Ереван, 18.Февраль.2025,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Армения не должна превращаться в антироссийский и антииранский плацдарм: «Паст» «Совершая одно преступление за другим, администрация преследует одну цель – сохранение личной власти». «Паст» Какие «псолания» передают? «Паст» Приказ не сопротивляться поступил из Армении в Арцах: Карапетян «Подарок» власти Аршаку Карапетяну Отношения Армении с Россией должны быть на самом важном месте, а у Запада нет того продукта безопасности, который он может предоставить Армении: Аршак Карапетян Процветание нашей страны зависит от каждого из нас: Аршак Карапетян О чем говорит нахождение банков в числе лидеров в списке налогоплательщиков? «Паст» Кто на самом деле является владельцем «Спайки»? «Паст» Важно, что отношения между Ираном и Арменией дружественные и конструктивные: Канани


Միայն ճառ ասելու և գլուխ գովալու մեջ են լավ. «Փաստ»

Политика

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանի տնտեսական խնդիրները շարունակում են ավելի ցայտուն դառնալ, քանի որ տնտեսական աճի ապահովման համար բարենպաստ արտաքին պայմաններն աստիճանաբար սկսում են փոխվել։ Ճիշտ է, Հայաստանի տնտեսությունը դեռևս շարունակում է աճել, բայց աճի դինամիկան ընթացքում էապես նվազում է։ Ինչպես գիտենք, այս տարվա պետական բյուջեի նախագծում կառավարությունը հավակնոտ նպատակ էր սահմանել՝ կանխատեսելով 7 % տնտեսական աճ: Ու եթե կառավարության ներկայացուցիչները մի քանի ամիս առաջ ամբողջովին իրատեսական էին համարում այս տարվա համար 7 տոկոս տնտեսական աճի ակնկալիքները, ապա այժմ լիովին իրավիճակ է փոխվել։ Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանն արդեն իսկ խոստովանում է, որ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում հաջողվել է գրանցել 6,5 տոկոս տնտեսական աճ։ Դեռ ավելին՝ 2024 թվականի տարեկան տնտեսական աճը կանխատեսվում է 5,8 տոկոսի մակարդակում, իսկ 2025 թվականին՝ ավելի ցածր՝ 5,6 տոկոսի։
 
Այսինքն, իշխանություններն իրականություն չեն դարձրել 7% տնտեսական աճի իրենց խոստումները։ Ու բացառված չէ նաև, որ մինչև տարեվերջ 5,8 % աճի կանխատեսումների սանդղակը նորից իջեցնեն։ Իհարկե, իշխանություններն իրենց սովորության համաձայն կարող էին հաջորդ տարվա բյուջեի նախագծի հիմքում ևս 7 տոկոս տնտեսական աճի ակնկալիքներ դնել, չստացվեր, հետո ինչ-որ կերպ կարդարացնեին, բայց էականորեն այդ սանդղակն իջեցրել են։ Սա նշանակում է, որ տնտեսական ոլորտի պատասխանատուները ևս Հայաստանի տնտեսական առաջընթացի մասով ռիսկեր են տեսնում։ Ընդ որում, այնքան մեծ, որ իրենց պոպուլիզմն էլ կարող է չօգնել: Եվ 2025 թվականի մասով արդեն տեսնում ենք պետբյուջեում եկամուտների ու ծախսերի մասի հավասարակշռության էական խախտում։ 2025 թվականի պետական բյուջեի համաձայն, ծախսային հատվածը նախատեսվում է 3,5 տրիլիոն դրամ, որից եկամտային մասը կազմում է 2,9 տրիլիոն դրամ։ Ստացվում է, որ հաջորդ տարվա համար փաստացի ունենալու ենք 600 մլրդ դրամի դեֆիցիտ։
 
Այսինքն, անցյալում են այն ժամանակները, երբ Փաշինյանը կառավարության նիստերում հայտարարում էր, թե հարկերի հավաքագրման ու բյուջեի եկամուտների ապահովման հարցում գերակատարման են հասել։ Ու հաջորդ տարվա բյուջեն արդեն կարելի է անվանել ոչ թե հավակնոտ, այլ խղճուկ։ Այս պայմաններում գլխավոր հարցը մնում է այն, թե ինչպե՞ս պետք է կառավարությունը փակի բյուջեում առաջացած ճեղքվածքը։ Պատասխանը պարզ է՝ կառավարությունը նոր վարկեր կվերցնի այնքան, մինչև կսպառի բոլոր լիմիտները։ Օրինակ՝ օրեր առաջ կառավարությունը հավանություն տվեց երկու վարկային նախագծի, որոնցով ՀՀ արտաքին պարտքը կավելանա, ընդհանուր առմամբ, 286 մլն եվրոյով: Իսկ Հայաստանի պետական պարտքն արդեն իսկ անցել է 12,5 մլրդ դոլարի սահմանագիծը և երեք ամիսը մեկ մոտավոր հաշվարկներով 100 մլն դոլարով ավելանում է։ Մեկ այլ կարևոր հարց է այն, որ ներգրավված վարկային միջոցները նպատակային չեն օգտագործվում ու ոչ թե նպաստում են հավել յալ տնտեսական արդյունքի ստեղծմանը, այլ ընդամենը բյուջեում առաջացած ճեղքերը մի կերպ փակելու հարց են լուծում։ Եթե 2019 թվականին Փաշինյանը հայտարարում էր, թե փողի խնդիր չունենք և չենք ունենալու, ապա հիմա փողի խնդիրն առավել հրատապ է դառնում։
 
Այս պարագայում բնականոն կլիներ, որ ձգվեն գոտիները, ու բյուջեն ինչ-որ չափով բալանսավորվի։ Բայց կառավարությունը ոչ մի դեպքում մտադիր չէ կրճատել բյուջեի ծախսային հատվածն այն ուղղություններով, որոնք հանրային շահերի սպասարկման տեսանկյունից առանցքային բնույթ չեն կրում։ Օրինակ՝ ժամանակ առ ժամանակ տեղեկանում ենք, թե իշխանություններն ինչպիսի թանկարժեք մեքենաների գնումներ են նախաձեռնում կամ այնպիսի շռայլ ծախսեր կատարում, որոնց անհրաժեշտությունն ընդհանրապես չկա։ Եթե հիմա Փաշինյանը լիներ ընդդիմադիրի կարգավիճակում, ապա ԱԺ ամբիոնից իր կոկորդը կպատռեր ու կբերեր տարբեր երկրների օրինակներ (իր սիրած օրինակը Դանիան է), թե ինչպես են անարդյունավետ ծախսվում պետական միջոցները։ Իսկ երբ նա իշխանության է, բոլորովին հակառակն է տեղի ունենում, ինչքան ցանկանում են, ծախսում են ու այդ ծախսերն իրականություն դարձնելու համար վարկեր են վերցնում։ Իշխանավորներին շատ քիչ է հետաքրքրում, որ այդ կուտակվող վարկային պարտավորությունները բեռ են դառնալու առաջիկա սերունդների համար, կարևորն այն է, որ այդ բեռն իրենց ուսերին չի մնում։
 
Դե, գիտենք, Փաշինյանը ճառ ասելուց է հմուտ, ոչ թե զանգ կախելուց։ Ու դա վերաբերում է նաև կառավարության մյուս պաշտոնյաներին։ Բայց զարմանալին այն է, որ այսպիսի իրավիճակում ֆինանսների նախարարը հայտարարում է, թե տնտեսական աճը և անվտանգության բարձր զգացումը պետք է հետ պտտեն արտագաղթի անիվը։ Ի՞նչ բարձր տնտեսական աճի մասին է խոսքը, եթե այն գոյություն չունի։ Տնտեսական առումով անվտանգության զգացողությունը ևս շատ ցածր մակարդակի վրա է, քանի որ ՀՀ տնտեսությունը մեծամասամբ կախվածության տակ է դրվել արտաքին գործոններից, իսկ այս առումով անորոշություններն ավելանում են։ Օրինակ՝ ներկա պահին, երբ ԱՄՆ-ում ձևավորվում է նոր վարչակազմը, դեռևս անկանխատեսելի է, թե Դոնալդ Թրամփի վարած տնտեսական քաղաքականությունն ու Ռուսաստանի նկատմամբ դիրքորոշումն ինչպես կազդեն Հայաստանի վրա։ Իսկ ինչ վերաբերում է արտագաղթին, ապա այն ոչ թե կանգ է առնում կամ հետ շրջվելու միտումներ ցուցաբերում, այլ ժամանակի ընթացքում ավելի է արագանում...
 
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Чем обеспокоены абхазские армяне? «Паст»Что происходит в строительной отрасли и чего ожидать в 2025 году? «Паст»Будет ли отозван посол? «Паст»Пашинян уже открыто высмеивает даже своих немногочисленных сторонников: «Паст»Трамп заявил о желании привлечь Зеленского к урегулированию кризиса на УкраинеЛавров прокомментировал выступления лидеров стран ЕС в МюнхенеМаск пошутил, что в США живут много вампиров из-за возраста получающих пособияNBC: в США сократили сотни сотрудников центра профилактики заболеванийТрамп заявил, что не верит в то, что Россия хочет войны с НАТОWP: Зеленский и Ермак не будут участвовать в саудовских консультациях США и РФСтармер: Британия может отправить войска в Украину для обеспечения гарантий безопасности Киева Bloomberg: трансатлантический альянс «умер» на конференции в МюнхенеТрамп: саммит США и РФ следовало провести еще до начала кризиса в УкраинеТребуем обеспечить безопасность армянской общины Абхазии․ Штаб Бадры Гунба осудил разжигание розни после выборов В Ереване граждане уже 17-ый день бойкотируют повышение платы за проезд в общественном транспортеCNN: Саудовская Аравия выступит в роли посредника на переговорах РФ и СШАBrent подорожала до $74,9 за баррельГенрих Мхитарян: «Интер» всегда хочет побеждать, а сейчас мы очень злыКонтраст между обещаниями и реальностью: структура списка крупных налогоплательщиков - фактическое «зеркало» экономики: «Паст»Налогом на имущество также прикарманивают людей: «Паст»Подобные альянсы могут сдерживать турецко-азербайджанский тандем: «Паст»Внедрение системы всеобщего декларирования должно быть приостановлено как минимум на несколько лет: это правительство лжет и манипулирует: «Паст»Вице-президент США пригрозил отправить американские войска в Украину, если Путин сорвет мирные переговорыИндия и США договорились о совместном производстве Javelin и StrykerАрмянская апостольская церковь сегодня отмечает ТиярнэндарачЗеленский заявил, что не подчинится договоренностям, достигнутым без участия УкраиныТрамп заявил, что хочет возобновить переговоры с РФ и Китаем о контроле над ядерными вооружениямиИзраиль сообщил о кибератаке на свою Национальную платежную системуНа месте строительства небоскреба в Лондоне обнаружили руины 2000-летней римской базиликиНа уровне тостов... о тосте: «Паст»Приглашаем в солнечный Ереван на конференцию FINTECH360!От чего «получают аллергию» азербайджанские и турецкие пропагандистские машины? «Паст»Армения приглашена присоединиться к общественному движению «Победа 9/45»: АНО «Евразия»«Сегодняшняя общественная активность Пашиняна напоминает «спам»»: «Паст»Директор незаконно арестован более чем на 140 дней, а сотни сотрудников оказались в сложной ситуации: «Паст»Как добиться консолидации реального потенциала реальных оппозиционеров? «Паст»Сотрудники мэрии Еревана проводят проверки в общественном транспорте столицыПрезидент Египта отменил визит в США из-за плана Трампа по ГазеАзербайджан собирается развивать оборонное сотрудничество с СомалиFox: у США нет конкретного плана по урегулированию конфликта в УкраинеАрнольд Шварценеггер прокомментировал нашумевшую обнаженную сцену своего сына в сериале «Белый лотос»Гендиректор ЗММК обещает защитить права своих сотрудников Стокгольмский синдром Пашиняна или предательство Армении?JСС: антибиотик от диареи может снижать воспаление в кишечникеДелегация военной полиции МО РА посетила базу Хоэнфельс в ГерманииТрамп анонсировал поездку главы Минфина США в Киев и заявил, что война «должна скоро закончиться»Дочь грузинского мультимиллиардера выиграла дело о «нашествии моли» на свой особняк в ЛондонеБосфор временно закрыт для судоходства из-за плотного туманаВ Ереване продолжается работа очередной парламентской четырехдневкиПутин в преддверии переговоров по Украине отдал Трампу американского заложника