերակները հասանելի են Կրթական տեխնոլոգիաների ազգային կենտրոնի շտեմարանում: Դրանք որոշ ժամանակ կփոխարինեն դասագրքերի թղթային տարբերակներին, մինչև նոր դասագրքերի տպագրումը: Այսինքն, դպրոցականները պետք է հեռախոսով հասանելիություն ստանան դասագրքերի էլեկտրոնային տարբերակներին, մինչև դրանք կտպագրվեն։ Ավելին, մեր տեղեկություններով, ծնողները այս օրերին ստիպված են այդ գրքերի էլեկտրոնային տարբերակներից յուրաքանչյուր դասագրքի մի քանի տասնյակ էջ «պրինտ» անել՝ սկզբնական շրջանում «ապահով» լինելու համար: Իսկ ո՞վ է վստահ, որ դրանք շատ շուտով կտպագրվեն կամ տպագրությունը կլինի այն քանակությամբ, որ կբավարարի աշակերտների պահանջները։
Ի դեպ, չպետք է մոռանալ դասագրքերի՝ նաև հոգեբանական նշանակության մասին։ Ուսումնական տարվա մեկնարկին սովորույթի ուժով նոր դասագրքերի ստանալը որոշակի մոտիվացիոն դերակատարություն է ունենում դպրոցականների համար։ Մյուս կողմից էլ էլեկտրոնային դասագրքերից օգտվելու պրակտիկայի միջոցով ԿԳՄՍՆ-ն խաթարում ու վնաս է հասցնում կրթական գործընթացին։ Գաղտնիք չէ, որ սմարթֆոնները կրթական պրոցեսից դպրոցականներին շեղելու հարցում մեծ դեր են կատարում։ Սմարթֆոնների ընձեռած հնարավորությունները գայթակղիչ են դպրոցականների համար, որի արդյունքում էլ նրանք, որպես կանոն, տարվում են դրանցով ու կտրվում դասապրոցեսից։ Դրա համար էլ ուսուցիչները հիմնականում փորձում են դասի ընթացքում նվազագույնի հասցնել հեռախոսի կիրառությունը։ Իսկ հիմա ուսուցիչների համար դժվար է լինելու նույնիսկ դասի ժամանակ նրանց կտրել հեռախոսներից՝ չիմանալով, թե ինչով են նրանք զբաղված «սմարթֆոններում»:
Ի դեպ, կան տեղեկություններ, որ ԿԳՄՍՆ-ն նաև ինչ-որ աշխատանքային տետրեր է հրատարակել, որոնք ցանկանում է վաճառել աշակերտներին՝ յուրաքանչյուրը 2500 դրամով: Ասել, որ սա պարզապես խայտառակություն է, նշանակում է ոչինչ չասել: Մեր տեղեկություններով, շատ դպրոցների ուսուցիչներ պարզապես ստորագրահավաք են կազմակերպել և հրաժարվում են այդ աշխատանքային տետրերից: Սակայն այս ամենի մեջ գլխավոր հարցը մնում է այն, որ եթե ԿԳՄՍՆ-ն չէր հասցնելու ներդնել կրթական նոր չափորոշիչները, ժամանակին հրատարակել այդ դասագրքերը, ապա ի՞նչ իմաստ կար շտապելու և երեք դասարանում միանգամից այս տարի ներդնելու հարցում։ Կարելի էր այն, չէ՞, հետաձգել, ինչպես 10-րդ դասարանի դեպքում, լիարժեք քննարկել, պատրաստ լինել, ապա նոր ամբողջական տեսքով ներդնել հաջորդ տարվանից։ Բայց չէ, ԿԳՄՍՆ-ն «արդյունքներ» ստանալու, իսկ իրականում փիառի մոլուցքով տարված՝ վազքի մեջ է հայտնվել։ Միգուցե ինչ-որ դրամաշնորհների հետ կապված պատասխա՞ն պետք է տալ: Հնարավոր է, բայց միայն ոչ մեր երեխաների հաշվին:
Ի դեպ, հավելենք, որ բավական մեծ աղմուկ է սպասվում նոր առարկայի ներդրման հետ կապված: Խոսքը «Առողջ ապրելակերպ» առարկայի մասին է, որը, ըստ տարածված լուրերի, անվանափոխված «Սեռական կյանքի դաստիարակությունն» է, որն էլ կրթության ոլորտի քպասորոսական պատասխանատուները ժամանակին ուզում էին ներդնել, սակայն մեծ հակազդեցության պատճառով հետ կանգնեցին այդ մտքից: Հիմա, կարծես, «շապիկը» փոխելով՝ փորձում են «սղղացնել»: Մեր ունեցած տեղեկություններով, նախարարությունն ընկած համոզում է տարբեր առարկաների ուսուցիչների՝ վերապատրաստվել ու դասավանդել նաև այդ առարկան, բայց մեծ մասը հրաժարվում է: Արդյունքում, կարծես, «մասնագետներ» են փորձում գտնել, այսպես կոչված, «արևմտյան արժեքներ» դավանող ու քարոզող հայտնի մի շարք ՀԿ-ներից:
Ավելին, ըստ ահազանգերի, դպրոցներում այս օրերին հանձնարարում են դասղեկներին, որ աշակերտների հետ զրուցեն, նախօրոք զգուշացնեն, որ եթե ուսուցիչ կամ ուսուցչուհի հայտնվի, որը էքստրավագանտ տեսք կունենա կամ «ոչ սովորական» պահվածք ու խոսելաձև, նորմալ ընդունեն: Բայց սա արդեն այլ թեմա է, որին մանրամասն դեռ կանդրադառնանք, երբ նոր ուսումնական տարվա հետ հավել յալ տեղեկություններ ստանանք նման «կերպարների»՝ դպրոց մտնելու մասին...
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում