Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


«Այդ դեպքում Սահ­մա­նադ­րու­թյան նեն­գա­փոխ­ման փոր­ձեր չեն կա­տար­վի». «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Այսօր ՀՀ Սահմանադրության օրն է: 1995 թվականին ընդունված մայր օրենքը դարձավ անկախ Հայաստանի առաջին Սահմանադրությունը։ Տարիների ընթացքում երկու անգամ սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվե իրականացվեց: Ի՞նչ առաքելություն ունեցավ Սահմանադրությունն այս ամբողջ ընթացքում, ի՞նչ դեր ունի այսօր և արդյոք նոր փոփոխությունների կարիք կա՞: ԵՊՀ սահմանադրական իրավունքի ամբիոնի վարիչ Վարդան Այվազյանի հետ զրույցում անդրադարձել ենք վերոնշյալ հարցերին՝ դիտարկելով նաև մերօրյա իրականության մեջ առկա խնդիրները: Գալով ավելի վաղ ժամանակահատվածից ու խոսելով պետականության կերտման գործում Սահմանադրության առաքելության մասին՝ Վ . Այվազյանը հիշեց աշխարհի ամենաբարձր շենքը, որի կառուցումը հնարավոր չէր առանց ճարտարապետական նախագծի և կոնստրուկտուրային հաշվարկների:

«Տեսեք՝ մենք երկու տարբերակ ունենք. առաջին՝ ճարտարապետական նախագիծը կարող է լինել իդեալական, բայց կառուցողները՝ ապաշնորհ: Կարող է լինել նաև երկրորդ տարբերակը՝ ճարտարապետական նախագիծն այնքան էլ իդեալական չլինի, բայց կառուցողները այնքան խելամիտ ու կիրթ լինեն, որ այդ սխալները հընթացս ուղղելով՝ ունենան լավ կառույց: Սահմանադրության առաքելությունը հենց այս հիմքում է:

Սահմանադրությունն ընդհանրապես կոչված է կարգավորելու, ամրագրելու հավաքական գոյը՝ հասարակական կյանքը: Հասարակական կյանքն ինքնանպատակ չի կարգավորվում, այն հստակ առաքելություն է, ինչը ենթադրում է հասարակության յուրաքանչյուր անդամի երջանիկ լինելու իրավունքի ապահովումը»,«Փաստի» հետ զրույցում նշեց Վ. Այվազյանը:

Նրա խոսքով, ցավոք, Հայաստանում չդրսևորվեց կառուցման լավագույն տարբերակը: «Թեպետ Սահմանադրությունն իդեալական չէր, բայց, բոլոր դեպքերում, եթե պետության շինարարները շատ գրագետ ու կիրթ լինեին, համենայն դեպս, այդ Սահմանադրության պայմաններում էլ էր հնարավոր լավ ու հզոր պետություն կերտել: Ցավոք, մենք այսօր ոչ կոմպետենտ լինելու հետևանքներն ենք «վայելում»: Բացի այդ, պետության այսօրվա կերտողները ևս աչքի չեն ընկնում իրենց պրոֆեսիոնալ պատրաստվածությամբ և, ըստ էության, այս պարագայում նույնպես չունենք պետության որակյալ զարգացման համար անհրաժեշտ չափանիշները»,-նշեց նա:

Խոսելով Սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտության մասին, դիտարկելով այն պնդումները, թե առանց այդ փոփոխությունների հնարավոր չէ զարգացում ապահովել՝ Վարդան Այվազյանը նկատում է. «Սահմանադրությունը կարգավորում է հասարակություն-պետություն, մարդ-հասարակություն, մարդ-պետություն փոխհարաբերությունները, ինչպես նաև տնտեսական, քաղաքական, հոգևոր և մշակութային համակարգերը: Նշված բոլոր համակարգերը փոխկապակցված են այնպես, ինչպես հոսքագիծը: Եթե հոսքագծի մեջ գեթ մի դետալ չաշխատեց կամ անսարք եղավ՝ ամբողջ աշխատանքը խափանվելու է:

: Հիմա Սահմանադրությունը դիտարկենք որպես այդ հոսքագծի նախագիծ, իսկ պետությունը՝ հոսքագիծ, որտեղ պետք է մտնի խնդիրը ու այնտեղից լուծված դուրս գա: Բայց որպեսզի հիմնախնդիրը մտնի ու լուծված դուրս գա, որևէ բաց չպետք է լինի: Տնտեսական, քաղաքական, սոցիալական, հոգևոր, մշակութային և ազգային ինքնանույնականացման համակարգերը պետք է ներդաշնակ լինեն՝ որևէ շեղում չպետք է լինի:

Եթե գեթ մի համակարգում շեղում եղավ՝ այն շղթայական ռեակցիայով ազդելու է մյուսների վրա, և մենք դրական արդյունք չենք ունենա: Այդ առումով օրինակ է նաև իշխանության երեք ճյուղերի տարանջատումը: Օրինակ՝ երբ քարկոծվում է դատական համակարգը, արդյոք կա՞ այն Ազգային ժողովը, որն անհրաժեշտ է պետականության համար:

Այս ԱԺ-ն բարոյական իրավունք չունի խոսել գործող դատական համակարգը վեթթինգի և այլնի ենթարկելու մասին՝ հաշվի առնելով նաև այն կրթական ցենզը, որն առկա է այնտեղ: Այսինքն, չի կարող լինել վատ Ազգային ժողով և լավ դատական համակարգ կամ հակառակը: «Հոսքագծի» բոլոր բաղադրիչները համարժեք պետք է լինեն, հակառակ դեպքում՝ ցանկացած գործընթաց անարդյունք է լինելու»:

Վարդան Այվազյանն այս փուլում սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն է տեսնում: «Այսօր միանշանակ կա սահմանադրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն: Սահմանադրությունը փոփոխությունների առումով կարող է երկու նպատակ հետապնդել. առաջին նպատակը կարող է բարեկարգումը լինել, երկրորդը՝ ապահովել իշխանության հարմարավետությունը և իշխանության փոխանցումը: 

Նախկինում բոլոր փոփոխությունները միտված են եղել երկրորդ նպատակին: Այս փուլում այնպիսի փոփոխություններ պետք է կյանքի կոչել, որ դրանք բարձրացնեն արդյունավետությունը, այլ ոչ թե միտված լինեն իշխանության հարմարավետությանը: Նախկինում իշխանությունը պահելու համար այս Սահմանադրությունը հարմարավետ էր: Այդուհանդերձ, երբ այսօրվա իշխանությունը չունի ծրագիր, թե ի՞նչ պետություն է կառուցում, չունի նաև սոցիալական, տնտեսական, հոգևոր մշակութային ոլորտները բարձր մակարդակի հասցնելու ծրագրեր, մնում է փոփոխություններից զերծ մնալու միջոցով ապահովել սեփական գոյության հարմարավետությունը»,-ընդգծեց նա:

Դիտարկելով Սահմանադրության նկատմամբ ունեցած ընկալումները, Վ. Այվազյանը այսօրվա առումով խնդիր առանձնացրեց. «Այսօր Սահմանադրության նկատմամբ հարգանքի խնդիր կա: Պատճառն այն է, որ չենք հասկանում Սահմանադրության արժեքն ու իմաստը: Սա է նաև պատճառը, որ Սահմանադրության օրը մեզ մոտ ազգային խանդավառություն չի առաջացնում: Բայց Սահմանադրությունն իր կարևորությամբ բացարձակապես չի զիջում այնպիսի հայտնագործությունների, որոնք մարդկանց կյանքն իրապես փոխել են: Պարզապես Սահմանադրության՝ որպես արժեքի ընկալումը չկա:

Դրա համար մարդիկ անտարբեր են: Մեր խնդիրն այն է, որ հասարակության մեջ համարժեք ընկալում լինի Սահմանադրության կարևորության, էության և բովանդակության վերաբերյալ: Պետական ծրագրով պետք է ներդրվի սահմանադրական արժեքների ընկալման և միատեսակ դավանելու խնդիրը: Սա ներդաշնակության կբերի: Երբ սահմանադրական արժեքների միատիպ ընկալումը լինի, չեն լինի տարաբնույթ մեկնաբանություններ և և Սահմանադրության նենգափոխման փորձեր չեն կատարվի»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ