Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


Ստե­փան Դա­նի­ե­լյան. «Էթի­կա­յի, շփման և երկ­խո­սու­թյուն վա­րե­լու բո­լոր նոր­մե­րը փլուզ­վել են». «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Սահմանադրական դատարանի հարցը լուծելու ճանապարհին շարունակվող ու նոր թափ ստացող գործընթացները հանգեցրել են մի իրավիճակի, որտեղ մի կողմից ենթադրությունների դաշտ է բացվում, բայց մյուս կողմից՝ ի հայտ են գալիս իրողություններ, որոնք վտանգավոր են։ 

Անդրադառնալով ներհայաստանյան իրավիճակին՝ «Փաստի» հետ զրույցում քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը խոսել է վերոնշյալ իրողությունների և վտանգների մասին, անդրադարձել նաև այն քննադատելի բառապաշարին, որը ժամանակի հետ ոչ թե մերժվում, այլ նոր երանգներ է ստանում։ 

Խոսելով ՍԴ-ի շուրջ առկա իրավիճակից բխող հարցերի մասին՝ քաղաքագետը նկատում է. «Որևէ իրավական կամ քաղաքական հիմնավորում չի տրվել նույն Նիկոլ Փաշինյանի կողմից։ 

Այնպիսի հիմնավորում, որը կլինի հասկանալի և չի լինի էմոցիաների դաշտում։ «Հին իշխանություն-նոր իշխանություն», «սևեր-սպիտակներ», «գողեր», «թալանչիներ», «հին դատավորներ», «նոր դատավորներ». նշված գնահատականների, այսինքն, դեմագոգիայի դաշտից այնկողմ որևէ սթափ պատասխան չի տրվել։ 

Նախօրեին Ազգային ժողովում մի քանի սթափ հարց տրվեց իշխանությանը, բայց պատասխան կրկին չկար։ Մեծամասնություն կազմող ուժի պատգամավորների կողմից այդպես էլ հստակ ձևակերպումներ չհնչեցին»։ 

Անդրադառնալով քաղաքական դիսկուրսին և այդ համատեքստում դիտարկելով նաև երկրի ղեկավարի բառապաշարը՝ Ստեփան Դանիեյանը շեշտեց. 

«Առաջին անգամ չէ, երբ նման բառապաշարի ենք ականատես լինում։ Դա այն բառապաշարն է, որը հարիր չէ ոչ միայն պետության ղեկավարին, այլ նաև սովորական քաղաքական գործչին։ 

Բայց առաջին հերթին սա բխում է անձնական հատկանիշներից, բնութագրում է այդ մարդու հոգեբանական կերպարը։ Մյուս կողմից՝ հասարակության մեջ մի շերտ կա, որին այս բառապաշարը դուր է գալիս։ 

Այդ պարզ խոսքերը, վիրավորանքները համահունչ են ինտելեկտուալ որոշակի մակարդակ չունեցող մարդկանց ամենօրյա խոսակցությանը։ Իսկ ավելի կրթված, գիտելիք և արժանապատվություն ունեցող մարդկանց համար, բնականաբար, վիրավորական է այս ամենը։ 

Բացի այդ, հասկանալի է դառնում, որ ապրում ենք մի երկրում, որտեղ էթիկայի, շփման, երկխոսություն վարելու բոլոր նորմերն արդեն փլուզվել են։ Կարելի է փաստել, որ քաղաքական պայքարում քաղաքական բառապաշարը վերջանում է, իսկ փոխադարձ հայհոյանքները վաղը կամ մյուս օրը կարող են որոշակի գործողությունների վերածվել։ 

Այսօր տեսնում ենք, որ մարդկանց անօրինական կերպով պատժում են՝ հաճախ նվաստացման, ասֆալտին պառկեցնելու եղանակներով, ինչպես նաև ոստիկանություն են տանում և բերում։ 

Մեծ հաշվով, չի բացառվում, որ կգա մի օր, երբ ինչ-որ քաղաքական պատերազմի տարրեր պարունակող իրավիճակում կհայտնվենք, որովհետև բոլոր նորմերն արդեն խախտվում են։ Ես հույս ունեմ, որ այդ օրը, այնուամենայնիվ, չի գա»։ Ստեփան Դանիել յանը շեշտեց, որ այսօր իշխանությունները որևէ քաղաքականություն չեն իրականացնում, և իրենց գործողությունները վախի տարրեր են պարունակում։

 «Երբ մարդն ամեն անգամ փորձում է ապացուցել, որ ինքը ուժեղ է, անվախ է, որ իր դեմ ոչ ոք չի կարող ոչինչ անել, ապա նման վարքագիծը վախի դրսևորումների արդյունք է։ Իսկ որտեղի՞ց է գալիս այդ վախը։ 

Երբ օրենքները խախտելու դեպքերը շատանում են, քիչ թե շատ բանականություն ունեցող մարդը հասկանում է, որ իրավիճակի փոփոխությունից հետո ամեն ինչի համար պետք է պատասխանատվության ենթարկվել։ Այս դեպքում առաջանում է ցուցադրական անվախությունը։ 

Փորձում են ցույց տալ, որ չեն վախենում, մյուս կողմից՝ մաքսիմալ ավելի շատ են ներքաշվում անօրինականությունների մեջ, որովհետև անօրինականությունները ցանկացած խմբի միասնականության ամենաուժեղ գրավականն են»,-նկատեց մեր զրուցակիցը։ Ստեփան Դանիել յանն ընդգծեց՝ առհասարակ, յուրաքանչյուր իշխանություն կարող է հենվել երկու հանգամանքի վրա։

 «Առաջինը՝ օրինականության վրա, երկրորդը՝ ժողովրդի։ Ասվածն առաջին հայացքից կարող է մի քիչ տարօրինակ հնչել, սակայն իրականությունը դա է, և այդպես միայն Հայաստանում չէ։ 

Եթե բռնապետություն ստեղծելու ցանկություն կա, պետք է անընդհատ ազդել էմոցիաների վրա, խոսել արդարության, ժողովրդի մասին, մշտապես «ժողովրդի թշնամիներ» մատնանշել, և հանրության մի մասին մոբիլիզացնել՝ նրանց հանելով ցանկացած այլ հատվածի դեմ։ 

Այստեղ արդեն օրինականությունը մի կողմ է դրվում։ Եթե հետևենք պատմությանը, ապա կտեսնենք, որ դիկտատուրան այդ նույն մեխանիզմներով է ստեղծվել. ամենամեծ հանցագործությունները միշտ ժողովրդի անունից են կատարվել:

 Հիմա մեզ մոտ խախտում են օրենքը, խախտում են Սահմանադրությունը ու հայտարարում, թե ժողովուրդն այսպես է ուզում, որ ամենամեծ արժեքը ժողովուրդն է, պետությունը ենթարկվում է ժողովրդին, և օրենքները ժողովրդի համար են։ 

Սա պատմության մեջ նորություն չէ, բայց նման ռեժիմները միշտ վատ ավարտ են ունեցել»,ընդգծեց Ս. Դանիելյանը։ 

Քաղաքագետը նշեց, որ իր համար այսօր ստեղծված իրավիճակը զարմանալի չէ։ «Ես այս ամենի իրականացման հնարավորությունը տեսնում էի դեռ 2018թ. մայիսից։ Ինքս կողմ եմ եղել իշխանափոխությանը, բայց հենց մայիսից սկսած ինձ համար հասկանալի էր, թե սա ուր է տանելու, որովհետև կատարվեցին մի շարք սխալներ, որոնց մեջ ես արդեն տեսնում էի այս ամենը։ 

Այդուհանդերձ, շատերի համար սպասելի չէր, և հանրության մի հատվածն անգամ հիմա չի հասկանում, թե ինչ է կատարվում։ Ընդհանուր առմամբ, պարզապես անօրինականության ու բռնապետություն հաստատելու ուղղությամբ ենք գնում։ 

Սակայն այս ամենի մեջ ինձ մի հանգամանք է մխիթարում. ամբողջը հիմնված է մեկ անձի վրա և չունի հստակ ու կայուն գաղափարախոսություն, իսկ առանց ավտորիտար գաղափարախոսության՝ չի ստացվի ավտորիտար երկարաժամկետ ռեժիմ կառուցել»,-ասաց քաղաքագետը՝ ընդգծելով, որ այս հանգամանքը թույլ է տալիս եզրակացնել, որ իրավիճակը դեռ անշրջելի չէ։ 

«Պետք է հստակ գաղափարախոսություն ունենաս, որ մարդկանց միավորես։ Բացի  այդ, ռեպրեսիվ ապարատ ստեղծելու համար միայն գաղափարախոսություն ունենալը բավարար չէ։ 

Այդ ռեպրեսիվ ապարատը, ի վերջո, մարդկանցից է բաղկացած, որոնք անօրինական հրահանգների ենթարկվելու պարագայում պետք է վստահ լինեն, որ կա երկարատև ռեժիմ։ Երբ երկարատև և կայուն իշխանության զգացողությունը չի լինում, նման ճնշող մեքենաներ ստեղծելը շատ դժվար է, եթե չասենք, որ գրեթե անհնար է»,հավելեց նա։ 

Ամփոփելով ու խոսելով նկարագրված իրավիճակի հետևանքների մասին, անդրադառնալով նաև միջազգային հարթակներից հնչող արձագանքներին, Ստեփան Դանիել յանը շեշտեց, որ միջազգային կառույցներն իրականում միակարծիք, միատարր մարմիններ չեն, այնտեղ ներգրավված են տարբեր երկրներ։ 

«Եվ այս առումով օրինականության համար պատասխանատու հիմնական կառույցը Եվրոպայի խորհուրդն է, որը հետևում է և՛ մարդու իրավունքների կոնվենցիաների, և՛ մնացած այլ միջազգային ստանդարտների իրականացմանն ու պահպանմանը։ Նշվածների համատեքստում Հայաստանը ևս պարտավորություններ ունի։ 

Բայց մի խնդիր կա. երբ չափն անցնում են, ապա նախադեպ է ստեղծվում բոլոր երկրների համար։ Այսինքն, եթե իրենք Հայաստանում տեղի ունեցող գործընթացներին չարձագանքեն, ցանկացած այլ երկիր կարող է Հայաստանի օրինակը բերել և կատարել նույնը։ 

Իրենք «հեղափոխության», «ժողովրդավարական հեղափոխության» միֆը չեն ուզում ջարդել, բայց գալիս է մի պահ, երբ պետք է ջարդել այդ միֆը։ Կարելի է ասել՝ մենք արդեն այդ կետին ենք մոտենում»,-եզրափակեց քաղաքագետը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ