«Քաղաքական սուր առճակատումների այս փուլում մշակույթը պետք է միաբանի մեր ժողովրդին ազգային գաղափարի շուրջ». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Համահայկական գրողների միությունը» սկսում է «Դեպի երկիր» ծրագիրը, որի մասին «Փաստը» զրուցել է միության նախագահ, գրականագետ Աբգար Ափինյանի հետ: Նա նշում է՝ ծրագրի միջոցով Երևանում առկա մշակութային աշխուժությունը պետք է տեղափոխել մարզեր, որովհետև հայ ժողովուրդը միայն Երևանը չէ: «Արդի մշակութային քաղաքականության հիմնական վեկտորը պետք է ուղղվի դեպի սահմանամերձ շրջաններ: Այս ուղղությամբ աշխատանքի երկար տարիների փորձ ունենք և եկանք այն եզրահանգման, որ դա պետք է դառնա ծրագիր, որի շրջանակներում պետք է մշակութային միջոցառումներ իրականացնենք բոլոր մարզերում և գյուղերում, հատկապես՝ սահմանամերձ:
Մեր այցելությունների ընթացքում նախատեսել ենք գրքեր նվիրաբերել մարզային գրադարաններին, նաև՝ անհատ ընթերցողներին, գրքասերներին, բոլոր գյուղերում կազմակերպել գրքասերների ակումբներ, որպեսզի աշխուժություն լինի: Մշակութային կյանքն այս ձևաչափով կարող է տեղափոխվել մարզեր, որտեղ դրա կարիքը կա: Եվ երկրորդ՝ այսօր՝ մեր հայրենիքի համար կարևոր այս փուլում, անհրաժեշտ է միասնականություն մշակույթի միջոցով:
Մեր մշակույթի մեծերը՝ Հովհաննես Թումանյանը, Պարույր Սևակը, Համո Սահյանը, Հովհաննես Շիրազը, ազգային միասնության խորհրդանիշն են: Քաղաքական սուր առճակատումների այս փուլում մշակույթը պետք է հակառակ գործընթացն իրականացնի՝ միաբանի մեր ժողովրդին ազգային գաղափարի շուրջ: Սա է «Դեպի երկիր» ծրագրի հիմնական առանցքը», - ասում է Ափինյանը:
Գրականագետը տեղեկացնում է՝ ծրագիրն ընդգրկելու է Հայաստանի բոլոր մարզերը, այժմ կազմակերպչական աշխատանքներ են տարվում, որոնց ավարտին հայտարարություն կարվի, թե ծրագրի մեկնարկը որ մարզից է տրվելու:
«Ծրագրի մեջ ունենք մի ենթածրագիր՝ «150 օր Թումանյանի հետ», որը շուտով պետք է մեկնարկի: Մարզերում կկազմակերպվի 150 միջոցառում՝ նվիրված Հովհաննես Թումանյանին:
«Դեպի երկիր» ծրագիրը նաև երկրորդ կողմն ունի. ուզում ենք մեր աշխատանքներում նաև սփյուռքին ներգրավել: Հուլիսի 20-ին Սիսիանում կազմակերպել ենք Սահյանական ավանդական օրեր: Սահյանի հիշատակի օրը դարձնում ենք նրան նվիրված պոեզիայի համահայկական օր: «Կալիֆոռնիայի հայ գրողների միությունն» արդեն հայտ է ներկայացրել՝ այդ միջոցառմանը մասնակցելու համար:
Բոլոր մարզերից սահյանասերները, պաստառներով, դրոշակներով, ավտոմեքենաներով, պետք է ժամանեն Սիսիան, և ուրախ եմ, որ այդ տոնահանդեսին՝ պոեզիայի մեծագույն փառատոնին, պետք է մասնակցի նաև սփյուռքը, մասնավորապես՝ «Կալիֆոռնիայի հայ գրողների միությունը»: Մեր նպատակն է մշակույթը դարձնել խանդավառության օջախ, ոգևորության ալիք մեր ողջ ժողովրդի համար, քանի որ, երբ այսօր նայում եմ ընթացող քաղաքական պրոցեսներին, հակամարտությունները տանում են մեզ դեպի անջրպետ: Այսօր մեր ժողովրդին պետք է ոչ թե անջրպետ, այլ ազգային գաղափարի շուրջ միասնություն: Դա կարող է անել միայն մշակույթը», - ասում է Ափինյանը:
Նա ընդգծում է՝ այս ծրագրի միջոցով փորձ է արվելու մարզերում բնակվող մեր հայրենակիցներին ծանոթացնել երիտասարդ գրողների և նրանց ստեղծագործությունների հետ: «Մեր այցելությունների ժամանակ ներկա կլինեն և՛ երիտասարդ, և՛ վաստակ ունեցող հեղինակները:
«Համահայկական գրողների միության» համար «երիտասարդ գրող» հասկացողություն գոյություն չունի: Մենք 20-ամյա երիտասարդից պահանջում ենք նույն գեղարվեստական չափանիշները, ինչ դասական գրողին հարաբերվելիս: Սա, կարծում եմ, մեր առավելությունն է, որովհետև զիջումների հնարավորություն չի տրվելու:
Բարձր գեղարվեստականություն. սա է մեր պահանջը: Գրողների հետ հանդիպումները կարևոր են ոչ միայն ընթերցողների համար: Դրանք կարևոր են հենց իրենց՝ գրողների համար, որովհետև մի բան է Երևանում, հատկապես ֆեյսբուքյան գնահատականների աշխարհում ապրելը, ինչն, իմ կարծիքով, կեղծ ու սին է, այլ բան՝ դեմ առ դեմ հանդիպել ընթերցողին, մարդուն, որը գործ ունի հողի հետ, աշխատավոր է, սահման է պահում: Այդ դեպքում մեր գրականությունը կարող է շատ արագորեն դուրս գալ այս ճգնաժամային վիճակից, որն օբյեկտիվորեն առկա է: Ժամանակակից գրականության մեջ խորը ճգնաժամային իրավիճակ է հաստատվել», - նշում է մեր զրուցակիցը:
Ափինյանն ասում է՝ հարյուրավոր նամակներ են ստանում մարզերից: «Ուր որ գնում ենք, կարողանում ենք ժամանակակից գրականությամբ ոգևորություն արթնացնել: Ի դեպ, այս գործում մեզ շատ օգնեց «Փաստ» օրաթերթը: «Շաբաթօրյա գրական ընթերցումներ» շարքը մեր ընթերցողների շրջանում բավական մեծ ոգևորություն է առաջացրել: «Փաստի» տպագրած գրականությունը հետաքրքրական է, նույնիսկ ինձ համար:
30 տարի է՝ այս պրոցեսի մեջ եմ, բայց ինձ համար անգամ հետաքրքիր է հետևել այդ ընթացքին: Առաջիկայում հավանաբար մի շնորհանդես կկազմակերպենք՝ օրաթերթում հրապարակված գրականության ու գրողների մասին: Կարևոր է, որ հայ գրողների նկատմամբ հետաքրքրությունն առկա է, իսկ «Դեպի երկիրն» էլ պետք է դառնա իրագործող կամուրջ այդ ծրագրի համար», - հավելում է միության նախագահը:
Նա փաստում է՝ մարդիկ սիրում են կարդալ, կապված են հայ մշակույթի հետ: «Բայց ունենք մի խանգարիչ գործոն: Ժողովրդի սոցիալական վիճակը դեռևս այն մակարդակը չունի, որ մարդիկ լիարժեքորեն կարողանան մշակութային կյանքով ապրել: Բայց հետաքրքրությունը գրականության հանդեպ շատ մեծ է: Վերջերս հրատարակեցինք «Նոր դար» ամսագրի հերթական համարը՝ նվիրված ՀՀ ժողովրդական արտիստ Ռուբեն Մաթևոսյանին: Ամսագրի ամբողջական տպաքանակը դեռևս պատրաստ չէ, բայց հազարավոր զանգեր կան, մարդիկ ցանկանում ենք ձեռք բերել այն: Մեր առավելությունն այս դեպքում այն եղավ, որ մենք շեշտը դրեցինք լավագույնի վրա:
Բոլորին չէ, որ ներկայացնում ենք, բոլոր գրողների բոլոր ստեղծագործությունները չէ, որ ներկայացնում ենք, միայն լավագույնը», - եզրափակում է Աբգար Ափինյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
