Վաշինգտոնը և Մոսկվան ազդեցության գոտիների շուրջ որոշակի պայմանավորվածություն են ձեռք բերել. Հ. Չաքրյան
ՀարցազրույցOrer.am-ն ավելի վաղ տեղեկացրել էր Սաուդյան Արաբիայի գլխավորությամբ ահաբեկչության դեմ պայքարի ռազմական կոալիցիա ստեղծելու մասին, որին անդամակցելու հայտ է ներկայացրել ավելի քան 30 երկիր, այդ թվում՝ Թուրքիան, Միացյալ Արաբական Էմիրությունները, Բահրեյնը, Քաթարը, Հորդանանը, Լիբանանը, Եգիպտոսը, Թունիսը և Մարոկկոն: Հիշեցնենք նաև, որ կոալիցիայի միացյալ շտաբը գտնվելու է Սաուդյան Արաբիայի մայրաքաղաք Էր-Ռիադում, իսկ երկրի պաշտպանության նախարար, Սաուդյան Արաբիայի արքայազն Մոհամեդ բին Սալմանը հայտարարել էր, որ ծայրահեղականների դեմ առանձին-առանձին պայքարի ձևաչափն արդյունավետ չէ, ուստի նոր դաշինքի ստեղծմամբ պետք է համատեղ պայքար մղել ոչ միայն «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման, այլև Իրաքի, Սիրիայի, Լիբանանի, Եգիպտոսի և Աֆղանստանի ծայրահեղականների դեմ:
Թուրքագետ, Մերձավորարևելյան տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Հակոբ Չաքրյանն Orer.am-ի հետ զրույցում տեսակետ հայտնեց, որ իրականում այս դաշինքի ստեղծման հիմնական նպատակը ոչ թե ԻՊ ահաբեկչական խմբավորման դեմ պայքարն է, այլ Մերձավորարևելյան տարածաշրջանում ռուսական ներկայության «սահմանափակումը»:
- Պարոն Չաքրյան, ո՞րն է մուսուլմանական ռազմական կոալիցիայի ստեղծման հիմնական նպատակը:
- Նախ՝ պետք է ասեմ, որ այդ կոալիցիան ստեղծվել է Միացյալ Նահանգների պատվերով՝ Սիրիայի շուրջ ստեղծված Իրան, Իրաք, Ռուսաստան կոալիցիայի դեմ, ոչ թե ահաբեկչության դեմ պայքարելու համար: «Ալ-Նուսրա»-ն, որը նույնպես ահաբեկչական խմբավորում է և ոչ պակաս դաժան, քան «Իսլամական պետությունն» է, կոալիցիայի անդամ պետությունները համարում են չափավոր ընդդիմություն և չեն պայքարելու դրա դեմ: Պարզապես, կոալիցիան ստեղծվեց, որպեսզի ԱՄՆ-ն դեմ առ դեմ չկանգնի Ռուսաստան, Իրան,Իրաք կոալիցիայի դեմ և ուրիշի՝ Սաուդյան Արաբիայի գլխավորությամբ ստեղծված կոալիցիայի միջոցով է ուզում պայքար ծավալել:
- Ստացվում է, որ պայքարը ոչ թե ահաբեկչության դեմ է ուղղված, այլ այն կոալիցիայի, որը հանդես է գալիս ասադյան վարչախմբի օգտին:
- Իրականում ոչ թե պայքար է ընթանում տարբեր կոալիցիաների միջև, այլ այն հարցի շուրջ, թե Սիրիայում ծավալող պատերազմի նախաձեռնությունն ով իր վրա կվերցնի՝ Ռուսաստանի գլխավորած կոալիցիա՞ն, թե՞ Միացյալ Նահանգների գլխավորած կոալիցիան:
- Ներկա պահին կարծես Ռուսաստանն իր ներկայությունը տարածաշրջանում կարողացել է ամրապնդել, իսկ նոր կոալիցիայի ստեղծումը չի՞ նպաստի արդյոք ԻՊ-ի դիրքերի ամրապնդմանը:
- Ավելի շուտ նոր ստեղծված կոալիցիան նպատակ ունի սահմանափակել Սիրիայի ներկայիս նախագահ Բաշար ալ Ասադի հետագա առաջխաղացումը Սիրիայում: Այսինքն, նպատակն այն է, որ Ասադը Լաթաքիայով սահմանափակի իր ներկայությունը այդ տարածքում: Ինչ վերաբերում է ԻՊ ահաբեկչական խմբավորման ոչնչացմանը, ապա այն կդադարի գոյություն ունենալ, եթե Ռուսաստանը հետևողականորեն շարունակի սատարել Սիրիայի ներկայիս վարչակազմին, բայց, անկեղծ ասած, կասկածում եմ, որ այդպես կլինի:
- Ինչո՞ւ:
- Ավելի հակված եմ մտածել, որ այդ հարցի շուրջ ամերիկացիները և ռուսները կսկսեն սակարկել: Իհարկե, հուժկու ռմբակոծություններ չկան այլևս, որը հուշում է այն մասին, որ Վաշինգտոնը և Մոսկվան ազդեցության գոտիների շուրջ որոշակի պայմանավորվածության են հանգել: Իհարկե, Ռուսաստանը չի զիջի և նոր ռազմաբազա ստեղծելու մտքից չի հրաժարվի, բայց կարող է սակարկել ԱՄՆ-ի հետ՝ Սասադին օգնելով այնքան, որքանով ձեռք է բերվել պայմանավորվածության համաձայն:
Արմինե Գրիգորյան