Yerevan, 29.March.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Unibank is now a regular partner of “Pan-Armenian intellectual movement” IDBank issued another tranche of dollar bonds Green Iphone on the best credit terms at green operator's stores UCOM Provided technical assistance to Shengavit administrative district AMD 9,808,684 to the "City of Smile" Charitable Foundation. The next beneficiary of "The Power of One Dram" is known Unibank offers a “Special” business loan with an interest rate of 8.5% per annum IDBank implements the next issue of nominal coupon bonds Flyone Armenia will start operating regular direct flights Yerevan-Moscow-Yerevan New movie channels in Ucom and good news for unity tariff subscribers Ucom offers discounts on a number of devices on the occasion of love holidays


«Արմատից մինչև տերևներ». ավելին, քան տոհմածառ. «Փաստ»

Society

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Սուրբ մասունքներդ թշնամուն գերի, Իսկ դու շղթայված ցասկոտ մի արծիվ, Որդիդ չի կարող հողդ համբուրել, Եթե կարող ես, Արծվաշե՛ն, ներիր: Աթաբեկ Ադամյան

Այսպես չէր եղել: Երբեք: Չէր եղել, որ ասելիքս խմորված լինի, հասունացած, գրելիքս՝ սրտիս խորքից, հաճելի, բայց ուղիղ մեկ տարի տառը բառ չդառնա, բառը՝ տող ու նախադասություն: Ինչ-որ վախ, ինչ-որ աննախադեպ անհանգստություն հետ էր պահում հենց միայն սկսելուց: Պատճառները քիչ-քիչ սկսեցի հասկանալ: Ես ուզում էի գրել մի գրքի մասին, որի հեղինակը ինձ համար չափազանց հարազատ մարդ է՝ երջանկահիշատակ հայրիկիս մանկության ընկերն ու մարդ, ով ինձ համար ճանապարհ է հարթել դեպի հայոց լեզվի ու գրականության աշխարհ, դեպի գրի աշխարհ:

Ես ուզում էի գրել մի գրքի մասին, որտեղ նաև հորս կերպարը կա, նաև այնպիսին, ինչպիսին նույնիսկ ինքս չեմ իմացել: Վերջապես՝ ես ուզում էի գրել մի գրքի մասին, որն իմ հարազատ, իմ թանկ փոքր հայրենիքի՝ արդեն 18 տարի գերության մեջ գտնվող Արծվաշենի ու արծվաշենցիների մասին է: Ես ուզում էի գրել Աթաբեկ Ադամյանի «Արմատից մինչև տերևներ» գրքի մասին: Մեկ տարի շարունակ թերթել, ընթերցել, վերընթերցել եմ այս գիրքը ու փորձել հասկանալ՝ ի վերջո, ինչի մասին է, ում մասին է այս գիրքը՝ ինքնակենսագրությո՞ւն է, գիրքտոհմածա՞ռ է, վավերագրությո՞ւն է, թե՞ հուշապատում: Վստահաբար՝ բոլորը միասին, թե՛ հուշագրության, թե՛ գեղարվեստական գրականության, թե՛ վավերագրության ոճական առանձնահատկությունների, լեզվամտածողության ու շարադրանքի համադրությամբ:

Առաջին հայացքից այս գիրքը Արծվաշենի տոհմաճյուղերից մեկի՝ Ադամյանների մասին է: Սակայն դա՝ միայն առաջին հայացքից: Առաջին իսկ էջից դիմանկար առ դիմանկար, կերպար առ կերպար, իրադարձություն առ իրադարձություն աչքերիդ առջև բացվում է մի ամբողջ դարաշրջան, բացահայտվում են ժամանակի ուշագրավ դեպքերը մի գյուղի մանրակերտում. Արծվաշենը, արծվաշենցիներն իրենց ավանդույթներով, իրենց սովորույթներով, ապրումներով, պայքարով ու աշխարհայացքով:

«Թեպետ անցյալն ու ներկան անճանաչելիորեն տարբեր են, սակայն գրքում առկա հումորը, սրամտությունը, պայծառատեսությունը, քննադատական հայացքների ոսպնյակը չեն փոխվում: Կերպարները յուրատիպ, անալիտիկ մտածողությամբ մնում են անջնջելի և արվեստով լի: Լինելով գրքի խմբագիր ընթերցողը՝ կարծես մի մե՜ծ ֆիլմի ականատեսն էի. ժապավենը տեղ-տեղ դանդաղեցնում էի, որ կարողանամ բաց չթողնել հոգեմոտն ու զարմանալին»,- առաջաբանում գրում է գրքի խմբագիրը՝ Հռիփսիմէն: Ադամյանների տոհմածառին Աթաբեկ Ադամյանը առաջին անգամ չէ «ձեռք զարկում»:

Դեռ 10 տարի առաջ նա կազմեց ու հրատարակեց «Արծվաշենցի Պետրոսի տոհմածառը»: Հետո տոհմածառը «թարմացվեց». մի կողմից՝ ճշտումներ էին կատարվել, մյուս կողմից՝ հասկանալի է՝ տարիներ էին անցել, նոր Ադամյաններ էին լույս աշխարհ եկել: Հենց ինքը՝ Աթաբեկ Ադամյանն է խոստովանում, որ երկրորդ հրատարակությունից հետո զգացել է, որ մի շատ կարևոր բան թերի է մնում: «Մենք գիտենք մեր նախնիների ու մերձավորների հարյուրավոր անուններ, բայց չգիտենք՝ ինչպես են նրանք ապրել ու մաքառել, ինչ հարաբերություններ են ունեցել միմյանց հետ, ինչպիսին են եղել առօրյա կյանքում», - գրում է Ադամյանը:

Պատմելու, ներկայացնելու, շարադրելու յուրատեսակ ոճ ունի Աթաբեկ Ադամյանը. պարզ, բայց և չափազանց խորքային, գունեղ, բայց և կարոտով լի, հումորով, բայց և ցավով լի, մի տեսակ սցենարային՝ ճիշտ ֆիլմի նման, ինչպես իրավացիորեն նկատել է գրքի խմբագիրը: Ու գրքի ամեն էջի մեջ ինքս կարծես ներկա էի, այդ ֆիլմի մի մասնիկն էի կարծես: Իմ հիշողության մեջ ցայսօր էլ բոլոր գույներով ու մանրամասներով պահպանված Արծվաշենի, արծվաշենյան փողոցների ու տների մեջ էի տեղավորում բոլոր իրադարձություններն ու անձանց՝ տեր Վահանից մինչ բոլոր Ադամյանները, որոնց մեծ մասին, բնականաբար, ճանաչել չէի կարող, բայց ինձ համար ստեղծում էի պատկերներ, դիմագծեր:

Կարծես այնտեղ էի ու կողքից հետևում էի, թե ինչպես են 1959-60 թվականներին հայրս՝ Սերյոժա Ճաղարյանը, Աթաբեկ Ադամյանը, Հարություն Կիրակոսյանը, Կամիս Չիլինգարյանը, լինելով 8-րդ դասարանի աշակերտներ, ստեղծում գաղտնի մի կազմակերպություն՝ Արևմտյան Հայաստանի ազատագրության կոմիտե (ԱՀԱԿ), թե ինչպես են նրանք թռուցիկներ պատրաստում ու տարածում այսպիսի բովանդակությամբ. «Թուրքիան բռնազավթել է Արևմտյան Հայաստանի հողերը, ոչնչացրել 1,5 միլիոն հայերի: Ժամանակն է, որ նա պատասխան տա իր արարքի համար, իսկական տիրոջը վերադարձնի իր հողերը»:

Կամ՝ «Մինչև ե՞րբ պետք է լռենք: Սովետական Միությունը այս հարցը կարող է լուծել: Ճշմարտությունը մեզ հետ է: Մենք ենք մեր հողերի տերը»: Կարծես տեսնում եմ, թե ինչպես է նրանց «տանում» ՊԱԿ-ը, ինչպես են հարցաքննում: Գիրք-կինոնկարը քեզ տեղափոխում է տոհմածառի արմատները, հետո ճյուղերը, հետո այս կամ այն իրադարձությունը, հետո լուսանկարների աշխարհ, ու բոլոր այդ կերպարների, անհատների միջոցով ամբողջանում է ոչ միայն մի տոհմաճյուղի պատմությունը, այլև ամբողջ գյուղի, ինչու չէ՝ շատ հարցերում նաև մեր երկրի տվյալ ժամանակաշրջանի պատմությունը:

Չգիտեմ՝ ինչ ստացվեց, անհանգստությունն ու վախերը չանցան, թղթին հանձնել չհաջողվեց գիրքն ընթերցելիս ունեցածս բոլոր ապրումները, որոնք անընդհատ հաջորդում էին միմյանց՝ անկեղծ հիացմունք, հուզմունք, հպարտություն, կարոտ...Կարոտ առ բոլոր այն մարդկանց, ում առաջին անգամ կամ նորից հանդիպեցի Աթաբեկ Ադամյանի գրքում, կարոտ առ Արծվաշենի ամեն մի տուն, ամեն մի փողոց, ամեն մի աղբյուր:

Ու... կորստյան ցավ: Իսկ այդ ամենը նաև այս գրքում է, հատկապես Աթաբեկ Ադամյանի՝ Պետրոս պապի հետ հեռակա զրույցում, որից մի հատվածով էլ պարզապես ուզում եմ ավարտել, քանզի այդ տողերում պարփակված բոլոր զգացումների մասին դժվար է ավելի լավ նկարագրել. «Մենք մաքառեցինք, սակայն չկարողացանք տեր լինել քո ստեղծածին: Մենք կորուստներ տվեցինք ու ավելի շատ կորուստներով հարստացանք:Ցավով պիտի նշեմ, որ քո արյունից սերված շատ-շատերը ոչ միայն քո հիմնած Բաշքենդից, այլև Հայաստանից են հեռացել... Իսկ այստեղ՝ Հայաստանում մնացածներս, որ բնակվում ենք Ճամբարակում, Վահանում, Գետիկում, Շողակաթում, Դրախտիկում, Վանաձորում, Երևանում, Նոր Հաճնում, Չարենցավանում և այլուր, չենք կարող անգամ ձեր գերեզմաններին այցի գալ»...

ԱՐՏԱԿ ՃԱՂԱՐՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

AraratBank places its 27th issue of dollar bonds Ucom launches network modernization efforts in few regions of Armenia Ucom Launches Network Modernization Efforts in Regions of Armenia 5 000 dram bonus from IDBank for pension card holders World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the countryIDBank as a Participant in the Conference of My Forest Armenia NGOIDBank issues the 1st tranche of dollar bonds of 2024In 2023, the SME Loan Portfolio of Ameriabank Reported More Than 30% Growth Amio digital cards with unlimited opportunities and 5% cashback Mining plays an important role in providing materials for energy transition and green economy: Roman Khudoli International Client’s Day at IDBank Termination of service of MIR cards. IDBank Three Sad Stories about Fraudsters Ucom showed high and stable growth in fixed and mobile communications in 2023 The number of Team mobile subscribers is over 1 millionOn the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded 3,780,052 Drams to the City of Smile Fund: The Power of One Dram Will Go to My forest Armenia in March Global Finance Recognizes Ameriabank's Leadership in Sustainable Finance in Armenia How AMIO succeeded in gathering its team, partners and customers around a common goal What to Give on The Occasion of Women's Day? Idram and IDBank Half Price for Everyone and up to AMD 15.000 Welcome Bonus for New Customers. IDBank Ucom congratulates everyone with spring holidays with a special offer Doing Digital Forum Returns Featuring Brett King as Keynote Speaker We celebrate the successes of AMIO BANK and Ingo Armenia in 2023 ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structureA Millionaire Wanted: New Draw from IdramUcom's fixed network is now available at Ashtarak Visa & Unibank Unique opportunities to Olympic Games fans thanks to Visa in ArmeniaThe renovated Ucom sales and service center opened at Komitas 30Privileged conditions with the Business Prime package Interview with Chairman of BOGG PLC Mel CarvillGet 5% cashback on your AMIO digital card! Get 5% cashback on your AMIO digital card! Book Giving Day in Khnko Aper Library. IDBankTransfer your loan and take benefit of the 1.5% low interest refinancing offer AraratBank Donates to Regional Libraries: BOOKS FOR ALLAmeriabank set to join BOGG, a London Stock Exchange (LSE) listed financial group as a standalone entity Which Book to Choose as a Gift for the Book Giving Day? A Piece of Advice from Idram and IDBankAMIO BANK will start the leasing process in the immediate future Fast Bank has received a Mastercard membership license Two new sports channels in Ucom's uTV channel list A bunch of smiles in the city. "Artsakh" branch of AMIO BANK has been reopened A network ready for the transition to 5G and qualitatively new television. Ucom signed official agreements with Nokia and MediaKind How to Celebrate Love Days? A Piece of Advice from Idram and IDBank Visa Travel card - your best friend of the road Ardshinbank announces agreement to acquire HSBC Armenia Fastex to Provide up to 5 Million $FTN to the “Olympionic” Sports Foundation AMD 3,665,972 to Armenian Mothers. In February, Cancer Awareness Month, The Power of One Dram will be directed to the City of Smile Ambassadors accredited to Armenia, Galaxy Group and Ucom leaders spoke at the largest event of the European Business Association Idplus Digital Fuel Cards: Everyone Makes a Plus