Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել


«Այս փուլում լճացման վիճակ է. բոլոր կողմերը սպասում են, թե զարգացումները որ կողմ կընթանան». «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Այս փուլում հայ-ադրբեջանական բանակցային փուլի ակտիվությունը պայմանավորված է աշխարհում առկա ընդհանուր իրավիճակով: Այս կարծիքին է քաղաքական վերլուծաբան Ռուբեն Մարգարյանը: «Աշխարհում մի քիչ պայթյունավտանգ իրավիճակ է, ու տարբեր պետություններ, իրենց շահերը պաշտպանելով, ուզում են կասեցնել նշվածից բխող հնարավոր զարգացումները: Ստեղծվել է մի վիճակ, երբ Հայաստանի շուրջ կայունությունը տարբեր պատճառներով ձեռնտու է աշխարհաքաղաքական հիմնական դերակատար խաղացողներին՝ լինի Մոսկվան, Վաշինգտոնը, Փարիզը, Թեհրանը, թե Բրյուսելը: Նրանցից և ոչ մեկին այստեղ առանձնապես մեծ լարվածություն պետք չէ: Այո, բոլոր պետություններն այստեղ ինչ-որ շահեր ուներ ու դրանք Հայաստանի միջոցով փորձում են առաջ տանել, բայց, ընդհանուր առմամբ, տարածաշրջանային կայունությունը հիմնական խաղացողներին ձեռնտու է: Հակառակ դեպքում Թուրքիան ու Ադրբեջանը Հայաստանի հաշվին իրենց դերակատարությունը մեծացնելու են, մինչդեռ որևէ մեկին ձեռնտու չէ, որ Հայաստանի հաշվին թուրք-ադրբեջանական գերտերություն ստեղծվի»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Ռ. Մարգարյանը:

Նա շեշտեց, որ Ադրբեջանի վրա միջազգային ճնշում կա, թեպետ այն հիմնականում հայտարարությունների, բանաձևերի, խոսքերի տեսքով է: «Քաղաքական առումով դրանք, իհարկե, նույնպես նշանակություն ունեն, բայց վերջնական որևէ բան չեն թելադրում Ադրբեջանին. դժվար եմ պատկերացնում, որ այդ բանաձևերի, հայտարարությունների ճնշման տակ Ալիևը կարող է իր զորքերը հետ քաշել ՀՀ տարածքից: Հակառակը, ինչպես տեսնում ենք, ինչ էլ ասեն, որտեղից էլ զանգեն, Ալիևը «թքած ունի», քանի որ, իր կարծիքով, «ուր կանգնել են, Ադրբեջանի տարածք է»: Անկեղծ, դժվար է ասել, թե որքան կշարունակվի այս անորոշ վիճակը: Ալիևն ասում է՝ զորքերը հետ չեն քաշելու, Փաշինյանն ասում է՝ խաղաղության պայմանագիր կստորագրեն, եթե դելիմիտացիա լինի ու զորքերը հետ քաշվեն: Եթե երկուսի հայտարարություններին հավատանք, ապա ո՛չ խաղաղության պայմանագիր, ո՛չ էլ դելիմիտացիա է լինելու, այլ գործընթացը սառեցված է մնալու: Հարցն այն է, թե ով կարող է այդ գծից հետ քաշվել: Ադրբեջանը դժվար հետ քաշվի, հույս ունենանք, որ Հայաստանի իշխանությունները նոր զիջումների չեն գնա, առանց Ադրբեջանի կողմից զորքերը հետ քաշելու ինչ-որ պայմանագիր չեն ստորագրի՝ ճանաչելով Ադրբեջանի «տարածքային ամբողջականությունը», փաստացի ընդունելով նաև Ադրբեջանի զորքերի տեղակայումը ՀՀ տարածքում»,-ընդգծեց քաղաքական վերլուծաբանը:

Նրա խոսքով, ՀՀ իշխանություններն իրենց քայլերը համապատասխանեցնում են աշխարհաքաղաքական ընդհանուր միտմանը. «Շատ հեղհեղուկ վիճակ է, և հարց է, թե որ կողմը երբ հետ կքաշվի: Մինչև 44-օրյա պատերազմը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափում որոշակի դերաբաշխում կար, նույն դերաբաշխումը մինչև հիմա ուժի մեջ է: Այսինքն, ՌԴ-ն, որպես գլխավոր դաշնակից, ապահովում է հայ-թուրքական, արցախա-ադրբեջանական սահմանը, իսկ մյուս համանախագահները դիվանագիտական խողովակներով են փորձում արդար լուծման տանել խնդիրը: Այս պայմաններում Հայաստանի իշխանություններին դժվար կլինի ասել՝ անկախ նրանից՝ դուք ինչ եք անում, մենք ամեն ինչ տալիս ենք: Այս ամենից զատ, սակայն, ադրբեջանական ու թուրքական սպառնալիքը շարունակում է առկախված մնալ, և նոր ագրեսիայի դեպքում կարող են նաև ինչ-որ նոր զիջումներ լինել: Ընդհանուր առմամբ, այս փուլում լճացման վիճակ է, բոլոր կողմերը սպասում են, թե զարգացումները որ կողմ կընթանան»:

Այս համատեքստում անդրադառնալով Ադրբեջանի՝ ամենօրյա ռեժիմով հրադադարը խախտելու, հայկական դիրքերի վրա կրակ բացելու մարտավարությանը՝ քաղաքական վերլուծաբանը նշեց. «Ադրբեջանի այս պահվածքը նույնպես գալիս է ընդհանուր իրավիճակից: Իրականում Ադրբեջանի համար այդ ճնշման պայմաններում նոր ագրեսիայի գնալը մի քիչ դժվար է: Հաշվի առնենք նաև Իրանի զորավարժությունները Ադրբեջանի սահմանին, Կապանում հյուպատոսություն բացելը, Իրանի խորհրդարանի հայտարարությունները՝ Արցախը ճանաչելու կոչերով:

Մեծ հաշվով, ամեն ինչը գին ունի, և Ադրբեջանի համար էլ գին կա: Այսինքն, այնպես չէ, որ չեն հաշվարկում, թե նոր հարձակումն ինչ գին է արժենալու կամ չի աժենալու իրենց համար:Մենք գիտենք նաև, որ անկախ ՀԱՊԿ նիստի շրջանակում այստեղ ընդունված հայտարարություններից, ՀԱՊԿ-ի մասնագետները եկել են Հայաստան ու փաստացի արձանագրել, որ ներխուժում կա: Ադրբեջանն այդ հաշվարկներն անում է ու, ըստ երևույթին, հայտարարությունների պատճառով նեղացած է նաև իր գործընկերներից: Ռուսաստանից նեղված է, որովհետև այն դիրքորոշումը, որն ունի ՌԴ-ն, չի համապատասխանում Ալիևի պատկերացումներին: Խոսքը մասնավորապես խաղաղապահների մասին է: Ալիևը դժգոհ է նաև, որ Արցախում պետնախարար է նշանակվել Ռուբեն Վարդանյանը, ինչը Բաքուն «հատուկ գործողություն» է համարում՝ ուղղված Արցախի կայունացմանը, ներդրումների աճին: Ընդհանուր առմամբ, թեպետ Ադրբեջանը հաշվարկում է, թե նոր ագրեսիայի դեպքում ինչ գին է վճարելու, ամեն դեպքում, իր հավակնություններից չի հրաժարվել: Հույս ունեն, որ, մասնավորապես, կարելի է հասնել տարանցիկ ճանապարհին»:

Ռուբեն Մարգարյանը կարծում է, որ ինչքան աշխարհում վիճակը կայուն լինի, այնքան դա ձեռնտու է Հայաստանին: «Ինչքան անկայունությունը շատ է, այնքան մեր տարածաշրջանում վտանգներն ավելանում են: Իսկ ինչո՞վ է այսօրվա իրավիճակը տարբերվում նախորդ ամիսներից: Այսօր, անկախ նրանից, որ ռուսուկրաինական կոնֆլիկտը շարունակվում է, այս հարցում հիմնական խաղացողների դիրքորոշումների մեջ որոշակիություն կա: Այդ իմաստով իրենց ուշադրությունն ավելի շատ է սևեռվում այլ կետերի վրա, որտեղ կարող է պայթյունավտանգ լինել: Հայաստանի շուրջ այսօրվա իավիճակը հիմնականում պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ տարածաշրջանային խաղացողներն իրենց դիրքորոշումները, իրենց կարմիր գծերը ճշտել են: Այդ կարմիր գծերը, մեծ հաշվով, դիվանագիտական տեսանկյունից մեր օգտին են: Ինչպես նշեցի, ոչ ոքի ձեռնտու չէ, որ Ադրբեջան ու Թուրքիա պետություններից ստեղծված համախմբման արդյունքում այդ երկրներն ամբողջությամբ իրենց սեփական օրակարգը թելադրեն տարածաշրջանում»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը՝ նշելով, որ այս սցենարը կասեցնելու հարցում իր ներդրումն է փորձում ունենալ նաև Իրանը, որ վիճակն ավելի չբարդանա:

«Ընդհանուր առմամբ, ստեղծվել է մի վիճակ, որը Հայաստանին իր շահերն առաջ տանելու հնարավորություններ է տալիս: Ցավոք, սա միայն դիվանագիտական դաշտում է: Ավելին ակնկալել, քան այսօրվա վիճակն է, դժվար է, որովհետև Ադրբեջանը որևէ դիվանագիտական ճնշման տակ զորքերը հետ չի քաշելու: Ինչ վերաբերում է ռազմական դաշտին, ապա ՀՀ իշխանություններից բազմիցս ենք լսել ու այսօր էլ շարունակում ենք լսել, որ չեն պատրաստվում «սարերի, լճերի, ճանապարհների» համար կռիվ տալ: Նկարագրված վիճակը, ընդհանուր առմամբ, դեռ երկար կտևի, ու անորոշ է նաև հնարավոր ավարտը»,-շեշտեց նա:

Ինչ վերաբերում է նշված հնարավորություններին ու սեփական կարմիր գծերն առաջ տանելու ցանկությանը, քաղաքական վերլուծաբանը, անդրադառնալով ՀՀ իշխանությունների քաղաքականությանը, նշեց. «Իշխանություններն ասում են կարմիր գիծը ՀՀ սուվերեն տարածքն է, բայց իրականում այդ կարմիր գիծը չկա. եթե տարածքը խախտվում է, և ասում են՝ միայն խաղաղ ճանապարհով կփորձեն ինչ-որ հարցեր լուծել, դա այլևս կարմիր գիծ չէ: Այսինքն, այդ հայտարարությունները կապ չունեն իրականության հետ: Հայաստանի իշխանությունները վարում են քաղաքականություն, որն իրենց կօգնի պահել իշխանությունը: Եթե այդ նպատակի համար անհրաժեշտ է մի քիչ ատամներ ցույց տալ, որ միջազգային հանրությունն իրենցից գոհ լինի, կանեն, եթե ինչոր պահի զիջումներ են պետք, կգնան զիջումների: Այս վիճակը պայմանավորված է ընդհանուր թուլությամբ, բայց նաև իշխանությունների կրավորական կեցվածքով, որը եղել է դեռ 2018-ից:

2018-ից Հայաստանում մի իշխանություն է, որի առաջնահերթությունները տարբերվում են այն առաջնահերթություններից, որոնք պետք են անվտանգության խնդիր ունեցող երկրին: Այս իշխանության առաջնահերթությունը բոլորի համար լավը լինելն է, ընկերանալը, անկախ նրանից, թե ինչի հաշվին է այդ ընկերությունը: Նշվածով են պայմանավորված այս և նախորդ իշխանությունների նաև գաղափարական տարաձայնությունները, որովհետև նախորդների համար առաջնահերթությունն անվտանգությունն էր, Հայաստանը, Արցախը, իսկ այս իշխանությունների առաջնահերթությունը ասֆալտ փռելն է, միջազգային հանրության հետ կլիմայի փոփոխությունների ազդեցությունը քննարկելը»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Մայիսին կամ հունիսին սպասվում է Ռուսաստանի կողմից լայնածավալ հшրձակում, բայց մենք պատրաստ չենք․ մենք հիմա օգնության կարիք ունենք․ Զելենսկի «Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումները