Քաղաքական ընդդիմություն․ կա թե՞ չկա
ՔաղաքականՔաղաքական ընդդիմության գոյությունը ժողովրդավարության հիմնական և էական առանձնահատկություններից մեկն է: Այսինքն՝ համախմբված ժողովրդավարական համակարգը ենթադրում է ազատ մրցակցության, ինչպես նաև այլընտրանքային գաղափարախոսությունների և ծրագրերի առկայություն: Ավելին, տվյալ երկրում ժողովրդավարության մակարդակը կարելի է գնահատել գոյություն ունեցող ընդդիմության բնույթի և գործունեության վերլուծության միջոցով, ինչը կարող է չափվել, օրինակ, պլյուրալիզմի որոշակի մակարդակի առկայությամբ:
Այսօր հայաստանյան իրականությունում ընդդիմադիր դաշտում առկա է մի տեսակ վաակումային իրավիճակ, երբ դաշտում գործող ուժերը փորձում են ճիշտ դիրքավորվել և դառնալ «ամենաընդդիմադիրը»։ Սա պայմանավորված է նրանով, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը գտնվում է բավականին հեղհեղուկ վիճակում և իրականում հաճախ չի կարողանում ստեղծված իրավիճակին համապատասխան լուծում ու համապատասխան կարգավորում տալ։ Սա խոսում է այն մասին, որ իշխանություններն իրենց գործողություններում բավականին սնանկ են։
Տեղին է նշել, որ այսօր ՀՀ-ում հանրությունն իր հերթին նույնպես գերքաղաքականցված է և ցանկացած իրավիճակին բավական բուռն է արձագանքում, սա իրականում խնդրահարույց է, քանի որ գերքաղաքականցված հասարակությունները հիմնականում բնորոշ է անցումային և փոփոխական հասարակություններին, որոնք շատ հաճախ հանգեցնում են քաղաքական խժդժությունների և հեղափոխական պայքարի։
Հատկանշական է, որ վերջին մի քանի շաբաթների ընթացքում ՀՀ քաղաքական դաշտում կտրուկ ակտիվություններ նկատվեցին, այսպես կոչված «թեժ աշնանն» ընդառաջ։ Հետաքրքիր է այն է, որ այս ակտիվությունը հատկապես նկատվում է արտախորհրդարանական ուժերի մոտ, որոնք հանավոր բոլոր տարբերակներով թիրախավորում են իշխանությանը, ավելի կոնկրետ՝ Փաշինյանին։
Հարկ է փաստել, որ ընդդիմությունը ներկա փուլում մի տեսակ ուժերի հաշվարկման և սեփական հնարավորությունների գանահտման փուլում է, երբ մեծ «ճակատամարտից» առաջ փորձում է հասկանալ, թե ինչ ունի իր զինանոցում։ Ակնհայտ է, որ ընդդիմության մասնատվածությունը միանշանակ ձեռնտու է Փաշինյանին, քանի որ տարվող քննադատությունը մի տեսակ մասնատված է և «նեղ ոլորտային»։
Օրինակ ՀՀԿ-ն հիմնականում քննադատում է արտաքին քաղաքականության և Արցախի խնդրում առկա ռիսկերի և բանակցային գործընթացում թույլ տված բացթողումների մասով, Ռոբերտ Քոչարյանի և նրա կողմնակիցների հիմնական քննադատությունը կապված է երկրորդ նախագահին կալանավորելու հետ, երբ նրանք տարբեր փաստարկենր են ներկայացնում Քոչարյանի տարիներին ՀՀ ձեռքբերումների մասին և ընդհանուր լայն ճակատով քննադատում Փաշինյանի ֆիասկոները։ Միքայել Մինասյանն ավելի շատ գաղափարական և կառուցողական քննադատության դաշտ է փորձում ձևավորել և այդ հարթության վրա հանրությանը ներկայացնել իր ասելիքը։
Ընդդիմադիր սեկտորից խոսնեք նաև ՀՅԴ-ի մասին, որը վերջի շրջանում բավական ակտիվ քաղաքական կոնսուլտացիաների փուլ էր նախաձեռնել և չի բացառվում, որ առաջիկայում Դաշնակցության մասնակցությամբ ևս կտեսնենք գործնական միջոցառումներ։ Դաշտում նորաստեղծ ուժերը, որոնք թիրախային քննադատում են Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությանը և առաջարկում այլընտրանքներ ավելի շատ հասարական-քաղաքական նախաձեռնություններն են, օրինակ «Ադեկվադը» կամ «ՎԵՏՕ»-ն, կարելի է առանձնացնել նաև հիմնականում տեսական դաշտում, իր գործունեությամբ աչքի է ընկնող «Այլընտրանքային նախագծեր» նախաձեռնությունը։
Ամփոփելով փաստենք, որ իրականում ընդդիմադիր սեկտորում լուրջ վերանայման և իրենց արժեհամակարգերը թարմացնելու կարիք կա, որն իր հերթին հնարավոր է հանգեցնի որոշակի լայն համախմբման, ինչը կհեշտացնի իրենց ապագա պայքարը։
Անդրանիկ Հարությունյան