Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ Բրազիլիա


«Մշա­կույ­թի հաշ­վին խնա­յե­լը մեղք է ազ­գի ապա­գա­յի հան­դեպ». «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Փաստի» զրուցակիցն է բանաստեղծ, թարգմանիչ հրապարակախոս Լևոն Բլբուլյանը:

-Պարոն Բլբուլյան, ինչպիսի՞ն է հայաստանյան մշակութային կյանքը ձեր աչքերով: Ունե՞ք այն մտավախությունը, որ անորակությունն սկսել է գերիշխել:

- Նման հարցի պատասխանելու առիթներ էլի եմ ունեցել և, ցավոք, պատասխանները վերջին 15-20 տարիների ընթացքում գրեթե իրարից չեն տարբերվել: Հիմա էլ մխիթարական քիչ բան կա նշելու, ու մոտավորապես նույնը պիտի ասեմ: Առաջին հայացքից մեր մշակութային կյանքն, իհարկե, հարուստ է ու բազմազան, մանավանդ, եթե հետխորհրդային առաջին տասնամյակի մեռյալ շրջանի հետ համեմատենք: Ցուցահանդեսների, շնորհանդեսների, համերգների, փառատոների պակաս, կարծես, չկա:

Բաց ոչ անկարևոր մի հանգամանք խանգարում է դրանով լիարժեք ուրախանալ: Անկանոն այդ եռուզեռի մեջ բոլորովին խաթարվել են գնահատման չափանիշները, հաճախ թացն ու չորը խառնվում են իրար և, այո, գրեթե բոլոր ոլորտներում նահանջ կա, անճաշակությունը կամ միջակությունն է սկսել գերիշխել:

Ի՞նչ երգեր են հնչում գրեթե բոլոր հեռուստաալիքներով ու ռադիոկայաններով, զվարճանքային ներկայացումներն սպառնում են թատրոններից դուրս մղել լուրջ ու խորը, ասելիք ունեցող դրամատուրգիան, գրախանութները հեղեղված են ինքնակոչ գրողների՝ հաճախ ոչ մի քննության չդիմացող գրքերով:

Չնչին բացառությունները եղանակ չեն ստեղծում ու չեն կարող ստեղծել, որովհետև մեզանում հաճախ ոչ այնքան ձիրքն ու տաղանդն են դեր խաղում, որքան գործնական ու նախաձեռնող բնավորությունը:

Ունես այդ հատկանիշները, մանավանդ որոշ կարևոր կապերի, ֆինանսական հնարավորությունների հետ միասին, կարող ես, ասենք, սիրողական մակարդակի քո ցուցահանդեսը «մշակութային լուրջ իրադարձություն» դարձնել հենց մամուլի ու հեռուստատեսության օգնությամբ:

-Ինչպե՞ս եք գնահատում երկրի մշակութային քաղաքականությունը: Ճի՞շտ ուղղությամբ ենք գնում:

-Դե, համապատասխան «գլխավոր գերատեսչությունը»՝ մշակույթի նախարարությունը, վերջերս փակվեց, ու ես էլ այն մարդկանց թվում եմ, որոնք ցավ ապրեցին դրա համար: Մի տեսակ վիրավորական է, որ իրեն մշակութային համարող ազգի պետությունը մշակույթի նախարարություն չունենա:

Բայց դե, եղածը եղած է արդեն: Հիմա շատ կարևոր է, որ մշակույթի գործը տնօրինող մարդիկ, թող որ այլ կարգավիճակում, այնպես գործեն, ի հեճուկս դժգոհողներիս, այնպիսի ծրագրեր իրականացնեն, որ մշակույթի ոլորտում էլ «իրավիճակ փոխվի», որի կարիքը շատ կա: Եվ դա բացառված չէ բնավ:

Ի վերջո գիտենք՝ կարևորն անունը չէ, այլ այն, թե «ինչ կա ամանում»:

Գուցե այնքան էլ լավ չեմ պատկերացնում, թե որն է մշակութային քաղաքականություն կոչվածը: Դե, երբեմն թղթի վրա գրված ամեն ինչ շատ գեղեցիկ ու տպավորիչ կարող է լինել, բայց այդպես էլ կյանքի չկոչվել (քի՞չ ենք նման բաների վկա եղել անցյալում): Պարզապես շատ կուզենայի, որ, ասենք, մեր երգարվեստն ի վերջո դուրս գա ռաբիսի ակնհայտ գերիշխանությունից, մեր ականջները փրկվեն արաբա-թուրքական տարրերով «տաշի-տուշիներից» ու սրտաճմլիկ ողբերից, որ մեր հեռուստաեթերը սերիալախեղդ չլինի, որոնցում անարգել աղճատվում է հայոց ոսկեղենիկ լեզուն: 

Ուզում եմ այսօր էլ կարողանանք «Սարոյան եղբայրների», «Մենք ենք, մեր սարերի», «Եռանկյունու» մակարդակի ֆիլմեր ստեղծել, այսինքն՝ նորից հայկական կինո ունենանք, որ ինքնակոչ գրողների՝ գրախանութները հեղեղած շքեղակազմ, բայց հիմնականում թույլ ու անբովանդակ գրքերի առատութան մեջ ժամանակակից տաղանդավոր գրողների ստեղծագործություններն անուշադրության չմատնվեն, ինչպես հարկն է քարոզվեն ու հասնեն ընթերցողին, ընդհանրապես գնահատվեն, արժևորվեն մշակույթի բոլոր ոլորտներոմ ճշմարիտ, ազգային արժեքներ ստեղծող մարդիկ, ի վերջո վերադառնա մեր սիրելի մայրաքաղաքի երբեմնի ոգեղեն մթնոլորտը, ընդհանրապես հայ մարդը կարողանա նաև հոգևորով ապրել, գեղեցկացնել ու իմաստավորել իր կյանքը:

Ի դեպ, չպիտի անտեսվի նաև այն հանգամանքը, որ առաջին հայացքից իսկույն աչքի զարնող մշակութային եռուզեռը հիմնականում մայրաքաղաքային բնույթ ունի: Կարծում եմ` վաղուց հասունացել է ժամանակը, որ ինչ-ինչ քայլեր ձեռնարկվեն, ինչ-որ մեխանիզմներ մշակվեն, որ եթե ոչ նման եռուզեռ, ապա գոնե որոշ աշխուժացում նկատվի նաև հեռու ու մոտ մարզերում:

Հասարակության մեջ ճաշակի համընդհանուր անկումը, միջակության հաղթարշավը, կարծում եմ, մեծապես դրանով պիտի բացատրել: 

Բայց ո՛չ միայն դրանով: Իմ խորին համոզմամբ, զգալի չափով գրականության ու արվեստի հանդեպ մամուլի, ռադիոյի ու հեռուստատեսության բռնած դիրքով նաև: Կարելի է ասել՝ արդեն 30 տարուց ավելի մեզանում, ինչպես հարկն է, չեն ներկայացվում, չեն քարոզվում իսկական արժեքները, դրանց կրողները: Այս ամենին ու էլի այլ գործառույթների են կոչված մշակույթի գերատեսչությունները, ու եթե լուրջ ու հետևողական քայլեր կատարվեն դրա իրականացման ճանապարհին, ուրեմն մշակութային ճիշտ ու հեռագնա քաղաքականություն է մշակված ու որդեգրված, ուրեմն մշակույթի նախարարության փակումը կարելի է լուրջ կորուստ չհամարել:

- Բայց չէ՞ որ այս ամենն իրականացնելու համար ֆինանսական լուրջ միջոցներ են պետք:

- Այո, իհարկե, պետք են: Անշուշտ գիտեմ մեր երկրի վիճակը: Կքած ենք հազար ու մի հոգսի տակ, ու, ինչպես ասում են, ամեն կոպեկ պիտի հաշվել, բայց մշակույթի հաշվին խնայելը մեղք է ազգի ապագայի հանդեպ: Մեծն Թումանյանն ասում էր. «Գրականությունը ազգի ոգին է»:

Բայց ասվածը կարելի է ընդհանրապես մշակույթի վրա տարածել: Առանց բարձր ազգային մշակույթի, յուրաքանչյուր ժողովուրդ, ի վերջո, պարզապես ցեղախմբի կարող է վերածվել:

Հիշեք Չերչիլի հետ կապված հայտնի պատմությունը: Համաշխարհային պատերազմի թեժ շրջանում կառավարությունն առաջիկա բյուջեն է ձևավորում: Վարչապետը պատկառելի գումար է հատկացնում մշակույթին, որը շարժում է պաշտպանության նախարարի զարմանքը. «Բայց ինչու՞ դժվար այս պայմաններում՝ մշակույթին այդքան շատ»:

Չերչիլը պատասխանում է. «Դե, եթե մշակույթը պիտի կորցնենք, էլ ինչի՞ համար ենք պատերազմում»: Երկրի ամեն ղեկավար քաղաքական մեծ գործչի կարևոր այս դասը հաճախ պիտի հիշի:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

 

Ո՞վ է փչացնում հայ-ռուսական հարաբերությունները Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելԱլենը չի վիրավորվում Մարուքյանի «անբարոյականի վաստակ» բառերից,բայց մնացածներին դատի է տալիս.Մկրտչյան Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ ԲրազիլիաՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է