Երևան, 06.Հունիս.2023,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
«Եթե նուրբ հարցերի շուրջ անլուրջ վերաբերմունքը շարունակվի, աղետալի հետևանքներ են լինելու»․ «Փաստ» «Կրկին գործ ունենք կեղծիքների հետ. ներկայացված թվերը, տնտեսական ու հարկային քաղաքականությունը միֆեր են»․ «Փաստ» Իսկ Արցախը հանձնելու և Հայաստանը կտոր-կտոր անելու մանդատ ունե՞ք․ «Փաստ» Ամե՜ն ինչից շատ, ամե՜ն ինչից վեր, սիրում է կյանքում նա իր...․ «Փաստ» Մեղավորներ «նշանակելու» նոր շոու է սպասվում․ «Փաստ» Դատավարությունը կարող է «ռեկորդներ» գրանցել․ «Փաստ» Շառլ Միշելի հայտարարությունը մնացել է «օդո՞ւմ»․ «Փաստ» Նոր պատժամիջոց Ռուսաստանի նկատմամբ. ի՞նչ հետևանքներ կարող են լինել Հայաստանի համար․ «Փաստ» Հանգամանքների վրակառուցված տնտեսությունները երկարաժամկետ հեռանկարում ապագա չունեն․ «Փաստ» Իշխանություններին հատկապես զայրացնում են հայրենասեր մարդիկ․ «Փաստ»


Բաքուն չի կարող ընտրել՝ ում հետ խոսել. գործընթացն սկսվե՞լ է․ «Փաստ»

Միջազգային

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

eurasianet.org-ը «Երկխոսություն Ադրբեջանի և Ղարաբաղի միջև. գործընթացը սկսվե՞լ է» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Ադրբեջանի և Լեռնային Ղարաբաղի ներկայացուցիչների միջև բանակցություններն ընթանում են ավելի հաճախակի և բաց: Ադրբեջանի դիրքորոշումը Ղարաբաղի հարցում հստակ է, նա մտադիր է լիակատար վերահսկողություն հաստատել տարածաշրջանի վրա, ցանկանում է տեղի էթնիկ հայերին ճանաչել որպես իր քաղաքացիներ և չի պատրաստվում նրանց հատուկ կարգավիճակ տալ։ Դեռևս հոկտեմբերին է Ալիևը հայտարարել, որ ղարաբաղցի հայերի հետ պարբերական շփումներն ի վերջո «կհանգեցնեն լիարժեք ըմբռնման..., որ պարզապես չկա այլ ճանապարհ, քան ինտեգրվելը ադրբեջանական հասարակությանը»:

Այսպիսով, ղարաբաղցի հայերից ո՞ւմ հետ է պատրաստ խոսել Ադրբեջանը։ Այդ հարցն առանձնահատուկ արդիական է, քանի որ Բաքուն չի ճանաչում «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը» և այնտեղ կայացած ընտրությունները։ Եվ նաև այն պատճառով, որ Ադրբեջանը 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ այդ տարածաշրջանի դե ֆակտո նախագահի և այլ պաշտոնյաների դեմ ռազմական հանցագործությունների մեղադրանք է ներկայացրել։ Ադրբեջանի ԱԳՆ բարձրաստիճան պաշտոնյան, որը ցանկացել է անանուն մնալ, Eurasianet-ին ասել է, որ Բաքուն չի կարևորում այն փաստը, որ Ղարաբաղից հնարավոր զրուցակիցները կարող են լինել չճանաչված ընտրություններում հաղթածները։ Սակայն պաշտոնյան բացառել է փաստացի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հետ երկխոսության հնարավորությունը։

«Բազմաթիվ հնարավորություններ կան ցանկացած ձևաչափով փոխգործակցության համար, բայց ոչ նրանց հետ, ովքեր այնտեղ են տեղափոխվել օկուպացիայի ժամանակ, ովքեր այնտեղ են ապօրինի և հանցագործություններ են կատարել Ադրբեջանի դեմ»,- ասել է նա։ Բաքվում գործող Միջազգային հարաբերությունների վերլուծության պետական կենտրոնի ղեկավար Ֆարիդ Շաֆիևը Eurasianet-ին ասել է, որ 2022 թվականի աշնանը մի շարք շփումներ են կայացել համայնքի ներկայացուցիչների հետ, որոնց հետ քննարկվել են կազմակերպչական հարցեր, շփումը տեղի է ունեցել ոչ պաշտոնական միջավայրում, ուստի չի կարելի խոսել «ընտրյալների» հետ հանդիպման մասին։ «Երբեմն մենք գործ ենք ունենում այն հայերի հետ, ովքեր պատասխանատու են, օրինակ՝ ջրային ռեսուրսների կառավարման համար, երբեմն էլ նրանք ինչ-որ «պաշտոն» են զբաղեցնում, բայց Ադրբեջանի իշխանությունները պաշտոնապես դա չեն ճանաչում։

Բայց որքան էլ ինտենսիվ լինեն շփումները, Ադրբեջանը ակնհայտորեն մտադիր չէ ճանաչել Ղարաբաղը՝ որպես առանձին քաղաքական միավոր»,– ասել է Շաֆիևը։ «Իհարկե, կա ըմբռնում, որ մենք պետք է լուծենք ղարաբաղցի հայերի անվտանգության և իրավունքների հարցը, բայց դա՝ Ադրբեջանի սահմանադրության շրջանակներում և օգտագործելով ներքին մեխանիզմները»,- ասել է նա։ 2022 թվականի նոյեմբերին Թոփչուբաշովի կենտրոնի գիտաշխատող Շուջաթ Ահմադզադեն առաջարկել է Ադրբեջանին ճանաչել Ղարաբաղի քաղաքներում և գյուղերում անցկացված տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների արդյունքները։ «Անջատողական անկլավում անցկացված «խորհրդարանական» և «նախագահական» ընտրությունների ճանաչումն անընդունելի է, սակայն գյուղերի ներկայացուցիչների ճանաչումը որպես իրավասու անձինք ինքնին չի կարող խաթարել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը»,- ասել է Ահմադզադեն։

Eurasianet-ին տված հարցազրույցում Ահմադզադեն հաստատել է, որ բանակցությունները, ի վերջո, ուղղված են Ղարաբաղի և նրա հայ բնակչության ինտեգրմանը: «Իմ կարծիքով, երկխոսության այս մեխանիզմն Ադրբեջանն ավելի շատ դիտում է որպես Լեռնային Ղարաբաղի այն հատվածի նկատմամբ ինքնիշխանության աստիճանական վերականգնման միջոց, որը ենթակա չէ իր վերահսկողությանը։ Անհիմն կլինի ենթադրել, որ Բաքվի պաշտոնյաները ինչ-որ կերպ կքննարկեն այնպիսի քաղաքական մոդելներ, որոնք չեն ճանաչում Ադրբեջանի ինքնիշխանությունը Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ: Այդ քննարկումները, հավանաբար, առաջին հերթին ուղղված կլինեն Ղարաբաղի հրատապ խնդիրների լուծմանը (ջրամատակարարում, էլեկտրաէներգիա, տրանսպորտ, հանքարդյունաբերություն և այլն)»,- ասել է նա։

Փետրվարի 23-ին Ղարաբաղի նախագահը անդրադարձել է Բաքվի հետ երկխոսության հեռանկարներին։ «Մենք պատրաստ ենք Ադրբեջանի հետ երկխոսության և հակամարտության լուծմանը, սակայն ունենք հստակ սկզբունքներ և «կարմիր գծեր», որոնք բխում են Արցախի ժողովրդի հիմնարար իրավունքներից, կենսական շահերից և պահանջներից»,- ասել է Արայիկ Հարությունյանը։ «Առաջին հերթին մենք պետք է ապահովենք կայուն և վստահելի մթնոլորտ, որը կբացառի սադրանքները, ուժի կիրառումը և հոգեբանական տեռորը»,- հավելել է նա՝ նշելով, որ կենցաղային խնդիրները կարելի է լուծել «հասարակ շփումների միջոցով»։ Սակայն երկարաժամկետ խնդիրների լուծմանն ուղղված բարձր մակարդակի բանակցությունների համար Ղարաբաղի հայերի համար անհրաժեշտ պայման է միջնորդներով միջազգային մեխանիզմի առկայությունը, որոնք «կերաշխավորեն երկու կողմերի շահերի պաշտպանությունը և նրանց հավասարությունը»։

Հարությունյանը նաև ընդգծել է, որ Բաքուն չի կարող ընտրել՝ ղարաբաղցի հայերից ում հետ խոսել։ Հարությունյանն ու նրա վարչակազմը մինչ այժմ ադրբեջանցիների հետ բանակցությունների համար առաջ են քաշել անվտանգության բարձրաստիճան պաշտոնյաների։ Ընդ որում, Ղարաբաղը ձեռնպահ է մնում այդ քննարկումները քաղաքական երկխոսություն անվանելուց։ Նախկին արտգործնախարար, նախագահ Հարությունյանի ներկայիս խորհրդական Դավիթ Բաբայանը պնդում է, որ իրենք ոչ թե «բանակցություններ» են վարում, այլ միայն «ունեն շփումներ կենսական հարցերի շուրջ»։

Մարտի 1-ին Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ներկայացուցիչների հետ հանդիպումից հետո Ղարաբաղի ԱԳՆ-ն կրկնել է, որ հրատապ խնդիրների լուծմանն ուղղված քննարկումները «չեն կարող փոխարինել լիարժեք բանակցություններին»։ «Մենք ելնում ենք միջազգային միջնորդական ձևաչափի վերականգնման անհրաժեշտությունից որպես խաղաղության գործընթացի անշրջելիության կարևոր երաշխիք», - նշել են նախարարությունից։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Երիտասարդության պալատը ոչ միայն իր ժամանակաշրջանի համարձակ ճարտարապետական լուծում ունեցող շենք էր, այլև Երևանի խորհրդանիշներից մեկը. Մանե Թանդիլյան «Եթե նուրբ հարցերի շուրջ անլուրջ վերաբերմունքը շարունակվի, աղետալի հետևանքներ են լինելու»․ «Փաստ»«Կրկին գործ ունենք կեղծիքների հետ. ներկայացված թվերը, տնտեսական ու հարկային քաղաքականությունը միֆեր են»․ «Փաստ»Իսկ Արցախը հանձնելու և Հայաստանը կտոր-կտոր անելու մանդատ ունե՞ք․ «Փաստ»Ամե՜ն ինչից շատ, ամե՜ն ինչից վեր, սիրում է կյանքում նա իր...․ «Փաստ»Մեղավորներ «նշանակելու» նոր շոու է սպասվում․ «Փաստ»Դատավարությունը կարող է «ռեկորդներ» գրանցել․ «Փաստ»Շառլ Միշելի հայտարարությունը մնացել է «օդո՞ւմ»․ «Փաստ»Նոր պատժամիջոց Ռուսաստանի նկատմամբ. ի՞նչ հետևանքներ կարող են լինել Հայաստանի համար․ «Փաստ»Բացառիկ․ Backstage-ը ներկայացնում է Գոռ Վարդանյանի նոր ֆիլմի՝ «Սարոյան եղբայրների» նկարահանման ամենահետաքրքիր կադրերը (տեսանյութ, լուսանկարներ) Մրցանակ՝ «կանաչ» առևտրի և «կանաչ» տնտեսությունների զարգացմանը նպաստելու համարԻնչո՞ւ է Արայիկ Հարությունյանը լեգիտիմացնում ադրբեջանական անցակետը«Մի դրամիկի ուժը»․ բարեգործում են Idram Junior-ի օգտատերերըIntent.ai-ի նորարար AdTech լուծումները Համաշխարհային էներգետիկայի մեջ ամենամեծ ներդրումները արևային ոլորտում են Շրջակա միջավայրի պահպանությունը պետք է դառնա մեր արժեհամակարգի մի բաղկացուցիչ մաս. Հասմիկ Մկրտումյան Տարանտինո և Չեխով․ երկխոսություններ ոչնչի մասին Ակբա Լիզինգի պորտֆելը ռեկորդային աճ է գրանցել «Աուդիտորների Պալատ»-ի նախագահ Նաիրի Սարգսյանի կարծիքով բենզինի գների վայրիվերումները միջազգային շուկաներում տեղի ունեցող փոփոխություններով պայմանավորելը սխալ է Պատերազմը կանգնեցնելը հնարավոր դարձավ միայն Ռուսաստանի ղեկավարության ջանքերով. Գագիկ Ծառուկյան Հայ-չինական գործընկերային հարաբերությունների զարգացումը՝ առաջնահերթություն Shtigen Group-ի համար Գյումրիում անցկացրեցինք «Հայաքվե» նախաձեռնության մարզային քարոզարշավի առաջին հանրային միջոցառումը. Ավետիք ՉալաբյանԵրևանի ժառանգության պաշտպանության կոմիտեի հայտարարությունը Երևանի 33-րդ (Ֆիրդուսի) թաղամասի առնչությամբԿարծում եմ՝ ուշադրության արժանի մոտեցում է, եթե հաշվի ենք առնում այսօրվա բանակցային տխուր իրողությունները. Մանե Թանդիլյան Բարանովիչի կենտրոնում հայտնվել է ինքնավար լիցքավորման կայան. Ո՞վ է քաղաքին նման նվեր տվել Մեր իշխանության պարագայում ընդդիմությունը պետք է գա և խելոք աշխատի․ Մեսրոպ Առաքելյան Անկլավների հանձնմամբ Նիկոլը կմասնատի Հայաստանը Չարենցն ու Տերյանը ` «Իմ» մատենաշարում«Առանց «նշաձողերի» ինքնակործան ընթացքը՝ քաոտիկ արտաքին միջավայրում» թեմայով քննարկում՝ «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցության նախաձեռնությամբՊատերից ներս աճած ծառերը. Արամ Մանուկյանի տունը դեռ կիսաքանդ վիճակում էԵրկու մեծ անուն մեկ հասցեում ԼՈՒՐԵՐ․com-ի ծրագրային հաղորդումների կազմը կհամալրվի նոր, նմանը չունեցող Backstage նախագծով Հանուն բնապահպանական արդարության Google-ը ԱՄՆ-ում արևային մարտկոցներ կտեղադրի աղքատների համար ԶՊՄԿ աշխատակիցը ատլետիկա մարզաձևի ՀՀ եռակի չեմպիոն Բաշլիկ. գլխաշո՞ր, գլխա՞րկ, թե՞ զինվորական հագուստի տարր․ «Փաստ»ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (3 ՀՈՒՆԻՍԻ)․ Բիրտ ուժով բազմաթիվ քաղաքացիներ են բերման ենթարկվել․ «Փաստ»Հանգամանքների վրակառուցված տնտեսությունները երկարաժամկետ հեռանկարում ապագա չունեն․ «Փաստ»Իշխանություններին հատկապես զայրացնում են հայրենասեր մարդիկ․ «Փաստ»Հրահանգել եմ հեռացնել ԱԺ բոլոր ավտոմեքենաների ապակիները մգեցնող թաղանթները, այդ թվում՝ ինձ սպասարկող մեքենաներինը․ Ալեն Սիմոնյան Պահը ճակատագրական է, հապաղումը հանգեցնելու է անդառնալի հետևանքների․ «Արցախի անվտանգության եվ զարգացման ճակատ» «Փաշինյանը միշտ կատարում է այն խնդիրը, որ իր առջև դնում է գլոբալիստական էլիտան»․ «Փաստ»«Հայաքվե»-ի մեր մարզային քարոզարշավը սկսում ենք Գյումրիից. Ավետիք Չալաբյան Երևանում խնդիրները չեն լուծվում, քանի որ գործ ունենք սիրողական կառավարման հետ. Տիգրան Սահակյան Կկանոնակարգվի կենսաբանական ակտիվ հավելումների վաճառքը, խախտումների դեպքում կսահմանվեն վարչական տույժեր. նախագիծ․ «Փաստ»Երևանի ճանապարհների վիճակը ամենախայտառակն է ամբողջ Հայաստանում. Մեսրոպ Առաքելյան «Ասաց՝ մեզ օգնության չեն գալիս, մա՛մ, դու աղոթի, որ ողջ մնանք, որ մեր հողերը հետ բերենք». Խորեն Հաջաթյանը զոհվել է հոկտեմբերի 23-ին՝ Վարանդայում. «Փաստ»Քիշնևյան միջանցիկ հանդիպման ծանր «մթնոլորտը». «Փաստ»«Կառավարությունը միայն վիճակագրության ներկայացմամբ է զբաղված, ընդ որում՝ սելեկտիվ». «Փաստ»«Փաշինյանին պոտենցիալ Սահակաշվիլի են դիտարկում». «Փաստ»Սա է օրվա իշխանության «փիլիսոփայությունը». «Փաստ»