Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ Բրազիլիա


Գործ ունենք տագնապի գործընթացի հետ․ Ղարաբաղյան հարցը Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման միակ խոչընդո՞տն էր․ «Փաստ»

Միջազգային

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

eadaily.com-ը «Ղարաբաղը միակ խոչընդոտը չէ. ո՞ւր է գնում և ո՞ւր է տանում հայթուրքական երկխոսությունը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ, ըստ թուրքագետ, Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի միջազգային հարաբերությունների և քաղաքագիտության ծրագրի ղեկավար Վահրամ ՏերՄաթևոսյանի, Թուրքիայի հետ երկխոսության պատրաստ լինելու մասին հայկական էլիտայի հայտարարությունների համատեքստում կարևոր է այն փաստը, որ Ղարաբաղյան 44-օրյա պատերազմում կորստի և ավերման արդյունքում Հայաստանը «վերաիմաստավորել է իր երկար տարիների ռազմավարությունն այնպես, որ տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու թեզը դարձել է պաշտոնական Երևանի պարտականությունը»:

Հայ-թուրքական հեռավար երկխոսության առումով թուրքագետը մատնանշել է Թուրքիայից Հայաստանին ուղղված ուղերձների անհամապատասխանությունը: «Եթե «Թուրքիայի կողմից դրական ազդակներ» ասելով՝ Փաշինյանը նկատի ունի Էրդողանի վերջին հայտարարությունները, ապա դա առնվազն մտահոգություն է առաջացնում, քանի որ Էրդողանի նախապայմանների լեզուն ընկալվում է որպես երկխոսություն վերսկսելու ցանկություն,- նշել է նա,- գաղտնի բանակցություններ, շփումներ և կուլիսային հանդիպումներ գուցե թե կան, դա դժվար է ասել:

Սակայն, եթե այս պահին ունենք այն, ինչ հայտնի է հանրային հարթությունում, ապա գործ ունենք տագնապալի գործընթացի հետ»: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի՝ Երևանի հետ հարաբերությունները աստիճանաբար կարգավորելու պատրաստակամության մասին հայտարարության մեջ Հայաստանի իշխանությունները տեսնում են «Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման և հայ-թուրքական երկաթուղու վերականգնման շուրջ քննարկումների հնարավորություն»: Այնուամենայնիվ, շատ փորձագետներ և ընդդիմադիր քաղաքական գործիչներ Էրդողանի ուղերձները դիտարկում են որպես ծուղակ: Նրանց կարծիքով, Էրդողանի հայտարարությունը թեև քողարկված, բայց գործնականում պարունակում է բոլոր նախապայմանները, որոնք Թուրքիան առաջ էր քաշում ոչ վաղ անցյալում:

Նրանք գալիս են այդ եզրակացությանը՝ նշելով Էրդողանի հետևյալ ձևակերպումները. «հարաբերությունների կարգավորումը պետք է հիմնված լինի պետությունների տարածքային ամբողջականության փոխադարձ ճանաչման վրա», «ոչ վաղ անցյալի պատմությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա», «միակողմանի մեղադրանքների փոխարեն պետք է հնչեն հաշտեցման մոտեցումներ» և «Հայաստանը պետք է խաղաղության պայմանագիր կնքի Ադրբեջանի հետ»: Նրանք մեկնաբանում են թուրք առաջնորդի խոսքերը որպես պահանջ Հայաստանին՝ չմեղադրել Թուրքիային 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության իրականացման մեջ և ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ դրանով իսկ վերջնականապես փակելով Ղարաբաղի հարցը հօգուտ Բաքվի: Երևանն ու Անկարան 2009 թվականին, ԱՄՆ -ի, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի աջակցությամբ, նախաձեռնել էին երկկողմ հարաբերությունների կարգավորման գործընթաց:

Կողմերը նույնիսկ սահմանը բացելու և դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու վերաբերյալ արձանագրություն էին ստորագրել Շվեյցարիայի Ցյուրիխ քաղաքում, սակայն այն բանից հետո, երբ Անկարան հայ-թուրքական «ֆուտբոլային դիվանագիտություն» կոչվող գործընթացը կապեց Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հետ, գործընթացը տապալվեց: Այդ ժամանակվանից ի վեր, ըստ Վահրամ ՏերՄաթևոսյանի, Հայաստանի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ Թուրքիայի տեսակետները չեն փոխվել: «Թուրքիան շարունակում է դիտարկել Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորումը, առաջին հերթին երկկողմ պատմաքաղաքական համատեքստի տեսանկյունից, - կարծիք է հայտնել զրուցակիցը,- մինչդեռ Հայաստանը շարունակում է Թուրքիայի հետ միջպետական հարաբերությունների կարգավորումը դիտարկել 90 -ականների սկզբին հաստատված տրամաբանության տեսանկյունից ՝ համարելով, որ Ղարաբաղյան հարցը Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման միակ խոչընդոտն էր»:

Իրականում, նրա կարծիքով, հայ-թուրքական հարաբերություններում Ղարաբաղի խնդիրը ամենաքննարկվողներից է եղել, սակայն Թուրքիայի համար այն եղել է միայն մեկը մի շարք այլ նախապայմանների շարքում: «Եվ իր նշանակության առումով, թերևս, այն զիջում է հայ-թուրքական հարաբերությունների խորքում առկա հիմնարար բնույթի մի շարք այլ հարցերի», - նշել է թուրքագետը: Տեր-Մաթևոսյանը պատահական չի համարում, որ Էրդողանը խոսում է հարաբերությունների աստիճանական կարգավորման մասին, մինչդեռ Հայաստանի վարչապետը շտապում է հնարավորինս արագ սկսել «խոսակցություններ կարգավորման մասին»:

«Էրդողանն ակնարկում է վստահության և պատմության չքաղաքականացման մասին, մինչդեռ Հայաստանի վարչապետը խոսում է Հայաստանը Արևելքի և Արևմուտքի միջև տրանսպորտային հաղորդակցության խաչմերուկ դարձնելու մասին»,-նշել է փորձագետը և եզրակացրել, որ Հայաստանն ու Թուրքիան «շարունակում են խոսել տարբեր լեզուներով»: Այս առումով նա կոչ է արել պաշտոնական Երևանին՝ դանդաղեցնել տեմպը և ճիշտ վերլուծել Թուրքիայի ուղերձները: «Անհրաժեշտ է դասեր քաղել վերջին 30 տարվա ձեռքբերումներից և ձախողումներից, - բացատրել է փորձագետը, - հաշվի առնելով Թուրքիայի ամբիցիաները՝ անիմաստ է Թուրքիայի հետ խոսել խաղաղության մասին»: «Թուրքիան խոսել և շարունակելու է խոսել Հայաստանի հետ նախապայմանների լեզվով, քանի դեռ Հայաստանը նման հապճեպություն է ցուցաբերում, - վստահ է փորձագետը,-եթե Ցյուրիխի արձանագրություններում Թուրքիան դժվարությամբ, բայց հասավ իր համար ցանկալի ձևակերպումներին, ապա այս անգամ ավելի վաղ մերժված և Հայաստանում ու Սփյուռքում դիմադրության արժանացած թեզերը կլինեն նրա նոր նախապայմանները»:

Եզրափակելով՝ փորձագետը բարձրացրել է երկու կարևոր հարց. բացի քաղաքական ամբիցիաներից և կամքից, արդյո՞ք Հայաստանի կառավարությունն ունի բավարար մասնագիտական և դիվանագիտական ունակություն՝ գործընթացն առաջ մղելու և ներսի ու դրսի ճնշումներին դիմակայելու համար, և արդյո՞ք պատրաստ է Հայաստանը Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատելու գործընթացին զուգահեռ առաջ մղել Ադրբեջանի հետ խաղաղություն հաստատելու օրակարգը, որի մասին Փաշինյանն անընդհատ խոսում է:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ավստրալիան մտադիր է իր արևային վահանակներն արտադրելԱլենը չի վիրավորվում Մարուքյանի «անբարոյականի վաստակ» բառերից,բայց մնացածներին դատի է տալիս.Մկրտչյան Ռուսաստանում միգրանտների թվային հսկողություն կսահմանվի. Պետդումայի փոխխոսնակ Եղեգնաձորում սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա բնակիչը 102-րդ ռազմաբազայի և ռուս սահմանապահների ներկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է. ՌԴ ԱԳՆ Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին Պապիկյանի գլխավորությամբ քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման ծրագրի ընթացքին վերաբերող հարցեր Փաշինյանի թիրախում Արցախի իշխանություններն են ԵՄ-ԱՄՆ-Հայաստան հանդիպմանը Երևան-Բաքու կարգավորումը չի քննարկվելու. ԵՄ-ն հակադարձել է Բաքվին Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի Ալիևին նոր պատերազմ է հարկավոր. Ռուսական մամուլի անդրադարձը Բարձրահարկ շենքում հզոր հրդեհ է բռնկվել․ ԲրազիլիաՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Վրաերթի ենթարկված 83-ամյա կինը հիվանդանոցում մահացել է Եթե ընդունում ես, որ քեզնից ոչինչ չես ներկայացնում, դրանով նաև քո բանակցային դիրքերն ես թուլացնում. Դավիթ Ջամալյան ԶՊՄԿ-ն մասնակցել է ՀԱՊՀ Կապանի մասնաճյուղի կազմակերպած «Ապագա ճարտարագետ» էքսպոյին «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունն այս տարի կյանքի կոչվեց «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի շնորհիվ (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանը՝ Հայաստանի դեմ պատերազմի առաջին գծում Նիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել Սա խելագարություն է, պետք է վե՛րջ դնել՝ թե չէ՝ կհասնենք նրան, որ թշնամուն խնդրենք՝ «մեզ մի սպանեք» Վաղվանից մեր հանրապետության բոլոր առևտրային բանկերը, բացառությամբ ՎՏԲ բանկի, դադարեցնում են МИР քարտերի սպասարկումը. Շաքե ԻսայանԿասպից ծովում երրորդ երկրների ռազմական ներկայությունը հակասում է տարածաշրջանի շահերին․ Իրանի ԱԳՆԱպրիլի 5-ից հետո ակնհայտորեն Հայաստանում քաղաքական նոր իրողություն է ստեղծվելու. Արշակ Կարապետյան Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցել Հայաստան. Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Իշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայի և տարածքային պահանջատիրության մասին․ Տիգրան Աբրահամյան Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով Fastex-ը վիրտուալ համերգներ է կազմակերպում «Ցերեբրում» վիրտուալ Երևանում Ջուր չի լինի Այսօր Ավագ Ուրբաթ է, տեղի կունենա Խաչելության կարգ Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. Չալաբյան