Երևան, 29.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


Արևային ակնոց. ինչո՞վ էին տարբերվում Թութանհամոնի, Ներոնի «ակնոցները» ժամանակակիցներից. «Փաստ»

Lifestyle

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Աչքերը արևի ճառագայթներից պաշտպանելու ամենահին սարքերից են հին եգիպտական ազնվականության գերեզմաններում հայտնաբերված ակնոցները: Մասնավորապես, Թութանհամոն փարավոնի գերեզմանի մեջ եղել է փայլուն զմրուխտի երկու շրջանակ, որոնք ամրացված են եղել բրոնզե մետաղալարով: Այնուամենայնիվ, անհնար է միանշանակ ասել, որ Նեղոսի հովտի բնակիչներն են հենց այդ իրի գյուտարարները: Ի վերջո, ավաղ, դեռ հնարավոր չի եղել հաստատել Ասիայի և Ամերիկայի բևեռային շրջանների բնակիչների կողմից արևապաշտպան ակնոցների գյուտի տարեթիվը: Ենթադրվում է, որ դա եղել է առնվազն 2000 տարի առաջ: Օրինակ՝ Հյուսիսային Ամերիկայի արկտիկական շրջաններում բնակվող ինուիտները հնուց են օգտագործել «իգգուագ» կոչվող սարքը:

Այն իրենից ներկայացրել է շրջանակ կամ իրար միացված շրջանակներ: Նման «ձյան ակնոցները» պատրաստվել են փայտից, ոսկորից կամ կաշվից: «Ակնոց-իգգուագ» -ները առանձնանում են այն առումով, որ դրանք ժամանակակից իմաստով հագեցած չեն եղել որևէ օպտիկայով: Ձյան մակերևույթից արտացոլված արևի լույսի չափազանց մեծ ազդեցությունը կրճատվել է շրջանակների բարակ ճեղքերով: Այդ ճեղքերը ապահովել են բավարար տեսանելիություն՝ պահպանելով նախապատմական մարդկանց տեսողությունը: Արևային ակնոցի հետագա ամենահայտնի սեփականատերը եղել է Հին Հռոմի կայսր Ներոնը։ Ըստ «Բնական պատմության» հեղինակ Պլինիոս Ավագի վկայության, այդ տխրահռչակ կառավարիչը սիրում էր գլադիատորների մարտերը դիտել զմրուխտե պրիզմայի միջոցով: Այնուամենայնիվ, հայտնի չէ, թե այդպիսի հոբբին կապված է եղել արևի ճառագայթներից պաշտպանվելու ցանկությա՞ն, տեսողական արատները շտկելո՞ւ, թե՞ կայսեր ընդհանուր շռայլության հետ:

Ածխային կվարցի հարթ կտորներն են հանդիսացել ժամանակակից արևի ակնոցների մեկ այլ նախատիպ: Դրանք հայտնի են որպես «այ տայ»-ներ, ինչը նշանակում է «արևը ծածկող մութ ամպեր»։ Դրանք օգտագործվել են Չինաստանի բնակիչների կողմից մոտ 900 տարի առաջ: Արդեն 15-րդ դարում դրանք սկսել են առնել շրջանակների մեջ: Հետաքրքիր է, որ ակնոցի արևել յան տարբերակը ոչ միայն բուժական, այլ նաև հանդիսավոր նպատակ է ունեցել: Մի շարք աղբյուրներ դրանք նկարագրում էին որպես աքսեսուար, որը դատավորները կրել են դատավարությունների ընթացքում դատավարության մյուս մասնակիցներից դեմքի արտահայտությունները թաքցնելու համար: Եվրոպայում մգեցված ակնոց ստեղծելու առաջին փորձերը կապված են Մարկո Պոլոյի անվան հետ: Համարվում է, որ նա է տեղեկություններ բերել նման սարքերի մասին, և 16-րդ դարի եվրոպացի ոսկերիչները փորձել են դրանք վերստեղծել՝ օգտագործելով թանկարժեք քարեր: Հասկանալի է, որ նման օպտիկական սարքերը ոչ մի կերպ չէին կարող տարածվել:

Բայց 18-րդ դարի փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ արևային ակնոցների բարելավում է իրականացվել Անգլիայում և Վենետիկում: Իտալական քաղաքի բնակիչները օգտագործել են, այսպես կոչված, «Գոլդոնի ակնոցները», որը կոչվում էր հայտնի դրամատուրգ Կառլո Գոլդոնիի անունով, որը մասսայականացնում էր մգեցված ապակե ակնոցները: Ինչ վերաբերում է մառախլապատ Ալբիոնին, ապա նույն դարի վերջին Ջեյմս Էսկոն առաջարկել է կանաչ կամ կապույտ ոսպնյակներով հագեցած ակնոցների մոդելներ: Սակայն, ընդհանուր առմամբ, դրանք ժամանակակից իմաստով արևապաշտպան միջոցներ չէին: Դրանց հիմնական նպատակն էր թեթևացնել այն հիվանդների վիճակը, որոնք ունեին լուսազգայունություն: Փաստագրված է Նապոլեոնի բանակի զինվորների համար հատուկ ակնոցների զանգվածային պատվերը եգիպտական արշավի ընթացքում: Այրած ապակին, որի վրայի լաքի լրացուցիչ շերտը պահում էր մուրը, նախատեսված էր աֆրիկյան արշավի ընթացքում զինվորների տեսողությունը պաշտպանելու համար:

Հետաքրքիր է, որ հղկված օբսիդիանի կտորները իմպրեսիոնիստ նկարիչների համար եղել են մի տեսակ քվազի-ակնոցներ: Բաց երկնքի տակ աշխատելիս վարպետները հինգ րոպե տևողությամբ հայացքները ուղղել են «սև հայելիներին»: Արդյունքում, գույների ընկալման բարելավում է տեղի ունեցել, և անհետացել է «աչքի պղտորությունը»: Առևտրային նպատակներով արևապաշտպան էժան օպտիկայի առաջին մասշտաբային արտադրությունը կապված է Սեմ Ֆոստերի անվան հետ: Օգտագործելով կաղապարներ՝ նա 1929 թվականին Ատլանտիկ Սիթիում լողափնյա այցելուների ամբոխին է մատակարարել ցել յուլոիդային Foster Grant ակնոցներ: Վաճառքի աճին նպաստել է հոլիվուդյան աստղերի ներգրավումը սեզոնի նոր իրերը գովազդելու համար: Ի դեպ, սկսած 1920-ականներից դերասանները զանգվածաբար են օգտագործել պաշտպանիչ օպտիկա: Դա պայմանավորված էր նկարահանումների ժամանակ հզոր լուսավորությամբ։ 20-րդ դարի 30-ականները աշխարհին են պարգևել բևեռացված ակնոցներ: Էդվին Լանդը Մասաչուսեթսից հայտնագործել է ոսպնյակների և բևեռային ֆիլտրի համադրությունը, որոնք արդյունավետորեն շեղում են շողերը:

Նորույթը մեքենա վարելը, հեծանվավազքը կամ դահուկասահքը դարձրել է շատ ավելի հարմարավետ և անվտանգ: Այսօր այդ տեսակի լուսային զտիչները լայն հատված են զբաղեցնում ոչ միայն օպտիկայի, այլ նաև LCD էկրանների և լուսանկարչության արտադրության մեջ: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից առաջ Միացյալ Նահանգների և Մեծ Բրիտանիայի ռազմական գերատեսչություններն են մասնակցել օդաչուների համար ակնոցների ստեղծմանը: Հետպատերազմյան ուսումնասիրությունները պարզել են, որ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ինտենսիվ ազդեցությունը կարող է հանգեցնել ոչ միայն կատարակտի, այլ նաև տեսողության կորստի: Անցյալ դարի 70-ականներին շատ երկրներ, ներառյալ Եվրոպայի երկրները, Միացյալ Նահանգները և Ավստրալիան, մտցրել են արևային ակնոցների ուլտրամանուշակագույն պաշտպանության ստանդարտներ: Մեր օրերում արևային ակնոց կրում են բոլորը և ամենուր: Այժմ դրանք ոչ միայն նորաձևության տարր են, այլ նաև իսկապես պաշտպանիչ գործիք:

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Պետք է մեկտեղել ջանքերը Հայաստան-Սփյուռք միասնական օրակարգ ձևավորելու հարցում». կայացավ Արման Վարդանյանի և Ամրամ Պետրոսյանի հանդիպումը Ինձ մոտ ձևավորված կարծիք կա, որ վերջնակետն Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրն է. Նաիրի ՍարգսյանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվ