Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե Իսայան Կասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆ Ապրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին


«Տու­ժում է և՛ սպա­ռո­ղը, և՛ գյուղմ­թերք ար­տադ­րո­ղը». ո՞րն է բարձր գնե­րի իրա­կան պատ­ճա­ռը. «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Այն երևույթները, զարգացման այն խնդիրները, որոնք մենք ունեինք մինչև համավարակը և որոնք ավելացան ու խորացան արդեն համավարակից հետո, չէին կարող անմասն թողնել նաև մակրոտնտեսական հատվածը՝ բացասական զարգացումների իմաստով: Այս կարծիքին է տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը, որի հետ զրույցում անդրադարձել ենք տնտեսական անկման տեմպերին, խոսել գազի նոր սակագնի հետևանքների, ինչպես նաև գյուղմթերքի բարձր գների մասին:

Մտահոգիչ անհավասարակշռություն. փոքր բիզնեսի հարկային բեռն ավելի է ծանրացել

«2020թ. առաջին հինգ ամիսների տվյալներով, տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 3-4 տոկոս անկում ունենք: Այս ֆոնին երկրորդ շատ մտահոգիչ ցուցանիշը նախորդ տարվա համեմատ կրճատված արտահանումն է: 

Միայն ապրիլին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ արտահանումն ավելի քան 30 տոկոսով կրճատվել է: Կրճատվել են նաև ներմուծումը, ներքին առևտրի ծավալները, և բնական է, որ տնտեսական անկման այս պայմաններում կրճատվել են նաև պետական բյուջեի հարկային մուտքերը: 

Նախօրեին հրապարակվեց, որ նախորդ տարվա 6 ամիսների համեմատ այս տարվա վեց ամիսներին խոշոր հարկատուները 18,3 մլրդ դրամով ավելի պակաս են հարկ վճարել: 

Բայց այստեղ էլ անհամաչափություն կա: Տեսեք՝ վեց ամսվա տվյալներով՝ բյուջեի եկամուտների ընդհանուր կրճատումը փաստացի շուրջ 30 մլրդ է, բայց այդ 30 միլիարդից հարկերը քիչ վճարելու մեծ մասնաբաժինը 1000 խոշոր հարկատուներինն է: 

Այսինքն, 1000 խոշոր հարկատուների վճարած հարկերն ավելի բարձր տեմպով են կրճատվել, քան փոքր բիզնեսինը. վերջիններս նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ 12 մլրդ-ով քիչ հարկ են վճարել, մինչդեռ խոշոր հարկատուների դեպքում այդ ցուցանիշը 18,3 մլրդ է: 

Սա մտահոգիչ անհավասարակշռություն է, ինչը նշանակում է, որ նախորդ տարվա համեմատ փոքր բիզնեսի հարկային բեռն ավելի է ծանրացել»,«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Թ. Ավետիսյանը:

Հաշվի առնելով համաճարակը և դրա հետևանքները չեզոքացնելուն ուղղված պետական բյուջեի ծախսերը՝ մեր զրուցակիցը հավելեց. 

«Որպես մակրոտնտեսական ցուցանիշ, պետական բյուջեի եկամուտների ու ծախսերի հարաբերակցության խզումը խորանում է: Բյուջեի դեֆիցիտը մեծանում է, ինչը նաև արտաքին պարտքի բեռի ավելացում է ենթադրում: Ի դեպ, արդեն իսկ որոշ ուղղություններով պարտք ենք ներգրավել: 

Այս բոլոր խնդիրներն իրենց ուղիղ ազդեցությունն ունեն նաև սոցիալական ոլորտի վրա. կրճատվում են նաև օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները, գործազուրկների թիվը ևս ավելանում է: 

Մյուս կողմից՝ մի նոր երևույթ էլ կա՝ առաջացել է չվճարվող հարկադիր պարապուրդում գտնվողների բանակ, և կա վտանգ, որ այդ մարդիկ հաջորդիվ պարզապես գործազուրկ են դառնալու»:

Գնաճի, հնարավոր կորուստների, աշխատատեղերի կրճատման ուղիղ հետևանքը…

Անդրադառնալով խոշոր սպառողների, ջերմոցային տնտեսությունների և վերամշակող կազմակերպությունների համար գազի սակագնի բարձրացմանն ու դրա հետևանքներին՝ Թ. Ավետիսյանը նկատեց.

«Նախ՝ հաշվի առնելով այն չափը, որը հաստատել է ՀԾԿՀ-ն, և հայտը, որ ներկայացրել է «Գազպրոմ Արմենիան», ընդգծենք, որ «Գազպրոմի» առաջարկն ամբողջությամբ չի բավարարվել: Սա կարևոր է ֆիքսել, և մեծ է հավանականությունը, որ ժամանակի ընթացքում այս թեմայով կրկին քննարկումներ ու սակագնի բարձրացման վերաբերյալ նոր առաջարկներ կլինեն: 

Մյուս կողմից՝ միանշանակ է, որ սակագնի բարձրացումը կանդրադառնա նշված տնտեսությունների ծախսերի ավելացմանը, ինչը կհանգեցնի ապրանքատեսակների գնաճին: Խոսքը նաև առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մասին է, օրինակ՝ կաթնամթերքի ու հացամթերքի: 

Ինչ վերաբերում է մասնավորապես ջերմոցային տնտեսություններին, ապա մենք այստեղ առանց այդ էլ արտահանման և մրցունակության խնդիրներ ունեինք: Այդուհանդերձ, չնայած այդ խնդիրների առկայությանը, մեր տնտեսվարողները գոնե ինչ-որ չափով կարողանում էին իրենց արտահանումը կազմակերպել: 

Հիմա այս թանկացումը հստակ մարտահրավեր է առ այն, որ մենք ջերմոցային տնտեսությունների հատվածում կարող ենք լուրջ կորուստներ ունենալ: Բացի այդ, վերամշակող արդյունաբերությունը, ջերմոցային տնտեսությունները նաև աշխատատար ճյուղեր են, և այստեղ արտադրական ծավալների կրճատումն իր ազդեցությունը կունենա նաև աշխատատեղերի կրճատման իմաստով: 

Թե՛ վերոնշյալ խնդիրները, թե՛ նաև գազի թանկացումը փոխառնչվում են: Եթե ոչ ուղղակի, ապա անուղղակիորեն դրանք լրացուցիչ խնդիրներ են ստեղծում ողջ ազգաբնակչության համար: 

Եվ այդ իմաստով ամենևին պարտադիր չէ, որ գազի սակագինը սպառողի համար էլ բարձրանա: Եթե տնտեսության համար է թանկանում, ապա տնտեսության առաջին սպառողն ազգաբնակչությունն է, և այստեղ թե՛ գնաճի, թե՛ հնարավոր կորուստների, թե՛ աշխատատեղերի կրճատման ուղիղ հետևանքը կրում է ողջ հանրությունը»:

Նա մատնանշեց սպառման ընդհանուր կրճատման խնդրի մասին, ինչը, ըստ տնտեսագետի, հենց վերոնշյալում թվարկված մակրոտնտեսական ցուցանիշների հետևանքն է. «Առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գծով պահանջարկի կրճատումը պայմանավորված է համավարակով, քանի որ բազմաթիվ քաղաքացիներ ուղղակի կորցրեցին իրենց աշխատանքը, կան մարդիկ, որոնք թեպետ ֆորմալ առումով դեռ աշխատող են համարվում, բայց գտնվում են չվճարվող հարկային պարապուրդում: 

Ընդհանուր առմամբ, պահանջարկի կրճատումը շատ մտահոգիչ է, որովհետև այն հակառակ մուլտիպլիկատիվ էֆեկտով ազդելու է նաև առաջարկի վրա: Մեծ հաշվով, մենք մտնում ենք մի շղթայի մեջ, որտեղ կրճատված սպառումը արտադրության առաջիկա կրճատում է ենթադրում: Այս երևույթը բերելու է նաև առևտրի ծավալների կրճատման, ինչն արդեն արտահայտվում է վիճակագրությամբ»:

Բարձր գներ ու վնասներ. արտադրության ծավալների կրճատման հետևանքը

Ինչ վերաբերում է գյուղմթերքի շուկային և այս սեզոնի համար նկատվող համեմատաբար բարձր գներին, մեր զրուցակիցը շեշտեց. 

«Մրգի ու բանջարեղենի գները նախորդ տարիների համեմատ էապես բարձր են: 

Պատճառներից մեկը, որը պետք է ընդգծել, այն է, որ նախորդ տարիների համեմատ այս ուղղություններով մենք արտահանման կրճատում ունենք՝ պայմանավորված օբյեկտիվ երույթներով, ինչպիսին նաև համավարակն է, տրանսպորտային խնդիրները և այլն:Մյուս կողմից՝ այնպես չէ, որ ներքին պահանջարկը աճել է: 

Եվ նման իրավիճակի ու գների միակ խելամիտ պատասխանն այն է, որ մեր երկրում մրգի ու բանջարեղենի այս տարվա արտադրության ծավալներն էապես կրճատվել են, ինչը շատ ցավալի է և մտահոգիչ. նման բարձր գներով իրացումները նշանակում են, որ մարդիկ ոչ թե շատ, այլև ավելի քիչ եկամուտ են ստանում: 

Մենք, որպես սպառող, բնականաբար, տուժում ենք և չենք կարողանում բավականաչափ օգտվել այդ արտադրատեսակներից, բայց գյուղմթերք արտադրողները ևս տուժում են, որովհետև, պատկերավոր ասենք, մեկ տոննա արտադրանքի մեկ կգ-ը 100 դրամով վաճառելու փոխարեն վաճառում են տասը կիլոգրամ՝ 1կգ-ը 1000 դրամով: Այստեղ նաև իրենք են վնասներ կրում, որովհետև արտադրության ծավալները բավականին քիչ են»:

Հաշվի առնելով նաև գյուղմթերք արտադրողների ու տնային տնտեսությունների համախառն եկամտի կրճատումը՝ Թ. Ավետիսյանը հավելեց. «Կան խնդիրներ, որոնց շուրջ պատասխանատու մարմիններն ավելի շուտ պետք է մտածեին:

 Բազմիցս առիթ ենք ունեցել ասելու, որ գյուղոլորտի աջակցության ծրագրերը ոչ միայն տնտեսական, այլև սոցիալական բնույթ ունեն, և դրանք պետք է լինեն արդյունավետ, համարժեք, որ մարդիկ իրենց աշխատանքով կարողանան ստեղծել այնքան արդյունք, որով հնարավոր կլինի տարվա ընթացքում գոնե նվազագույն կենսապահովումն ունենալ: Բայց ունենք այն, ինչ ունենք: 

Որքան էլ իշխանությունը ցանկություն չունենա ցույց տալ իրական պատկերը, այդուհանդերձ, գյուղատնտեսության ոլորտի արտադրության ծավալների անկումն անգամ վիճակագրությամբ է անկներև լինելու»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»