«Խստապահանջ սպա էր, բայց նաև ընկեր զինվորների համար». լեյտենանտ Հարություն Բեգլարյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Ներքին Հանդի դիրքում. «Փաստ»
Интервью
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Ընկերասեր էր, ընկերներին նվիրված, դպրոցում՝ շատ պարտաճանաչ, աշխույժ երեխա էր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Հասմիկը՝ Հարությունի մայրիկը:
Նա ծնվել է Լոռու մարզի Փամբակ գյուղում: Հաճախել է տեղի միջնակարգ դպրոցը: «Դպրոցում լավ է սովորել, ընդունակ աշակերտ եղել: Սիրում էր «Պատմություն» առարկան, ցանկանում էր իրավաբան դառնալ»: Իններորդ դասարանն ավարտելուց հետո 20142017 թթ. ուսանել է Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարանում: 2017 թականին մասնակցել է Ռուսաստանի Դաշնության Պերմ քաղաքում կայացած ռազմական պատրաստության մրցույթին և վարժարանի սաների հետ զբաղեցրել երկրորդ տեղը: «Իմ ավագ որդին էլ է Մելքոնյանի անվան վարժարանում, Հարությունից մեկ տարի է մեծ»:
Իրավաբանի մասնագիտության մասին երազող Հարությունն ընտրում է զինվորականի մասնագիտությունը: «Որոշել էր վարժարանն ավարտելուց հետո զինվորականիրավաբան դառնալ: Դիմեցինք, բայց տեղեկացրեցին, որ այդ մասնագիտացման պահանջարկն այդ տարի չկա: Ցանկանում էր Ռուսաստանի Դաշնությունում կրթությունը շարունակել, սակայն քննություններից ռուսաց լեզվի պատճառով մեկ միավորով կտրվեց: Որոշեց իր այդքան չարչարանքը ջուրը չգցել և ընդունվել Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարան: Ուսման 4 տարվա ընթացքում ստացել է 4 շնորհակալական նամակ»: 2021 թվականին ավարտելով ռազմական համալսարանը՝ Հարությունը ստանում է լեյտենանտի կոչում և ծառայության նշանակվում Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքի թիվ N զորամասում՝ որպես դասակի հրամանատար:
Տիկին Հասմիկն ասում է՝ օրինակելի զինծառայող էր, իր գործին նվիրված: «Կարգախոսի պես մի միտք էր ասում՝ ինչին նվիրվում ես, պետք է այդ գործն անես իդեալական: Երբեք չի տրտնջացել ծառայությունից, եղել են նաև դժվարություններ, բայց դրանց մասին չի էլ բարձրաձայնել: Նվիրված էր զինվորներին, վստահ էր, որ զինվորի հետ պետք է նաև ընկերական հարաբերություններ լինեն: Խստապահանջ է եղել, տրված յուրաքանչյուր հանձնարարություն պետք է կատարվեր անթերի, բայց նաև մշտապես կանգնած է եղել իր զինվորի կողքին»:
2022 թ. սեպտեմբերի 12-ի լույս 13-ի գիշերը Ադրբեջանը հարձակվեց Հայաստանի սահմանների վրա մի քանի ուղղությամբ: Մայրիկն ասում է՝ անվտանգության նկատառումներից ելնելով՝ տղայի հետ ավելի հաճախ նամակների միջոցով է շփվել: «Սեպտեմբերի 9-ին ենք հեռախոսազրույց ունեցել, Հարությունը դիրքեր էր բարձրանում: Մյուս տղաս՝ Հայկս, Եղնիկներում էր ծառայում և, իմ դիմումի համաձայն, 2022 թվականին տեղափոխվեց Հարությունի մոտ: Հայկս ու Հարութս իրար կարծես փոխարինեին դիրքերում: Հայկն իջավ դիրքերից, Հարությունը բարձրացավ: Օրվա ընթացքում միշտ գրում էի Հարությունիս, զրուցում էինք առօրյայից: Սեպտեմբերի 12-ին՝ գիշերը 12-ին 2 րոպե էր պակաս, տղայիս գրեցի՝ Հարո՛ւթ ջան, բարի գիշեր: Պատասխանեց՝ բարի գիշեր, մե՛րս: Ու դա մեր վերջին զրույցն էր: Իսկ հետո սկսվել էր հարձակումը: Ցանկանում էի զանգել իրեն, բայց վախենում էի, մտածում, որ իմ զանգն իրենց տեղանքը որոշելու պատճառը կարող է դառնալ: Մյուս կողմից՝ մտքեր եմ ունենում, ինքս ինձ հաճախակի մեղադրում, որ գուցե եթե զանգեի, նման բան չպատահեր»:
Լեյտենանտ Հարություն Բեգլարյանը դիրք էր բարձրացել որպես վաշտի հրամանատարի պաշտոնակատար և 101-ից 109 դիրքերի պատասխանատու: Դիրքերից իջնելուց հետո նա էր դառնալու վաշտի հրամանատարը: Իսկ ռազմական գործողությունների ժամանակ նրա վերահսկողության տակ է եղել երեք դիրք:
Հարությունը զոհվել է սեպտեմբերի 13-ի լուսադեմին՝ Ներքին Հանդի դիրքում: Նրա ընտանիքը մեկտեղել է թշնամու հարձակման գիշերվա իրադարձությունների հաջորդականությունը: «Կեսգիշերից հինգ րոպե անց հարևան դիրքի միջտարածությունում պայթյուն է լսվել, դիրքի անձնակազմն անցել է գործողության՝ համաձայն մարտական հաշվարկի: Դիրքի անձնակազմը կրակով աջակցում էր հարևան դիրքին, հակառակորդը հասկանում է, որ այդ դիրքի անձնակազմը մեծ կորուստներ է պատճառում իրեն: Հակառակորդի դիվերսիոն-հետախուզական խմբին չի հաջողվում գրավել 103 մարտական դիրքը: Հարձակվում են ավելի մեծ խմբով: Առավոտյան 05:30-ին տղաները տեղեկանում են, որ հարևան դիրքում բոլորը զոհվել են, և կայացնում են որոշում՝ հավատարիմ մնալ զինվորական երդմանը»: Թշնամին չի դադարեցնում հարձակումը, ավելի է սաստկացնում այն: Մնալով առանց օգնության՝ Հարությունն իր երեք զինվորի՝ Ազատի, Կարենի, Նարեկի հետ անմահանում է իրենց վստահված դիրքում: Տղաներին վստահված դիրքը ևս մնացել է թշնամուն:
Ընտանիքը 15 օր փնտրել է որդուն: «Պարզվեց, որ հենց առաջին փոխանակման ժամանակ իրեն փոխանցել են հայկական կողմին: Իրեն ուշ գտանք, քանի որ նա անճանաչելի էր: Եղբայրն է իրեն «գտել»: Եթե ինձ նկարները շուտ ցույց տային, ավելի շուտ կճանաչեի, չէինք սպասի 15 օր: Սեպտեմբերի 19-ին հայրիկին Հարությունի հեռախոսահամարից զանգ եկավ: Դա մեզ մի քիչ շփոթեցրեց: Երկու անգամ զանգ է եկել, բայց չեն խոսել»:
Տիկին Հասմիկն ասում է՝ հավատում էր, որ որդու հետ ոչ մի վատ բան չի կարող պատահել: «Գիտեի, որ նա գերի չի ընկնի: Մտածում էի, որ գուցե պատսպարված լինի ինչոր տեղ: Այդ 15 օրվա ընթացքում իրեն տեսնում էի իմ երազներում. «Մե՛րս, չմտածես՝ գալու եմ, մե՛րս, ոտքս վիրավոր է, հեռախոսս մնաց դիրքում, սաղ տոչնի ա»: Այդ երազները և իմ հավատը բոլորին հույս էին ներշնչում, որ Հարութս գալու է, չնայած իմ մեծ տղան Կապանում է եղել այդ օրերին, տեսել, որ Հարութի դիրքն էլ չկա, գիտեր, որ Հարութը չէր փախնի ու գերի չէր ընկնի: Որևէ մեկն ինձ որևէ բան չէր ասում: Չէի հավատում, որ Հարութս էլ չկա: Հիմա անգամ, երբ զրուցում ենք, միևնույնն է, կարծես չհավատամ այս իրականությանը: Մինչև հիմա էլ նա երազներիս գալիս է»:
Հարութը քույր և երկու եղբայր ունի: Հիմա ընտանիքում բոլորը մեկը մյուսին թիկունք են դարձել՝ ցավը հաղթահարելու համար, չնայած, ինչպես տիկին Հասմիկն է ասում, ցավը, կարոտն ու սպասումն ավելի են խորանում: «Երբեմն որևէ մեկին չեմ նկատում, այնքան շատ եմ տարված Հարութով: Բայց հետո սթափվում ես, գիտակցում, որ որևէ մեկը մեղավոր չէ տեղի ունեցածի մեջ: Ապրում ես, բայց երբ ասում են կյանքը շարունակվում է, հասկանում եմ, որ դա ինձ համար չէ: Ինձ համար կյանքը կանգնել է: Ուրախանում եմ երեխաներիս հաջողություններով ու ձեռքբերումներով, բայց միշտ ինչ-որ կարևոր բան բոլորիս պակասում է լիարժեք երջանկության համար»:
Հ. Գ. - Լեյտենանտ Հարություն Բեգլարյանը հետմահու պարգևատրվել է «Արիության» մեդալով: Հուղարկավորված է Վանաձորի պանթեոնում:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
