Երևան, 28.Մարտ.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . Տոնոյան Չտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ


Հանգամանքների վրակառուցված տնտեսությունները երկարաժամկետ հեռանկարում ապագա չունեն․ «Փաստ»

Քաղաքական

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ըստ պաշտոնական տվյալների, 2022 թվականին Հայաստանում արձանագրվել է 12,6 տոկոս տնտեսական աճ, իսկ այս տարվա առաջին եռամսյակում, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատությամբ, 12,1 տոկոս։ Ինչ խոսք, պետք է ընդունել, որ տպավորիչ ցուցանիշներ են, ու պատահական չէ, որ իշխանությունների համար սա դարձել է գլուխ գովալու նոր առիթ։ Դե, դրա համար ավելի ուժգին պատճառ էլ կա. նույնիսկ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նիստում նշեց, թե ԵԱՏՄ երկրներին դժվար կլինի հասնել Հայաստանի աճի ցուցանիշներին։ Բայց... Այստեղ շատ կարևոր է երկու գործոն՝ այդ աճի կառուցվածքն ու առկա ռիսկերը, որոնք ՀՀ իշխանությունները, «կուրացած» շլացնող թվերից, պարզապես աչքաթող են անում կամ ուղղակի չնկատելու են տալիս։

Նախ՝ խնդիրն այն է, որ աճի տեմպը բոլորովին էլ պայմանավորված չէ հայաստանյան արտադրանքի արտահանման ավելացմամբ։ Այդ դեպքում կարող է հարց ծագել, թե ինչպե՞ս է Հայաստանը մի քանի անգամ ավելացրել արտահանումը դեպի ԵԱՏՄ երկրներ։ Պատասխանը շատ պարզ է. Ռուսաստանի դեմ սահմանված պատժամիջոցների պայմաններում Հայաստանը որպես տարանցիկ ուղի է ծառայում արևմտյան երկրներից դեպի Ռուսաստան ապրանքների հոսքի համար։ Պատահական չէ, որ արևմտյան պետություններից Հայաստան են ներկրվել մեծ քանակությամբ մեքենաներ, մեխանիզմներ և սարքավորումներ, որոնք հետո թանկ գներով վերաարտահանվել են դեպի ռուսական շուկա։ Քանի որ արևմտյան ծագում ունեցող բազմաթիվ ընկերություններ դուրս են եկել ռուսական շուկայից ու փակել իրենց գրասենյակները, ապա այդ ընկերությունների արտադրանքը Ռուսաստան մուտք է գործում միջնորդավորված ձևով։

Օրինակ՝ արևմտյան հայտնի ընկերությունների մեքենաները կամ մյուս արտադրանքը նախ ներկրվում են Հայաստան, ապա մեր երկրից էլ՝ դեպի Ռուսաստան։ Ու այսպիսով Հայաստանից դեպի Ռուսաստան արտահանումը մեծապես աճում է։ Մյուս կողմից էլ՝ արդեն ավանդաբար ՀՀ տնտեսության մեջ սկսել է մեծ մասնաբաժին կազմել խաղամոլությունը։ Իշխանությունները ցույց են տալիս, թե իբր պայքարում են խաղամոլության դեմ, որոշակի գովազդներ են արգելում, սահմանափակում են կանխիկով խաղադրույքների իրականացումը, սակայն դրանից խաղամոլության ցուցանիշները չեն նվազում։ Բացի այդ, Հայաստանի տնտեսական աճի կառուցվածքում էական մաս են կազմում մի կողմից՝ տրանսֆերտների ավելացումը, մյուս կողմից էլ՝ ծառայությունների և բանկային հատվածի աճը, որոնք մեծ թվով ռուսաստանցիների՝ Հայաստան ժամանելու արդյունք են։ Մեծ հաշվով, Հայաստանի տնտեսությունն աճել է ռուս-ուկրաինական պատերազմի հաշվին։ Ներկա պայմաններում, երբ նույնիսկ մեծ ռեսուրսներ ու նավթ ունեցող երկրները իրենց հույսը չեն դնում ռեսուրսների ու արտաքին գործոնների վրա՝ փորձելով ձևավորել ներքին արտադրական ներուժ, Հայաստանի տնտեսության ապագան լիովին կախման մեջ է հայտնվել արտաքին զարգացումներից։

Այնինչ, Ուկրաինայում ընթացող պատերազմից արդեն մեկ տարի ու երեք ամիս ժամանակ է անցել, իսկ այդ ժամանակահատվածը բավարար էր, որ երկիր մտած գումարները պայմաններ ստեղծեին ներքին տնտեսական հզորությունների ավելացման ու հայկական արտադրության խթանման համար, բայց այդ գումարներն ինչպես մուտք են գործում, այնպես էլ հեռանում են։ Եվ եթե Հայաստանն ինչ-որ պարագայում հայտնվի պատժամիջոցների տակ, ապա այն ռուսաստանցիները, որոնք հաշիվներ էին բացել ՀՀ բանկերում ու Հայաստանի տարածքից էին գործունեություն իրականացնում, կարող են իրենց հաշիվները փակել ու այլ երկրներ տեղափոխել։ Գումարների մեծ հոսքերը դեռևս չեն նշանակում ավտոմատ դրանց կապիտալիզացում։ Մինչև այս պահը Հայաստանի տնտեսությունն ի վիճակի չէ մարսել առկա ֆինանսական մուտքերը, իսկ դա գումարների արտահոսքի պարագայում կարող է ծանրագույն հետևանքների հանգեցնել։

Օրինակ՝ եթե ներկա պայմաններում առաջանցիկ տեմպերով շինարարությունն աճում է, ապա այն կարող է ուղղակի կանգնել, երբ գումարները սկսեն արտահոսել Հայաստանից։ Այս պարագայում ընդհանրապես դժվար է ասել, թե Հայաստանի տնտեսության երկնիշ աճի տեմպը ինչքան կարող է շարունակվել, բայց միանշանակ է, որ այն շատ երկար տևել չի կարող, քանի որ մեծապես կախված է արտաքին հանգամանքներից, իսկ այդ հանգամանքները շատ արագ, որոշ դեպքերում նույնիսկ կտրուկ փոփոխվում են։ Այս ամենը նշանակում է, որ ինչ-որ մի պահից մեր աննախադեպ աճը կարող է գահավիժել, անգամ խուճապի պատճառ դառնալ, եթե չասենք ավելին։ Ներկա իրավիճակում դեռևս պայմաններ կան գրանցվող աճը երկարաժամկետ զարգացման հիմք դարձնելու համար, բայց ոչինչ չի արվում այս ուղղությամբ։ Իշխանությունների հույսը միայն այն է, որ ՀՀ տնտեսության նկատմամբ բախտը բարեհաճ գտնվի։ Բայց փորձը ցույց է տալիս, որ բախտի ու հանգամանքների վրա կառուցված տնտեսությունները երկարաժամկետ հեռանկարում ապագա չունեն։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Փաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզ Ղրղզստանի մայրաքաղաքում ավազամրրիկից շենքեր և ավտոմեքենաներ են վնասվել Պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկի Մենք իբր հողի վրա ենք, բայց մեռած ենք, թաղած չենք․ Էդուարդ Շարմազանով Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի Գործող իշխանությունները գիտակցաբար ստանձնում են զիջողի, հանձնողի կերպարը. Մենուա Սողոմոնյան«Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի հովանու ներքո իրականացվել է 23-րդ «Արտավազդ» ամենամյա մրցանակաբաշխությունը . ՏոնոյանՉտրվե´լ թշնամական հերթական սադրանքին. «Հայաքվե» Իտալիան կառուցում է լողացող հիբրիդային էլեկտրակայան Գրիգոր Դանիելյանի որդուն հիվանդանոց են տեղափոխել Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում Կրոկուսի վրա հարձակում գործած ահաբեկիչները գտնվել են թմրանյութի ազդեցության տակ Հայտնի է՝ ով է ճանաչվել Լա Լիգայի՝ մարտ ամսվա լավագույն մարզիչ Շղթայական ավտոմեքենաների ջարդ Երևանում. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Վարչախմբի թիրախում հաջորդը ռուսական ռազմակայանն է Չեմ զարմանա, եթե Փաշինյանը սա կարդա և իր հերթական տիկ-տոկյան լայվի ժամանակ հպարտությամբ պատմի երեխաներին, որպես «խաղաղության» մասին բարի հեքիաթ. ՉալաբյանՈւ՞մ է մեղադրում Անդրանիկ Քոչարյանը Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել Ազատության, անկախության և բարգավաճման խորհրդանիշ արձանը, ամերիկացիների դժվարին նվիրատվությունն ու Պուլիտցերի զայրույթը. «Փաստ»2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին Փաշինյան-Բլինկեն-Ֆոն դեր Լեյեն հանդիպումը չի կարող հանգեցնել էսկալացիայի. Պետքարտուղարությունը՝ Բաքվին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 ՄԱՐՏԻ)․ Առաջին անգամ հիդրոպլանի փորձարկում, լվացքի մեքենայի արտոնագրում. «Փաստ»Բաց դռների օր` ԶՊՄԿ-ում (տեսանյութ) Ո՞րն է ԵՄ իրական առաքելությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին. «Փաստ»Գործող իշխանությունների դեմ արդյունավետ պայքար մղելու համար անհրաժեշտ է հանրության լայն շերտերի համախմբում. Արշակ Կարապետյան «Հայաստանը ԱՄՆ-ի ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես ամերիկյան նպատակներն առաջ մղելու պոտենցիալ հզոր լծակ». «Փաստ»Նիկոլն ամեն ինչ հասցրել է ձախողման եզրին. Արտակ Զաքարյան «Կենսուրախ էր, խղճով, խելացի ու հայրենասեր». Արեն Մալաքյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքի զորամասի պայթյունի ժամանակ. «Փաստ»Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր. «Փաստ»Վեցամյա ավերումներն ու «կկվի կանչելու» ժամանակը. «Փաստ»Ինչո՞ւ են հիմնավորում միշտ այն, ինչը վնասում է Հայաստանի անվտանգության շահերին. «Փաստ»«Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ». «Փաստ»Հասարակության վրա փորձում է վախ ծախել. «Փաստ»Ուղարկում է մարդկանց հետ «խոսելու». «Փաստ»Ինչո՞ւ չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ. «Փաստ»Էլ ճանապարհ սարքելն ո՞ւմ է պետք. «Փաստ»Արդեն կես տարի է՝ Ռուբեն Վարդանյանը ապօրինի բանտարկված է Բաքվի բանտում․ «Ապրելու երկիր»Գնել Սանոսյանը դժվարացավ պատասխանել ԱԺ պատգամավոր Դավիթ Դանիելյանի հարցին, թե երբ կավարտվի Շուռնուխ գյուղի տների շինարարությունըՄալաթիա Սեբաստիայում բացվել է 88 ցանցի հերթական սուպերմարկետը Դուք կանաչ լույս վառեցիք Արցախի հայաթափման համար. ՇարմազանովՔուչակ գյուղի վերջնամասում մեքենաներ են բախվել․ կա զոհ և 6 վիրավոր Ադրբեջանը չի մասնակցի Երևանում սամբոյի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում Արդարի դար չէ, ՈՒժեղի դար է Ընկերությունը կարևորում է նման ճանաչողական այցերը՝ ծանոթացնելու հանրությանը երկրի տնտեսության հենասյուն հանդիսացող որոլտին, ներկայացնելու իրական խնդիրներն ու ձեռքբերումներըԱռաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Տիգրան Ավինյանի շնորհավորանքը՝ Թատրոնի համաշխարհային օրվա առթիվԻշխանությունը միայն պարտվելու ու հանձնվելու սցենար է առաջարկում. Նաիրի Սարգսյան Փաշինյանը դեռ մտմտում է նոր Սահմանադրության մասին