«Երբ արածդ աշխատանքը գնահատվում է, մեծ ուժ է տալիս առաջ շարժվելու համար». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Վիզուալ արվեստների բնագավառում ՀՀ նախագահի 2018 թվականի երիտասարդական մրցանակակիրներից է նաև ռեժիսոր Լիլիթ Պետրոսյանը: Նրա «Բայինա» վավերագրական դրաման, բացի վկայագրից ու մեդալից, նաև դրամական պարգևի է արժանացել: Նույն ֆիլմը օրեր առաջ «Ոսկե ծիրան» 16-րդ միջազգային կինոփառատոնի կարճամետրաժ ֆիլմերի տարածաշրջանային մրցույթում արժանացել է «Գենադի Մելքոնյանի անվան հատուկ մրցանակին», ինչպես նաև դրամական պարգևի:
«Բայինա» ֆիլմը երիտասարդ ռեժիսոր Լիլիթ Պետրոսյանի դիպլոմային աշխատանքն է: «Ֆիլմը պատմում է ազգությամբ մոնղոլուհի, նախկին օպերային երգչուհի Բայինայի մասին: Նա ամուսնացել է ազգությամբ հայի հետ, Մոնղոլիայից տեղափոխվել Հայաստան և ամուսնու մահից հետո էլ այժմ շարունակում է ապրել այստեղ՝ գյուղերից մեկում։ Պայքարելով կյանքի դժվարությունների դեմ՝ մեծացնում է իր երկու երեխաներին, կատարում տարբեր տեսակի՝ տղամարդուն բնորոշ աշխատանքներ։ Ֆիլմը դիպլոմային աշխատանքս է, նկարահանել եմ թատերական ինստիտուտում։
Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել իմ վարպետ Ռուբեն Գրիգորյանին: Առհասարակ, մեր կուրսի հաջողությունների համար նրան ենք շնորհակալ, քանի որ ամեն ինչ սկսվում է լավ ուսում ստանալուց և լավ վարպետից։ Ֆիլմը 2019 թվականից սկսած մասնակցում է տարբեր միջազգային փառատոնների և հարթակների Հայաստանում և Հայաստանից դուրս։ Այս տարվա հունիսի 10-ին ֆիլմը ստացավ ՀՀ նախագահի մրցանակ, ինչն ինձ համար անսպասելի էր և շատ ոգևորող։ Մի քանի օր առաջ էլ «Ոսկե ծիրան» 16-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում ստացավ «Գենադի Մելքոնյանի անվան հատուկ մրցանակ»։ Ցավոք սրտի, չկարողացա ներկա գտնվել մրցանակաբաշխությանը», - «Փաստի» հետ զրույցում ասում է երիտասարդ ռեժիսորը:
Լիլիթի խոսքերով՝ նա շատ է ցանկանում, որ իր ֆիլմն ընկալելի, հասկանալի լինի բոլորի համար՝ անկախ ազգությունից: Հատկապես «Բայինա» ֆիլմի պարագայում սա հնարավոր է, քանի որ այն իր մեջ համամարդկային գաղափարներ է ներառում՝ սեր, ընտանիք, կարոտ, հավատարմություն, սպասում...
Մեր զրուցակիցն ասում է՝ ի սկզբանե ֆիլմը չի նկարահանել մրցանակ ստանալու համար, բայց, իհարկե, մրցանակները պարտավորեցնող են: «Ինձ դուր է գալիս ստեղծագործելու ընթացքը, երբ փորձում ես ֆիլմի միջոցով ստեղծել քո պատկերացրած աշխարհը: Սակայն, երբ արածդ աշխատանքը գնահատվում է, դա ևս մեծ ուժ է տալիս առաջ շարժվելու և նորից ստեղծագործելու համար։
Ներկայումս պատրաստվում եմ իմ 3-րդ ֆիլմի նկարահանումներին, որը նույնպես լինելու է վավերագրական», - ընդգծում է Պետրոսյանը։
Հարցնում եմ՝ հայաստանյան կինոշուկան շատ փոքր է, և երբեմն նաև մեր ֆիլմերը ստեղծվում են բացառապես ներքին սպառման համար, այս դեպքում ի՞նչ անել արտասահմանյան շուկա դուրս գալու համար:
Լիլիթը համոզված է` հայկական կինոն նորից կսիրվի, ներկայացված կլինի արտասահմանյան շուկայում, բայց դրա համար ժամանակ է պետք:
«Այո, հայաստանյան շուկան փոքր է, բայց կան շատ շնորհալի երիտասարդներ, ինչպես նաև արդեն կայացած կինոգործիչներ, որոնք ամեն ինչ անում են արտասահմանյան շուկայում ներկայացված լինելու համար։
Հիմա Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտն ընտրում է ֆիլմեր և ուղարկում փառատոնների Եվրոպայում, ԱՄՆում, Ռուսաստանում: Սա մեծ օգուտ է բերում Հայաստանին՝ դրսում ճանաչում ձեռք բերելու առումով։ Կարող եմ բերել մեր կուրսի օրինակը: Ունենք բազմաթիվ մրցանակներ արտերկրյա տարբեր փառատոններից և մրցույթներից։ Իմ կարծիքով՝ ուղղակի պետք է փոխվեն հայկական կինոյի հետ կապված պատկերացումները, վերաբացվի «Հայֆիլմ» կինոստուդիան, երիտասարդներն ավելի շատ ներգրավված լինեն ֆիլմարտադրության մեջ:
Մեր երկիրը պետք է ուշադրություն դարձնի մշակութային քաղաքականությանը, նրան, որ Հայաստանում բացվեն կինոստուդիաներ, կազմակերպվեն փառատոններ։ Պետությունը պետք է ֆինանսավորի ռեժիսորներին և մյուս ստեղծագործողներին: Նրանք էլ իրենց հերթին ստեղծեն աշխատանքներ, որոնք աշխարհին կներկայացնեն հային ու Հայաստանը», - ընդգծում է մեր զրուցակիցը:
Որևէ թեմայի շուրջ զրուցելիս չի ստացվում շրջանցել ֆինանսական հարցերը: Որքանո՞վ է այն խանգարող գործոն ստեղծագործողների համար: «Ֆինանսավորում ստանալը մեր օրերում շատ բարդ է: Կարող եմ խոսել իմ օրինակից: Երբ սկսում էի իմ կուրսային ֆիլմի նախապատրաստական աշխատանքները, ինձ ոչ ոք չէր հավատում, մտածում էին հերթական անիմաստ ֆիլմն է լինելու, չարժե անգամ լսել։ Դրանից, իհարկե, կոտրվում ես, բայց կարող եմ ասել, որ քիչ բյուջեով լավ ֆիլմեր ևս հնարավոր է նկարահանել։ Սակայն, եթե ցանկանամ նկարահանել խաղարկային ֆիլմ, այս դեպքում արդեն դժվար կլինի քիչ բյուջեով աշխատելը», - եզրափակում է ռեժիսոր Լիլիթ Պետրոսյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
