Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե Իսայան Կասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆ Ապրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին


«Պա­տե­րազ­մի ինչ-որ ար­դյունք­նե­րի վեր­հան­ման կամ դրան­ցից բխող նոր փո­փո­խու­թյուն­նե­րի փուլ է»․«Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Վերջին օրերի բանակցություններից կարող ենք ենթադրել, որ հիմա գոնե դիվանագիտական, քաղաքական առումով պատերազմի ինչ-որ արդյունքների վերհանման կամ դրանցից բխող նոր փոփոխությունների փուլն է: Այս կարծիքին է «Ոսկանապատ» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Հովսեփ Բաբայանը: «Մոտ երկու շաբաթ է, ինչ կան ռազմական գործողություններ, որոնք քաղաքական առումով դեռ ոչինչ չեն փոխել: Բայց հիմա ակտիվորեն բանակցություններ են գնում, որոնք, ըստ իս, այդ փոփոխությունը բերելու նպատակ ունեն:

Դա նաև հենց Ադրբեջանի, ինչու ոչ, նաև Թուրքիայի նպատակն է: Եվ նպատակն ամբողջությամբ չի իրականացվել հատկապես այն մասով, որ Թուրքիան չի ընդունվում համանախագահության կամ միջնորդական գործերում: Այս առումով սա մեզ համար դրական է: Բացասականը մեզ համար այն է, որ, կարծես, բոլորի կողմից կա պահանջ, որ կողմերը պետք է առարկայական բանակցություններ սկսեն. այսինքն, Արցախյան խնդիրն այս պահին պետք է ինչոր փոփոխություն կրի քաղաքական առումով: Մեծ հաշվով, հիմա պատերազմի հետևանքներից բխող բանակցություններն են, որոնք պետք է փոխեն ոչ թե ռազմական, այլ քաղաքական մասը»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց փորձագետը: Հ. Բաբայանի խոսքով, հրադադարի փաստաթղթին հաջորդած հանդիպումները և հայտարարությունները ցույց են տալիս, որ այդ ամենին զուգահեռ կա նաև ինչ-որ բանակցային գործընթաց:

«Այդ գործընթացների մեջ են մտնում թե՛ հայտնի առարկայական բանակցություններ կոչվածը, թե՛ հրադադարի ինչ-որ մեխանիզմների ամրագրման հարցերը: Առարկայական բանակցությունների գնալը Ադրբեջանի համար ցանկալի սցենար է և ձգտում է դրան: Իսկ թե ինչու է դրան զուգահեռ գնում ռազմական գործողությունների, դա ևս պարզ է: Առարկայական բանակցություններ ասելով՝ սովորաբար նկատի է առնվում այն, թե մեր կողմից պետք է տարածքային զիջումներ լինեն ինչ-որ բանի դիմաց, իսկ Ադրբեջանը ռազմական միջոցներով կարող է իր համար նպաստավոր պայմաններ ստեղծել:

Ադրբեջանը հիմա կարծում է, թե այդ տարածքները կարող է ձեռք բերել զենքի ուժով ու հետո էլ կարիք չի ունենա հայկական կամ այլ կողմի համոզելու, որ այդ տարածքները հանձնվեն»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ, մեծ հաշվով, Ադրբեջանը փորձում է անել այն, ինչը կարող է և չկարողանա բանակցություններով անել: Հովսեփ Բաբայանի դիտարկմամբ, պատերազմ-բանակցություն-պատերազմ շղթան այլևս բացառելու խնդիրը կարևորագույն հարցերից մեկը պետք է լինի, որը պետք է բարձրացվի մեր քաղաքական առաջնորդների կողմից: «Թե ինչպես, իհարկե, տարբեր ուղիներ կան: Օրինակ՝ այսօրվա բանակցությունների ֆոնին հրադադարի ինչ-որ մեխանիզմներ, որոնք ամուր կգործեն ու երկարաժամկետ արդյունք կունենան:

Բայց այդ դեպքում, միևնույն է, չենք կարող ունենալ այն վստահությունը, որ Ադրբեջանն ինչ-որ պայմաններում նորից պատերազմ չի սկսի»,-ասաց նա՝ նշելով, որ վերոնշյալ ուղիների մեջ նաև ռազմի դաշտում հայկական կողմի հաջողությունը կարող է դիտարկվել: «Բայց, ամեն դեպքում, երկարաժամկետ խաղաղության տեսլականը առարկայական առումով գոնե այս պահին ինձ համար դժվար տեսանելի է»,-հավելեց նա: Անդրադառնալով Արցախի անկախության ճանաչման դիսկուրսին՝ փորձագետը նկատեց. «Հայաստանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչումը և, օրինակ՝ Ռուսաստանի կամ այլ երկրի կողմից ճանաչումը նույնը չէ: Ինչու, որովհետև Հայաստանն Արցախի շահերը ներկայացնողն է բանակցություններում:

Մյուս երկրների դեպքում արդեն իրավիճակն այլ է: Եթե նայենք ընդհանրապես ճանաչման պրակտիկային, ապա երկիրը համարվում է ճանաչված սուբյեկտ, երբ ՄԱԿ-ի անդամ է դառնում և բոլոր երկրներն ավտոմատ ճանաչում են իրեն: Ճանաչման պարագայում երկիրն օգուտ է ստանում, երբ անկախությունը ճանաչում են հիմնականում մեծ տերությունները: Շատ դեպքերում ճանաչման խնդիրը պայմանավորված է լինում որևէ կոնֆլիկտով, որի վերաբերյալ տարբեր պետություններ տարբեր դիրքորոշումներ ունեն:

Օրինակ՝ Ռուսաստանը ճանաչեց Աբխազիայի անկախությունը, Արևմուտքը՝ ոչ: Այս պարագայում առաջանում է կիսաճանաչված վիճակ, որը, ամեն դեպքում, օգուտ է տվյալ երկրին, քանի որ ձեռք են բերվում կապեր իրենց անկախությունը ճանաչած երկրի հետ: Մեր դեպքում կարող է եզակի ու բացառիկ համաձայնություն լինել մեծ տերությունների միջև, մեր պարագայում իրենք ինչ-որ կոնֆլիկտ չունեն:

Բայց այս պահին, համենայն դեպս, մեծ տերությունների կողմից ճանաչման ինչ-որ ազդակներ չկան: Փոքր երկրների, օրինակ՝ Կիպրոսի կողմից Արցախի անկախության ճանաչումը դրական կլինի, հարցն ավելի ակտիվացնելու առումով օգուտ կտա, բայց մեծ հաշվով, քաղաքական առումով բան չի փոխվելու»: Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի ներգրավվածությանը պատերազմին, ինչպես նաև այս փուլում Ադրբեջանի կախվածությանն այդ երկրից, Հ. Բաբայանը նշեց, որ դեռ վաղ է ասել, թե Ադրբեջանը վերջնականապես հանձնվել է Թուրքիային:

«Իհարկե, Թուրքիայի ազդեցությունն Ադրբեջանի վրա մեծ է, ինչը, ըստ իս, պայմանավորված է հետևյալ հանգամանքով. կոնֆլիկտի հետ կապված մի շարք հարցեր Ադրբեջանը հիմա ինչ-որ ձևով պատվիրակել է Թուրքիային: Խոսքն այն հարցերի մասին է, որոնց առումով նախկինում միայն Ադրբեջանը կարող էր պատասխանատու լինել: Եվ այս հանգամանքը ավելի շատ Ռուսաստանի հետ շփումներում է երևում: Այդ առումով նկատելի է, որ Թուրքիան իր օգնությունն է ցուցաբերում Ադրբեջանին՝ գուցե զսպելով ռուսական, այսպես ասած, հնարավոր զայրույթն առ Ադրբեջան: Մեծ հաշվով, սակայն, դեռևս Ադրբեջանը շարունակում է հիմնական դերակատարը մնալ ու կոնֆլիկտի հիմնական մասը լինել»,-ասաց մեր զրուցակիցը: Անդրադառնալով ահաբեկիչների ներգրավվածությանը ռազմական գործողություններին ու այդ առումով միջազգային արձագանքների համարժեքությանը, նա շեշտեց. «Իհարկե, փաստացի, արձագանքների մակարդակով ֆիքսվել է, որ կան ահաբեկիչներ, բոլորն էլ ի սկզբանե ինչ-որ մակարդակում դատապարտել կամ ֆիքսել են դա:

Բայց այս տարածաշրջանում Ռուսաստանը կամ Իրանը պետք է հակադարձեին այդ փաստին: Ռուսաստանը՝ հատկապես: Ռուսաստանը տարբեր մակարդակներում անընդհատ ինչոր եղանակներով հայտարարություններ է արել, իր անհանգստությունն է հայտնել: Ես կարող եմ ենթադրել, որ թուրքերն ինչ-որ երաշխիքներ են տվել, որ վարձկանները դուրս չեն գա այդ տարածքից, կկռվեն ու հետ կգնան: Թեպետ, իհարկե, երաշխիք տալ այդքան էլ հնարավոր չէ, որովհետև հայտնի չէ, թե դրանք ինչ վարք կդրսևորեն: Իսկ թե ինչու խիստ պատիժ կամ արձագանք չենք տեսնում, դա ևս իր պատասխանն ունի: Խնդիրը կրկին դիտարկենք հատկապես Ռուսաստանի մասով, որովհետև մյուս երկրները քիչ գործիքներ ունեն այդ առումով:

Հարցն այն է, որ այդ վարձկանները կռվում են ադրբեջանական բանակի կազմում, ինչը նշանակում է, որ ցանկացած երկիր, որը կուզենա պատժել այդ վարձկաններին, պետք է փաստացի պատժի ադրբեջանական բանակին՝ պատերազմի Ադրբեջանի դեմ, ինչը մի քիչ խնդրահարույց է: Հակադարձելու առումով երկընտրանքի մեջ են հայտնվում և, փաստացի, այս պահին տեսանելի դաշտում շոշափելի ինչ-որ հանգամանքներ այդ առումով չկան:

Ռուսներն այդ առումով ինչ-որ տարօրինակ սպասման ու պասիվության մեջ են կամ էլ հավատում են, որ վերոնշյալ այդ երաշխիքները կարող են ճիշտ լինել»: Այդուհանդերձ, դիտարկելով օրերս Չեչնիայում ոչնչացված ահաբեկիչների փաստը, Հ. Բաբայանը նշեց. «Դա կարող է նոր խոսակցությունների առիթ դառնալ ու սթափեցնել այն տեսանկյունից, որ այդ ահաբեկիչները կարող են նաև ցրվել: Այդ դեպքում արդեն, ըստ իս, շատ կտրուկ միջոցների կարող է դիմել Ռուսաստանը, թեպետ, ինչպես նշեցի, այդ առումով դեռ շոշափելի հանգամանքներ չկան»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»