Երևան, 19.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Քաջարանը բազմաթիվ կադրեր է տվել կոբինատին. տանը թե դրսում, բոլորի թեման Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն էր և հիմա էլ` այդպես է ՆԱՏՕ-ի ապտակը Փաշինյանին Տավուշում տեղի ունեցած հանդիպումները կրկին սրել են հակասությունները ՔՊ-ում МИР քարտերի սպասարկման դադարեցում․ IDBank Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Բրյուսելը սիրախաղ է անում Երևանի հետ՝ փորձելով հարվածել Ռուսաստանին. «Փաստ» Փաշինյանական քաղցր ու մահաբեր ստեր Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ․ սա պետությունը միտումնավոր քանդելու գործունեություն է. Վահե Հովհաննիսյան Երկրի մեծ մասը հանձնած թիվ մեկ պատասխանատուն Նոյեմբերյանի մի քանի խեղճ ու կրակ գյուղացու հավաքել ու համոզում է, որ պետք է ձեր հողերն էլ տանք թշնամուն. Զաքարյան Նպատակ ունեն ուշադրությունը շեղել նման բաների վրա. «Փաստ»


Լայ­նա­մասշ­տաբ պա­տե­րազ­մի ծագ­ման հա­վա­նա­կա­նու­թյու­նը փոքր է, սա­կայն անվ­տան­գու­թյան սպառ­նա­լի­քն առ­կա է

Միջազգային

russian.eurasianet.org-ը «Ամերիկա-իրանական հակամարտություն. ինչի՞ց պետք է զգուշանան Կովկասում» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հարավային Կովկասի երեք պետությունների պատմությունները հաճախ են որոշվել մեծ տերությունների դիմակայությամբ, և հետևաբար նրանք անհանգստացած են իրենց կողքին գտնվող մեկ այլ հնարավոր պատերազմի խաչմերուկում հայտնվելու հեռանկարից: Հայաստանը, Ադրբեջանը և Վրաստանը թեթևացած շունչ են քաշել այն բանից հետո, երբ Թեհրանի և Վաշինգտոնի առճակատման մեջ տեղի է ունեցել պարպում: 

Այնուամենայնիվ, դեռևս կա մտահոգություն հակամարտության վերսկսման վերաբերյալ, քանի որ շարունակվող աշխարհաքաղաքական լարվածությունը ստուգում է հավատարմության ամրությունը և բացահայտում Իրանի հյուսիսային փոքր հարևանների խոցելի կետերը: Առաջին հերթին գլխացավանք է առաջացնում ավիացիոն անվտանգությունը՝ կապված նրա հետ, որ Իրանը հունվարի 8-ին պատահաբար խոցել էր ուկրաինական ուղևորատար ինքնաթիռը: 

Բոլոր երեք երկրների ավիաընկերություններն էլ թռիչքներ ունեն Թեհրան, իսկ նրանց այլ երթուղիներից շատերն էլ անցնում են Իրանի և Իրաքի օդային տարածքով: Որոշ ավիաընկերություններ փոխել են երթուղիները և շրջանցում են Իրանը՝ թռչելով Ադրբեջանի և Վրաստանի տարածքով: 

Միևնույն ժամանակ տարածաշրջանային ավիաընկերությունները չեն չեղարկել թռիչքները Իրան, բացառությամբ Armenia Airways-ի մեկ թռիչքի: 

Բայց անորոշության պայմաններում կովկասյան երկրների այն զբոսաշրջիկները, որոնք նախատեսել էին թռչել տաք երկրներ՝ Եգիպտոս և ԱՄԷ, մտածմունքի մեջ են: Թեհրանի և Վաշինգտոնի միջև կոնֆլիկտային իրավիճակը ծագել է այն պահին, երբ Նոր տարվա տոնական օրերին շատ իրանցիներ ուղևորվել են Երևան, Թբիլիսի և Բաքու: 

Բանն այն է, որ իրանցիները մեծ ավանդ ունեն կովկասյան երկրների զբոսաշրջային ոլորտում և ապահովում են այդքան անհրաժեշտ փողի հոսք բոլոր երեք երկրներ, հատկապես Հայաստան և Վրաստան (խիստ նկատելի հոսք է գրանցվում մարտին, երբ իրանցիները նշում են Նովրուզը՝ Նոր տարին): 

Երեք անդրկովկասյան երկրներից Իրանի հետ կապված տնտեսական խնդիրների հարցով ամենախոցելին Հայաստանն է: Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ ձգձգված հակադրության պայմաններում Հայաստանը ջանքեր է գործադրում իր հարավային հարևան Իրանի հետ քաղաքական և տնտեսական կապեր ստեղծելու ուղղությամբ: 

Չնայած երկրների միջև ապրանքաշրջանառությունը մեծ չէ, բայց այն տարեցտարի ավելանում է, իսկ Հայաստանը համառորեն չի միանում ԱՄՆ-ի կողմից Իրանի դեմ սահմանված պատժամիջոցներին և անգամ Իրանին սահմանակից Մեղրիում ստեղծել է ազատ տնտեսական գոտի: Միևնույն ժամանակ այդ երկիրը լուրջ քաղաքական և տնտեսական աջակցություն է ստանում ԱՄՆ-ից: 

Հաշվի առնելով այս ամենը՝ Հայաստանը առաջարկել է ԱՄՆ-Իրան հակամարտությունում հանդես գալ միջնորդի դերում: Վրաստանի տնտեսության կառուցվածքում Իրանը չունի նշանակալի դեր, չնայած առկա են ներդրումներ և ապրանքաշրջանառություն: Ադրբեջանն իրականացնում է էներգակիրների արտահանում և առավել քիչ կարող է տնտեսապես տուժել Իրանում լայնամասշտաբ հակամարտություն սկսվելուց: Այնուամենայնիվ, չպետք է մոռանալ, որ Իրանի ոչ մի հարևան ապահովագրված չէ նման զարգացման «կողմնակի երևույթներից»:

 Իրավիճակի սրացումը Իրանի շուրջ ունի նաև մշակութային ենթատեքստ, քանի որ Անդրկովկասի բոլոր երեք երկրներն էլ խորը պատմական կապեր ունեն այդ երկրի հետ, և այնտեղ ունեն էթնիկ սփյուռք, մասնավորապես կան միլիոնավոր ադրբեջանցիներ: Այնուամենայնիվ, Բաքվի, Թբիլիսիի և Երևանի համար առաջին հերթին կարևոր են քաղաքականության և անվտանգության հարցերը: 

Իրանի երեք հարևանները գնացել են տարբեր աշխարհաքաղաքական ուղիներով. Հայաստանը դաշնակցում է Ռուսաստանի հետ, Վրաստանը ունի ամերիկամետ դիրքորոշում, իսկ Ադրբեջանը փորձում է չեզոքություն պահպանել: 

Բայց երեքն էլ անհանգստացած են նրանով, որ Կովկասը կարող է դառնալ հարթակ ԱՄՆ-ի կողմից Իրանի դեմ իրականացվելիք լրտեսական և անգամ ռազմական գործողությունների համար: Արդրբեջանը նախկինում արդեն դարձել է իրանական և իսրայելական լրտեսների «ճակատամարտի դաշտ»: 

Բաքուն տարածաշրջանում ամենախիստն է քննադատել իրանական գեներալ Սուլեյմանիի սպանությունը և անգամ համարել դա «պաշտոնական անձի նկատմամբ իրականացված ահաբեկչական գործողություն»: 

Չնայած ԱՄՆ-ի հասցեին ուղղած իր քննադատությանը՝ միևնույն ժամանակ Ադրբեջանը տարածաշրջանում Իրանի նկատմամբ առավել ոչ բարեկամաբար տրամադրված պետությունն է: 

Բաքուն անհանգստացած է Իրանից իր տարածք արմատական իսլամի թափանցման հեռանկարից, իսկ Իրանին դուր չի գալիս Իսրայել-Ադրբեջան համագործակցությունը: Մտորումների մեջ է Թբիլիսին: 

Ենթադրվում է, որ նա պետք է պաշտպանի իր քաղաքական և տնտեսական բարերար Վաշինգտոնին, իսկ քաղաքական ընդդիմությունը պահանջում է, որ անգամ պետք է առավել կոշտ արձագանքել, քանի որ երկիրը պատրաստվում է մտնել ՆԱՏՕ: 

Վրաստանի համար տիպիկ է այն, որ նրան ավելի շատ անհանգստացնում է Ռուսաստանը, և Արևմուտքի հետ առավել ամուր կապեր ստեղծելու կողմնակիցները վախենում են, որ Ռուսաստանը, օգտագործելով իրանական հակամարտությունը, կարող է ԱՄՆ-ին ներկայացնել որպես հրեշի տեսքով համաշխարհային ագրեսոր և օգտագործել այդ առիթը Կովկասում իր ռազմական ներկայությունն էլ ավելի ուժեղացնելու համար: 

Բայց, ինչպես կարծում է վրացի փորձագետ Էկի Ակոբին, հակամարտությունը կարող է նաև հակառակ արդյունք տալ: 

Ըստ նրա, «կասկածելի է, որ իրավիճակը զարգանա հօգուտ Ռուսաստանի, անգամ հակառակը, դա կարող է բերել Մերձավոր Արևել քում ուժերի այն հավասարակշռության խախտման, որին հասել է Ռուսաստանը սիրիական պատերազմում իր մասնակցությամբ»: 

Այնուամենայնիվ, փորձագետների մեծ մասի կարծիքն այն է, որ ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև լայնամասշտաբ պատերազմի ծագման հավանականությունը փոքր է, սակայն անվտանգության սպառնալիքն առկա է, և Կովկասի երկրները պետք է «ուշադիր հետևեն իրադարձությունների զարգացմանը»:

Կամո Խաչիկյան

 

Քաջարանը բազմաթիվ կադրեր է տվել կոբինատին. տանը թե դրսում, բոլորի թեման Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն էր և հիմա էլ` այդպես է ՆԱՏՕ-ի ապտակը Փաշինյանին Տավուշում տեղի ունեցած հանդիպումները կրկին սրել են հակասությունները ՔՊ-ում Մի դրամի ուժը՝ Հայ մայրեր հիմնադրամին Որսորդների տեղաշարժման հարմարանքից՝ սիրված մարզաձև. «Փաստ»МИР քարտերի սպասարկման դադարեցում․ IDBank ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (19 ՄԱՐՏԻ). Բանկի առաջին կողոպուտ, ածխահանքի պայթյուն, հավի ստամոքսից հանված ոսկիներ. «Փաստ»Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Բրյուսելը սիրախաղ է անում Երևանի հետ՝ փորձելով հարվածել Ռուսաստանին. «Փաստ»Փաշինյանական քաղցր ու մահաբեր ստեր Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ․ սա պետությունը միտումնավոր քանդելու գործունեություն է. Վահե Հովհաննիսյան Երկրի մեծ մասը հանձնած թիվ մեկ պատասխանատուն Նոյեմբերյանի մի քանի խեղճ ու կրակ գյուղացու հավաքել ու համոզում է, որ պետք է ձեր հողերն էլ տանք թշնամուն. ԶաքարյանՆպատակ ունեն ուշադրությունը շեղել նման բաների վրա. «Փաստ»Գործող իշխանությունները պետք է ճամպրուկները կապեն և հեռանան. Արշակ Կարապետյան «Ելույթներ կան, որոնք տոն են, ու հենց դրանք են մասնագիտական կյանքդ հաջողված դարձնում». «Փաստ»«Հատիս հրաբուխ» երկրաբանական հուշարձանն անձնագիր կունենա. համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողերը կընդունվեն որպես նվիրատվություն Հայաստանի Հանրապետությանը. «Փաստ»«Կառավարության յուրաքանչյուր որոշում կարծես ուղղված լինի ինչ-որ մեկի գրպանը լցնելուն, ոչ թե հանրային խնդիր լուծելուն». «Փաստ»Անընդհատ ասում է՝ տանք-տանք. ինչի՞ դիմաց ես տալիս, երբ Բաքվում հայտարարում են՝ «Էրիվան», «մենք չենք կանգնելու» ․ «Հայաքվե» նախաձեռնության անդամ Տավուշից հետո սկսվելու է պետության մասնատման նոր փուլ. Հրայր Կամենդատյան Ո՞րն է «դարակազմիկ» նախագծի առանցքային նպատակը. «Փաստ»«Արևմուտքի հետ հույս կապելու կամ աշխարհաքաղաքական վեկտորի փոփոխություն անելու որոշումն ադեկվատ չէ». «Փաստ»Թևերի տակ դրված եվրա... բարձ. «Փաստ»Բնակիչների հետ հանդիպում, որպես այդպիսին, չի եղել. ի՞նչ են ասել Փաշինյանին Նոյեմբերյանում. «Փաստ»Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով. «Փաստ»Ռուսական և ամերիկյան քաղաքական շրջանակները՝ «Միասնություն» շարժման հավաքին. «Փաստ»Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ»Կենդանակերպի այս նշանների ֆինանսական գործերը դեպի լավը կգնան Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսովԻնչո՞ւ կալանավորեցին ՀՅԴ-ական Գագիկ Սարգսյանին․ հետաքրքիր մանրամասներ 1 ոսկե և 2 բրոնզե մեդալ՝ Մաթեմատիկայի միջազգային կովկասյան 9-րդ օլիմպիադայում Արշակ Կարապետյանը հայրենասեր Հայի սկզբունքային և վճռական Տեսակ է Ռուսական ալիքները պետք է բացառեն ՀՀ-ի նկատմամբ վիրավորանքը և մեր ներքին գործերին միջամտելու փորձերը․ ԲՏԱ նախարար Աֆղանստանի ՊՆ-ն տեղեկացրել է թալիբների կողմից Պակիստանի ռազմակայանների գնդակոծման մասին Կանդայի վարչապետը խոստովանել է, որ ամեն օր մտածում է հրաժարականի մասին ՀՀ որոշ մարզերում սպասվում են ձյան առատ տեղումներ, առանձին հատվածներում բուք, ցածր հորիզոնական տեսանելիությունԳրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններ Ռուսաստանն ընտրություններից հետո ավելի կոշտ է լինելու Հայաստանի նկատմամբ Կիևը մտադիր չէ երկարաձգել Ռուսաստանի հետ գազի տարանցման պայմանագիրԵՄ խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցությունն ու հայ-ադրբեջանական կարգավորումը ԵԱՏՄ-ի հետ հարաբերությունների վատթարացումը շղթայական և աղետալի հետևանքներ կարող է ունենալ․ Արշակ Կարապետյան Անցած 3 օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 32 ՃՏՊ. 1 մարդ զոհվել է, 50-ը՝ վիրավորվելՆԳՆ-ն զգուշացնում է չանհանգստանալ Ջուր չի լինի Գրեթե հինգ ամսվա ընթացքում Հայաստանը լքել և չի վերադարձել ավելի քան 7,800 արցախցի Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը կրկին փակ է բեռնատարների համարՀաջորդը լինելու է Մատենադարանը. Վահե ՀովհաննիսյանՊահանջում ենք գործող իշխանություններից վերջ դնել մեր հայրենիքի տարածքների միակողմանի հանձմանը․ Ավետիք Չալաբյան