Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


Երև­ա­նում ոմանք մտա­դիր են ար­խիվ­նե­րի հետ կապ­ված քա­ղա­քա­կա­նաց­ված ար­շավ նա­խա­ձեռ­նել և ՊԱԿ-ի հետ հա­մա­գոր­ծակ­ցած մարդ­կանց բա­ցա­հայ­տել

Միջազգային

regnum.ru-ն «Երևանում որոշել են հիշել ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ի արխիվները. արդյո՞ք նախապատրաստվում են լ յուստրացիայի» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանի նախկին վարչապետ Վազգեն Մանուկյանը, որը ամենափորձառու ազգային քաղաքական գործիչներից մեկն է, անսովոր հայտարարություն է արել:

Ըստ նրա, երբ իրենք 1990-ականների սկզբին իշխանության են եկել, անմիջապես սկսել են քննարկել ՊԱԿ-ի (КГБ) արխիվները բացելու կամ չբացելու հարցը, սակայն պարզվել է, որ Խորհրդային Միությունն ավելի խելացի էր գտնվել, և իրենց իշխանության գալուց մի քանի օր առաջ ՊԱԿ-ի ամբողջ արխիվը ինքնաթիռով տեղափոխել էր Սմոլենսկ, և ժամանակին ինքը դիմել է ՊԱԿ-ի ղեկավարությանը և Գորբաչովին՝ պահանջելով վերադարձնել Հայաստանի արխիվները:

Այսպիսով, Մանուկյանը բարձրացրել է հարցերի մի ամբողջ շերտ, որի պատասխանների որոնումը ոչ այնքան տեղեկատվական բնույթի է, որքան սուր քաղաքական հետաքրքրություն ունեցող: Իսկ ե՞րբ էր ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ը որոշել Անդրկովկասի խորհրդային հանրապետություններից իր արխիվները դուրս բերել:

Մանուկյանը նշում է 1990-ականների սկիզբը: Պաշտոնական Թբիլիսին, որը ևս ժամանակին Մոսկվայից պահանջել էր վերադարձնել ԽՍՀՄ նախկին ՊԱԿ-ի արխիվների մի մասը, նույնպես նշում է այդ ժամանակաշրջանը:

Ադրբեջանի մասին տվյալներ չկան, բայց կարելի է ենթադրել, որ Մոսկվան սույն միջոցառումը անցկացրել է միևնույն ժամանակ:

Երբ մի անգամ այս հոդվածի հեղինակին հաջողվել է հարց ուղղել ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ի նախկին նախագահ Վլադիմիր Կրյուչկովին արխիվների արտահանման ամսաթվի մասին, նա միայն պատասխանել է, որ դա եղել է մի փոքր շուտ:

Ինչ-որ չափով այս գործողությունը կարելի է համեմատել Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին առաջնագծից կամ պոտենցիալ գրավման ենթակա տարածքներից արխիվային փաստաթղթերի տարհանման գործողության հետ:

Հետևաբար ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ը տեղեկություններ է ունեցել երկրի մոտալուտ փլուզման և Անդրկովկասի նկատմամբ վերահսկողության կորստի մասին:

ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ի ղեկավարի նախկին տեղակալ, ՊԱԿ-ի վերլուծական ծառայության ղեկավար, գեներալ-լեյտենանտ Նիկոլայ Լեոնովը պատմել է, որ 1980-ականների վերջերին Լյուբյանկայում (ՊԱԿ-ի գրասենյակ) հասկացել են, թե ինչ է կատարվում այդ ժամանակ Անդրկովկասում, և որ ԽՍՀՄից նրանց անջատման խնդիր է հասունանում, միևնույն ժամանակ տեսանելի էր ԽՄԿԿ Կենտկոմի անգործությունը, չնայած երբ «Լեռնային Ղարաբաղում ամեն ինչ գնում էր քայքայման», ՊԱԿ-ը ծավալային տեղեկություններ էր տալիս տարածաշրջանում ազգայնամոլական պարույրի լարման մասին: 

Հասկանալի է, որ նման տեղեկությունները, ի թիվս այլ աղբյուրների, գալիս էին ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ի գործակալական ցանցից, որն Անդրկովկասում ակտիվ գործում էր, այսպես կոչված, ժողովրդական ճակատների ճամբարներում:

Այն ժամանակ ստեղծվել էր պարադոքսալ իրավիճակ՝ Անդրկովկասի երկրներում ազգային-ժողովրդավարական հեղափոխությունների հաջողությունների դեպքում շատ գործընթացներ կարող էին հայտնվել ԽՍՀՄ ՊԱԿ-ի վերահսկողության տակ:

Որոշակի փուլում դա հենց այդպես էլ տեղի էր ունենում, երբ կանխվում էին ապակառուցողական և ծայրահեղական ուժերի գործողությունները:

Դժբախտաբար, ներկայումս շատ քիչ փաստաթղթեր են մնացել, որոնք կարող են պատմել այդ իրադարձություններում խորհրդային անվտանգության գործակալությունների դերի մասին:

Այսինքն՝ ՊԱԿ-ը, գիտակցելով, որ անհնար է դառնում կանգնեցնել նոր ուժերի առաջընթացը, սկսել էր խլել նախաձեռնությունը և «ղեկավարել գործընթացը»:

Միևնույն ժամանակ չեկիստները հասկացել են, որ Մոսկվայում տեղի ունեցած իրադարձությունների արդյունքում կոմունիստները իշխանությունը պահելու քիչ հնարավորություն ունեին, և սկսել են գործել այլ կազմակերպությունների և կուսակցությունների միջոցով:

Հասկանալի է, որ այդպիսի սյուժեները արտացոլվել են ՊԱԿ-ի տեղական կառույցների կողմից կենտրոն ուղարկված տեղեկատվությունների մեջ, և դրանք եղել են տեղական իշխանությունների տրամադրության տակ:

Անդրկովկասում սոցիալական ակտիվությունից ի հայտ եկած որոշ կազմակերպությունները, որոնց թվում՝ նաև քաղաքական կուսակցությունները, շատ հետաքրքիր և հեռանկարային են եղել:

Հետևաբար, հասկանալի էր նաև նոր իշխանությունների ձգտումը այնպիսի փաստաթղթերի ծանոթանալու, որոնք կարող են օգտագործվել տարբեր քաղաքական իրավիճակներում հակառակորդների դեմ պայքարի գործում: 

Հենց այդ տվյալներն են, որ ՊԱԿ-ը արտահանել էր Անդրկովկասից, և քիչ հավանական է, որ դրանք տեսանելի ապագայում հասանելի դառնան հանրության համար: Այլ բան է, որ տարածաշրջանի նոր հանրապետությունների իշխանությունների տրամադրության տակ մնացել է ավելի հեռավոր անցյալին վերաբերող փաստաթղթերի հսկայական քանակ:

Օրինակ՝ այն, որ Վրաստանի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլին հայտարարել էր, որ «նոր Վրաստանը նախկին ԽՍՀՄ-ի համար որևէ պարտավորություն չունի, և նախկին ԽՍՀՄ-ի հին արխիվները, որոնք պահվում են Վրաստանի պետական անվտանգության նախարարությունում, պետք է հասանելի լինեն լայն հասարակությանը», նշանակում էր, որ նա արխիվներում չի գտել այն ցանկալին, որը կարող էր քաղաքական սենսացիա լինել:

Ահա թե ինչու է Մանուկյանը ՊԱԿ-ի արխիվների նկատմամբ հետաքրքրությունը դնում պատճառների և դրդապատճառների հարց: Դրանք կարող են շատ տարբեր լինել: Հնարավոր է՝ լինի ընդամենը իմացական պատճառ, կամ էլ պայմանավորված է նրանով, որ Երևանին ՊԱԿ-ի արխիվները պետք են լ յուստրացիայի գործընթացին նախապատրաստվելու համար, քանի որ այն նյութերը, որոնք ներկայումս գտնվում են հայկական հատուկ ծառայությունների տրամադրության տակ, բավարար չեն, որպեսզի իրավաբանորեն հաստատվեն երկրի որոշ քաղաքացիների ենթադրյալ համագործակցությունը Ռուսաստանի հատուկ ծառայությունների հետ:

ՊԱԿ- ի հետ համագործակցած մարդկանց ցուցակի ընտրովի բացահայտումը յուրահատուկ պտտախաղ կլիներ՝ ոմանց համար հաջողակ, իսկ մյուսների համար անհաջող: Երևում է՝ Երևանում ոմանք մտադիր են արխիվների հետ կապված քաղաքականացված արշավ նախաձեռնել և ՊԱԿ-ի հետ համագործակցած մարդկանց բացահայտել:

Իսկ Վազգեն Մանուկյանը իր հերթին հասկացրել է, որ դրանից ոչինչ չի ստացվի, քանի որ պահանջվող արխիվները վաղուց արդեն Հայաստանում չեն:

Կամո Խաչիկյան

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ