Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ Բրազիլիա ՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե Իսայան


«Մարդ­կանց կեն­սա­մա­կար­դա­կը և եկա­մուտ­նե­րը էա­պես ավե­լի բարձր պետք է լի­նեն ի հայտ եկող գնա­ճից»

Հարցազրույց

Կան երևույթներ, որոնք գնաճային որոշակի ճնշում են առաջացնելու տնտեսության մեջ։ Այս կարծիքին է տնտեսագետ Կառլեն Խաչատրյանը, որի հետ զրուցել ենք գնաճի ռիսկերի, արդեն իսկ գրանցված որոշակի թանկացումների, դրանց հետևանքների մասին, անդրադարձել նաև տնտեսության իրավիճակին։ 

«Թեև տարին նոր է սկսվել, բայց դեռ անցած տարվա վերջին մենք պարբերաբար խոսել ենք 2020 թվականին հնարավոր թանկացումների և տնտեսության մեջ գնաճային ճնշումների ի հայտ գալու մասին։ ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությամբ պայմանավորված՝ 2020թ. հունվարի 1-ից մի շարք ապրանքատեսակների մաքսատուրքերը բարձրացվել են, ինչը վերաբերում է նաև պարենային ապրանքներին ու սննդամթերքին։ 

Մոտ 700 անուն ապրանքախմբի մաքսատուրքերը բարձրացել են, ինչն անխուսափելիորեն հանգեցնելու է դրանց գների բարձրացմանը։ 

Ուզենք, թե՝ ոչ, այդ հանգամանքը տնտեսության մեջ գնաճային երևույթներ է ի հայտ բերելու։ Այլ խնդիր է, որ կենտրոնական բանկն իր դրամավարկային քաղաքականությամբ փորձի գնաճը պահել թիրախավորված՝ 4 +/-1 տոկոսի շրջակայքում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը։ 

Այդուհանդերձ, Կառլեն Խաչատրյանը շեշտեց, որ տնտեսության մեջ ի հայտ եկող գնաճային ճնշումները պետք չէ շատ բացասաբար ու կրիտիկական դիտել. 

«Ինչ-որ իմաստով դա տնտեսության բնականոն գործընթացների հետևանք է։ 

Շատ ավելի կարևոր է այն, որ մարդկանց կենսամակարդակը և եկամուտները էապես ավելի բարձր լինեն ի հայտ եկող գնաճից։ 

Այս պարագայում կառավարությունը կկարողանա հասնել բարեկեցության աճի։ Պատահական չէ նաև այն, որ գնաճի կարգավորման խնդիրներով ոչ թե կառավարությունն է զբաղվում, այլ ԿԲ-ն։ Կառավարությունն իր սոցիալ-տնտեսական քաղաքականությամբ պետք է փորձի համարժեք եկամուտներ ապահովել։ 

Այսինքն, կառավարության խնդիրը ոչ թե գնաճը զսպելը կամ չեզոքացնելն է, այլ այնպիսի սոցիալ-տնտեսական քաղաքականություն իրականացնելը, որի արդյունքում գնաճի փաստացի ազդեցությունը մարդկանց կենսամակարդակի վրա կլինի չնչին կամ առհասարակ չի նկատվի»։ 

Անդրադառնալով նախորդ տարվա տնտեսական ցուցանիշներին ու մարտահրավերներին՝ տնտեսագետը նշեց. «Հիմնական խնդիրն այն է, որ, ցավոք, դեռևս հստակ ու երկարաժամկետ ծրագրեր չենք տեսնում։ Քանի դեռ այդ ռազմավարական նպատակադրումները չկան, մեր կառավարության գործունեությունը միտված է լինելու պարզապես հընթացս ի հայտ եկող խնդիրներին լուծումներ տալուն կամ իրավիճակային որոշումներ կայացնելուն։ 

Բայց սա չի կարող որևէ էական տեղաշարժ ապահովել տնտեսական գործընթացներում։ Մենք թե՛ այսօր, թե մեկ՛ տարի, թե՛ դրանից առաջ գոնե 5-10 տարվա պլանավորմամբ երկարաժամկետ ծրագրերի մշակման կարիք ենք ունեցել։ 

Փաստացի, ստացվում է այնպես, որ մեր երկրում իրականացվող տնտեսական քաղաքականության հիմքում ընդամենը քայլեր են՝ ուղղված այդ պահին որևէ իրավիճակից դուրս գալուն կամ այդ պահին համարժեք որևէ լուծում գտնելուն։ 

Իմ կարծիքով, թերևս դա է պատճառը, որ մենք մեր վերլուծություններն անում ենք առավելապես տարվա կտրվածքով՝ հիմքում դնելով պետական բյուջեի եկամուտները կամ ծախսերը։ Ի վերջո, պետական բյուջեն ընդամենը մեկ տարվա պլանավորում է ենթադրում, և այն ցուցանիշները, որոնք կան բյուջեի հիմքում, պարզապես տվյալ ընթացիկ տարվա իրողություններին են առնչվում։ 

Բայց ամբողջ խնդիրն այն է, որ մենք ռազմավարական պլաններ չենք կարողանում մշակել և իրականացնել, ինչը հնարավոր կդարձնի տնտեսության մեջ արմատական փոփոխությունների արձանագրումը, ինչի կարիքը մենք ունենք։ Որքան էլ խոսենք այն մասին, որ այս տարի բյուջեում սոցիալական ծախսերը տասը տոկոսով ավելացել են կամ նախատեսվում է ավելացնել նաև եկամուտները, միևնույն է, այդ ամենը հիմք չի տալիս երկարաժամկետ հատվածում կանխատեսում անելու համար, քանի որ դրանք ընթացիկ խնդիրներ ու լուծումներ են։ 

Ըստ իս, մեր տնտեսության մեջ արմատական վերափոխումների համար կառավարությունը առաջին հերթին պետք է մտածի երկարաժամկետ ծրագրերի պլանավորման մասին՝ միաժամանակ դնելով հստակ թիրախներ ու նպատակներ։ Հակառակ դեպքում ունենալու ենք այն, ինչ ունենք»։ Վերադառնալով գնաճին՝ տնտեսագետը շեշտեց. 

«Համոզված եմ, որ ԿԲ-ն միանշանակ կարողանալու է իր դրամավարկային քաղաքականության միջոցով գնաճը պահել այն տիրույթում, որը թիրախավորել է։ Այսուհանդերձ, խնդիրն այդքան գնաճի կոնկրետ ցուցանիշը չէ, որ տարին, օրինակ՝ փակեցինք 3 կամ 1 տոկոսանոց գնաճով։ 

Ավելի մեծ նշանակություն ունի հատկապես առաջին անհրաժեշտության ապրանքների, լայն սպառման ապրանքների գների բարձրացումը, որովհետև մենք տարեվերջին կարող է ունենանք մեկ տոկոսանոց գնաճ, բայց պարենային ապրանքների մասով գնաճը, ենթադրենք, 15 տոկոս լինի։ 

Սա կարևոր է այնքանով, որ հենց այդ ապրանքներն են ազդում մարդկանց սոցիալական վիճակի վրա՝ ուղղակիորեն նվազեցնելով իրական սպառման ծավալները։ 

Ըստ իս՝ թե՛ ակցիզային հարկի բարձրացումը, որը վերաբերում է ծխախոտին, ալկոհոլային խմիչքներին, թե՛ ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությամբ պայմանավորված մաքսատուրքերի բարձրացումն ազդեցություն են ունենալու։ 

Բացի այդ, դեռ անցած տարվա վերջից խոսվում է գազի հնարավոր թանկացման մասին։ Եթե գազի գինը բարձրանա, ապա այդ հանգամանքը կնպաստի հացամթերքի և այլ ապրանքների գների բարձրացմանը»։ Հնարավոր գնաճի համատեքստում դիտարկելով կենսաթոշակների 10 տոկոս բարձրացումը՝ տնտեսագետը նշեց. 

«Դա ողջունելի քայլ է, որովհետև գաղտնիք չէ, որ հատկապես կենսաթոշակ ստացող անձանց վիճակը բավականին ծանր է։ 

Թեպետ սա ողջունելի քայլ է, բայց, իմ խորին համոզմամբ, կենսաթոշակների մինչև 10 տոկոս բարձրացումը էական սոցիալական խնդիր չի լուծելու»։

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ ԲրազիլիաՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան