Yerevan, 06.October.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Futsal tournament Galaxy Champions League 2024 kicks off Unibank is now a regular partner of “Pan-Armenian intellectual movement” IDBank issued another tranche of dollar bonds Green Iphone on the best credit terms at green operator's stores UCOM Provided technical assistance to Shengavit administrative district AMD 9,808,684 to the "City of Smile" Charitable Foundation. The next beneficiary of "The Power of One Dram" is known Unibank offers a “Special” business loan with an interest rate of 8.5% per annum IDBank implements the next issue of nominal coupon bonds Flyone Armenia will start operating regular direct flights Yerevan-Moscow-Yerevan New movie channels in Ucom and good news for unity tariff subscribers


Փորձում են վերափոխել մեր ազգային այն նարատիվները, որոնք ոչ մի կերպ չեն համապատասխանում Թուրքիայի և Ադրբեջանի մոտեցումներին. «Փաստ»

Politics

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

iz.ru-ն «Պատմություն առանց աշխարհագրության. ինչո՞ւ է Հայաստանը վերաշարադրում իր անցյալը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանում ակտիվորեն բարեփոխվում է սոցիալ-հումանիտար ոլորտը, վերաշարադրվում են դպրոցական դասագրքերը, քննարկվում են օրհներգի, զինանշանի, Սահմանադրության փոփոխությունները։ iz.ru-ն փորձել է հասկանալ, թե ինչո՞ւ է նման քաղաքականություն վարվում։ ՀՀ կառավարության որոշմամբ նախկինում «Հայոց պատմություն» անվանվող առարկան այժմ դարձել է «Հայաստանի պատմություն»։ Կարող է թվալ, որ պաշտոնյաները պարզապես բառեր են վերադասավորում, բայց փաստացի խոսքը կրթական հայեցակարգի կարևոր փոփոխության մասին է։ Մի խոսքով, մեծ հայ ժողովրդի պատմության փոխարեն երեխաներին կսովորեցնեն միայն այն տարածքի պատմությունը, որն այժմ վերահսկում է Երևանը։

Նիկոլ Փաշինյանը հարցի քննարկման ժամանակ հայտարարել է, որ հայերը պետք է «բարձրանան պետական շահերի աշտարակը»։ Կրթության նախարար Ժաննա Անդրեասյանն էլ հաստատել է, որ շեշտը դրվելու է «արդի Հայաստանի պատմության» վրա։ Հայ հասարակությունը ակտիվորեն է դիմադրում այդ բարեփոխումներին։ Այսպես, արդարադատության նախարարության կայքում (նկատի է առնվում edraft.am հարթակը-«Փաստ» ) ավելի քան 12 հազար մարդ դեմ է քվեարկել դրան, ավելի քան 500-ը բովանդակալից մեկնաբանություններ է թողել։ Մեկնաբանների մեծամասնությունը կարծում է, որ արդյունքում Ղարաբաղը, 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում հայ ժողովրդի ցեղասպանությանը և այլ ողբերգական ու աչքի ընկնող իրադարձությունները կջնջվեն դպրոցական ծրագրից: Արդյունքում հայկական ինքնությունը կվերաձևակերպվի։ Դեմ են արտահայտվել նաև բազմաթիվ հասարակական գործիչներ։

Օրինակ՝ ընդդիմադիր Ավետիք Չալաբյանը մեղադրել է իշխող թիմին՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի շահերից ելնելով՝ «կապիտուլ յատիվ քաղաքականություն» վարելու մեջ։ Բայց հարցը չի սահմանափակվում միայն առարկայի անվանափոխությամբ: Պատմության դասագրքերի նոր տարբերակներում կան քարտեզներ, որոնց վրա Ղարաբաղը «միացվել» է Ադրբեջանին, չկան ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում գտնվող քրիստոնեական և հայկական հուշարձանների նկարագրություններ, որոշ տեղանուններ գրված են ադրբեջաներեն։ Ցեղասպանության թանգարանի նախկին տնօրեն Հայկ Դեմոյանի կարծիքով, ներկայիս իշխանությունները փորձում են վերաձևավորել երեխաների գիտակցությունը: «Ինչո՞ւ է դա արվում: Դա ենթագիտակցական նյութ է, երեխաները չեն ստանա իրենց հայրենիքը պաշտպանելու օրինակ, փոխարենը կտեսնեն Աթաթուրքի մասին անտեղի հիշատակումներ և քարտեզ ադրբեջանական Ղարաբաղով»,- ասել է նա։

Քննարկումներ են ընթանում ոչ միայն կրթության, այլ նաև, օրինակ՝ Հայաստանի Սահմանադրության փոփոխության շուրջ: Փաստն այն է, որ այդ փաստաթղթի ներկայիս տարբերակը ունի հղում հանրապետության Անկախության հռչակագրին, որտեղ խոսվում է Ղարաբաղի հետ վերամիավորման ցանկության և 1915 թվականի ցեղասպանության միջազգային ճանաչման մասին։ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ այդ նորմատիվ ակտը պետք է համապատասխանեցնել աշխարհաքաղաքական նոր իրողություններին։ Սակայն Սահմանադրությունը չի կարող փոխվել առանց հանրաքվեի, իսկ հարցումները ցույց են տալիս, որ քաղաքացիների մեծամասնությունը դեմ է դրան։ Բացի այդ, իշխող թիմը բազմաթիվ հարցեր ունի այլ ազգային խորհրդանիշների հետ կապված։ Այսպես, Հայաստանի խորհրդարանի խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը ծաղրել է երկրի զինանշանը։ Նրա խոսքով, զինանշանի վրայի առյուծը «նման է սմայլիկի», թուրն ինչ-ինչ պատճառներով շղթայված է, իսկ ինքը՝ Հայաստանը, «ջրի տակ է»։

Ենթադրվում է, որ իրականում իշխանությունները ցանկանում են Արարատը հեռացնել զինանշանից, քանի որ դա վրդովեցնում է Անկարային: Սիմոնյանը նաև հանդես է եկել պետական օրհներգի փոփոխության օգտին, որը փառաբանում է հայ ժողովրդի համար իրենց կյանքը զոհաբերած զինվորներին։ Իշխող թիմը բավականին կոշտ է խոսում նաև հայ ժողովրդի «հավատքի խորհրդանիշների» մասին։ Այսպիսով, ժամանակին տեղեկատվական տարածքը պայթեց Փաշինյանի այն հայտարարությունից, թե Արարատ լեռը, պարզվում է, ամենաբարձրը չէ Հայաստանում։ Առողջ բանականության տեսանկյունից դա ակնհայտ թեզ է, քանի որ Արարատը գտնվում է Թուրքիայում։ Փաշինյանի խոսքով, երկրի բնակիչները պետք է ընդունեն այդ փաստը և Արագածը համարեն իրենց գլխավոր լեռը։ Բացի դա, կառավարության ղեկավարը խորհուրդ է տվել ավելի քիչ խաչքարեր կանգնեցնել։

Քաղաքագետ Հրանտ Միքայել յանը կարծում է, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիմը ձգտում է վերաշարադրել հայոց պատմությունը։ «Մենք տեսնում ենք մեր քաղաքական և ազգային այն նարատիվները վերափոխելու փորձեր, որոնք ոչ մի կերպ չեն համապատասխանում Թուրքիայի և Ադրբեջանի մոտեցումներին։ Չեմ կարծում, որ իշխանությունները հաջողության կհասնեն։ Նախ՝ Բաքուն և Անկարան չեն փոխի իրենց պատմական նարատիվները։ Երկրորդ հերթին՝ Հայաստանի իշխանություններին ամեն դեպքում չի հաջողվի հասնել հանրային գիտակցության խոր վերափոխման։ Բայց փորձերը կշարունակվեն, և դա կհանգեցնի լարվածության աճի»,- կարծում է նա։ Քաղաքական վերլուծաբան Տիգրան Քոչարյանն էլ ասել է, որ ներկայիս իշխանությունները ոչնչացնում են հայկական պետականությունն ու ինքնությունը։ «Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ հարաբերությունների բարելավման մասին խոսք չկա։ Պայմանագիր կնքելիս կողմերը ընդառաջ են գնում միմյանց։ Այս դեպքում մենք տեսնում ենք միակողմանի զիջումներ, դա կոչվում է կապիտուլ յացիա։

Իսկ ի՞նչ է լինելու հետո։ Նրանք կփոխեն Սահմանադրությունն ու ազգային խորհրդանիշները, հետո կհանձնեն անկլավները և կսկսեն ընդունել, այսպես կոչված, ադրբեջանցի «փախստականներին», որոնք կարճ ժամանակում կփոխեն Հայաստանի ժողովրդագրական իրավիճակը, կստեղծեն քաղաքական կառույցներ, իրենց պատգամավորներին կներկայացնեն խորհրդարան»,- ասել է նա։ Ադրբեջանցի քաղաքագետ Իլգար Վելիզադեն էլ ասել է, որ Հայաստանը բռնում է ողջախոհության և բարիդրացիության ճանապարհը։ «Երևանում երկար ժամանակ մշակվում էր Մեծ Հայքի գաղափարը: Հասկանալի է, որ նման հիմքի վրա նորմալ հարաբերություններ չեն կարող կառուցվել։ Հիմա եկել է սթափության շրջանը, պատմական քաղաքականության փոփոխությունը կօգնի տարածաշրջանում խաղաղության և ներդաշնակության հասնելուն»,- ընդգծել է նա։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System10% idcoin with IDBank Mastercard cardsUcom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School Idram Junior and Koreez Summarize the Results of the Junius Financial Education CompetitionExperience comfortable traveling with IDBank premium cardsUcom has published the 2023 financial audit report UBPay has joined IAMTN Payments NetworkThe Armenian Conference Interpreters Association Celebrates the International Translation Day Old Yerevan: IDBank’s New Branch in an Exclusive FormatAraratBank and SIA: Ongoing Partnership for Social EntrepreneurshipUcom and SunChild NGO have installed a following solar power plant in Chakaten settlementUcom and Impact Hub Yerevan Launch the Ucom Fellowship Incubation ProgramArmenia hosts the most prestigious International CMC Conference and the "Constantinus" Award Ceremony Nokia and Team Telecom Armenia bring 25G PON commercial services to customers across Armenia The Power of One Dram to "Moonk" technoschool Ucom and SunChild NGO Bring Renewable Energy to Syunik's Borderline Regions Incredibly long: Rocket Line 0% now for 12 months Junius: A Financial Literacy Game in the Idram Junior App Around 100,000 households are making use of Team's Internet; 2nd quarter indicators New IDBank Branch in the City of HrazdanUcom Successfully Concludes uGeneration Summer Internship Program IDBank and Idram at the "Horizon" Camp: The Power of One Dram Converse Bank has joined the UN Global Compact Initiative Ucom Launches Special Promotion for Students Ahead of Academic Year IDBank, Idram and Impact Hub Launch the SIA Armenia Incubation Program Ucom General Director Ralph Yirikian Becomes First Guest Speaker at "Skills Lab" AMD 4 165 643 to SIA Armenia program: Aren Mehrabyan Foundation is the august beneficiary of The Power of One Dram Ucom, in Cooperation with SunChild NGO, Installs Solar Panels in Tsaghkavan AraratBank once again completes the bond placement ahead of schedule EIB Global signs first direct loan agreement with an Armenian commercial bank Ucom Launches New Phase of Network Modernization in Armenia’s Regions Free statements and references from IDBankUcom and Sunchild Launch New Phase of Joint Environmental Project Ameriabank Receives 3 Awards for Excellence by Euromoney: the Best Bank, the Best Digital Bank, and the Best Bank for SMEs in Armenia for 2024Unibank and Visa are gifting a trip to Tunisia for twoHow to cut costs? 5 tips from IDBank and IdramThe Renovated Ucom Sales and Service Center Opened at Komitas 60 Choosing the seats: new feature in Idram&IDBank app"Past" (Fact in Armenian) Armenians bought real estate in Dubai worth about $60 million in two days Ucom and Impact Hub Yerevan jointly announces the launch of the Ucom Fellowship Incubation Program EBRD and Ameriabank to support Armenian businesses through stable trade finance fundingIDBank continues the "By Your Side" Program Unibank placed bonds ahead of schedule Ucom’s fixed network has reached Byureghavan How is the largest solar power plant in Armenia built? AMD 4․046․161 to the Strong Mind NGO. July's beneficiary is the SIA Armenia programUcom is the main sponsor of the Armenian team at the Summer Olympic Games Get 3000 idcoins by synchronizing your Idram and IDBank accounts