Երևան, 19.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Թևերի տակ դրված եվրա... բարձ. «Փաստ» Բնակիչների հետ հանդիպում, որպես այդպիսին, չի եղել. ի՞նչ են ասել Փաշինյանին Նոյեմբերյանում. «Փաստ» Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով. «Փաստ» Ռուսական և ամերիկյան քաղաքական շրջանակները՝ «Միասնություն» շարժման հավաքին. «Փաստ» Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ» Կենդանակերպի այս նշանների ֆինանսական գործերը դեպի լավը կգնան Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսով


«Տու­ժում է և՛ սպա­ռո­ղը, և՛ գյուղմ­թերք ար­տադ­րո­ղը». ո՞րն է բարձր գնե­րի իրա­կան պատ­ճա­ռը. «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Այն երևույթները, զարգացման այն խնդիրները, որոնք մենք ունեինք մինչև համավարակը և որոնք ավելացան ու խորացան արդեն համավարակից հետո, չէին կարող անմասն թողնել նաև մակրոտնտեսական հատվածը՝ բացասական զարգացումների իմաստով: Այս կարծիքին է տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը, որի հետ զրույցում անդրադարձել ենք տնտեսական անկման տեմպերին, խոսել գազի նոր սակագնի հետևանքների, ինչպես նաև գյուղմթերքի բարձր գների մասին:

Մտահոգիչ անհավասարակշռություն. փոքր բիզնեսի հարկային բեռն ավելի է ծանրացել

«2020թ. առաջին հինգ ամիսների տվյալներով, տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 3-4 տոկոս անկում ունենք: Այս ֆոնին երկրորդ շատ մտահոգիչ ցուցանիշը նախորդ տարվա համեմատ կրճատված արտահանումն է: 

Միայն ապրիլին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ արտահանումն ավելի քան 30 տոկոսով կրճատվել է: Կրճատվել են նաև ներմուծումը, ներքին առևտրի ծավալները, և բնական է, որ տնտեսական անկման այս պայմաններում կրճատվել են նաև պետական բյուջեի հարկային մուտքերը: 

Նախօրեին հրապարակվեց, որ նախորդ տարվա 6 ամիսների համեմատ այս տարվա վեց ամիսներին խոշոր հարկատուները 18,3 մլրդ դրամով ավելի պակաս են հարկ վճարել: 

Բայց այստեղ էլ անհամաչափություն կա: Տեսեք՝ վեց ամսվա տվյալներով՝ բյուջեի եկամուտների ընդհանուր կրճատումը փաստացի շուրջ 30 մլրդ է, բայց այդ 30 միլիարդից հարկերը քիչ վճարելու մեծ մասնաբաժինը 1000 խոշոր հարկատուներինն է: 

Այսինքն, 1000 խոշոր հարկատուների վճարած հարկերն ավելի բարձր տեմպով են կրճատվել, քան փոքր բիզնեսինը. վերջիններս նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ 12 մլրդ-ով քիչ հարկ են վճարել, մինչդեռ խոշոր հարկատուների դեպքում այդ ցուցանիշը 18,3 մլրդ է: 

Սա մտահոգիչ անհավասարակշռություն է, ինչը նշանակում է, որ նախորդ տարվա համեմատ փոքր բիզնեսի հարկային բեռն ավելի է ծանրացել»,«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Թ. Ավետիսյանը:

Հաշվի առնելով համաճարակը և դրա հետևանքները չեզոքացնելուն ուղղված պետական բյուջեի ծախսերը՝ մեր զրուցակիցը հավելեց. 

«Որպես մակրոտնտեսական ցուցանիշ, պետական բյուջեի եկամուտների ու ծախսերի հարաբերակցության խզումը խորանում է: Բյուջեի դեֆիցիտը մեծանում է, ինչը նաև արտաքին պարտքի բեռի ավելացում է ենթադրում: Ի դեպ, արդեն իսկ որոշ ուղղություններով պարտք ենք ներգրավել: 

Այս բոլոր խնդիրներն իրենց ուղիղ ազդեցությունն ունեն նաև սոցիալական ոլորտի վրա. կրճատվում են նաև օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները, գործազուրկների թիվը ևս ավելանում է: 

Մյուս կողմից՝ մի նոր երևույթ էլ կա՝ առաջացել է չվճարվող հարկադիր պարապուրդում գտնվողների բանակ, և կա վտանգ, որ այդ մարդիկ հաջորդիվ պարզապես գործազուրկ են դառնալու»:

Գնաճի, հնարավոր կորուստների, աշխատատեղերի կրճատման ուղիղ հետևանքը…

Անդրադառնալով խոշոր սպառողների, ջերմոցային տնտեսությունների և վերամշակող կազմակերպությունների համար գազի սակագնի բարձրացմանն ու դրա հետևանքներին՝ Թ. Ավետիսյանը նկատեց.

«Նախ՝ հաշվի առնելով այն չափը, որը հաստատել է ՀԾԿՀ-ն, և հայտը, որ ներկայացրել է «Գազպրոմ Արմենիան», ընդգծենք, որ «Գազպրոմի» առաջարկն ամբողջությամբ չի բավարարվել: Սա կարևոր է ֆիքսել, և մեծ է հավանականությունը, որ ժամանակի ընթացքում այս թեմայով կրկին քննարկումներ ու սակագնի բարձրացման վերաբերյալ նոր առաջարկներ կլինեն: 

Մյուս կողմից՝ միանշանակ է, որ սակագնի բարձրացումը կանդրադառնա նշված տնտեսությունների ծախսերի ավելացմանը, ինչը կհանգեցնի ապրանքատեսակների գնաճին: Խոսքը նաև առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մասին է, օրինակ՝ կաթնամթերքի ու հացամթերքի: 

Ինչ վերաբերում է մասնավորապես ջերմոցային տնտեսություններին, ապա մենք այստեղ առանց այդ էլ արտահանման և մրցունակության խնդիրներ ունեինք: Այդուհանդերձ, չնայած այդ խնդիրների առկայությանը, մեր տնտեսվարողները գոնե ինչ-որ չափով կարողանում էին իրենց արտահանումը կազմակերպել: 

Հիմա այս թանկացումը հստակ մարտահրավեր է առ այն, որ մենք ջերմոցային տնտեսությունների հատվածում կարող ենք լուրջ կորուստներ ունենալ: Բացի այդ, վերամշակող արդյունաբերությունը, ջերմոցային տնտեսությունները նաև աշխատատար ճյուղեր են, և այստեղ արտադրական ծավալների կրճատումն իր ազդեցությունը կունենա նաև աշխատատեղերի կրճատման իմաստով: 

Թե՛ վերոնշյալ խնդիրները, թե՛ նաև գազի թանկացումը փոխառնչվում են: Եթե ոչ ուղղակի, ապա անուղղակիորեն դրանք լրացուցիչ խնդիրներ են ստեղծում ողջ ազգաբնակչության համար: 

Եվ այդ իմաստով ամենևին պարտադիր չէ, որ գազի սակագինը սպառողի համար էլ բարձրանա: Եթե տնտեսության համար է թանկանում, ապա տնտեսության առաջին սպառողն ազգաբնակչությունն է, և այստեղ թե՛ գնաճի, թե՛ հնարավոր կորուստների, թե՛ աշխատատեղերի կրճատման ուղիղ հետևանքը կրում է ողջ հանրությունը»:

Նա մատնանշեց սպառման ընդհանուր կրճատման խնդրի մասին, ինչը, ըստ տնտեսագետի, հենց վերոնշյալում թվարկված մակրոտնտեսական ցուցանիշների հետևանքն է. «Առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գծով պահանջարկի կրճատումը պայմանավորված է համավարակով, քանի որ բազմաթիվ քաղաքացիներ ուղղակի կորցրեցին իրենց աշխատանքը, կան մարդիկ, որոնք թեպետ ֆորմալ առումով դեռ աշխատող են համարվում, բայց գտնվում են չվճարվող հարկային պարապուրդում: 

Ընդհանուր առմամբ, պահանջարկի կրճատումը շատ մտահոգիչ է, որովհետև այն հակառակ մուլտիպլիկատիվ էֆեկտով ազդելու է նաև առաջարկի վրա: Մեծ հաշվով, մենք մտնում ենք մի շղթայի մեջ, որտեղ կրճատված սպառումը արտադրության առաջիկա կրճատում է ենթադրում: Այս երևույթը բերելու է նաև առևտրի ծավալների կրճատման, ինչն արդեն արտահայտվում է վիճակագրությամբ»:

Բարձր գներ ու վնասներ. արտադրության ծավալների կրճատման հետևանքը

Ինչ վերաբերում է գյուղմթերքի շուկային և այս սեզոնի համար նկատվող համեմատաբար բարձր գներին, մեր զրուցակիցը շեշտեց. 

«Մրգի ու բանջարեղենի գները նախորդ տարիների համեմատ էապես բարձր են: 

Պատճառներից մեկը, որը պետք է ընդգծել, այն է, որ նախորդ տարիների համեմատ այս ուղղություններով մենք արտահանման կրճատում ունենք՝ պայմանավորված օբյեկտիվ երույթներով, ինչպիսին նաև համավարակն է, տրանսպորտային խնդիրները և այլն:Մյուս կողմից՝ այնպես չէ, որ ներքին պահանջարկը աճել է: 

Եվ նման իրավիճակի ու գների միակ խելամիտ պատասխանն այն է, որ մեր երկրում մրգի ու բանջարեղենի այս տարվա արտադրության ծավալներն էապես կրճատվել են, ինչը շատ ցավալի է և մտահոգիչ. նման բարձր գներով իրացումները նշանակում են, որ մարդիկ ոչ թե շատ, այլև ավելի քիչ եկամուտ են ստանում: 

Մենք, որպես սպառող, բնականաբար, տուժում ենք և չենք կարողանում բավականաչափ օգտվել այդ արտադրատեսակներից, բայց գյուղմթերք արտադրողները ևս տուժում են, որովհետև, պատկերավոր ասենք, մեկ տոննա արտադրանքի մեկ կգ-ը 100 դրամով վաճառելու փոխարեն վաճառում են տասը կիլոգրամ՝ 1կգ-ը 1000 դրամով: Այստեղ նաև իրենք են վնասներ կրում, որովհետև արտադրության ծավալները բավականին քիչ են»:

Հաշվի առնելով նաև գյուղմթերք արտադրողների ու տնային տնտեսությունների համախառն եկամտի կրճատումը՝ Թ. Ավետիսյանը հավելեց. «Կան խնդիրներ, որոնց շուրջ պատասխանատու մարմիններն ավելի շուտ պետք է մտածեին:

 Բազմիցս առիթ ենք ունեցել ասելու, որ գյուղոլորտի աջակցության ծրագրերը ոչ միայն տնտեսական, այլև սոցիալական բնույթ ունեն, և դրանք պետք է լինեն արդյունավետ, համարժեք, որ մարդիկ իրենց աշխատանքով կարողանան ստեղծել այնքան արդյունք, որով հնարավոր կլինի տարվա ընթացքում գոնե նվազագույն կենսապահովումն ունենալ: Բայց ունենք այն, ինչ ունենք: 

Որքան էլ իշխանությունը ցանկություն չունենա ցույց տալ իրական պատկերը, այդուհանդերձ, գյուղատնտեսության ոլորտի արտադրության ծավալների անկումն անգամ վիճակագրությամբ է անկներև լինելու»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Թևերի տակ դրված եվրա... բարձ. «Փաստ»Բնակիչների հետ հանդիպում, որպես այդպիսին, չի եղել. ի՞նչ են ասել Փաշինյանին Նոյեմբերյանում. «Փաստ»Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով. «Փաստ»Ռուսական և ամերիկյան քաղաքական շրջանակները՝ «Միասնություն» շարժման հավաքին. «Փաստ»Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը. ի՞նչ էր անում «Հայաքվեն» վտանգված գյուղերում. «Փաստ»Կենդանակերպի այս նշանների ֆինանսական գործերը դեպի լավը կգնան Ասում են, թե գնում են ԵՄ, բայց ավելի շատ կախվում Ռուսաստանից Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում Ռիտա Նազարյանը ԶՊՄԿ քիմիական լաբորատորիայում որպես լաբորանտ աշխատում է 1978 թվականից Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների համաշխարհային հզորությունն աճել է 50 տոկոսովԻնչո՞ւ կալանավորեցին ՀՅԴ-ական Գագիկ Սարգսյանին․ հետաքրքիր մանրամասներ 1 ոսկե և 2 բրոնզե մեդալ՝ Մաթեմատիկայի միջազգային կովկասյան 9-րդ օլիմպիադայում Արշակ Կարապետյանը հայրենասեր Հայի սկզբունքային և վճռական Տեսակ է Ռուսական ալիքները պետք է բացառեն ՀՀ-ի նկատմամբ վիրավորանքը և մեր ներքին գործերին միջամտելու փորձերը․ ԲՏԱ նախարար Աֆղանստանի ՊՆ-ն տեղեկացրել է թալիբների կողմից Պակիստանի ռազմակայանների գնդակոծման մասին Կանդայի վարչապետը խոստովանել է, որ ամեն օր մտածում է հրաժարականի մասին ՀՀ որոշ մարզերում սպասվում են ձյան առատ տեղումներ, առանձին հատվածներում բուք, ցածր հորիզոնական տեսանելիությունԳրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններ Ռուսաստանն ընտրություններից հետո ավելի կոշտ է լինելու Հայաստանի նկատմամբ Կիևը մտադիր չէ երկարաձգել Ռուսաստանի հետ գազի տարանցման պայմանագիրԵՄ խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցությունն ու հայ-ադրբեջանական կարգավորումը ԵԱՏՄ-ի հետ հարաբերությունների վատթարացումը շղթայական և աղետալի հետևանքներ կարող է ունենալ․ Արշակ Կարապետյան Անցած 3 օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 32 ՃՏՊ. 1 մարդ զոհվել է, 50-ը՝ վիրավորվելՆԳՆ-ն զգուշացնում է չանհանգստանալ Ջուր չի լինի Գրեթե հինգ ամսվա ընթացքում Հայաստանը լքել և չի վերադարձել ավելի քան 7,800 արցախցի Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը կրկին փակ է բեռնատարների համարՀաջորդը լինելու է Մատենադարանը. Վահե ՀովհաննիսյանՊահանջում ենք գործող իշխանություններից վերջ դնել մեր հայրենիքի տարածքների միակողմանի հանձմանը․ Ավետիք Չալաբյան Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի թշնամին է եւ վերջ. Էդուարդ ՇարմազանովԱրշակ Կարապետյանի նոր բացահայտումներն ու վարչապետի անհեթեթ հատարարություններին արձագանքըՈսկեպար-Բաղանիս հատվածում որոշվում է մեր երկրի ճակատագիրը․ Ավետիք Չալաբյան Թշնամուն զիջելու տարածք չունե՛նք. «Հայաքվեն» Բաղանիս գյուղում է. ՈւՂԻՂ Շուտով Ցեղասպանության հիշատակումը հավասարազոր է լինելու Ստամբուլում ամեն ապրիլի 24-ին «համատեղ ցավի» հիշատակման լոկալ արարողության. Դավիթ Սարգսյան Լատվացիները 700 մլն եվրո կներդնեն Լատվիայի արևային էներգիայի պարկերումԹուրքիան չի հրաժարվելու «Զանգեզուրի միջանցքի» պահանջներից Տիգրան Ավինյանը հետևել է Շենգավիթ վարչական շրջանում իրականացվող բարեկարգման աշխատանքներինՍպասվում են տեղումներ և մառախուղ, լեռնային գոտիներում՝ թաց ձյան տեսքով. Եղանակը Հայաստանում Կենդանակերպի այս նշանների ներկայացուցիչների բախտը կբերի սիրո մեջ Չենք ճանաչում ՌԴ կողմից Ղրիմի բռնակցումը․ Թուրքիայի ԱԳՆ ՌԴ նախագահական ընտրություններում ՀԱՊԿ ԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում ՀՀ ներկայացուցիչներ չկանԱլիևը Նիկոլի գլխին «պայթեցրեց» Դուշամբեի վերելակում հողերը հանձնելու պայմանավորվածությունը․ ՀամբարյանԱրթուր Ալեքսանյանը UWW-ի դասակարգման աղյուսակի առաջատարն է Ամիրյան փողոցում ավտոբուսի վարորդի և ուղևորի միջև ծագած վիճաբանությունն ավարտվել է նրանց ձերբակալությամբ Ի՞նչ է կորցրել ՆԱՏՕ-ն Հայաստանում Միացյալ Նահանգները վերահաստատում է իր հանձնառությունը Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կայուն խաղաղության ձեռքբերմանը․ Բայդեն Արարատ Միրզոյանի ձախողումը Ապակյա կոլբաներից, ջրով լի տակառներից մինչև ժամանակակից կրակմարիչներ. «Փաստ»Բիրտանական ռազվեդկեն կոնկրետ խնդիր ունի հայաստանյան տիրույթում բացով խաղալու . Արմեն ՀովասափյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (16 ՄԱՐՏԻ). Հայաստանը և Ռուսաստանը պայմանագիր են կնքել ռուսական զորքերի՝ Հայաստանում մնալու մասին. «Փաստ»