Հիշելով մութ ու ցուրտ տարիները. ինքնարդարացո՞ւմ, թե՞ ինքնախոստովանություն
ՎերլուծականԼևոն Տեր-Պետրոսյանի ու ՀՀՇ կառավարման տարիների թերությունները, մասնավորապես 1996 թ. նախագահական ընտրությունների խիստ վիճարկելի արդյունքները և մի շարք այլ հանգամանքներ՝ կապված անկախ Հայաստանի առաջին իշխանությունների հետ, կարելի է ու պետք է քննարկել շատ երկար, մանրամասն:
Վերջին օրերին «Այո և Ոչ» նախագծի Այո-ի կողմնակիցները վերոնշյալ թերությունները, սխալները խտրական կերպով մատնանշում են ընտրակաշառքին ու ընտրակեղծիքներին, վատ կառավարմանը վերաբերող ու նմանատիպ «տհաճ» հարցերին ի պատասխան: Այս տեխնոլոգիան՝ սեփական սխալները, խոցելի կողմերը լղոզել նախորդների սխալներով, ակտիվ կիրառվում էր 2007-2008-ի նախագահական ընտրությունների քարոզարշավի ժամանակ Ռոբերտ Քոչարյանի կողմնակիցների կողմից, հետո այն մոռացվել էր, հիմա նորից ակտիվացավ:
Նախ, այլ բան է, երբ նախորդ իշխանությունների, անցյալի թերությունները, սխալները, եթե կուզեք հակաժողովրդավարական ու վատ կառավարումը վերլուծվում, քննարկվում ու քննադատվում են ընդհանրապես, ասենք քաղաքագիտական հետաքրքրասիրության կամ քաղաքական վերանայման տեսանկյունից: Լրիվ այլ բան է, երբ գործող իշխանությունը, որն ունի ահռելի լծակներ, կառավարում է արդեն շատ երկար, որպես արդարացում հնչեցվող հարցերին պատասխանում է՝ մենք վատն ենք, բայց մեզանից առաջ ավելի վատերն են եղել: Կամ նշում են, թե հիմքերը դուք եք դրել այս «արատավոր» համակարգի:
Այս տեխնոլոգիան ակնթարթային քարոզչական էֆեկտից այն կողմ ոչ միայն չի աշխատում և ոչինչ չի բացատրում, այլև, ընդհակառակը, նախորդների ու անցյալի կողմնակիցներին՝ այս դեպքում ՀԱԿ-ին տալիս է առիթ՝ խոսելու վատ պայմաններում հաղթած պատերազմի մասին: Վերջինս, ընդ որում, նույնիսկ ու հատկապես ներկայիս իշխանության քարոզչական օրակարգում ավելի ուժեղ փաստարկ է, քան ասենք կեղծված ընտրությունը կամ վատ կառավարումը:
Սեփական սխալները նախորդների սխալներով լղոզելու տեխնոլոգիան չի աշխատում ոչ թե բովանդակային, այլ մեթոդական սխալի պատճառով: Թերությունները, սխալները մատնանշվում են խտրական, չի խոսվում դրանց պատմական առանձնանահատկությունների մասին, չեն բերվում վիճակագրական համեմատություններ, ամենակարևորը՝ չի ասվում, եթե նախորդները այդքան վատն են ու հակապետական՝ ինչի՞ ներկայիս իշխանությունը չի վարանել 1998թ. սահուն կերպով վերցնել այդ իշխանությունը և ինչի՞ դատական գործեր չեն եղել ու չկան մինչև հիմա:
Բացի այդ, այս տեխնոլոգիան արդեն մեկ անգամ օգտագործվել է, բայց ինչպես տեսանք, այն միանշանակ էֆեկտ չունեցավ, ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանին ամեն դեպքում հաջողվեց 2008 թ. պատկառելի քանակով ձայներ հավաքել, իսկ այնուհետ հանրահավաքային հուժկու ալիք գլխավորել:
Լևոն Մարգարյան
Orer.am, վերլուծաբան