Երևան, 19.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ» Կենդանակերպի այս նշանների ֆինանսական գործերը դեպի լավը կգնան Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսով Ինչո՞ւ կալանավորեցին ՀՅԴ-ական Գագիկ Սարգսյանին․ հետաքրքիր մանրամասներ 1 ոսկե և 2 բրոնզե մեդալ՝ Մաթեմատիկայի միջազգային կովկասյան 9-րդ օլիմպիադայում Արշակ Կարապետյանը հայրենասեր Հայի սկզբունքային և վճռական Տեսակ է Ռուսական ալիքները պետք է բացառեն ՀՀ-ի նկատմամբ վիրավորանքը և մեր ներքին գործերին միջամտելու փորձերը․ ԲՏԱ նախարար


«Մարդ­կանց կեն­սա­մա­կար­դա­կը և եկա­մուտ­նե­րը էա­պես ավե­լի բարձր պետք է լի­նեն ի հայտ եկող գնա­ճից»

Հարցազրույց

Կան երևույթներ, որոնք գնաճային որոշակի ճնշում են առաջացնելու տնտեսության մեջ։ Այս կարծիքին է տնտեսագետ Կառլեն Խաչատրյանը, որի հետ զրուցել ենք գնաճի ռիսկերի, արդեն իսկ գրանցված որոշակի թանկացումների, դրանց հետևանքների մասին, անդրադարձել նաև տնտեսության իրավիճակին։ 

«Թեև տարին նոր է սկսվել, բայց դեռ անցած տարվա վերջին մենք պարբերաբար խոսել ենք 2020 թվականին հնարավոր թանկացումների և տնտեսության մեջ գնաճային ճնշումների ի հայտ գալու մասին։ ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությամբ պայմանավորված՝ 2020թ. հունվարի 1-ից մի շարք ապրանքատեսակների մաքսատուրքերը բարձրացվել են, ինչը վերաբերում է նաև պարենային ապրանքներին ու սննդամթերքին։ 

Մոտ 700 անուն ապրանքախմբի մաքսատուրքերը բարձրացել են, ինչն անխուսափելիորեն հանգեցնելու է դրանց գների բարձրացմանը։ 

Ուզենք, թե՝ ոչ, այդ հանգամանքը տնտեսության մեջ գնաճային երևույթներ է ի հայտ բերելու։ Այլ խնդիր է, որ կենտրոնական բանկն իր դրամավարկային քաղաքականությամբ փորձի գնաճը պահել թիրախավորված՝ 4 +/-1 տոկոսի շրջակայքում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը։ 

Այդուհանդերձ, Կառլեն Խաչատրյանը շեշտեց, որ տնտեսության մեջ ի հայտ եկող գնաճային ճնշումները պետք չէ շատ բացասաբար ու կրիտիկական դիտել. 

«Ինչ-որ իմաստով դա տնտեսության բնականոն գործընթացների հետևանք է։ 

Շատ ավելի կարևոր է այն, որ մարդկանց կենսամակարդակը և եկամուտները էապես ավելի բարձր լինեն ի հայտ եկող գնաճից։ 

Այս պարագայում կառավարությունը կկարողանա հասնել բարեկեցության աճի։ Պատահական չէ նաև այն, որ գնաճի կարգավորման խնդիրներով ոչ թե կառավարությունն է զբաղվում, այլ ԿԲ-ն։ Կառավարությունն իր սոցիալ-տնտեսական քաղաքականությամբ պետք է փորձի համարժեք եկամուտներ ապահովել։ 

Այսինքն, կառավարության խնդիրը ոչ թե գնաճը զսպելը կամ չեզոքացնելն է, այլ այնպիսի սոցիալ-տնտեսական քաղաքականություն իրականացնելը, որի արդյունքում գնաճի փաստացի ազդեցությունը մարդկանց կենսամակարդակի վրա կլինի չնչին կամ առհասարակ չի նկատվի»։ 

Անդրադառնալով նախորդ տարվա տնտեսական ցուցանիշներին ու մարտահրավերներին՝ տնտեսագետը նշեց. «Հիմնական խնդիրն այն է, որ, ցավոք, դեռևս հստակ ու երկարաժամկետ ծրագրեր չենք տեսնում։ Քանի դեռ այդ ռազմավարական նպատակադրումները չկան, մեր կառավարության գործունեությունը միտված է լինելու պարզապես հընթացս ի հայտ եկող խնդիրներին լուծումներ տալուն կամ իրավիճակային որոշումներ կայացնելուն։ 

Բայց սա չի կարող որևէ էական տեղաշարժ ապահովել տնտեսական գործընթացներում։ Մենք թե՛ այսօր, թե մեկ՛ տարի, թե՛ դրանից առաջ գոնե 5-10 տարվա պլանավորմամբ երկարաժամկետ ծրագրերի մշակման կարիք ենք ունեցել։ 

Փաստացի, ստացվում է այնպես, որ մեր երկրում իրականացվող տնտեսական քաղաքականության հիմքում ընդամենը քայլեր են՝ ուղղված այդ պահին որևէ իրավիճակից դուրս գալուն կամ այդ պահին համարժեք որևէ լուծում գտնելուն։ 

Իմ կարծիքով, թերևս դա է պատճառը, որ մենք մեր վերլուծություններն անում ենք առավելապես տարվա կտրվածքով՝ հիմքում դնելով պետական բյուջեի եկամուտները կամ ծախսերը։ Ի վերջո, պետական բյուջեն ընդամենը մեկ տարվա պլանավորում է ենթադրում, և այն ցուցանիշները, որոնք կան բյուջեի հիմքում, պարզապես տվյալ ընթացիկ տարվա իրողություններին են առնչվում։ 

Բայց ամբողջ խնդիրն այն է, որ մենք ռազմավարական պլաններ չենք կարողանում մշակել և իրականացնել, ինչը հնարավոր կդարձնի տնտեսության մեջ արմատական փոփոխությունների արձանագրումը, ինչի կարիքը մենք ունենք։ Որքան էլ խոսենք այն մասին, որ այս տարի բյուջեում սոցիալական ծախսերը տասը տոկոսով ավելացել են կամ նախատեսվում է ավելացնել նաև եկամուտները, միևնույն է, այդ ամենը հիմք չի տալիս երկարաժամկետ հատվածում կանխատեսում անելու համար, քանի որ դրանք ընթացիկ խնդիրներ ու լուծումներ են։ 

Ըստ իս, մեր տնտեսության մեջ արմատական վերափոխումների համար կառավարությունը առաջին հերթին պետք է մտածի երկարաժամկետ ծրագրերի պլանավորման մասին՝ միաժամանակ դնելով հստակ թիրախներ ու նպատակներ։ Հակառակ դեպքում ունենալու ենք այն, ինչ ունենք»։ Վերադառնալով գնաճին՝ տնտեսագետը շեշտեց. 

«Համոզված եմ, որ ԿԲ-ն միանշանակ կարողանալու է իր դրամավարկային քաղաքականության միջոցով գնաճը պահել այն տիրույթում, որը թիրախավորել է։ Այսուհանդերձ, խնդիրն այդքան գնաճի կոնկրետ ցուցանիշը չէ, որ տարին, օրինակ՝ փակեցինք 3 կամ 1 տոկոսանոց գնաճով։ 

Ավելի մեծ նշանակություն ունի հատկապես առաջին անհրաժեշտության ապրանքների, լայն սպառման ապրանքների գների բարձրացումը, որովհետև մենք տարեվերջին կարող է ունենանք մեկ տոկոսանոց գնաճ, բայց պարենային ապրանքների մասով գնաճը, ենթադրենք, 15 տոկոս լինի։ 

Սա կարևոր է այնքանով, որ հենց այդ ապրանքներն են ազդում մարդկանց սոցիալական վիճակի վրա՝ ուղղակիորեն նվազեցնելով իրական սպառման ծավալները։ 

Ըստ իս՝ թե՛ ակցիզային հարկի բարձրացումը, որը վերաբերում է ծխախոտին, ալկոհոլային խմիչքներին, թե՛ ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցությամբ պայմանավորված մաքսատուրքերի բարձրացումն ազդեցություն են ունենալու։ 

Բացի այդ, դեռ անցած տարվա վերջից խոսվում է գազի հնարավոր թանկացման մասին։ Եթե գազի գինը բարձրանա, ապա այդ հանգամանքը կնպաստի հացամթերքի և այլ ապրանքների գների բարձրացմանը»։ Հնարավոր գնաճի համատեքստում դիտարկելով կենսաթոշակների 10 տոկոս բարձրացումը՝ տնտեսագետը նշեց. 

«Դա ողջունելի քայլ է, որովհետև գաղտնիք չէ, որ հատկապես կենսաթոշակ ստացող անձանց վիճակը բավականին ծանր է։ 

Թեպետ սա ողջունելի քայլ է, բայց, իմ խորին համոզմամբ, կենսաթոշակների մինչև 10 տոկոս բարձրացումը էական սոցիալական խնդիր չի լուծելու»։

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ»Կենդանակերպի այս նշանների ֆինանսական գործերը դեպի լավը կգնան Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսովԻնչո՞ւ կալանավորեցին ՀՅԴ-ական Գագիկ Սարգսյանին․ հետաքրքիր մանրամասներ 1 ոսկե և 2 բրոնզե մեդալ՝ Մաթեմատիկայի միջազգային կովկասյան 9-րդ օլիմպիադայում Արշակ Կարապետյանը հայրենասեր Հայի սկզբունքային և վճռական Տեսակ է Ռուսական ալիքները պետք է բացառեն ՀՀ-ի նկատմամբ վիրավորանքը և մեր ներքին գործերին միջամտելու փորձերը․ ԲՏԱ նախարար Աֆղանստանի ՊՆ-ն տեղեկացրել է թալիբների կողմից Պակիստանի ռազմակայանների գնդակոծման մասին Կանդայի վարչապետը խոստովանել է, որ ամեն օր մտածում է հրաժարականի մասին ՀՀ որոշ մարզերում սպասվում են ձյան առատ տեղումներ, առանձին հատվածներում բուք, ցածր հորիզոնական տեսանելիությունԳրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններ Ռուսաստանն ընտրություններից հետո ավելի կոշտ է լինելու Հայաստանի նկատմամբ Կիևը մտադիր չէ երկարաձգել Ռուսաստանի հետ գազի տարանցման պայմանագիրԵՄ խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցությունն ու հայ-ադրբեջանական կարգավորումը ԵԱՏՄ-ի հետ հարաբերությունների վատթարացումը շղթայական և աղետալի հետևանքներ կարող է ունենալ․ Արշակ Կարապետյան Անցած 3 օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 32 ՃՏՊ. 1 մարդ զոհվել է, 50-ը՝ վիրավորվելՆԳՆ-ն զգուշացնում է չանհանգստանալ Ջուր չի լինի Գրեթե հինգ ամսվա ընթացքում Հայաստանը լքել և չի վերադարձել ավելի քան 7,800 արցախցի Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը կրկին փակ է բեռնատարների համարՀաջորդը լինելու է Մատենադարանը. Վահե ՀովհաննիսյանՊահանջում ենք գործող իշխանություններից վերջ դնել մեր հայրենիքի տարածքների միակողմանի հանձմանը․ Ավետիք Չալաբյան Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի թշնամին է եւ վերջ. Էդուարդ ՇարմազանովԱրշակ Կարապետյանի նոր բացահայտումներն ու վարչապետի անհեթեթ հատարարություններին արձագանքըՈսկեպար-Բաղանիս հատվածում որոշվում է մեր երկրի ճակատագիրը․ Ավետիք Չալաբյան Թշնամուն զիջելու տարածք չունե՛նք. «Հայաքվեն» Բաղանիս գյուղում է. ՈւՂԻՂ Շուտով Ցեղասպանության հիշատակումը հավասարազոր է լինելու Ստամբուլում ամեն ապրիլի 24-ին «համատեղ ցավի» հիշատակման լոկալ արարողության. Դավիթ Սարգսյան Լատվացիները 700 մլն եվրո կներդնեն Լատվիայի արևային էներգիայի պարկերումԹուրքիան չի հրաժարվելու «Զանգեզուրի միջանցքի» պահանջներից Տիգրան Ավինյանը հետևել է Շենգավիթ վարչական շրջանում իրականացվող բարեկարգման աշխատանքներինՍպասվում են տեղումներ և մառախուղ, լեռնային գոտիներում՝ թաց ձյան տեսքով. Եղանակը Հայաստանում Կենդանակերպի այս նշանների ներկայացուցիչների բախտը կբերի սիրո մեջ Չենք ճանաչում ՌԴ կողմից Ղրիմի բռնակցումը․ Թուրքիայի ԱԳՆ ՌԴ նախագահական ընտրություններում ՀԱՊԿ ԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում ՀՀ ներկայացուցիչներ չկանԱլիևը Նիկոլի գլխին «պայթեցրեց» Դուշամբեի վերելակում հողերը հանձնելու պայմանավորվածությունը․ ՀամբարյանԱրթուր Ալեքսանյանը UWW-ի դասակարգման աղյուսակի առաջատարն է Ամիրյան փողոցում ավտոբուսի վարորդի և ուղևորի միջև ծագած վիճաբանությունն ավարտվել է նրանց ձերբակալությամբ Ի՞նչ է կորցրել ՆԱՏՕ-ն Հայաստանում Միացյալ Նահանգները վերահաստատում է իր հանձնառությունը Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կայուն խաղաղության ձեռքբերմանը․ Բայդեն Արարատ Միրզոյանի ձախողումը Ապակյա կոլբաներից, ջրով լի տակառներից մինչև ժամանակակից կրակմարիչներ. «Փաստ»Բիրտանական ռազվեդկեն կոնկրետ խնդիր ունի հայաստանյան տիրույթում բացով խաղալու . Արմեն ՀովասափյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (16 ՄԱՐՏԻ). Հայաստանը և Ռուսաստանը պայմանագիր են կնքել ռուսական զորքերի՝ Հայաստանում մնալու մասին. «Փաստ»Փաշինյանի օրոք Հայաստանը վերածվել է Սիցիլիայի Հայ-ադրբեջանական կոնսենսուս՝ ընդդեմ Հայաստանի՞. լուծում կա. Վահե Հովհաննիսյան Բացահայտվել է 1,535 գրամ քաշով «a-PVP» անվամբ թմրամիջոցի ապօրինի շրջանառության դեպք. մեկ անձ կալանավորվել է Ի՞նչ ներքաղաքական իրադարձություններ կարող են լինել Հայաստանում առաջիկա օրերին. «Փաստ»