Ամրակ. պարզ գրասենյակային պիտույք, որի արձանն է նույնիսկ տեղադրված
LifestyleԱմրակն արտաքուստ պարզ գրենական պիտույք է և նախատեսված է թղթերի ամրացման համար։ Այն իրենից ներկայացնում է հատուկ ձևով կորացված 10-12սմ երկարությամբ մետաղալար։ Սխալ կարծիք կա, որ գրասենյակային ամրակի գյուտարարը նորվեգացի Յուխան Վոլերն է: Ապրելով Էուրսկ քաղաքում՝ Յուխանը դեռ վաղ հասակից հայտնի է եղել որպես ակտիվ էնտուզիաստ-գյուտարար: 1899 թվականին է նա ստեղծել իր ամրակների էսքիզները (դրանք նման են ժամանակակից ամրակներին): 1901 թվականին Գերմանիայում նա կարողացել է արտոնագրել իր գյուտը:
Բայց Յուխանը անգամ չէր էլ կարող մտածել, որ բրիտանական «Gem Manufacturing Company» ընկերությունը արդեն իսկ հասցրել է արտադրել նման ապրանք: 1900 թվականին ամերիկացի գիտնական Կոռնելիուս Բրոսնանն է արտոնագրել ամրակը, որն ստացել է «Konaclip» անվանումը։
Սակայն այդ գրասենյակային պարագան իր ժամանակակից տեսքն է ստացել անգլ իական «Gem Manufacturing Company» ընկերության ջանքերով, որն էլ նույն թվականին արտադրել է «Gem» ամրակը երկու դասական օվալների տեսքով։ Եթե Վոլերի գրասենյակային ամրակը ուղղանկյուն ձև ուներ, ապա «Gem» -ը ուներ կրկնակի օվալի ձև:
Իսկ ընդհանրապես, դեռ 13-րդ դարում են թերթերի ամրացման համար հայտնվել ինքնատիպ «արագակարներ». թղթի վերևի ձախ անկյունում կտրվածք են արել և նրա միջով անցկացրել կտորե ժապավեն։ Այնուհետև մեծ տարածում են գտել գնդասեղները, որոնք 1835 թվականին հորինել է ամերիկացի բժիշկ Ջոն Հաուին։
Նյու Յորքի գործավարները պարզել են, որ գնդասեղներով կարելի է ամրացնել ավելի քան 10 թերթ։ Սակայն գնդասեղները հարմար չեն եղել, ծռվել են, թղթի վրա թողել են ոչ գեղեցիկ հետքեր և արյունոտ բծեր մատները ծակելուց։ 1867 թվականին Սեմուել Ֆեյեմն առաջարկել է հագուստների պիտակներն ամրացնելու համար օգտագործել մետաղալարե զսպանակներ, որոնք էլ գրասենյակներում սկսել են օգտագործվել որպես ամրակներ։ Անհայտ է «Gem» ամրակի ստեղծողի անունը և պատճառը, թե ինչու այն չի արտոնագրվել, բայց ներկայումս էլ դեռ օգտագործվում են հենց նման տիպի ամրակներ:
Շնորհիվ նրա, որ «Gem» ամրակները մեծ պահանջարկ են ունեցել, ընկերության աշխատակիցները ստիպված են եղել աշխատել 3 հերթափոխով: Եվ այդ ամենը այն պատճառով, որ արդյունաբերության զարգացումը հանգեցրել է փաստաթղթաշրջանառության մեծ ծավալների:
Ծագել է անհրաժեշտություն մեծ քանակությամբ թղթեր միացնել միմյանց, ընդ որում, այնպես, որ ցանկացած թուղթ անհրաժեշտության դեպքում հնարավոր լինի հանել տրցակից: Եվ եթե առաջին խնդիրը կարելի էր կատարել թղթերը ուղղակի կարելով, ապա երկրորդն այդ կերպ հնարավոր չի եղել ապահովել: 1901 թվականից մինչև 1940 թվականը գրասենյակային ամրակի բազմաթիվ տարատեսակներ են հորինվել, բայց այդ նորարարություններից և ոչ մեկը չի կարողացել գերազանցել «Gem» ամրակներին:
Նույնիսկ Նորվեգիայում են նախապատվությունը տվել դրանց, այլ ոչ թե իրենց հայրենակից Յուխան Վոլերի ստեղծած ամրակներին: Նորվեգացիները Վոլերի ամրակները մասսայական օգտագործել են միայն 1940 թվականին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ:
1940 թվականին, զավթելով երկիրը, ֆաշիստները տեղաբնակներին արգելել են հագուստի վրա կրել արտաքսված Հակոն 7-րդ թագավորի տարբերանշանով կոճակներ և նշաններ։
Այդ ժամանակ էլ նորվեգացիներն սկսել են կոճակների փոխարեն օգտագործել ամրակներ, որոնք էլ դարձել են ազգային միասնության և դիմադրության խորհրդանշան։ Քաղաքացիների այդ քայլը չի մոռացվել, նաև ի պատիվ գյուտարար Վոլերի՝ 1990 թվականին Օսլոյում տեղադրվել է ամրակի հուշարձանը։ Ի դեպ, ամրակի արձան կա ոչ միայն Օսլոյում: