Նավթի գնանկումը բերում է Հայաստան ուղարկվող տրանսֆերտների կրճատմանը. պատճառներ և հետևանքներ

Նավթի գների անկմամբ պայմանավորված`այն երկրները, որոնք արտահանում են իրականացնում, «նեղն են ընկնում», իսկ ներմուծողները շահում են, սակայն դա չի վերաբերում Հայաստանին. պատճառները և օբյեկտիվ են, և սուբյեկտիվ: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում նման դիտարկում արեց տնտեսագետ Բագրատ Ասատրյանը:«Հայաստանն ընկնում է Ռուսաստանի տնտեսական վիճակի ազդեցության տակ, որի տնտեսական զարգացումներն զգալիորեն պայամանավորված են նավթի գներով, քանի որ Ռուսաստանի տնտեսության կեսից ավելին զբաղեցնում է նավթը: Նավթի շուկայում գների անկումը բերում է Հայաստան ուղարկվող տրանսֆերտների կրճատմանը: Իսկ ՌԴ-ից Հայաստան եկող տրանսֆերտները կազմում են բնակչության բյուջեի 25 տոկոսը»,- շեշտեց Ասատրյանը:

Տնտեսագետի խոսքով` ռուսական ռուբլու տատանումները նավթի գնի անկման ֆոնին կարող են հանգեցնել հայկական դրամի արժեզրկման` նշելով, որ լողացող փոխարժեքի քաղաքականության պարագայում Հայաստանում դրամի արժեզրկումը կարող է «փրկության» միջոց հանդիսանալ:

Նավթի գնի անկման համար կան մի քանի հիմնարար պատճառներ, որոնցից հիմնականը ներմուծող երկրներից պահանջարկի համեմատական նվազումն է: «Ներմուծող երկրներից պահանջարկի համեմատական նվազումը պայմանավորված է համաշխարհային տնտեսության մեջ գլոբալ տեղաշարժերով: Մի երևույթ կա, որը շարունակական բնույթ է կրում՝ նավթի դերն ընկնում է, ինչը պայմանավորված է որոշակի այլընտրանքների ձևավորմամբ»,- ասաց տնտեսագետը:

Ասատրյանը նշեց, որ նավթի հիմնական պահանջ ներկայացնող երկրներում տեղի ունեցող տնտեսական լուրջ փոփոխություններն են բերում նավթի գնման պահանջարկի նվազման: Մյուս կողմից էլ աշխարհում նավթ արտադրող երկրներից որևէ մեկը մտադիր չէ կրճատել իր նավթի արտադրությունը:

«Նավթ արտահանող երկրներն ունեն ֆինանսական խնդիրներ, որոնք փորձում են լուծել նավթի արտադրության ծավալների հաշվին, դրա շնորհիվ փորձում են փակել նաև գնանկումից առաջացած ճեղքվածքները: Դրանք այն հիմնարար գործոններն են, որ առաջիկայում դեռ  շարունակվելու են»,- ընդգծեց Ասատրյանը:

Տնտեսագետի խոսքով` նավթը, բացի այն, որ վառելանյութ է, նաև ֆինանսական բորսային գործիք է: Նավթի վաճառքը շատ ավելի ֆյուչերսային տիպի գործունեություն է, այս պահին նավթի գին հասկացություն չկա, կան ցանկություններ: «Այսօր էլ սպասում կա, որ ֆինանսական շուկայի ճնշումը դեռ շարունակվելու է և կանխատեսվում է, որ քանի դեռ ճնշում կա, նավթի գների էական բարձրացում չի լինելու: Իսկ եթե նավթի գինը բացարձակ թվով վերցնենք, ապա վերջին 3 տասնամյակներում հիմա ամենացածրն է»,- ասաց նա: